Lesbók Morgunblaðsins - 01.02.1970, Blaðsíða 11

CATHERINE
DENEUVE
Dáðasta kvikmyndaleikkona Frakka
um þessar mundir
ztu kvikmyndaleik-
stjórar heiima skrifa handriit sín
um hana. Myndir af henni
hanga um þvent og endilangt
Frakkland. Hún er stöðiuig't á
forsíðum blaða og tímarita.
Hún er aðeins tuttugu og fjög-
ttrra ára gömul, — en hefur
tuttuigu og þrjár kvilkmyndir
að baki sér. Catherine Deneuve
hefur sigrað Evrópu og fyrir
ári lagði hún. land undir fót
tii Bandaríkjanina að sigra all-
an heiminn.
Catherine Deneuve fseddist
árið 1944. Foreldrar hennar
voru báðir leikarar, sem aflað
höfðu sér sæmilegs orðstírs.
Þeir héldu fast við gamlar mið-
stéttarvenjur og leyfðu Cath-
erine hetzt ekki að koma ná-
lægt leiMiúsiniu, vildu ekki, að
hún fetaði í fótspor þeirra. Þau
bjuggu í París, en einnig áttu
þau suimiarhúatað úti í sveit,
þar sem þau dvöldust löngum.
Catherine segist hafa verið
mjög hamin'gju.söm á þessum
tíma. Hún og Francoise, systir
hennar voru ákafllega sam
rýndar, en það skildi með
þeim, er þær uxu úr grasi, að
Francoise féikík óstöðvandi á-
huiga á leikíhúsinu, en Cather-
ine lét sér fátt um finnast.
Varla hefiur Catherine þó ver-
ið alls kostar hamingjusöm
þennan tíma, þvi hún var ákaf-
lega heilsuveil framan af æv-
inni, og einn vinur hemnar
segir, að hún hafi verið á peia
tH niu ára aldurs.
Hún óx likt úr grasi og
mililjón franskra stúlkna eftir
seinni heimsstyrjöldina. Þegar
tími var tiil kominn var hún
send á heimavistarskóila ka-
þólsku kirkjunmar, en síðan í
menntaskóla.
Franooise systir hennar var
nú orðin stálpuð og hafði þeg-
ar fengið hlutverk í kvitomynd.
Leikstjórinn var á höttunum
eftir annariri ungri stúlku til
þess að leika yngri systur
Francoise og rakist á Catherine.
Þannig atvikaðist það, að hún
hætti í skóla, og hóf leikferil
sinn. Um þetta segir hún. sijállf:
— Mig langaði alls eklkert ó-
ákaplega til að hætta námi,
þetta bara vildi svona til. —
r
atherine var sautjan ara,
er hún, hitti Rogier Vadim, fyrr-
uim eiginmiann Brigitte Bardot.
Þau tókiu saman og ári síðar
fæddi bún honum son, Ohristi-
an, sem ferðast nú alltaf mieð
henni, þótt hún sé á sífelldum
þeytingi. Vadim hefur iátið
'hafa þetta eftir sér: — Þegar
við tókuim saman, leit ekki út
fyrir, að Caitttieriime mundi
nokkurn tímann leika undir
minni stjórn eða yfirleitt nokflc-
uirs. Húin hafði ekttd þennan
mietnað, sem nauðsynllegur er
til frama í kvikmyndaheiminn
um. Auik þess var hún ákaflega
hlédræg. Það hljómar eflaust
furðulega, en satt er það, að
fyrsta árið, sem við bjugguim
saman sagði hún varla stakt
orð. — Þau Vadim og Catber-
ine giftust aildrei. Um það
sagði Jacques Demy: — hún
sýndi mikið hugrekki í þessu
miáli. Það þarf kjark til að gera
annað eins og þetta í þessu
þjóðtfélaigi. —
Catherine kynntist snemma
franska leikstjóranum Jacques
Demy og eiginkonu hans Agn-
és Varda, sem ei-nnig er leik-
stjóri. Málin skipuðuist þannig,
að Demy fékk henni aðal'hluit-
verk í „The Umbrellas of
Oherbourg”, sem hann var að
fara að stjórna. Það kom í
ljós, að Demy hafði ekki gert
mistök í þessu efni. Catherine
fékk verðlaunin, sem bezta
leikkona ársins á Cannes-há-
tíðinni. Hún var orðin stjarna.
