Lesbók Morgunblaðsins - 30.07.1978, Blaðsíða 11

Lesbók Morgunblaðsins - 30.07.1978, Blaðsíða 11
í morgunsárið á Patreksfirði. dyrunum og út í vont flugveður (hann ætlaði beint um borð í flugvél, sem b'eið á vellinum): „Ég vona, að þú fiskir nú vel á Selfossi Nonni“. Þessu var lokið. Svo mikið er víst, að þessi snerra við útgöngudyr Félags- heimilisins á Patró í landlegu minnti einhvern veginn á suð-suðvestan ... óveðrið úti fyrir Vestfjöröum, þegar allra veðra er von eins og menn telja fyrir vestan. Jón Magnússon — hvílíkt heljarmenni og persónuleiki samkvæmt því, hvergi smeykur hjörs í þrá. Okkur vantar svoddan Pattona til aö bjarga þessari svokallaðri þjóð okkar, sem er að koðna niður í væl og veslældardóm — sjálfir afkomendur víkinganna (?) Manni gazt á vissan hátt vel aö Jóni þrátt fyrir allt, enda er hann skyldur góðu fólki af Rauðasandi, sem þjóðin þekkir, þeirra á meðal dr. Kristin Guðmundsson, fyrrv. utanríkisráö- herra og þeim bræðrum hans Einari Th. héraðslækni heitnum á Eyrarbakka og fl. — þeir bræöur allir heiðursmenn. Fundurinn hafði staðið lengi og mál að taka á sig náðir. Bekkurinn góði frammi í stafni beið með sitt ullarteppi og svæfil útprjónaðan af La petite dótturinni með kisumynd á og einhverju ööru, sem minnti á annað kært. ÍS-þrettán fór með friði þessa nótt — aðfaranótt mánudags. 12. júní. Mánudagur rennur upp. Landlega enn. Skakformenn á stjái á bryggju. Flotinn er kyrrlætislegur. Sama veðrið hélzt. Gengið í land. Verzlað svolítið. Lagt inn póstkort. Hringt í hvelli í fjarlægan staö. Svo var tekið hús af prófasti Þór, þ.e. Þórarni vini og hans heiðurskonu úr Rvík. Þar var haldið áfram að skrifa þessa grein á milli þess sem kaffi var drukkið. Upp úr hádegi eöa síöari hluta dagsins er kapteinninn hittur aö máli um borö. Þá er aftur farið í land án einkennisbúnings en í góðri peysu og seigum stígvélum. Forláta bakkelsi bakað á Patró keypt með kaffinu og eitthvað bætti Raven (Rafn) við kostinn. Hann var farinn að búast við enn lengri útilegu en hann hafði ráögert. Aldrei aö vita, sagði hann. Svo leiö dagurinn við skrif og skissur og jákvæöa hugsun. Nóttin kom, farið að sofa. 13. júní. Beöið eftir veðurfregnum kl. 10:10. Hann spáir áframhaldandi suövestan. Kapteinn sér aö þaö ætlar ekki að gefa. Fyrst er tekið vatn. Svo er strikið tekiö alla leið noröur úr út af Hornbjargi. Það er áfangi. Það var lens. Alla leiðina héldum viö sama kúrs um tvær mílur alla leið inn fyrir Straumnes. Við höfðum farið þessa leið í vondu veðri á leið á mið á Breiðafirði, en höföum orðið að leita skjóls á Patreksfiröi og höföum fengiö heldur lélegt fiskerí út af Blakki í Patreksfjarðarflóa, og nú var haldið á önnur mið norður og austur af Bjargi. Þetta er töluverö leið eins og allir vita og nú var þetta róleg sjóferð og veðrið skánandi. Við siglum fyrir Djúpið og þegar Aðalvíkin var aö opnast þá var komin sól eins og af guöi send. Þá var reynt að festa allt á blað í myndum. Ritur, Látrarbjarg, og síðast Hornbjarg. Á leiðinni við Straumnes liggur Gamli Goöafoss, sem strandaði þar 16. nóv. 1916. Hvernig hann strandaði verður fólk að lesa um m.a. í Öldinni okkar. Vitavörður í Hornbjargsvita er rit- höfundurinn Jóhann Pétursson karakter á heimsmælikvarða, sem þorir að standa einn. Ritsmíöarhöf. langaöi til að heyra í gömlum félaga sínum