Lesbók Morgunblaðsins - 04.11.1973, Blaðsíða 14

Bridge
Óvenjulegar sagnir og einkar skemmtilegt úrspil ein-
kenna spilið, sem hér fer á eftir.
Norður
S A-8-5
H D-6-4
T A-D-10-9-3
L 10-3
Vestur
S K-D-9-7-4
H 5
T 6-4
L K-D-8-5-2
Austur
S G-3
H K-9-8-7-3
T G-8-7-2
L G-7
Suður
S 10-6-2
H Á-G-10-2
T K-5
L A-9-6-4
Sagnir gengu þannig:
Suóur Vestur Norður Austur
Pass 1 Lauf Dobl 1 Hjarta
Dobl 1 Spaði Pass 2 Lauf
2 Grönd 3 Lauf 3 Tiglar Pass
3 Hjörtu Pass 4 Hjörtu Dobl
Þessar sagnir eru bæði óvenjulegar og harðar og má vera
að skýringin sé sú, að suður reikni með, að austur eigi lítil
spil og sé að reyna að villa fyrir með sögnum sínum.
Sennilega er betra fyrir norður að segja 3 grönd í stað þess
að segja 4 hjörtu.
Vestur lét út laufa kóng, austur lét gosann, sagnhafi drap
með ási, lét aftur lauf og vestur drap með drottningu. Vestur
Iét næst spaða kóng og fékk þann slag, lét síðan tígul,
sagnhafi lét tiuna í borði og átti slaginn. Næstu 5 slagir voru
teknir á hjarta 10 (svínað), tígul kóng, spaða ás og ás og
drottningu i tígli og þá var staðan þessi:
Norður Vestur Austur
S 8 Skiptir ekki máli. S —
H D-6 H K-9-8-3
T 9 T —
L — L —
Suður
S —
H Á-G-2
T —
L 9
Tígul 9 var látin út, austur trompaði, sagnhafi trompaði
yfir, lét út laufa 9, kastaði spaða úr borði og austur varð að
trompa. Nú er sama hvað austur lætur út sagnhafi fær 2
síðustu slagina.
Land-
könnun
Framhald af bls. 10.
sumarið liður, svo sem hér heima.
Beztu vorlaxárnar eru taldar vera
Boyne, Slaney, Nore, Suir, og
Munster Blaekwater. Veiðileyfi
eru yfirleitt ódýr: kosta þetta
£1—4 (£1=202.-) á dag. Dýrasta
laxveiðileyfi, sem ég rakst á, kost-
aði £5 í kr. 1000.-. Silungsveiði er
yfirleitt ókeypis, nema sjóbirt-
ingsveiði, sem kostar 100—200
krónur á dag. En sá, sem vill
renna fyrir lax eða sjóbirting,
þarf auk þess að greiða til ríkisins
200 krónur, ef hann ætlar að
veiða skemur en 7 daga, 600 kr.
skemur en 21 dag, og 800 krónur
ef hann vill veiða allan ársins
hring. Árið 1971 voru alls gefin út
10.059 slík réttindi, og þegarþess
er gætt, að þau dreifast á allan
veiðitimann, er augljóst, að ekki
er þröngt um menn við árnar.
Engar aflatakmarkanir eru í gildi
og engar tímatakmarkanir. Veiði-
maður má vera við ána allan
sólarhringinn, ef hann óskarþess
og á hvaða tíma árs, sem er, nema
veiðiréttareigandi hafi ákveðið
annað. Verðlag á gistingu er yfir-
leitt mjög sanngjarnt. Til dæmis
kostar gisting hjá Mr. Martin, sem
ræður yfir 15 kílómetrum, af ind-
ælu lax og silungsveiðisvæði við
Blackwater, 1000—1200 krónur á
dag og er þá fæði innifalið. En ef
t.d. fjórir félagar eru saman og
vilja hafa sitt eigið einbýlishús
(Bungalow) og elda sjálfir kostar
það 8000 krónur á viku í allt eða
300 krónur á mann á dag. Veiði-
leyfi á þessum stað kosta
800—1000 krónur á dag.
