Lesbók Morgunblaðsins - 22.02.1976, Qupperneq 11
lausn lffsgátunnar. En heili konunnar
glfmdi ekki lengur við slfk vandamál.
Hugsanir hennar voru ðskipulegar og
sundurlausar og heili hennar ðvanur
leikfimi.
Konan hellti aftur upp á könnuna og
veiddi f jögramfnútnaegg upp úr sjðð-
andi vatni og setti það f kalt vatn f glási
f vaskinum.
Maðurinn rakaði sig. Hann flautaði
og hljððið barst inn f eldhúsið til kon-
unnar. Maðurinn flautaði alltaf á
morgnana. Hann var hress og úthvfld-
ur og reiðubúinn að leysa heimsvanda-
málin á fimm mínútum, ef slfks hefði
verið krafist af honum.
Morgungleði mannsins var eitur f
beinum konunnar. Hana klæjaði
undan flautinu eins og viðkvæma húð
undan ullarbol og hana langaði að
klðra sér. Segja eitthvað hvasst og
bftandi, sem fengi manninn til að
hætta að flauta og rændi hann morgun-
gleðinni. En maðurinn kom inn, og
kyssti hana á kinnina og bauð henni
góðan dag. Og konan sagði ekkert.
Maðurinn settist við borðið og
smurði ristaða brauðsneið. Hann beit
hugsandi f brauðið og leit yfir forsfðu-
fréttirnar f Morgunblaðinu. Konan
settist á mðti honum og kveikti sér f
sígarettu. Hún borðaði aldrei á morgn-
ana, drakk bara kaffi og reykti. Maður-
inn leit upp eitt andartak, og sagði:
„Þú ættir ekki að reykja á fastandi
maga, ástin mfn.“
„Nei,“ sagði konan. „Ég veit það.“
Maðurinn ætlaði að segja eitthvað
meira, en hætti við það og hélt áfram
að borða ristaða brauðið og lesa Mogg-
ann. Þegar hann væri búinn með
brauðið, æti hann eggið. Sfðan fengi
hann sér annan bolla af kaffi, liti á
klukkuna og flýtti sér af stað.
Allir morgnar voru eins og konan
vissi framhaldið.
Hún drakk kaffið sitt annars hugar
og horfði á manninn lesa blaðið sitt.
Hún var hætt að lesa blöðin. Hún hafði
engan áhuga á þeim lengur. Fréttirnar
komu henni ekki við. Þó leit hún yfir
fyrirsagnirnar af skyldurækni, uppfull
af fyrirmælum kvennablaða um að
fylgjast með, svo hún gæti haldið uppi
samræðum við manninn sinn og vini
hans. En áhugi hennar á heimsmálun-
um var enginn og stjðrnmál, sem hún
hafði einu sinni fylgst vandlega með,
voru aðeins veikt bergmál f huga henn-
ar. Tfminn leið og dagarnir gránuðu og
hún hafði engan áhuga á neinu lengur.
„Hann elskar mig ekki lengur,"
hugsaði hún. „Ég er orðin að vana hjá
honum. Hvernig gæti hann Ifka elskað
mig, einsog ég lft út? Ég er alveg hætt
að mála mig, greiða mér...“ Hönd
hennar barst annars hugar upp að úfnu
hárinu...
hún var á leið yfir götu með barna-
vagninn. hún var á leiðinni heim.
hafði verið að kaupa f matinn og var
með fullt af pinklum. hún var að flýta
sér. maðurinn kæmi bráðum heim úr
vinnunni og hún varð að vera komin
áður. skyndilega kom bfll... hún vissi
ekki hvaðan. bfllinn bremsaði það
hvein f hemlunum en það var of seint
og hann skall á henni. hún fann
þungan dynk og skall f götuna. barna-
vagninn þeyttist eitthvað I burtu og
hún heýrði barnið gráta. svo varð allt
svart og hún missti meðvitund. einhver
stöðvaði vagninn og huggaði barnið en
konan lá á götunni og það blæddi úr
vitum hennar og úr sári á enninu.
bflstjðrinn var kominn útúr bflnum
miðaldra maður með gleraugu og f
snyrtilegum gráum jakkafötum. hann
starði skelfdur á hana og gat sig hvergi
hrært en stundi f sffellu:
bremsurnar... ég gat ekki brcmsað...
bremsurnar... enginn hlustaði á hann.
