Lesbók Morgunblaðsins - 17.11.1974, Blaðsíða 3

Cú
lægu ókunnu landi, yrði því
öSruvísi fariS. Hún yrSi gift —
hún Eveline. Þá mundi fólk sýna
henni virSingu. ÞaS yrSi ekki fariS
meS hana eins og farið var meS
móSur hennar. Jafnvel nú fannst
henni á stundum. aS hún ætti enn
reiSi föSur síns yfir höfSi sér; þótt
orSin væri meir en nítján ára. Hún
vissi, aS þaS var það, sem olli
henni hjartslættinum. Hann barði
hana aldrei í uppvextinum, eins og
hann barði þá Harry og Ernest, þvi
hún var stúlka — en upp á sfð-
kastið var hann farinn að hafa
f hótunum og segja, hvað hann
skyldi gera viS hana, ef ekki væri
vegna móður hennar sálugu. Og
nú hafði hún engan sér til vemd-
ar. Ernest var dáin og
Harry, sem skreytti kirkjur, var
næstum aUtaf einhvers stað-
ar uppi f sveit. Og hún var
orðin óumræðilega þreytt á hinu
endalausa rifrildi um peninga
á laugardagskvöldum. Hún
lét alltaf allt sitt kaup af hendi
rakna, það voru sjö shillingar, og
Harry sendi það, sem hann gat —
vandinn var að sækja fé f greipar
föður hennar. Hann sagði, að hún
sólundaði peningunum; henni
væri ekki sýnt um fé, hann
ætlaði ekki að fá henni það
sem hann aflaði hörðum
höndum, til þess hún kast-
aði þvf á glæ, og þannig
gekk dælan, þvf yfirleitt var hann
f illum ham á laugardagskvöldum.
A endanum fékk hann henni pen-
ingana og spurði. hvort hún hefði
nokkuð hugsað sér að kaupa f
sunnudagsmatinn. Svo varð hún
að hraða sér út sem mest hún
mátti og verzla, og heldur fast um
svörtu leðurbudduna meðan hún
olnbogar sig áfram f mannþröng-
inni, og hún kemur seint heim úr
kaupstað undir klyfjunum. Hún
átti fullt f fangi að halda saman
heimilinu og sjá um það, að litlu
börnin tvö, sem falin höfðu verið
hennar forsjá, sæktu skólann að
staðaldri og fengju reglulega að
borða. Þetta var erfitt verk —
erfið ævi, en nú er hún var f þann
veginn að fara, þótti henni ævi sú
ekki með öllu ill.
Hún var f þann veginn að kanna
nýja stigu; ásamt Frank. Frank var
mjög góður, karlmannlegur,
göfuglyndur. Hún átti að fara með
honum á skipinu um kvöldið.
verða konan hans og búa með
honum f Buenos Ayres, þar átti
hann heimili, sem beið hennar.
Hún mundi ósköp vel er hún sá
hann fyrst; Hann hélt til f húsi við
aðalstrætið, þar sem hún kom oft.
Virtust nokkrar vikur sfðan.
Hann stóð við hliðið og hafði ýtt
húfunni niður á höfuðið og hár
hans féll í óreiðu fram yfir útitekið
andlitið. Svo kynntust þau. Hann
hitti hana utan við Búðina á
hverju kvöldi og fylgdi henni
heim. Hann fór með hana á
Tatarastúlkuna og hún var ör f
skapi, er hún sat þar hjá honum á
óvanalegum stað f leikhúsinu.
Hann var afar tónelskur og átti til
að taka lagið. Fólk vissi, að þau
voru að draga sig saman og þegar
hann söng um stúlkuna, sem
elskar sjómann, fór hún alltaf
þægilega hjá sér. j fyrsta lagi
hafði það vakið henni gleði að
eignast pilt, og svo fór henni að
þykja vænt um hann. Hann sagði
sögur af fjarlægum löndum. Hann
hafði byrjað háseti, með pund á
mánuði, á einu skipi Allanfélags-
ins, sem sigldi til Kanada. Hann
taldi henni nöfn skipanna, sem
hann hafði verið á og nöfn hinna
ýmsu fyrirtækja. Hann sagðist
hafa hlotið happ f Buenos Ayres
og aðe ins komið aftur til sfns
gamla lands að njóta Iffsins. Að
sjálfsögðu komst faðir hennar á
snoðir um ástarævintýri þetta og
bannaði henni allt samneyti við
hann.
„Ég þekki þessa sjóara", sagði
hann.
Dag nokkurn lenti honum
saman við Frank upp frá þvf varð
hún að hitta unnusta sinn á laun.
Það leið á kvöldið f götunni.
Hvfta tveggja bréfa f kjöltu hennar
dofnaði. Annað var til Harrys, hitt
til föður hennar. Ernest hafði verið
uppáhaldið hennar, en henni
þótti Ifka vænt um Harry. Hún
fann, að faðir hennar gerðist
nú gamall; hann mundi sakna
hennar. Á stundum gat
hann verið mjög góður. Ekki
alls fyrir löngu hafði hún
legið rúmföst heilan dag og
hann þá lesið henni draugasögu
og ristað handa henni brauð við
eldinn. Öðru sinni, meðan móðir
þeirra var á Iffi, fóru þau öll í
skemmtiferð til Hill of Howth.
Hún minntist þess, að faðir henni
setti upp hatt móður hennar og
kom þeim börnunum til að hlæja.