Að fara í veiðiferð til írlands er
ekki aðeins tilbreyting, heldur
einnig á vissan hátt landkönnun
og kynni við ævagamla veiði-
menningu. Hugsunarhátt, sem
leyfir veiðimanninum að gera sitt
bezta, en leggur jafnframt þann
aga á, að aðferðin skipti meira
máli en aflinn.
Sveinn frá Elivogum
Framhald af bls. 7.
Fyrrum bar ég blak af mér,
bjartsýnn var og glaður.
Fyrr en varir orðinn er
afturfarinn maður.
Laxárdalur er upp til háfjalla
og mjög snjóþungur. Fjöllin eru
há og sést ekki sól þar Iangan
tíma að vetrinum. Að austan-
verðu í dalnum voru flestir þeir
bæir, sem í byggð voru, er ég var
að alast upp þar. Sneis og Refs-
staðir eru báðir um miðbik dals-
ins, en þar er hann einmitt
snjóþyngstur. Sveinn þoldi illa
skammdegið. Hann var þá ekki
mönnum sinnandi og dróst varla
úr honum orð svo dögum skipti.
Stundum lagðist hann beinlínis í
rúmið og var með háhljöðum, líkt
og hann væri sárþjáður. Setti
þessi háttsemi húsbóndans
skiljanlega dapurlegan svip á
heimilið. En kæmi gestur, þó ekki
væri Iengra aðkominn en af næsta
bæ, glaðnaði yfir Sveini. Hann
var ræðinn og skemmtilegur i við-
ræðu. Það var því hátíð í kotinu,
ef gest bar að garði. Minnist ég þá
einkum grannanna Guðna Sveins-
sonar á Vesturá og Helga Magnús-
sonar í Núpsöxl, nú bónda í
~Tungu á Gönguskörðum. Þeir
voru báðir ræðnir og skemmti-
legir. Af bæ var Sveinn einkar
fjörugur. Hann gjörbreyttist, lék
á als oddi. Sagði sögur og fór með
kveðskap eftir sjálfan sig og aðra.
Var alveg ótrúlegt, hvílíkt minni
hann hafði. Hann gat þulið upp úr
sér heila rimnaflokka viðstöðu-
laust.
Á Sneis var lítið ,og harðbala-
legt tún. Nafnið Sneis hljómar
nokkuð einkennilega. Aður mun
jörðin hafa heitið Snös, eftir hóli
fremst á túninu. Hól þenna mátti
ekki slá, nema eitthvað illt henti.
Eitt sinn hugðist bóndi nokkur á
Sneis slá snösina, sem jafnan var
grasgefin. Það er líka einkennið á
öllum álagablettum, hvað loðnir
þeir eru. Nú, næstu nótt dreymir
bóndann, að maður kemur til
hans og hefur yfir eftirfarandi
vfsu:
Ef þú hárið hvfta mitt
hyggjuþrá vilt skerða,
þá mun árið annað þitt
ei til fjár þér verða.
Bóndinn trúði þessu ekki og sló
Snösina. En rétt á eftir fann hann
bezta reiðhestinn sinn stein-
dauðan niðri í feni þarna skammt
frá. Þá trúði hann spádómi
mannsins, er birtist honum í
draumnum.
Hér á eftir tilfæri ég nokkrar
vísur eftir Svein, sem lýsa vel
líðan hans á dalnum. Bera þær
þvf vitni, að ekki muni honum
alltaf hafa þótt þar ljúft að una.
Broddar rffa beran hal,
bitinn fjandatönnum.
Illt er Iff f Laxárdal
listelskandi mönnum.
Fjandleg gerist fátæktin,
fúi er í pallinn.
Vantar gler í gluggann minn;
gustur fer um kallinn.
Ei vill falla allt f hag,
aðmér hallast kælan.
Reyni varla að ríma brag,
rvr er fjallasælan.
Nú á skæður vetur völd,
vfst til gæða tregur.
Gegnum næðirgisin tjöld
gustur hræðilegur.
Svipinn hvessa ferleg fjöll,
annapressu troðin.
Há í sessi hrópar mjöll
hríðarmessu boðin.
Fjarri sýnastsólbros hlý,
sælan týnist nýta.
