Lesbók Morgunblaðsins - 16.01.1972, Blaðsíða 1

Ei'st: BoddiHfll frá 1930. 1 imðju: Hér hefur farþegabyrgri verið smiðsið
á írriml vöruHils. Neðst: Boddíhilar AUíiiiirishátífliarnefniIar 1930.

44
Guðlaugur Jóusson
Tímaskeið
boddíbílanna
á íslandi
Árið 1925 eða jaínved fjxr
var þróun í notkun bíla það
3'íungt komið í Reykjavík og um
hverfi hennar, svo langt sem
akvegir náðu, að SH þau ferða-
3ög manna, er til langferða
gátu taiizt, voru farin á bilum,
Jwort sem ferðazt var til gagns
eða gamans eða hvort tveggja,
sem vitanlega gat oft farið sam
®n. Mestmegnis var um Jeigu-
biDa að rœða, en þó voru til
nokkrir menn, einkum S Reykja
vik, er höfðu einkabíla fyrir
sig og sitt skyldulið. Vinir og
kunningjar nutu þar ósja'ldan
'góðs aif. Sú bílaeign manna var
þó næsta smávægileg móts við
það, er síöar varð. Útreiðartúr
ar bæj'armanna, er algengir
voiu. íyrir daga bílanna og
þóttu holi og góð skemmtun um
heigar og á tjylilidögum, hurfu
þá hvað af hverju að sama
sikapi og bílum fjölgaði. En
það var eins með bdlferðirnar
og útreiðarnar, að tiiltölulega
Æáir gátu veitt sé þanin munað;
eftnahagurinn skammtaði þar
leikinn eins og í mörgu öðru.
Reynsian sýndi, að menn tóku
biiferðirnar yfirleitt iamgt fram
ytfir útreiðamar, enda sízt að
undra, þar sem á bílum mátti
komast miMu lengra ð sama
tima við betri líðan og litla
fyrírhöftn. Stuttir fritímar
mægðu nú tii þess, að fóOk gat
koxnizt tffl eftirsóttra staða all-
fjarri Reylkjaviik og dvalizt
þar um stundarsakir sér til
gleði og hressingar og siðan
Iheim aftur í tæka tíð.
Það igat engum duiizt, að
eins og sakir stóðu voru þeir
Bienn tiltölulega fáir, sem gátu
notið þessara lifsþæginda, og
þvii ollu fjárhagsástæður al-
menmings. En á meðall þeirra
MutfalMega fáu manna, er
voru orðnir reymslunni ríkari
af kostum hinmar mýju ferða-
tædcni, voru mókkrir, sem þótti
IHt tffl þess að vita, að megin-
Muta bæjarbúa var af fjár-
hagsástæðum bægt frá þvi að
nota 'biiana tnll þess að komast
úr bæjarrykinu stund og stund
i frítimum sínum og tóku að
ihuga leiðir, sem fara mætti tii
þess að bæta úr því.
Á fundi bæjarstjórmar
Reykjavikur þann 16. aprjl
1925 var borin upp og sam-
þykkt eftirfarandi tillaga frá
Gunnlaugi Claessen bæjarfuOl-
trúa:
„Bæjarstjórnin telur æská-
iegt, að aimenmingur eigi kiost
á mjög ódýrum bifreiðarferð-
um á sumrin um nágrenni bæj-
arins, og felur borgarstjöra að
ieita samninga við bLfreiðaeig-
emdur um áætlunarferðir á
sunnudögum í júlí og ágúst á
sumri komanda, með væntan-
iegum styrk úr bæjarsjóði."
Eigi eru tiltækar heimiidir
um athafnir borgarstjórams í
þessu máii svo öruggt sé, en
eflaust má telja, að þær haifi
mókkrar verið. Og vel mætö
iáta sér það til huigar koma, að
einmitt hamn hafi átt hlut að
því, að Morgunbiaðið í Reylkja
vik tók málið upp á sína amma
og flutti greinar um það á mið-
sumri 1925. Meðal amniarc
skýrði blaðið frá því, að það
hefði rætt málið við eigendur
og stjórnendur bílastöðva í
bæmum á þeim grundvelli að
skipuleggjá bílferðir fyirir all-
menning gegn vægum famgjöld
um á tiigreinda staði í má-
grenni bæjarims, þar sem fóik
gæti dvalizt um stundarsakrir í
frítímum símum um helgar oig
notið hreina loftsins, sólar oig
gróandi jarðar sér til likamlegr
ar og andlegrar uppbyggingar.
En þetta reyndist erfiðara við-
fangs ein virðast mátti í fCjótJU
bragði. Sumar bílstöðvanna
vildu ekkert við þetta fást. Að
alvandinn var samt í þvi fólg-
imn, að bílamir voru flestir
ennþá of litlir og kostnaðurinn
því of mikill fyrir flest aflllia.
Þeir fáu stóru bílar, sem
voru til, voru einmitt ömmum
kaifnir um helgar í áætflunar-
ferðum á lengri ieiðum. Eiinn
Framhald á bls. 5.