gegnum talstöö. Rafn var svo elskulegur að leyfa slíkt. Því fór nú verr, að skáldið og ævintýramaður- inn var ekki heima — haföi brugöið sér suður í erindagjörðum og annar maöur haföi leyst hann af um hríð. Kapteinn bað um skilaboð frá bátsmanni sínum Stein- grími Sigurðssyni til Jóhanns vitavaröar. Það lá við, að sá, er þetta ritar, yrði ekki eldri við þessa meldingu kapteins Rafns, en heldur var hann þó upp með sér en hitt. Klukkan var um átta, þegar staðar var numið beint út af Horni. Þar létum við reka og byrjuðum að renna fyrir fisk. Eitthvað fengum við, en allt of fáa væna. Kvöldsólin yljaði. Hún var logabjört og varpaði gulli og silfri á hafflötinn, sem var örlítið yrjóttur. Miönætursóla út af Horni. Þaö er reynsla og ekki hægt aö lýsa í orðum í hæsta lagi í mynd í litum. Laust eftir átta þá um kvöldið haföi Rafn að vísu sett í gang og leitað að fisklóðungum (sýni í fisksjá og í dýptar- mæli.) Sjórinn var óvenju kaldur eöa fjórar gráður, en venjulega er hann átta gráður á þessum tíma árs. 14. júní. Veðrið um nóttina hafði verið gott, hægviðri og sjór hélzt sléttur. Um morguninn var keyrt 33 mílur austur af Horni út á Hornabanka. Þegar þangað kom, var rennt fyrir fisk og skakaö og skakað. Eitthvað veiddist hjá okkur þrem. Um hádegi þennan dag fer hann að hvessa aö norðaustan. Upp úr hádegi, hvessa, komin norðaustan helvizk bræla og fljótlega orðið ófært veiðiveðut og varla hægt að skaka í þessu veðri. Talsstöðin hafði verið í gangi sem jafnan og nú var talað og talað: „Það koma svona rennsli annað slagið — það er svona svipað og í gær — það er frekar smátt" Þetta segir einn. Annar spyr: „Hefurðu ekkert tengið?" „Fjögur htindruö kíló — þetta er ekki neitt — þetta getur kannski lagast" Svo segir sá þriðji: „Heftirðu verið að kroppa eitthvað í morgun?" „Það er tómur ræfill. Ég veit ekki, hvað á að gera í þessu." Hinn segir: „Þú ert örtigglega með betri fisk en við Bjössi. Það kemur stór fiskur annað slagið." Svo fóru menn og bátar að tygja sig til heimfarar. Kapteinn og menn hans á ís-þrettán hífðu inn, stokkuðu tipp veiðarfæri. Fiskurinn ísaður út í stím. Frá því kl. tvö til sjö var látið reka og sjá, hvað yrði úr veðri og hlustað á veðurfregnir. Um kvöldverðar-leytið var endanlega ákveðið að halda heim. Fleiri bátar voru á heimleið. Sjór úfinn og bátar sumir áferðarfallegir Það var eins og sunuim þeirra lægi á heim, kannski til kvenna sinna (þar er átt við sæfarendur) — hver veit. Við Ritur var höf. falin stjórntæki. Heiður að honum fannst. Það var komin nótt og svartalogn. Kapteinn og Gunnar ungi sváfu á sitt eyra. Tilhlökkun að koma heim að endaðri ferð. Þetta hafði verið fjör sem betur fer. Kapteinninn var ræstur mitt á milli óttu og miðmorguns. Plássin Skálavík, BOlungarvík, Hnífsdal- ur og þá isafjöröur eru upptendruð í morgunsól Rafn gengur að talstöðinni rétt áður en hann rennir up aö bátabryggjunni, grípur um míkrafóninn og mælir fram: „isafjörður Radio isafjörður. Gunnar Sigurösson. Verðum í höfn eftir tíu mínútur . . Þakka þér fyrir." Skrifað um borð í is—13, 11—15. VI og í Bjarkarlundi í byrjun júlí 1978 stgr í RAUN 6' Þðttur ettir 0G VERU Margaret Maikola Allir menn verða fyrir þjáningu í einni eða annarri mynd. Ýmist kemur hún snögglega yfir okkur eöa hún veitir okkur sársaukafullan umhugsunarfrest. Það er eölilegt