áhorfendahðpurinn stækkaðí sffellt,
flokkur fðlks sem loks fékk einhverj'a
tilbreytingu f hversdagslffið. eitthvað
til að segja frá heima. hálsar teygðust
fram og forvitin augu störðu á blððið
lita malbikið. einhver vildi setja
jakkann sinn undir höfuð konunnar en
var stöðvaður. það má aldrei hreyfa
neitt á slysstað var honum sagt og
aðeins læknir koma við slasaðan mann.
maðurinn með jakkann þagnaði og
sagði ekki meir hálft f hvoru feginn að
hafa ekki skemmt jakkann sinn með
blðði konunnar en jafnframt ánægður
með að hafa boðið fram aðstoð sfna.
einhver hafði hringt á lögregluna.
sfrenur hvinu í fjarska — lögreglan
komin á vettvang og sjúkrabfll fylgdi
fast á eftir. konunni var lyft á börur og
lyft inn f sjúkrabflinn. einhver
ðkunnug kona kom með og hélt á barn-
inu. sjúkrabfllinn ók með leifturhraða
rauðum Ijðsum og sfrenum og konan
var sett á gjörgæsludeild á spítalanum
þegar þangað kom. hún var enn með-
vitundarlaus þegar maðurinn kom að
rúmi hennar. hann hneig grátandi
niður á stðl við hlið hennar og alvöru-
gefinn læknir lagði höndina huggandi
á öxl hans. það er Iftil von um að hún
komist aftur til meðvitundar sagði
hann og maðurinn grét og kallaði linda
linda farðu ekki frá mér ég elska þig
linda farðu ekki...
Konan hrökk upp og starði skilnings-
vana á manninn. Hann hafði verið að
segja eitthvað.
„Ég sagði að ég þyrfti að fara
núna,“ endurtók maðurinn þolin-
mðður. „Klukkan er að verða nfu. Þú
ættir að leggja þig aftur, ástin mfn, þú
ert þreytuleg. Var snáðinn óvær f
nótt?“
„Nei, hann var ðsköp góður,“ sagði
konan. „Ég svaf bara illa. Ég legg mig
kannski."
„Jæja ég hleyp þá,“ sagði maðurinn.
„A ég eitthvað að gera fyrir þig f
bænum?“
„Nei ég fer sjálf,“ sagði konan.
„Bless vinur.“
Maðurinn klæddi sig f jakka og
frakka, kyssti konuna á ennið og fðr.
Konan horfði á eftir honum áhugalaus
og hellti meira kaffi f bollann. Hún
kveikti sér f annarri sfgarettu. Að utan
barst henni hljðð bfls, sem settur er f
gang og ekið burt. Maðurinn var farinn
að sinna kröfum þjððfélagsins, horfinn
inn f sinn heim. Heimur konunnar var
annar en hans. Hún drakk kaffið sitt
og las stjörnuspána f Mogganum:
„Allt sem þú hefur skipulagt í dag
kann að fara út um þúfur. Láttu það
samt ekki á þig fá og reyndu að aðlaga
þig breyttu ástandi. Taktu stefnuna
fram á við.“
Konan drakk kaffið sitt. Brátt yrði
hún að fara að klæða sig. Barnið færi
að vakna og heimta matinn sinn og
baðið sitt.
Hún var þreytt og dagurinn var
hafinn og hann var grár.
Konan gekk eftir Austurstræti og
ýtti á undan sér barnavagninum. Hún
var á heimleið úr bæjarferð með fjöl-
marga pinkla f grind undir barna-
vagninum. Barnið svaf. Það svaf oftast
f gönguferðum með móður sinni, hrist-
ingur vagnsins og hreina loftið
verkuðu á það eins og deyfilyf. Það var
vor f lofti, sðlin skein og fðlkið leitaði
út úr húsunum, sem það hafði falið sig
f yfir veturinn.Það rétti úr baki, drakk
f sig sólina og settist jafnvel niður.
Undir vegg Utvegsbankans sátu margir
og flestir bekkir voru fullir.
Konan leit varfærnislega í kringum
sig eins og maður, sem kemur til
Reykjavfkur eftir langa f jarveru og
finnst allt hafa breyst og vera öðruvfsi,
en vill þð ekki viðurkenna ðkunnug-
leika staðarins fyrir sjálfum sér. Tvær
unglingsstúlkur, sem gengu framhjá
henni, litu á hana og brostu breitt.
Konan hrökk við, eins og einhver hefði
staðið hana að verki við eitthvað
ósæmilegt. Voru þær að hlæja að
henni? En hún minntist þess, að eitt
sinn var hún Ifka ung og hlæjandí og
varp öndinni léttar. Hún reyndi að
brosa, en munnur hennar herptist
aðeins f óeðlilegar viprur og hún flýtti
sér að setja upp grfmu ungu húsmóður-
innar, sem hefur mörgu að sinna og er
að flýta sér heim á leið.
Ungur maður gekk að henni og rétti
henni einhvern bækling.
