Lesbók Morgunblaðsins - 26.08.1973, Blaðsíða 6

þarsem lítiö
samfélag
myndast
hugleiðing um skip eftir jökul jakobsson
Eftir því sem ferðafólki hef-
'Ujt fjölgað, þá hefur ferðalöng-
um fækkað að sama slkapi. Og
uáttúrlega er það aukm sam-
göngutækni sem stuðlað hefur
að þessu hvoru tveggja: fjölgun
ferðafólks og fækkun ferða-
iaga. Það etr fiugvéliin sem
smám saman hefur útrýmt
þeim farkostum sem fólik hing-
að til hefur .notað til að kom-
ast erinda sinna úr einum stað
í annan: bilum, jájmbrautarlest
um og þá fyrst og fremsí sikip-
um. Svo ekki sé nú tailað um
blessuð hrossin sem nú eru
ekki orðin annað en stöðutákn
á borð við drápuhlíðargrjót eða
afþreyimgartæki á borð við golf.
Það er eiginlega ekki hægt að
telja iflugferðir með ferðalög-
um. Þar skortir hið episka yf-
irbragð sem gefur ferða'lögum
innihald og giildi. Þú ferðast
ekki með flugvél, þú skiptir ein
faldlega um stað. Þú stigur
upp í vélknúinn blikksikrokk á
Kéflavíkurflugvelli, síðan er
stutt á hnapp einhvers staðar
frammi d, og þú hefur rétt tíma
til að sporðrenna hálfum kjúki-
ingi með plastbragði og helía i
þiig tveimur ibjórum úr dós, áð
iþess að við uppgötvuðum haíið
þá er þó nokkurt bras að pakka
honum saman og taka hann
með í flugvél, við ákváðum því
að verða honum samferða á
Gu'Ilfossi firá 'Reykjavik til
Kaupmannahafnar og skyldi
eitt yfir okkur öll ganga.
Strax við brottför Gullfoss
varð okkur átakanlega Ijóst að
skipið á ekki iengur þau itök
í þjóðarsál'inni sem það átti
forðum. Hér áður fyrr, þá var
venjulega hálfur bærinn sam-
ankominn á hafnar)bakkanum
ti'l að horfa á skipið fara. Sum-
ir voru að sönnu komnir til að
kveðja ættingja og vini, meiri
h'Lutinn var þó einfaildiega kom
inn til að horfa á skipið fiara.
Það var mikil stemmning ríkj-
andi á þessum kveðjusitundum,
geðshræringar risu og hnigu í
brjóstum mannanna rétt eins
og öldumar á úthafinu sem
skipið var að leggja út á, það
var hrópað og hlegið og veif-
að og kaliað, vasaklútar voru á
lofti, eftirvænting í sumra aug-
um og kannski söknuður á öðr-
um, en enginn var ósnortinn.
Þetta átti meira skylt við þjóð-
hátíð í smáum stfii en ihversdags
lega framfyLgingu á útreifcn-
aðri áætlun samgöngutækis.
En í þetta sínn var allt með
öðrum brag. Það voru ekki
neana fáeiuar hræður sem stóðu
direifðar á kæjamum þegar Gull
foss leysti landfestair föstudag
imn 15. júní á leið tii' Leith og
Kaupmannahafnar, J og þetta
fólk var sýnitega eingöngú kom
ið til að ikveðja þá tfáu farþega
sem af ýmsum ástæðum kusu
nú fremur að fara sjóleiðina
en skreppa með fiugvél. Og
'kveðjustundin fór einhvem veg
inn ÖLI í handaskol'um, Iþað var
bersýnilegt að fólk kunni ekki
lengur að kveðja skip. Síðustu
viðkvæmu ifcveðjuofrðin voru
kannski látin falla með tilhlýði
legum tiOtfinningahita um leið
og leyst var að aftan, en þá
háfleygu kveðjuorð en voru
orðnir uppiskroppa með iþær
tlfinningar sem þeim áttiu að
fylgja, aðrir 'höfðiu notað alla
sina krafta til að veifa og hrópa
og voru orðnir hásir og mátt-
Lausir í handleggnum og áttu
þó eftir að hortfast i augiu við
ættángja sina og vini tengi enn.
Svo tók við vandrœðalegt pat
og innantóm orðaskipti. Þetta
var ll'kast því að kampavinið
ur en dyrnar á blikks'kirokknum
eru opnaðar á ný og þú stígur
út í GLasgow eða CLondon án
þess að hafa fengið nokkra
nasasjón af víðáttu úthaísims,
ómæli h'imingeimsiins og fjar-
lægðum ianda á imii'Ili.
Það hljómar ef ti'l vffii undar-
lega í eyrum en það var sjálf
'blikkbeljan, þessi firiðasrspillir
nútimasálarl'ifs, sem varð til
á nýjam ie:k, sjóferðina og ali-
ar þær sálarbætur sem sjóferð
in býr yfir. Við höfðum sem
sagt dyggilega tfylgt tízkunni
undantfarin ár og ekki farið
landa á milii nema í flugvél-
um. Bn í þetta sinn tókum við
bíKnn með í ferðalLaigið og þó
svo að Citroen sé ýmsum kost-
um prýddur, lipur og liðugur,
©