Lesbók Morgunblaðsins - 14.03.1976, Blaðsíða 6
m
„Þeim gekk
verst að
pressa
jakkana
unz þeir
prófuðu
að vera í
þeim á
meðan
heitu
járninu
var rennt
yfir þá.
Nokkrir
brenndust
lítils háttar”
Gunnlaugur Stefán Gfslason.
Smðsaga eftir Indriða G. Þorsteinsson:
/
Hann steig á land f Reykjavfk með
brúna pappatösku og skimaði eftir
andliti sem hann þekkti og átti að vera
þarna. Það var ekki fyrr en hann fór að
bfða á malbikaðri bryggjunni að hann
tók eftir sandpokavirkjunum upp
undir húsunum. Þau voru dökk f
rigningarsúldinni og strekkingnum og
húsin voru dökk, og hann þekkti ekk-
ert andlit og súldin var blönduð sjávar-
lyktinni ufan af flóanum. Þessi lykt
hélt ógleðinni vakandi djúpt niðri f
honum, eins og hann hafði fundið fyrst
til hennar þegar kom f mynni Hval-
fjarðar og veltingurinn byrjaði, og
hann fann hitann f höndum sfnum
undan saltinu, sem hafði verið á
kaðlinum á landgöngubrúnni og öllu
um borð. Á þessum stað var hann átta-
viitur. Ilér vfsaði ekkert f norður og
ekkert f suður, og hér vissi hann hvorki
um hús né götur. Hann færði sig lengra
upp á bryggjuna og reyndi að lesa f
andlitin, sem voru kvöldföl f súldinni
eins og hafnarljósin.
Hann hafði haldið af stað f myrkri og
langferðabíllinn var kominn í fram-
andi byggðir þegar birti. Hann hafði
ekki fyrr farið að heiman til lengri
dvalar en hæfði fálátum kveðjum. 1
þetta sinn hafði faðir hans lagt vang-
ann að honum og tekið yfir öxl hans, og
hann hafði fundið hnyklana á hand-
legg erfiðismannsins f gegnum fötin,
þegar sterkir fingurnir læstust f hann.
Þeir höfðu ekkert sagt, en eftirsjáin
bjó á bak við gráblá, mild augun, sem
fylgdust með hverri hreyfingu meðan
hann var að fikra sig inn í langferða-
bílinn, eins og þau vildu fylgja honum
um fölt haustlandið með fram þjóð-
veginum og smöluð fjöllin sem minntu
á jarm f lömbum og sláturtfð.
Hann hafði sofið sumt af leiðinni á
milli þess hann hossaðist með hinum
farþegunum á blautum og holóttum
malarveginum, sem ýmist minnti á
gamlar tófuslóðir eða mjóa áveitu-
garða, eftir þvf hvort farið var um
mela og lækjarfarvegi eða á
upphleðslum yfir mýrarsundin, sem
hétu nýbygging. Liðið sumar hafði
hann unnið við vegarlagningu; teymt
hesta og flutt sniddu úr naestu mýri og
legið f tjaldi hjá föður sfnum. Það
hafði verið nostrað við hverja sniddu
og grjótræsin urðu að ffnlegum
tilbrigðum í listaverki, sem reis upp af
svörðunum grasigróið og án umróts.
Það hafði verið byrjað að skyggja
þegar komið var til Borgarness, þar
sem langferðabflnum var ekið við-
stöðulaust út í evna og fram á bryggj-
una hjá gistihúsinu. Og það hafði sett
að honum hroll meðan hann beið eftir
töskunni f súginum utan frá skerjun-
um sem gljáðu f rökkrinu. Ilann þekkti
töskuna auðveldlega af þvf faðir hans
hafði bundið snæri um hana til
öryggis. Svona hrófatildur gæti opnast
á ferðalögum hafði hann sagt. Undir
þiljum renndi hann töskunni að einum
bekknum svo hann gæti stutt við hana |
með fótunum þaðan sem hann sat
meðan skipið veltist um innanverðan
flóann. Það hafði dimmt smám saman
og loks hafði ekkert verið fyrir stafni
nema Ijósin á ökunnum stað.
Hún þusti að honum utan úr skfmu
hafnarljósanna og tók höndum um
axlir hans, og þá vissi hann að engu
þurfti að kvfða f þá tvo daga sem hánn
varð að bíða eftir ferð f heimavistar-
skólann. Hann lét töskuna frá sér á
malbikið og rétti henni höndina og
þagði af þvf hún mundi heyra á mæli
hans að hann var feginn að sjá hana;
feginn að þurfa ekki að bfða lengur f
þessum stóra bæ. Ilann vildi hún áliti
hann væri góður að ferðast og kvfða-
laus á hafnarbökkum. Þau virtu hvort
annað fyrir sér andartak, og hann var
stoltur af að eiga þessa systur, sem var
sjö árum eldri en hann. Ilann fann þau
voru svolítið ókunnug hvort öðru, og
hún var næstum of fullorðin, þar sem
hún stóð i Ijósum regnfrakka með belti
að svipast um eftir einhverju, sem
hann vissi ekki hvað var. Kannski var
hún aðeins að átta sig á því hvernig
þau ættu að komast frá höfninni og
heim til hennar eða Ifta eftir leigubíl.
Hún var dökkhærð, öfugt við hann, og
nýlega orðin hjúkrunarkona, og
' kannski fylgdi það starfi hennar að
ganga f svona frakka.
Ég tafðist á vaktinni, sagði hún.
Gerir ekkert.
Ég þurfti að fá aðra fyrir mig. Ég gat
ekki farið fyrr en hún kom.
Gerir ekkert, endurtók hann.
Varstu sjóveikur, spurði hún.
Svolftið.
Hann tók töskuna og horfði á systur
sfna og las umhyggjuna úr svip hennar
og sá hvernig súldin hafði sezt á hárið
þar sem það kom fram á ennið undan
skýlunni, og hvernig hafnarljósin
glitruðu f þeim úða. Ilann fann hann
gat ekki lengur sagt henni allt sem
hann vildi, og ekki viðhaft orð sem
ósæmandi væri að nota f viðurvist
kvenna, og það gerði hann svolftið
feiminn og vandræðalcgan að hún
skyldi orðin svona fullorðin. 1 einn
tfma hafði hún verið eins og strákur.
Hann saknaði þess að hún skyldi ekki
vera það lengur.
Þú hlýtur að vera svangur, sagði hún
allt f einu. Hann yppti öxlum. Þeir sem
komu með skipinu höfðu týnzt í burtu.
Þeir höfðu borið farangur sinn upp
hryggjuna eins og hann. Sumir voru
aðeins með eina tösku, aðrir héldu
kannski á poka með sængurfötum.
Þeir voru eflaust að flytja f lftil kvist-
herbergi, af þvf að f þessum bæ voru
uppgangstfmar og mikið um ýmiskon-
ar atvinnu. Ilann vissi um marga sem