„Hefurðu lesið þetta?“ spurði hann á
eilftið bjagaðri fslensku.
Konan leit á titilinn: Hin GuIInu
Hlið Guðsrfkis og hristi höfuðið. Hún
hafði ekki lesið þetta.
„Hvað kostar það?“ spurði hún
hikandi.
„Ekkert,“ sagði hann. „Bara frjáls
framlög."
En það að draga upp budduna sfna
og finna einhverja viðeigandi upphæð,
var konunni ofviða. Hún rétti unga
manninum blaðið aftur og umlaði:
„Nei, takk, ekki núna. Seinna.“
„Þú mátt eiga það,“ sagði pilturinn
og rétti henni það aftur.
Konan hristi bara höfuðið og lagði á
flðtta.
Við Reykjavfkurapðtek voru tveir
lögregluþjðnar að reyna að koma
manni inn f lögreglubfl. Hann streittist
á mðti, dró á eftir sér fæturna og
nefndi þá öllum illum nöfnum. Þeir
héldu ðtrauðir áfram, báðu hann að
vera rólegan og tðkst loks að troða
honum inn f bflinn. Maðurinn var
áberandi drukkinn. Lftill hðpur áhorf-
enda hafði safnast saman og fylgdist
með af talsverðum áhuga. Konan var á
báðum áttum um hvort hún ætti að
slást f hðpinn, en hætti við og hélt
áfram ferð sinni. Hún beygði inh á
Austurvöll.
Hádegisbarirnir voru að loka. Fólk
tfndist út af þeim á mismunandi stig-
um ölvunar. Ungir og gamlir, konur og
karlar, þð flest karlmenn. Tveir þétt-
kenndir félagar komu á móti henni, og
spurðu hvort hún væri ekki með að
stúta einni bokku. Konan vissi ekki
hvernig hún ætti að bregðast við eða
hverju ætti að svara, svo hún sagði
ekkert en hélt áfram.
„Svona djöfuls borgarapfkur,“ sagði
annar náunginn. „Maður er ekki of
gðður að þræla og púla til að halda
uppi þessum helvítis snfkjudýrum, en
svo virðir þetta pakk mann ekki einu
sinni svars.“
„Slappaðu af, Addi,“ sagði hinn.
„Láttu hana vera. Komdu maður.“
Þeir héldu sfna leið og konan sfna.
Hún kom að Tjörninni, himinblárri
úr f jarska en skolpgrárri þegar nær
dró. Sólin lék sér að vatnsfletinum,
braut á honum geisla sfna og dansaði
glaðlega á milli andanna, sem enn
höfðu enga unga að annast.
Einnig hér var fðlk.
Sumir átu nesti, aðrir horfðu út yfir
vatnið eða hver á annan. Börn hlupu
hávær fram og aftur á vatnsbakkanum
og hentu brauðbitum f endurnar, sem
svömluðu framundan. Þær voru saddar
og velfóðraðar og höfðu lftinn áhuga á
brauðinu, en nokkrar grágæsir gleyptu
allt, sem þær náðu f af sinni alkunnu
græðgi. Konan settist ekki niður eins
og hitt fðlkið, heldur gekk hægt af stað
og beygði upp Tjarnargötu. Þar voru
fáir á ferli og hávær miðbærinn f jar-
lægðist æ meir.
Nokkrar mýflugur voru komnar á
kreik og fylgdu djarflega köllun þess
kyns að kvelja mannskepnuna. Þær
hringsóluðu f kringum konuna og
reyndu af fremsta megni að gera henni
lffið leitt. Þær frökkustu flugu hik-
laust upp f nasir hennar og eyru, en
aðrar ðframfærnari létu sér nægja að
sveima umhverfis höfuð hennar.
Konan bandaði frá sér. Hún sá eftir
að hafa ekki frekar gengið Suður-
götuna. En allar hennar ákvarðanir
voru rangar, og hún iðraðist alltaf
eftirá, þegar það var orðið of seint að
snúa við. Þvf reyndi hún af fremsta
megni að forðast ákvarðanir og láta
manninn um að taka þær ef slfkt var
mögulegt.
Einu sinni var hún sjálfstæð og
örugg, og tók ákvarðanir rétt eins og að
drekka vatn og þær voru oftast réttar.
En mynd þessarar ákveðnu konu var
aðeins skuggamynd, leiftur, sem brá
fyrir f huga konunnar, og hún horfði
eilftið undrandi á eitthvað sem henni
var ðviðkomandi. Þetta var ekki hún —
þetta gat ekki hafa verið hún. Og
myndin var gleymd.