Byggðin mfn er búin f
brúðarlfnið hvfta.
Aðdrættir að Sneis voru erfiðir:
Yfir hliðarhallaog snjá
hægt vill miða sveittum.
Héim ég viða öllu á
axlarliðum þreyttum.
Varla hefur getað farið hjá því,
að Sveini hafi fundizt hann á
rangri hillu i lífinu — ekki sízt á
Laxárdal:
Hlaut f fangið hrfð og frost,
hreppti stranga villu.
Þreytti gang við knappan kost,
komst á ranga hillu.
Allur skólalærdómur Sveins
var smár, og þætti vfst sama og
enginn nú á tfmum. Frá þessu
námi sinu segir þannig — í hand-
riti: — Allur minn aðkeyptur lífs-
lærdómur kostaði fimmtán krón-
ur, þ.e. þriggja vikna kennsla, er
ég naut hjá Stefáni H. Eiríkssyni
frá Blöndudalshólum, þá bónda á
Refsstöðum, sem mjög var á
undan sinni samtíð um lærdóm.
Sveinn segir, að þessar fáu lær-
dómsstundir hafi orðið sér
ógleymanlegar. Sérstaklega
minntist hann fyrsta dagsins,
þegar Stefán gaf honum forskrift
með þessari vísu Björns Gunn-
laugssonar:
Viljirðu þræða vizkustig
og verðakórónaður,
einhvern tíma ættir þig
áfram herða, maður!
Framhald á bls. 16.
Hœð 162
Framhald af bls. 5.
Ég sagði ekki neitt. Mér datt ekkert í hug
tilþess aðsegja.
„Heldurðu að mig langi til þess að tala við
hann?“ hvíslaði hún allt í einu. „Ég vildi
heldur deyja. Hanrt hefur alltaf verið að
segja við mig: Hafðu nú hugann við það,
sem ætlast er til af þér! Og hvernig hef ég
staðið við skyldur mínar... ?“
Hún réð ekki lengur við röddina og sneri
sér frá mér. Hún gróf andlitið í olnboga-
bótina og herðar hennar hristust án þess að
nokkurt hljóð heyrðist. Ég dró hana þétt að
mér, kyssti hana á munninn, enniðog tárin
af augum hennar.
„Leyfðu mér að fara,“ hvíslaði hún og
losaði um faðmlög mín. „Viltu fylgja mér?“
Við fetuðum okkur niður í dimma
lægðina í átt að hjúkrunarstöð herdeildar-
innar. Ég hélt utan um hana og fann að
vaxtarlag hennar var þegar farið að
breytast. Ég tók báðum höndum um mitti
hennar, vakti yfir hverju skrefi sem hún
tók svo að henni yrði ekki fótaskortur.
Þannig óskaði ég að gæta hennar fyrir
stríðinu, fyrir morgundeginum þegar hún
yrði ýmist að skríða eða hlaupa um vígvöll-
inn til að freista þess að koma mönnum á
öruggan stað.
Fimmtán ár eru liðin, en ég man það allt
eins og það hefði gerst í gær.
„Katyushasarnir“ hófu árás í dögun,
hríðskotabyssur og fallbyssuskothríð gall
við, grænir blossar flöktu á himninum...
Þegar sólin kom upp, hafði ég brotizt upp
á hæðina ásamt því sem eftir var af her-
deild minni. Hálftíma síðar óskuðu her-
foringinn og einhver annar mér til
hamingju, tóku í hönd mér, klæddir
þýzkum regnfrökkum. Ég heyrði ekkert,
stóð þarna bara líkt og steinrunninn, án
þess að kenna nokkurra tilfinningar.
Sól.. .! Hefði ég aðeins getað stöðvar þig í
þann mund þú varst að koma upp; . . .
Tveimur stundum áður höfðum við verið
Þrjú.....
En sólin sýndi enga miskunn. Ég stóð upp
á hæðinni, en hún. . . .hún var eftir niðri,
þar sem ég sá hermenn úr greftrunar-
sveitinni.
Og enginn vissi, enginn vissi hvað hún
hafði verið mér og að við höfðum verið þrjú