Lesbók Morgunblaðsins - 12.12.1976, Blaðsíða 4

Örlygur Sigurðsson ^
Perlan
viö
Park
Avenue
GLÆSIKONAN Mrs. Zorrilla eða Sonja Benjamfns-
son er dóttir Ólafs heitins Benjamfnssonar, fram-
kvæmdastjóra, í Reykjavík og fyrr f Kaupmanna-
höfn. Hann þótti umsvifamikiil framkvæmdamaður
bæði hérlendis og erlendis. Hann var umboðsmaður
Thore-skipaféiagsins og trúnaðarmaður Handefs-
banken og átti sæti í Verzlunarráði tslands. Á fyrri
strfðsárum var hann f stjórnskipaðri nefnd, sem
annaðist 'sölu fslenzkra útflutningsafurða. Hann var
ráðinn framkvæmdastjóri Eimskipafélags tslands
um 1930, en missti heilsuna rétt áður en hann
skyldi setjast f forstjórastólinn. Hann andaðist
nokkrum árum sfðar eftir þrálát veikindi, maður á
hátindi starfsferils. Kona hans og móðir Sonju var
Marie Emelie, dóttir FriðriksWendel,kaupmanns á
Þingeyri. Eiginmaður Sonju, Mr Alberto Zorrilla,
varð ólympíumeistari í 400 metra skriðsundi,
gullpeningshafi, og er nú ekki síður sigursæll í
viðskipta- og fésýslukappsundinu mikla f heims-
borginni, New York. Sonja reit lengi vel tfzkudálka
erlendis og myndskreytti sjálf, sem birtust á síðum
Morgunblaðsins og kvenþjóðin las og fylgdist vendi-
lega með á sfnum tfma af áhuga og þakklátum hug.
Ö.S.
Allt haföi breytzt f henni
Amerfku f öli þessi löngu ár
nema Sonja Zorrilla. Ég var kom-
inn f heimsókn til New York eftir
þrjá áratugi. Þarna var gamla
Empire State á sínum stað og
vakti enga hrifni mfna lengur,
þar sem hún vagaði veðruð og
vegmóð f vorþeynum á miðjum
Manhattan. Statue of Liberty var
orðin eins og gömul og reitt rjúpa
eftir allt volkið f Watergate. Cam-
el-auglýsingin á Time-square var
horfin en reyknum úr ristastórri
filtersígarettu var f staðinn spúð
yfir þetta iðandi mannlffstorg frá
nautnalegum rauðum vörum. Roy
Aldrich meðleikari Louis gamla
Armstrong blés New Orleans-
jazzinn f hornið sitt á næstu grös-
um, hæruskotinn og grár. Margir
kynliðir spörva og söngfugla f
Central Park höfðu sungið sitt
sfðasta lag f öll þessi ár. Gömlu
vinkonurnar frá strfðsárunum
voru vfst komnar á elliheimili,
uppþornaðar, innfallnar og
hormónalausar horgrindur eða
svfnfeitar dyrgjur, allar nema
Sonja Zorrilla. Á Broadway var
allt breytt. Skuggalegt var þar um
að litast og „veður öll válynd" f
hliðargötum þegar tók að dimma
og Ijósaskilti að kvikna og
slokkna á vfxl. 1 allri þessari
hringiðu breytileikans var aðeins
ein, sem ennþá var söm, Sonja
Zorrilla. Með ótrúlegri og sfungri,
fegurð sinni, léttu og leikandi
fasi og glóðinni f fullfögrum,
björtum augum hreif hún mig
ennþá með sjarma sfnum og seið-
magni, mig rúmlega hálfsextugan
karlfauskinn, eins og þegar ég
var ungur f New York f gamla
daga. Nú var þokkadfsin belg-
fagra, Sonja Zorrilla, eitt af undr-
um og náttúrufyrirbærum
Ameríku f mínum augum. Tfma-
klukkan á Time-square Iffsins
hafði staðið f stað yfir henni.
Ennþá var Sonja jafn seiðmögnuð
og sjarmerandi, skemmtileg og
falleg, gáfuð og glettin, svo að
„jafnvel gamlir sfmastaurar
syngja og verða grænir aftur“
eins og Tómas borgarskáld kvað.
