Lesbók Morgunblaðsins - 26.08.1973, Qupperneq 13
Það er desembemótt 1971.
Ég ligg vakandi í rúmi minu
á Austaralandi í öxarfirði. Það
er undir einum suðurgluggan-
um, og þegar ég opna augun,
undrast ég birtuna í herlberg-
inu og hve mánaskinið sindr-
ar og titrar á sænginni minni.
Ég hafði dregið annað hom-
ið af gluggatjaldinu til hliðar,
áður en ég sofnaði, svo að loft-
ið, hreint og svalt, ætti greið-
ari leið að streyma niður á
koddann minn. Ekkert er okk-
ur eins mikils virði og hreint
loft. Nú ris ég upp og teyga
það að mér. — Hvað máninn er
hátt á lofti og birtan töfmandi
í nýfallinni mjöll.
Nú man ég hvað mig var að
dreyma. Hvaða söngur
var þetta? Ég kannaðist áreið-
anlega við röddina. Og svo —
að baki hennar þessi þungi
vatnaniður. Hann þekkti ég
vel. Það var Jökulsáin, þar
sem Dettifoss brýzt um, svo að
björgin titra. Og nú skýrist
allt,
Ég sé yfir öræfin umhverf-
is Möðrudal í 'þessum dýrðar-
ljóma. Þá man ég eftir jarð-
konungur
örœfanna
-& kirkjan
í möðrudal
__Theodór Gunnlaugsson
arförinni, sem þar fór fram
laugairdaginn 21. ágúst s.l. Þá
var konungur öræfanna
borinn til hinztu hvíldar.
Ég halla mér aftur á kodd-
ann, og minningamar líða hjá.
Þarna rís Herðubreið i vestri,
sveipuð dökkbláum kyrtli
með silfurhvíta kórónu,
sem blikar svo fagur-
lega í mánaskininu. Og, —
þarna framundan rís jötunn ís-
lenzkra jökla í suðri og sýn-
ist undarlega nærri. Nokkru
austar og nær ris Snæ-
fell, sjálfkjörinn útvörður
í austri. Yfir þessari' háfjalla-
byggð allri norður að Vopna-
firði ríkir nú tign og kynrð og
friður desembemæturinnar, þar
sem konungur öræfanna var
öllurm Islendingum kunnugri,
og þar sem hann átti heima
lengur og markaði fleiri spor
en nokkur annar. Enginn hef-
ur farið eins margar ferðir aft
ur og fram um þessar víðáttur
og hann, ti'l að veita aðstoð og
leiðbeina ferðamönnum. Eng-
inn fær nokkru sinni reiknað
út, hve mörgum hann létti ferð-
ina yfir þessi öræfi, og hve
mörgum var tekið tveim hönd-
um á heimili hans, hvort sem
þeir 'komu þangað heim ör-
þreyttir og veðurbarðir eða á
skemmtiferð um sólroðnar næt-
ur. En þá má heldur aldrei
gleymast að minnast hennar,
sem heima var, og síðar verð-
ur að vikið. Hún lét aldrei sinn
hlut eftir liggja.
Þessa andvökustund, — þessa
mánabjörtu desembemótt birt-
ast minningamar óvenju skýr-
ar. Ég sé mann á ferð fyrir ná-
lega sjötíu árum í sama mán-
uði og undir björtu bliki sama
mána. Hann er á skíðum. Mjöll
in framundan, mjúk og þykk,
veitir mótstöðu, ásamt nöprum
fjáUasvala, því frostið er yfir
tuttugu stig. Hann herðir samt
gönguna, því orkan og kappið
ei'ga en'gin takmörk.
Þessi maður kemur frá
Vopnafirði og er að nálgast
Víðidal. Dagleiðin er orð-
in löng. Á baki hans er ta'ls-
ver.t fyrirferðarmibiM' baggi.
Það er sjaidséður gripur, sem
'hann ætlar henni, — það er
jólagjöf. Það var ekki fyrr en
'í byrjun mánaðarins, að grip-
urinn kom til Vopnafjarðar.
Nú varð ekki, komið við hest-
um, og því brá hann sér eftir
honum. Það var leikur einn og
gaman á þessum aldri. Það var
aðeirns hiressing í þvi að finna
svalan öræfaandann leika um
vanga. Því var hann svo van-
ur.
Skyndilega breytist myndin.
Aftur er hann einn á ferð. Það
er blindbylur og náttmyrkur.
Það brast á hann uppi
á Möðrudalsfjallgarðinum, af
norðvestri, og á hann því á
móti að sækja. Hann þekkir
alla hóla og vörðubrot, sem
verða á vegi hans, því 'kunn-
ugleikinn og einhver innri sýn
virðast visa honum leiðina —
heim. Og þrekið brást aldrei.
Jafnvel í svona veðri kom oft
fyrir, að hann tók lagið, svo
að jafnvel rostinn i gný storms
ins lækkaði að mun. Þegar
hann svo opnaði bæjarhurðina,
snaraðist inn og skellti henni
aftur, var 'það stundum hlát-
ur sigurvegarans, sem gnæfði
yfir stormsins þungu stunur.
Það birtir aftur, og máninn
blikar á heiðum himni eins og
áður yfir öræfabyggðinni. En
— hvað var nú þetta? Stjarna
hrapar. Hún myndar gullroð-
inn ljóstaum, sem stefnir til
jarðar og nálgast kirkjuna. Og
sjá, kirkjan ris hærra og
hærra. Og það er eins og í öll-
um gluggum hennar bliki ljós.
En það skærasta er þó í turn-
inum. Það greini ég vel. Og
þangað stefnir geislavönd-
urinn. Hann sameinast ljósinu,
sem nú blikar eins og fegursta
stjarna, svo að umhverfi kirkj-
unnar verður að einu ljóshafi.
Loksins, loksins skil ég
drauminn.
Það er ógróið leiði rétt sunn
an og austan við hornið
á kirkjunni. Það grær
ekki fynr en á næsta vori.
Biómin, sem vaxið ,hafa á leið-
inu næsit því munu sjá um
sja nœstu
síðu