Lesbók Morgunblaðsins - 25.07.1976, Side 12

V
Þjöötrú
og
uppeldi
morgundögg. Hún sagði að grösin sæjust vart fyrr, því
að í þurrki væru þau skorpin og dökk og samlit
jarðveginum, og auk þess væri þau þá svo hörð að þau
brotnuðu og gætu sært hendur manns.
Nóg var af grösum f heiðinni, en hún þóttist ekki
komin á réttan stað fyrr en undir morgun. Þar voru
skæðagrös og við döggina höfðu þau breitt úr sér og
voru gljáandi, svo auðvelt var að sjá þau. Nú var tekið
til grasapokanna. Þeir voru þannig, að band var sett
þvert yfir opið. Smeygði maður þvf yfir höfuð sér og
lét það sitja á hægri öxl, en vinstri handiegg hafði
maður krepptan f pokaopinu og hélt því þannig opnu.
Þá var létt að fleygja grösunum niður f pokann
jafnharðan og þau voru losuð með hægri hönd.
Þarna var mikill gróður og margar lyngtegundir.
„Sjáðu blessað Iyngið,“ sagði hún, „á þvf spretta
berin, krækiber, bláber, aðalbláber, hrútaber og jafn-
vel jarðarber og einiber. Þau eru öll saman sælgæti.
En varaðu þig á stóru, rauðu berjunum á sortulyng-
inu. Innan f þeim eru smásteinar, og ef þú étur þá,
verða þeir að lúsum f maganum og eftir nokkra daga
skríður þú kvikur í Iús. Þess vegna heita berin lúsa-
mulningar.“
Svo byrjuðum við að grasa. Eftir litla stund kallaði
hún upp yfir sig: „Nei, en sá blessaður gróður, og hér
er þá reyr vaxinn. Ég held ég verði að taka skúf af
honum og færa mömmu þinni f fatakistuna hennar."
Skæðagrösin fylltu skorningana, þau voru mjúk og
taka mátti handfylli sfna af þeim. Hækkaði nú óðum í
pokum okkar. Um morguninn gerði steikjandi hita og
þá tók okkur að þyrsta. Þá kom upp úr kafinu að
vinnukonan vissi af tjörn þar nálægt. Við héldum
þangað. Eg hljóp að tjörninni, fleygði mér niður og
ætlaði nú að svala þorstanum rækilega. Þá kaliaði hún
hátt:
„Ertu vitlaus, þú mátt ekki drekka úr tjörninni, hún
getur verið full af brúnklukkum." Hún kom hlaup-
andi, laut fram yfir tjörnina og hvessti sjónir niður f
vatnið.
„Já, grunaði mig ekki,“ sagði hún, „sjáðu öll svörtu
kvikindin f vatninu. Ef þú leggst hér niður til að
drekka, þá sitja þau um að komast ofan í þig. Og svo
éta þau sig gegnum magann og út f lifrina og éta hana
upp til agna, svo að þú deyrð. Þeim bregður ekki við
að koma niður í hitann f maganum, þvf að þau eru svo
harðger að þau þola þrjár grautarsuður."
Ég skyggndist niður f vatnið. Það var hryllileg sjón.
Þarna moraði allt af kolsvörtum brúnklukkum ástærð
við fiskiflugur. Þær voru með margar langar lappir,
en þær syntu ekki, heldur var sem þær færi stökkv-
andi um vatnið.
„Nú skal ég sýna þér hvernig farið er að því að svala
þorstanum,“ sagði vinnukonan. Hún tók af sér skýlu-
klútinn, hélt um öll fjögur hornin svo að hann mynd-
aði poka. Svo dreif hún honum niður i vatnið og það
síaðist inn f þennan poka.
„Hérna, taktu nú við og sötraðu vatnið í gegnum
klútinn. Þá kemst engin brúnklukka ofan f þig, og
ekki vatnskettir heldur, en þeir eru börn brúnklukk-
unnar."
Myndir og texti
eru eftir danska
blaðamenn og
Ijösmyndara sem
voru ö ferðinni
í Kenya.
Dóttirin Katrín me8 kött og afrlska leik-
félaga.
Ingunn er starfandi læknir f Bungoma og hér sést hún önnum kafin á
lækningastofunni.
Drykkja
og kvennafar á kránni
er fastur liður í dag-
legu lífi Kenyamanna
Islenzk hjón, Ingunn Helga Sturlaugsdóttir læknir
og Haukur Þorgilsson, sem starfar við stjórnun
og bókhald, segja frá lífinu í Kenya.
Tvær danskar konur, Grethe Kjærgaard
félagsfrædingur og Gunvor Jörgsholm ljós-
myndari, ferðuðust um Kenya í Afríku á
síðasta ári og söfnuðu efni um stöðu kon-
unnar þar fyrir f jölmiðla.
! Bungoma, smáþorpi í vesturhluta
landsins, hittu þær íslenzk hjón: Ingunni
Helgu Sturlaugsdóttur, sem er starfandi
læknir þar, og Hauk Þorgilsson hagfræð-
ing. Hann starfar í Kenya á vegum
DANIDA (Danish International Develop-
ment Agency) en sú stofnun er deild í
danska utanríkisráðuneytinu með aðild að
norrænum samtökum um aðstoð við þróun-
arlöndin.
Kráin cr Iftil — hljóðfæraslátt-
urinn mikill og yfirþyrmandi.
Gestirnir inni verða vart greind-
ir. Hörundið er samlitt afrfska
kvöldmyrkrinu. En á augnhvft-
una og tennurnar slær bláleitum
bjarma af daufu lampaljósi.
Eigandinn stígur dans einn sfns
liðs á miðju gólfinu. Hreyfingarn-
ar eru hægar og seiðmagnaðar.
Hann er f röndóttum fötum með
stffan flibba.
Við erum stödd f Bungoma,
litlu þorpi f vesturhluta Kenya.
Krárnar við aðalgötuna eru 24
talsins. Þar getur einnig að Ifta
litlar búðarholur. Umhvcrfið
minnir á leiktjöld í kúrekamynd.
Þjónustan á kránni er frábær.
Eigandinn býður okkur upp á
drykk og afgreiðslustúlkan vand-
ar sig sérstaklega við að þurrka
glösin okkar. Svo fær hún sér sæti
við borðið hjá okkur. Þær Ingunn
eru kunnugar. Hún hefur komið í
læknisvitjun á stofuna til Ingunn-
ar. Læknastofan er líka við aðal-
götuna aðeins nokkrum metrum
neðar.
Ingunn heitir fullu nafni Ing-
unn Helga Sturlaugsdóttir og er
starfandi læknir f Bungoma. Mað-
ur hennar er Haukur Þorgilsson,
hagfræðingur, og börn þeirra
heita Svana, Katrín og Haukur
Jóhann.
Haukur var einn í hópi 7 ís-
lenzkra sérfræðinga, sem komu
til Afrfku árið 1974 til ráðgjafar
starfa. Þeir vinna nú sem ráðgjaf-
ar fyrir samvinnuhreyfinguna f
Kenya og Tanzanfu ásamt starfs-
bræðrum frá hinum Norðuriönd-