Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1976, Síða 4

Ur endurminningum
ROSE KENNEDY
2. hluti
Það varð fyrsta verk okkar i
London að koma börnunum i
skóla. Var ákveðiö, að Bobby of>
Teddy færu í daí?skóla í bor«inni,
en Eunice, Pat or Jean í heima-
vistarskóla uppi í sveit. Rosemary
varð að fara í sérstakan skóla
fyrir vanpefin börn. Kathleen átti
að verða heima or hjálpa mér. Joe
yngri átti að verða eftir í Banda-
rikjunum og ljúka námi síru í
Harvard Jack hafði hætt i Prinee-
ton vegna veikinda og átti liann
nú að halda áfram í Harvard.
Eg hafði gert mér háar hug-
myndir um sendiherrabústaðinn.
Þetta var sex hæóa bygging og
stóð á móti Kensingtongarðinum.
En bústaðurinn reyndist gamal-
dags og búnaður alleinkennileg-
ur. Vantaði þar margt, sem mér
þótti þurfa, en hins vegar var þar
annað, sem við höfðum litið við að
gera. Til dæmis voru tvö oins-
mannsherbergi og sex tveggja
manna handa okkur, en þrettán
herbergi handa þjónustufólki.
Fór svo, að við lögðum nokkur
þeirra undir okkur. Bobby og
Teddy voru harðánægðir með
húsið. Einkum þótti þeim mikið
koma til lyftunnar, sem þar var;
það var mikill og flókinn forn-
gripur og léku þeir sér i henni
öllum stundum.
Þegar við höfðum verið þarna
skamma hríð var okkur Joe boðið
að vera um helgi hjá konungs-
hjónunum í Windsorkastala. For-
sætisráðherrahjónunum brezku
var boðið ásamt okkur. íburður-
inn í kastalanum reyndist svo
mikill, að maður varð hálffeim-
inn. Rúmiö mitt var geysistórt og
flóði í rauðu damaski. Það var svo
hátt, að ég varð að stíga upp á stól
til að komast upp í. Alltaf voru
skrautklæddir þjónar á þönum.
Þeir voru í fornlegum búningum
og báru hárkollur. Varð hvergi
þverfótað fyrir þeim. Mér líkaði
ákaflega vel við drottninguna.
Hún var mjög virðuleg eins og
drottningu sæmdi, en jafnframt
ákaflega alúðleg. Við ræddum
saman, um börn og um það, hve
erfitt væri að festa blund í þysn-
um í London. Þessi helgardvöl
var heilmikið ævintýri. Skömmu
síóar bauð móðir drottningar okk-
ur svo til sín. Hún var ekki síður
tíguleg en drottningin, dóttir
hennar. Ég ræddi nokkuð við
hana og aðallega um börn. Það
var siður, að konur ræddu við
hátignirnar um börn.
í maímánuði héldum við veizlu
til að ,,k.vnna“ þær Kathleen og
Rosemary. Við kviðum þessu dá-
lítið, en allt fór vel fram. Rose-
mary var hin ánægðasta. Við
leyfðum henni stundum að sækja
veizlur. Við létum þá mann úr
sendiráðinu fylgja henni. Átti
hann að sjá um það, að henni
reiddi vel af. Um svipað Ieyti vor-
um við Kathleen og Rosemary
kynntar hirðinni. Það var til-
komumikil en stutt athöfn. Öllum
var raðað nákvæmlega upp. Svo
gengu menn hver á fætur öðrum
fyrir konungshjónin, hneigðu sig
dálítið en gengu siðan áfram og
tóku sér stöðu á sínum stað i'
röðinni. Við mæðgur óttuðumst,
að okkur kynni að verða eitthvað
á í messunni. Æfðum við okkur
bví nokkrum sinnum áður en til
kom. Við völdum búninga okkar
af mikilli nákvæmni, enda vorum
við skrautlegar, þegar við vorum
fullbúnar. Ég fékk meira að segja
lánað höfuðdjásn hjá lávarðsfrú,
svo að ég leit hálfpartinn út eins
og drottning á endanum. Athöfn-
in varð stórfengleg leiksýning.
Við lentum f röðinni á eftir kin-
verska sendiherranum enáundan
þeim þýzka. Þarna voru svo marg-
ir skartgripir saman komnir að
hálfgerð ofbirta varð af þeim.
Margar kvennanna voru afar fall-
ega búnar. Sérstaklega man ég
eftir konu kínverska sendiherr-
ans. Það setti sérkennilegan svip
á athöfnina, að allar konurnar
höfðu í hárinu þrjár fjaðrir af
sérstakri gerð, kenndri við prins-
inn af Wales. Afstaða þeirra
hverrar til annarrar varð að vera
alveg sérleg og vissi ég ekkert,
hvernig ég ætti að hagræða þeim.
Neyddist ég loks til að boða sér-
fræðing í þessu fjaðraskrauti
heim til mín og kom hann því
fyrir eins og við átti.