Hún var að verða of sein, en
hún sat áfram við gluggann, höfuð
hneigt að gluggatjöldunum og
andaði að sér þefnum af rykugum
baðmullardúki. Niðri á götunni
heyrði hún leikið á lírukassa. Hún
kunni lagið. Skrítið, að það skyidi
berast henni einmitt á þessu
Jtvöldi og minna hana á loforðið
við móður hennar, loforðið að
halda heimilinu saman eins lengi
og hún gæti. Hún mundi síðasta
kvöldið í veikindum móður sinnar;
hún var aftur stödd I þröngu
dimmu herbeginu hinum megin
Framhald á bls. 14
EVELINE
Smösaga eftir James Joyce
Hún sat við gluggann og horfði
á kvöldið koma f strætið. Höfuð
hennar hneigðist að gluggatjöld-
unum, f vitum hennar var lykt af
rykugum baðmullardúki. Hún var
þreytt.
Fáir fóru hjá. Maðurinn úr
sfðasta húsinu gekk hjá, á leið
heim til sfn. Hún heyrði skóhljóð
hans, smelli á steyptri stéttinni
og marr á stfgnum framhjá nýju
húsunum rauðu. Einu sinni var
þarna völlur, þar sem þau iéku
sér. Svo keypti maður frá Bel-
fast völlinn og byggði á hon-
um hús — ekki eins og litlu
brúnu húsin þeirra, heldur
Ijós tfgulsteinshús, með gljá-
um þökum. Börnin úrgötunni léku
sér á þessum velli, börn
þeirra Devines, Waters, Dunns,
Keogh litli krypplingurinn, hún,
bræður hennar og systur. Þó
lék Ernest sér aldrei — hann var
of stór. Oftar en ekki rak faðir
hennar þau inn af vellinum með
svartþyrnistafnum sfnum. Þó var
eins og þau væru heldur ánægð f
þá daga. Faðir hennar var ekki
afleitur og móðir hennar auk þess
enn á Iffi. Það var langt um liðið;
hún og þau systkinin öll upp-
komin, og móðir hennar var dáin.
Tizzie Dunn var Ifka dáin og
Watersfólkið farið aftur til Eng-
lands. Allt breyttist. Nú var hún á
förum eins og hinir, hún var að
fara að heiman.
Heiman! Hún leit f kring um sig
f herberginu og skoðaði alla þess
kunnuglegu muni, sem hún hafði
þurrkað af einu sinni f viku árum
saman, og skildi sfzt hvaðan f
ósköpunum allt þetta ryk kæmi.
Kannski sæi hún þessa kunnug-
legu hluti aldrei framar; hana
hafði aldrei órað fyrir þvf, að hún
yrði frá þeim skilin.
Hún hafði látið til leiðast að
fara, fare að heiman. Var það ráð-
legt? Hún reyndi að vega spurn-
inguna f huga sér. Heima hjá sér
hafði hún að minnsta kosti mat og
húsaskjól. og hér hafði hún um
sig fólk, sem hún hafði þekkt
alla ævi. Auðvitað vann hún
baki brotnu, bæði heima og
f vinnunni. Hvað yrði sagt
um hana í Búðinni, þegar
þau kæmust að þvf, að hún
Kölluð flón, kannski — og skarðið
fyllt með auglýsingu. Fegin yrði
ungfrú Gavan. Hún talaði alltaf
hranalega til hennar og einkum, ef
aðrir heyrðu.
„Ungfrú Hill, sjáið þér ekki, að
frúrnar bíða?"
„ Fljótar nú, ungfrú Hill."
Hún mundi ekki gráta Búðina.
En f nýju heimkynnunum, f fjar-
FIMM LJOÐ
eftir
Henrik Norbrandt
Jóhann Hjálmarsson þýddi
ÞAÐ ER SVO MIKILVÆGT
Það er svo mikilvægt
á hvaða hátt þérersagt
að hvernig
þú lagar é þér hárið
með hugann bundinn
við eina litla freknu
þegar þú speglar þig eitt kvöld
f glugga sem snýr f vestur
er næstum þvf jafn fallegt
og vorið sjálft
LJÓÐ UM DAUÐANN
Dauðinn Ifkist
mest hafinu
þegar máninn
brýst gegnuin skýin
og þú ert
dáinn og getur ekki lengur
ort
Ijóð um dauðann
HEIMKOMAN
Foreldrar þfnir
eru orðnir foreldrar
annarra
og systkini þfn nágrannar.
Nágrannarnir
eru orðnir nágrannar annarra
og aðrir eru búsettir
f öðrum borgum.
Frá öðrum borgum snúa þeir heim
nákvæmlega eins og þú.
Og það er jafn fráleitt
að þeir hitti þig
eins og þú hittir þá.
Á LEIÐ NIÐUR
Á leið frá Isparta uppi í fjöllunum
til Antalya við hafið
sitjum við f vagninum, höldumst f hendur
og tölum saman. Sólin
roðar snæviþakta f jallstinda
á leið niður. Á leið niður
frá fjöllunum til hafsins
eftir öllu að dæma á miðju æviskeiði
tölum við hvort við annað
án þess að leyna neinu. Kvöldsólin
roðar alla
snæviþakta fjallstinda.
ÞEGAR ÉG SNERTI ANDLITÞITT
Þegar ég snerti andlit þitt
eru það þeir sem dóu snemma — án þess að ná
til litla fjallaþorpsins við sólarupprás
þeir sem aldrei fengu að strjúka veggi neðansjávarhýsanna
með ofurviðkvæmni eins og varir ófæddra barna
og fengu aldrei að hlusta á eigin raddir
f hrörlegum gistiskála í eyðimörkinni — sem hlotnast þetta allt
í endurskini augna þinna.
)