Þegar þessi elska hringdi f mig
©
Nýleg mynd af Sonju, þar sam hún situr hjá málverki slnu, „the great
american nude" — hin mikla amerlska nekt — eftir einn frægasta
popplistamann heimsins um þessar mundir, Tom Wesselmann.
heim á Wellingtonhótel á Man-
hattan og sagði með sinni hljóm-
fögru ungpfurödd: „Halló, öggi,
þekkir þú mig ekki?“ varð ég eins
og fæðingarhálfviti f símanum og
vissi ekki hvaðan á mig stóð veðr-
ið. Sfzt af öllu átti ég von á slfkri
upphringingu og þaðan af sfður á
fslenzku f cjálfri heímsborsinci.
Og ég hugsaði með sjálfum mér:
„Skyldi kynslóðabilið loksins
vera brúað?“ Þegar blessunin
sagðí til nafns tók hjartað f mér
snöggan kipp og skauzt á einum
tveimur sekúndum upp f tvö-
hundruð kflómetra hraða. Ég
greip óafvitandi til haldreipisins,
konu minnar, með annari hendi
ef ég skyldi fá hjartaslag meðan
hin höndin skalf á sfmatólinu.
Geðshræringin var ærin eftir öll
þessi ár. Erindið var að heilsa
upp á mig og bjóða okkur hjónum
heim f swftuna sfna við Park
Avenue ásamt syni mfnum og vin-
konu hans sem dvalið höfðu við
nám f New York um veturinn. Ég
brá mér f bað og skipti um föt
eins og skólastrákur á stefnumót
og vatt mér ásamt mfnu fólki inn
f Yellow cab taxa“ og brunaði
beinustu leið á vit Sonju. Það var
enginn ruslarabragur á úthaldinu
f salarkynnum þessarar heillandi
hringagná. Tveir kjólklæddir
þjónar f anddyri með skjanna-
hvfta hanzka veittu okkur virðu-
lega móttöku, svo að ég hélt með
sveitamannsviðhorfi mfnu, að við
hefðum villzt inn á útfararstofn-
un f flaustrinu og uppnáminu,
sem ég var í vegna endurfunda
við Sonju. En svo var ekki. Við
vorum á 580 Park Avenue einni
glæstustu götu veraldar og okkur
var fylgt virðulega upp lyftuna til
svftu sjálfrar gyðjunnar. Við
blöstu dýrindis málverk á öllum
veggjum allt frá Turner til
Picassós og flestra módernista,
sem máli skipta f listheimum
f dag. Hvasslfnumálarinn og
„hardcdgekúnstnerinn" sonur
minn, áætlaði lauslega, að safn
hennar mætti meta til hundraða
milljón króna. Eftir að Sonja
hafði skenkt okkur f glösin við
heimilisbarinn, þar sem allt var f
dumbrauðum lit, settist ég f stór-
an nýtfzkulegan leðurstól, sem
var eins og hálf eggjaskurn f lag-
inu. Ég lá þar mjúkt og makinda-
lega eins og fóstur f móðurkviði
og sagði við Sonju: „Ef þig langar
til að öðlast ódauðlegt nafn, Sonja
mfn, f vitund þjóðar þinnar ættir
þú að fara að eins og hún nafna
þfn norska, Sonja Heine, og
ánafna föðurlandinu málverka-
safnið þitt þegar þú hrekkur upp
af klakknum á næstu öld“. Þá gall
hvatskeytlega f syni mfnum, sem
sveif um sali f hrifnileiðslu af
áhrifum listaverkanna og vfnsins:
„Þið verðið þá að flýta ykkur að
deyja“. Ég byrsti mig og svaraði
með föðurlegri umvöndun: „Soh-
ur sæll, þú hagar þér verr en
hann pabbi þinn við vfn“. Þá
skellihló Sonja og mælti: „Strák-
ar mfnir, ég hefi bara gaman af
glamrinu f ykkur“. Það er einmitt
slfk jákvæð viðbrögð við lffinu og
óvæntum uppákomum samfara
húmor og hátfðleikaleysi,