að finna til ótta frammi fyrir þjáningunni. Ég óska, að ég gæti sagt við annan mann: „Óttastu ekki það, sem þú verður að þola," en oröin heimta framhald til þess aö vera sannfærandi. Ég verð að tala um, hvers vegna hann þurfi ekki að óttast. Þjáningin er af ýmsum toga. Stundum eigum við heldur að reyna að ryðja orsök hins illa úr vegi en hjálpa manni til aö ganga undir ok hennar. Oft er þó þjáningin óhjákvæmileg, eins og þegar um sjúkdóm er aö ræða. Ég á vinkonu, sem bíöur þess að vera skorin upp. Ef til vill hjálpar það henni ekki, þótt ég segi að flestir sleppi vel frá því. Sjúkdómur hennar getur líka verið svo alvarlegur, að það væri ekki satt. Verkefni mitt sem vinkona eða vanda- bundin er ekki alltaf það aö auka lífskjark hennar. Stundum verð ég að hjálpa henni til að öðlast styrk frammi fyrir dauðanum. Ég vil einmitt reyna að veita mönnum öryggi, en öryggiskenndin er ekki eingöngu fólgin í tryggingu fyrir ))ví að sleppa lifandi frá þjáningunni. Ég má ekki einungis tala um þá tíma, þegar þjáningin er liðin hjá. Hughreysting mín, að óttast ekki þjáninguna, má ekki hafa viðaukann „brátt er tími þjáningarinnar liðinn hjá og gleymdur," heldur „þú hefur öðlazt nýja lífsafstöðu sem viö hlið hinnar neikvæðu reynslu geymir og möguleika að einhverju jákvæðu. Margir af okkur hafa séð eftir á, að þeir hafa lært ýmislegt í þjáningunni. Sá lærdómur kom ekki allt í einu, er byrðin varð léttari, heldur óx hann hægt í hvert skipti, sem okkur heppnaöist að komast yfir einhverja hindrun á vegi lífsins. Stundum höfum við ekki mátt í okkur að komast yfir hindrunina, heldur vikum við undan, en þá fundum við, að vaxtar- möguleikinn var tapaður. Við spyrjum oft um tilgang þjáningar- innar. Ekkert algilt svar getum við gefið, en við getum sagt, að þjáningin veitir okkur tækifæri til þess að vaxa, dýpka. Hún veitir okkur meiri innsýn en nokkur önnur reynsla. Þjáningin er einn af skilmálum lifsins. Hún er brot af margslungnu tilfinningalífi okkar, sem felur í sér allt milli gleöi og sorgar. Við skulum muna, að sú þjáning, sem felst í líkamlegum sársauka, þjónar lífinu í raun og veru. Ef við fáum illt í fingur, felur það í sér aðvörun. Misstum við möguleikann að finna til. gæti bólgan breiðzt út og skaðað allan líkamann. Það sem gildir um líkamlegan sársauka á aö vissu leyti líka heima um sálina. Við verðum að reyna aö bæta úr. Þegar þjáningin hefur veitt okkur vöxt hið innra, fær hún einnig þýöingu utan okkar sjálfra. Við getum betur skilið og hjálpað öðrum mönnum, sem hafa við örðugleika að stríöa. Ef maður verður fyrir líkamlegri þjaningu, fáum við bent honum á, hvernig hugsanalítið getur veitt honum styrk. Ef hann reynir andlega þjáningu, fáum við vísað til þess, hvernig þjónusta í verki getur aukið honum kraft. Þungi þjáninga manns fær jafnvægi í krafti, sem upphefur, svo að hann megnar að þola erfiðleika sína. Upp úr þjáningu mannsins getur sprottið kraftur, sem verður öðrum til blessunar. Sá kraftur fær borizt frá manni til manns, svo að hann nær lengra en svo að hægt sé að greina áhrif hans. Við vitum, að í nær tvö þúsund ár hafa menn öðlazt hjálp fyrir kraftinn, sem spratt upp af þjáningum Krists. Þjáningin beinir hugsununum inn á viö. Hver skuggi vitnar um Ijós. Hver sársauki vitnar um lif.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.