Lesbók Morgunblaðsins - 09.03.1975, Side 15

FIAT
132
Innréttingin á Fiat 132
er með miklum ágæt-
um, sætin góS og út-
sýni óhindrað.
BÍLAR
Þegar hætt var að framleiða Fiat
12S og hans í stað farið að smiða
nýja gerð, sem hlaut einkennisstaf-
ina 132, varð Iftil ánægja með breyt-
inguna. Meira að segja munu verk-
smiðjurnar sjálfar naumast hafa
haldið þvl fram, að þar væri um
endurbót að ræða. Fiat 125 hafði
verið gæddur ótrúlega góðum, sport-
legum eiginleikum og útlitið var stíl-
hreint. Sérfræðingarnir sem skrifa
um bila I útlend bilablöð, töldu að
nýi bíllinn stæðist hinum hvergi
snúning; auk þess þótti hann heldur
ver teiknaður.
En i stað þess að gefa allt upp á
bátinn, fór Fiat þróunarleiðina og nú
hafa verið gerðar þær endurbætur á
Fiat 132, að hann getur vart talist
sami billinn. Hér er um að ræða
stóran bil á italskan mælikvarða og
nýtingin á rýminu er með þeim ágæt-
um, að sýnist sambærilegt við bila
eins og Peugeot 504, Saab 99 og
Volvo. ítalir eru snjallir formsmiðir
og sagt hefur verið, að þeir geti ekki
búið til Ijótan hlut. Hins vegar verður
að telja að i útliti sé Fiat 132 ger-
sneyddur því að vera á nokkurn hátt
frumlegur. En þar er lika fátt, sem
stingur i augun og liklega geta ærið
margir sætt sig við þetta útlit. Ég
hygg að Danskurinn mundi segja, að
útlitið sé „pent" og ekki kann ég
annað lýsingarorð, sem lýsir þvi
betur.
En fái Fiat 132 ekki nema 6,5 i
einkunn fyrir ytra útlit, þá vil ég
hiklaust gefa honum 9 í einkunn
fyrir útlitið að innan — miðað við bil
i þessum verðflokki. Sætin eru prýð-
isgóð, stillanleg á ýmsa vegu og auk
þess er stillanlegt stýri. Maður situr
fremur hátt og hefur gott útsýni, þvi
rúðuflöturinn er stór og ekkert sem
hindrar útsýni. Mælaborðið er sér-
lega fallega teiknað og hefur umtals-
verð framför orðið á þvt frá fyrri
árgerð. Öll stjórntæki vinna svo eðli-
lega, að eftir fáeinar mínútur virðist
billinn vera gamalkunnugur.
Fiat er ævinlega lipur í akstri og
þessi er engin undantekning. Billinn
sem hér um ræðir var með minni
vélinni (1660 rúmcm.). Vinnslan var
lífleg, en að sjálfsögðu ekki kröftug.
Stýrið var stöðugt og gott, ástig á
hemla þægilegt. Diskahemlar eru á
öllum hjólum. Gormafjöðrunin er
þokkaleg og ekki verri en við er að
búast með stifum baköxli. I öryggis-
skyni er styrktur rammi utan um
farþegarými, en linur fram- og aftur-
endi. Stálrammi er settur til styrktar
og öryggis i allar hurðir.
Geysigott rými er i aftursæti og
væri góð lexía fyrir suma framleið-
endur miklu stærri og dýrari bíla að
kynna sér það.
Fiat 132 er fáanlegur með tveimur
vélarstærðum. Hámarkshraðinn með
minni vélinni er sagður vera 1 65 km
á klst, en 170 með stærri vélinni.
Viðbragðshraði liggur ekki fyrir, en
mér þykir líklegt að með minni vél-
inni sé hann nálægt 16 sekúndur i
100 km hraða. Fimm manns geta
látið fara vel um sig i þessum bil og
allir notið góðs útsýnis. Hér er góður
fjöldskyldubill, sem læzt ekki vera
neitt annað en hann er og i saman-
burði við aðra álíka stóra bíla er
verðið hagstætt.
Að visu finnst mér, að ftalir hafi
ekki enn náð að búa til jafn
skemmtilegan bil og Fiat 128 var, en
þessi er rúmmeiri og betri fjölskyldu-
Kolagrafir
Framhald af bls. 13
ið“ við skógarhöggið, og mundi
ekki hafa líkað vel aðferð margra,
sem að því unnu. Sumir hjuggu
undir allar rætur og létu þær
fylgja stofninum og þótti það
drýgra til kolageróar." (Bls. 310).
Næst er svo frásögn sem birtist
í Náttúrufræðingnum árið 1936,
bls. 38. Hún er eftir Sigurð
Draumland á Akureyri og er á
þessa leið: „Að vestanverðu er
Fnjóskadalur gjöreyddur að
birkigróðri, nema hvað all-
myndarlegt kjarr er í landi
Reykja, inni i mynni Bleiksmýrar-
dals. Aður fyrr var þó jafnmikill
og blómlegur skógur i vesturhlíð-
um Fnjóskadals og austurhlíðum
hans. Jafnvel svo þéttur, aó eftir
þvi sem sagnir herma, þurfti að
hengja hljómmiklar bjöllur á
nautgripi þá, er gengu í landi
Hróarsstaða og Veturliðastaða.