Catherine er eitthvent hrein-
asta dæimið um nútíma kvik-
myndalleiikkonu. Húni hefur
aldnei leilkið á leiksviði og því
stenduir hún jafnvel betur að
vígd, en ýmsar aðrar ungar og
upprennandi kvikmyndastjörn-
ur eins og Jane Fonda og Fay
Dunaway. Catherine er fædd
inn í kvikmyndirnar.
IC vikmyndaleikkonur nú-
tímans leika eins konar hlut-
verk fyrirsætna. Þær eru beðn-
ar um að fnamkvæma óteljandi
og mismunandi geðbrigði og lát
bragð og verða að gera þetta
samistundiis. Þarna stendur
Catherine mjög vel að vígi og
hefur verið sagt um hana, að
hún sé bezt í nænmyndum. Hún
á ótrúlega auðvelt með að
skapa andstæðustu og óilikustu
geðbrigði og áhrif. Leikstjórar
eru hnifnir af þessum hæifi-
leika hennar, sem vonlegt er
og sæfcjast því eftir henni.
Hinir ýmsu leikstjórar ætlast
auðvitað til miiismuinandi túlk-
unar. Er Catherine lék t.d. fyr-
ir Roman Polanski í „Repulsi-
on”, vildi hann fiá „engiJibl'íða
stúiku, eem gæti ihiklaust drep-
ið miann með rakbllaði” og félkk
hana þar sem Catlherinie var.
Þar kom greinilega í Ijós sá
fiurðiuiliegi eiiginieiki hsnnar að
geta sýnt slíkt sambland af
hreinlyndi og öfu'ghneigðum.
Roger Vadim lét hafia þetta
eftir sér: — Ég tel það mikitt-
vægast við Catherine hversu
mikil „samitímamanneskja” hún
er. Hún á svo auðvelt með
að endurspegla heiminn í
dag. —
Annan vantaði „hæfilega hlé-
drægni og dálitinn kuttda.”
Hann fókk það. Líklega hefur
Catherine ekki átt mjög erfitt
með að verða við þessari ósk,
því að hún á sjálf til að bera
þessa eiginleika í ríkum meeHi.
Faðir hennar hefiur látið svo
um mæJ't: — Henni gekk ekki
vel í sbólanum. Henni lieiddust
flestar greinar, Hún var mjög
hlédræig og stundum kuldaleg í
viðmóti. Annars á ég ekki auð-
velt með að tala um Catherinie,
því enda þótt við stöndum
hvort öðru nær, þá get ég
varla sagt að ég þakki hana.—
Annar bunnimgi hennar l'ýsti
benni þanniig, að hana „bi'tu
enigin vopn”.
Um fálæti hennar og hié-
drægni, segir leikari, sem leik-
ið hefiur með henni í fiimm
myndum: — Hún er staðráðin
í því að vernda einkailíf sitt.
Því hefur hún yfir sér dálitla
brynju, sem hún fieilir ógjarn-
an. Hún er ráðgáta, hún er
dularfu'll. Þetta er heillandi og
fá þannig báðiir nokkuð fyrir
sinn snúð: Catlherine og áhorf-
endur. En það er ekiki einasta,
að hún sé áhorfiendiuim ráðgáta,
held'ur einnig mér .—
ótt margar lei'kkonur láti
umboðsmenn, vLni, eða kvik-
myndaver sjá um mestaillt starf
sitt og líf, þá gerir Cabherine
það ekki. Heima í Fraklklandi
er hún drottning og fær yfir-
leitt sitt fram í því, sem henni
sýnist. Þannig breytir hún miis-
kunnarlaust handritum, ef
henni fattla þau ekki og s'kiptír
jafnvel um mót'leikara ef þeir
eru ekki að hennar skapi. Það
hefiur verið sagt, að einhveir
aðdáunarverðastí eiginleiki
hennar sé sá að geta aðlagað
sig algerlega kröfiuim hvers ein-
stakis leifcstjóra, ssm hún viniv-
ur með. Leikstjórinn heimtar
h'itt og þatta og Catlherine liæt-
ur allt i té, sem um er beðið.
Sumir hafa verið gagnrýndir
1. iflebrúar 1970
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 11