Eftir þvf sem ofar dró á Tjarnargöt-
unni fækkaði mýflugunum. Sólin
skein enn og lék sér að gruggugu
Tjarnarvatninu. Konan var á heimleið.
„Ég þarf að þvo bleiur,“ hugsaði
hún. „Svo þarf ég að ryksuga. Kannski
lfka þvo eldhúsgðlfið — ég athuga það
þegar ég kem heim.“
A horni Skothúsvegar og Suðurgötu
voru menn að vinnu.
Konan fann óöryggið læðast um sig,
og kerrti hnakkann. Hún reyndi að láta
sem hún sæi þá ekki, en nærvera
þeirra brenndi vitund hennar Ifkt og
eldur. Þeir litu á hana áhugalausir og
héldu áfram vinnu sinni.
Ungur, ljðshærður piltur barðist við
bor. Grannur lfkaminn réð ekki fylli-
lega við verkfærið, en ákveðnir drættir
við munnvikin sýndu, að heldur myndi
hann detta niður dauður en gefast upp.
Þegar vinnudeginum væri lokið,
myndi hann staulast heim til sfn með
þreytukippi f hverjum vöðva og bölva
vinnunni yfir kvöldmatnum. Kannski
legði hann sig eftir matinn og svæfi
jafnvel þar til vekjaraklukkan kallaði
hann til nýs vinnudags. Um helgar
færi hann áreiðanlega á fyllirf með
vinum sfnum og gleymdi um stund
striti hversdagsins.
. Konan gekk mcðfram kirkjugarðin-
um.
A bekkjunum hér var fðlk eins og
annars staðar f þessu veðri. Flest voru
vistmenn elliheimilisins, en þarna
voru Ifka ungar konur með börn.
Konan gekk áfram og leit hvorki til
hægri né vinstri. Það var kallað:
„Linda, Linda!“
Hún hrökk við og leit snöggt á
bekkina. Þarna sat gömul kunningja-
kona hennar með Iftið barn f kerru við
hlið sér. Það var hún sem hafði kallað.
Konan sneri við og gekk til hennar.
„Nei, Sigrún — blessuð!“
Þær höfðu unnið saman einu sinni,
og farið nokkrum sinnum út að
skemmta sér saman. En svo hafði
Sigrún orðið ðfrfsk og gift sig og konan
hafði kynnst manninum og ekkert séð
annað. Eftir að Sigrún hafði hætt á
skrifstofunni, hafði hún aðeins hitt
hana einstaka sinnum f bænum.
„Langt sfðan maður hefur séð þig.
Att þú þetta? Hvort er það?“
„Það er strákur“ sagði konan og fann
til svolftils stolts. Hún fðr lfka örlftið
hjá sér.
„Guð, en gaman,“ sagði Sigrún.
„Eins og minn. Má ég kíkja?“
Hún stóð upp og gægðist inn f
vagninn. Af barninu sást Iftið annað en
nefbroddurinn og stðrt, blátt snuð.
„Ægilega er hann sætur,“ sagði
Sigrún hrifin. „ Hvað er hann gamail?"
„Sex mánaða,“ sagði konan. „En
þinn?“
„Hann er einsoghálfs,“ var svarið.
„Hvað ertu að gera núna?“
„Ég? Ég er ekkert að gera. Ég er
bara heima. En þú?“
„Ég er að leita mér að vinnu. Ég er
að skilja. Mamma ætlar að passa
strákinn."
„Að skilja? En þið voruð svo agalega
lukkuleg,“ sagði konan.
„Lukkuleg? Þetta var soddan djöfuls
drullusokkur," sagði Sigrún. „Held-
urðu ekki að helvftið hafi fundið
sér aðra. Hann var búinn að halda við
hana f meira en hálft ár, þegar ég
komst að þvf. Svona eru þessir bölvaðir
karlmenn."
„Ó,“ sagði konan og vissi ekki hvað
hún átti að segja meir. „Ertu búin að
prófa að tala við þá á skrifstofunni
aftur? Þú færð ábyggilega vinnu þar.“
„Nei, þangað fer ég ekki fyrst um
sinn,“ sagði Sigrún ákveðin. „Þetta er
ekkert kaup, sem þeir borga manní.
Það var auðvitað allt f lagi á meðan
maður var einn, en nú hef ég strákinn.
Ég var að hugsa um að tala við ein-
hvern lögfræðinginn. Þeir borga vfst
vel. Svo borgar kallinn auðvitað með
mér fyrsta árið. Hann skal sko ekki
sleppa billega. Eg skal sjá um, að hann
hafi það ekki of gott með þessum mell-
um sfnum.“
„Þð það nú væri,“sagði konan.
Framhald á bls. 12
©