Um þetta sama leyti snæddum
við hádegisverð neð forsætisráð-
herrahjónunum i Downingstræti
10. Það kom i ljósv að ýmislegt var
líkt með þeim Joe og “'hamber-
Iain forsætisráðherra. Báðn voru
gamlir fjármálamenn, báoum
þótti gaman að tónlist og báðum
þótti gott að rabba við konurnar
sinar sér til hvíldar eftir anna-
saman vinnudag, Hálfum mánuði
seinna buðum við utanríkisráð-
herrahjónunum til kvöldverðar.
Báðar þessar veizlur fóru vel
fram. Fyrir þá seinni lét ég senda
mér mat frá Bandaríkjunum;
þótti mér það við eiga, þar sem
utanrikisráðherra átti í hlut!
Þegar þetta var hafði Jack
bætzt í hóp okkar i London. Hafði
faðir hans talið, að hann græddi
meira á því að fylgjast með tiðind-
um i London og Evrópu yfirleitt
en sitja á skólabekk i Bandaríkj-
unum. Jack frestaði því námi sfnu
um sinn.
í september 1939 brauzt striðið
út. Tók ég þá saman föggur mínar
og hélt heim til Bandaríkjanna
með börnin. Jack fór aftur til
Harvard. Hann valdi sér utanrik-
isstefnu Breta að ritgerðarefni til
prófs. Þótti kennurum hans svo
mikið til um ritgerðina, að þeir
hvöttu hann til að gera bók úr
henni. Fór hann að ráðum þeirra.
Hlaut bókin mjög góða dóma, og
seldist geysivel.
Sumarið 1941 varð hið síðasta,
sem fjölskyldan var öll saman
komin. Joe yngri gekk i flugher-
inn um haustið og Jack fór í sjó-
herinn. Þetta sumar urðum við
líka að láta Rosemary frá okkur.
Það kom i ljós að hún átti við
fleira að stríða en gáfnatregðuna.
Hún fór að fá alls kyns köst og
flog og reyndist brátt ókleift að
hafa hana heima. Við Joe leituð-
um fjölda lækna og varð það úr,
að Rosemary var skorin tauga-
skurði. Hættu þá flogin, en jafn-
framt varð ljóst, að Rosemary yrði
aldrei söm aftur, og gæti ekki
framar búið hjá okkur eins og við
höfðum vonað. Við komum henni
loks fyrir í klaustri í Wiscounsin.
Þar hlaut hún góða aðhlynningu.
Hún hefur nú verið þar í meira en
þrjá áratugi. Hún er heilsuhraust
og ánægð. Við hin höfum komið
þvi svo fyrir, að ekki líði nenia
nokkrar vikur milli þess, að hún
fær heimsókn. Hún er löngu orðin
klausturvistinni vön og vildi nú
ekki annars staðar vera. Örlög
Rosemary voru fyrsta mikils hátt-
ar áfallið, sem yfir okkur kom. En
þau urðu mörg seinna.
Sumarið 1943 fór Kathleen til
Englands og hóf störf fyrir Rauða
krossinn. Meðal kunningja henn-
ar var ungur maður, sem henni
leizt sérlega vel á. Þau felldu
brátt hugi saman. Hann hét John
Robert Hartington og var kallað-
ur Billy. Hann var af aðalsættum.
Höfðu forfeður hans löngum ver-
ið dyggir stuðningsmenn Eng-
landskirkju. Við vorum aftur á
móti kaþólsk, svo að ýmis vand-
kvæði voru á þvi, að Kathleen og
Billy gengju i hjónaband. Auk
þess höfðu forfeður Billys ýmsir
verið ráðamenn á irlandi.
Treystu þeir írum illa, en írar
töldu þá aftur á móti til verstu
kúgara. En auk þessa var faðir
Billys ákafur frímúrari. Og ka-
þólska kirkjan hafði bannfært
Frímúrararegluna fyrir tveim
öldum. Hér var því úr vöndu að
ráða. Var svo að sjá um tfma, að
aldrei gæti orðið af hjónabandi
Kathleenar og Billys. Þau vildu
ólm verða hjón, en mörg ljón voru
á veginum. Mikið var rætt um
þetta mál i Englandi og sýndist
sitt hverjum. Kathleen reyndi að
taka öllu þessu með ró. Skrifaði
hún bræðrum sinum um þessar
mundir og kvaðst bráðlega
mundu eignast þrjá kastala, svo
að hún gæti skotið skjólshúsi yfir
þá uppgjafarherforingjana í ell-
inni. En undir niðri var henni
ekki jafnrótt.
Ýmis ráð voru reynd til að leysa
þetta hjónabandsmál en allt kom
fyrir ekki. Loks varð það úr, að
Kathleen og Billy voru gefin sam-
an við borgaralega athöfn hinn 6.
maí 1944. Hveitibrauðsdagarnir
stóðu i þrjár vikur. Svo fór Billy