Nú sést þar hvergi birkihrísla.
Eyfirðingar eyddu skóginum í
vesturhlíðum Fnjóskadals, er þeir
gerðu til kola á vorin. En austur
yfir hina beljandi Fnjóská í vor-
vexti komust þeir ekki. Þessvegna
varð skóginum í austurhlíðunum
lifvænt.“
Loks er hér svo frásögn af
skógarhöggi eftir Matthías
Þórðarson i II. bindi Iðnsögu Is-
/
UR S0GU
SKÁKLISTARINN AR
Eftir Jón Þ. Þór
Austurríski skákmeist-
arinn Wilhelm Steinitz
varð fyrstur manna til þess
að taka sér titilinn heims-
meistari í skák. Áður höfðu
þó verið uppi frægir skák-
menn, sem ýmsum þótti
betur komnir að nafnbót-
inni: fyrsti heimsmeist-
arinn í skák; má þar nefna
m.a. Bandaríkjamanninn
Paul .Morphy og Þjóðverj-
ann Adolph Andersen.
Steinitz var sem fyrr
segir Austurrikismaður að
uppruna, en hann dvaldi
mikinn hluta ævi sinnar á
Bretlandseyjum, þar sem
hann lifði nær eingöngu af
skákiðkunum, og dó að
lokum blásnauður. En
hvað um það; Steinitz er
að mörgu leytimjög merki-
legur sem skákmaður því
auk þess að verða fyrstur
til að kalla sig heimsmeist-
ara er hann í rauninni faðir
nútima stöðumats.
19. öldin hefur löngum
verið kölluð hið róman-
tíska skeið skáklistarinnar,
þá þótti sá beztur sem
mestu gat fómað og mátað
síðan andstæðinginn á
glæsilegan hátt. Steinitz
kenndi hins vegar, að
miklu meira virði væri að
meta hverja stöðu rétt,
gildi mannanna, hreyfan-
leika þeirra o.s.frv.
Einn frægasti samtima-
maður Steinitz í skákheim-
inum var þýzki meistarinn
Zuketort. Sumarið 1872
voru haldin tvö skákmót í
Lundúnum. Steinitz sigr-
aði í hinu fyrra en Zuketort
í hinu siðara. Þá fengu
áhugamenn á Bretlandi þá
hugmynd, að gaman gæti
verið að efna til einvígis
þessara kappa. Öllum
formsatriðum var fullnægt
og keppnin hófst. Er
skemmst frá því að segja,
að Steinitz vann yfirburða-
sigur, hann vann 7 skákir,
tapaði einni, en 4 urðu
jafntefli. Við skulum nú
Itta á eina skák frá einvíg-
inu.
Hvítt: W. Steinitz
Svart: Zuketort
Evansbragð
1. e4 — e5, 2. Rf3 —
Rc6, 3. Bc4 — Bc5, 4. b4
— Bxb4, 5. c3 — Ba5, 6.
d4 — exd4, 7. 0—0 —
dxc3, 8. Db3 — Df6, 9.
Bg5 — Dg6, 10. Rxc3 —
Bxc3, 11. Dxc3 — Rf6,
12. Bd3 — 0—0, 12.
Hae1 — b5, 14. e5 —
Rd5, 15. Dc2 — Dh5, 16.
a3 — h6, 17. Bd2 —
Rde7, 18. He4 — Rg6,
19. Hfe1 — Bb7, 20. g4
— Dh3, 21. H1e3 — f5,
22. exf6 — Hxf6, 23. Bf1
— Dxf3, 24. Db3+ — d5,
25. Hxf3 — Hxf3, 26.
Dxf3 — dxe4, 27. Dxe4
— Rge5, 28. f4 — Rc4,
29. De6+ — Kh8, 30.
Bc3 — R6e5, 31. Bxc4 —
gefið.
lands, bls. 269. Iðnsagan kom út
1943. Matthíasi farast orð á þessa
leið: „Kolagerð, til að afla kol-
anna i smiðjurnar, var mjög
stunduð áður, svo mjög, að víða
eyddust skógar hér með öllu, og
það þvi fyrr og fremur, að ekki
var höggvin hrisla og hrísla á
stangli á stóru svæði, heldur tekin
hver hrisla á sama svæðinu unz
allt rjóðrið var þar bert, og svo
koll af kolli."
Eg læt svo þessunt hugleiðing-
um lokið þvi aó liklega er nóg
komið. Raunar er þetta eitt af
þeim málum sem gjarna mættu
athugast betur og þá í sambandi
við járngerð eða rauðablástur.
Viða mundi kjarrskógurinn
vaxa upp af nýju ef svæðin fengju
frióun þar sem lumið er sífellt að
gægjast upp, eins og allviða sjást
deili til ef vel er að gáð.
Siglufirði, 10. september 1974
Guðbrandur Magnússon.