Lesbók Morgunblaðsins - 07.04.1979, Blaðsíða 7
kominn meö aö fella allt um koll þegar
fyndna stúlkan kom til bjargar og reisti
vesalinginn á fætur.
„Elskan" drafaöi hann og vaföi mjó-
slegna dömuna örmum. Þau féllu sam-
an í gólfiö, elskan undir og hann lagöist
yfir hana með öllum sínum seigfljótandi
vöövamassa. Hann umvafði hana eins
og amaba. Elskan braust um og tókst
meö erfiöismunum aö velta hrúgaldinu
ofan af sér. Hún settist aftur. Vinurinn lá
lengi í gólfinu og hugsaöi sitt ráö.
Einhvern veginn tókst honum að koma
sér á hreyfingu og nálgast heimspek-
ingana. Hann lagðist yfir dömurnar
þrjár og byrjaði aö þukla það sem hendi
var næst. Án þess aö sýna merkjanleg
svipbrigöi hristu þær hann af sér. Næst
settist hann á gólfiö fyrir framan kistuna
og tók utan um Ijóshæröu stúlkuna.
„Heyröu — elskan ... það er nefni-
lega þannig... sko — viö verðum aö
standa saman, ekki satt?“
„Jú auövitað" sagöi stúlkan og brosti
af móðurlegri hluttekningu.
„Já, ég vissi aö þú mundir skilja mig“
sagöi hann og lagöi blautar varirnar á
andlit hennar. Hún ýtti honum frá sér og
þurrkaði með erminni.
„Heyrðu — hérna ... ha“
„Ha ... ekki satt?“
„Ég held aö þú ættir aö leggja þig
Böövar minn“.
„Já elskan viö skulum leggja okkur.
Hérna — eigum viö aö fara heim til
mín.“ í þessu var kallað á Böövar innan
úr eldhúsi og stúlkan losnaöi úr þessum
heljargreipum.
„Bíddu aðeins'1 sagöi Böövar og
veltist inn í eldhús. Þaö var drukkið stíft
og blóöskálin var endurfyllt. Rósa
settist viö hliðina á mér og spuröi
hvernig mér líkaði viö vini sína úr
Frelsissamtökum alþýöunnar.
„Jú, jú“, sagöi ég „þetta virðist vera
helvíti hresst fólk“.
Hún vaföi mig örmum og hvarf
samstundis aftur inn í eldhús. ,
Þéttur maöur meö skegghýjung kom
innan úr eldhúsi og tilkynnti háum rómi
aö samkvæmt áreiöanlegum heimildum
væri greindarvísitala íhaldsmanna aö
meöaltali þrjásíu stigum lægri en vinstri
manna. Það vill segja þar er komin
raunvísindaleg skýring á þessu öllu
saman ha ha ha.
Þegar hann haföi flutt boöskap sinn
fór hann rakleitt inn í eldhús aftur. Þaö
virtist eiga sér staö einhver sérstök
menningarstarfsemi í eldhúsinu. Stúlk-
an meö Ijósa háriö settist á kistuna viö
hliöina á mér.
„Áttu eld“ spuröi hún og mundaöi
pípuna. Ég þreifaði á öllum vösum og
neitaöi.
„Á einhver eld?“ hrópaöi hún yfir
söfnuöinn.
„Ég á nógan eld heima hjá mér“ sagöi
einn hinna fyndnu. „Eigum vjð ekki aö
fara og ná í hann ha ha ha“. í sama bili
kom kveikjari fljúgandi og máliö leyst-
ist.
„Heyröu kannast ég ekki viö þig“
spuröi hún þegar henni haföi tekist aö
ná góöri gióö í pípuna.
Jú ég var ekki frá því aö viö höföum
veriö saman í tíu ára bekk. „Margrét
ekki satt?“
„Jú jú“.
„Hvað ertu aö sýsla þessa dagana?"
„Ég er í félagsfræöi og sögu, var aö
Ijúka BA ritgeröinni og býst viö aö klára
í haust. Hvaö meö þig?"
„Ja ... ég byrjaöi í bókmenntasögu
en hef aðallega veriö aö hlusta á
útvarpiö síöastliöin þrjú ár“. Hún virtist
ekki kippa sér upp viö þessar upp-
lýsingar og sleppti því aö spyrja á
hverju ég liföi.
„Hvað skyldi vera oröið um þetta fólk
sem vár meö okkur í tíu ára bekk?“ Ég
kannaöist ekki viö neinn lengur nema
hvaö ég haföi heyrt aö Baldvin og Jón
höföu farið til Indlands og aldrei komiö
aftur. Sennilega giftst innfæddum,
gengiö í klaustur eöa eitthvaö þaöan af
verra. Hún gat upplýst aö Halldór Bjé
heföi frelsast inn í einhvern órólegan
söfnuð og væri farinn aö gera krafta-
verk. Hann haföi víst alltaf veriö veikur
á svellinu greyjiö. Þar fyrir utan höföum
viö hvorugt hugmynd um afdrif annarra
meölima tíu ára F í Laugarhólsskóla
1964. Samtal Úlfs og kvenskörungsins
hafði verið æöi viöburöaríkt. Um tíma
var allt útlit fyrir að kæmi til handalög-
mála milli þeirra en nú virtust þau vera
orðnir hinir bestu vinir og daman horföi
aödáunaraugum á hann þegar hann
talaöi. Hún brosti sínu blíðasta og sagöi
eitthvaö. Um leiö stóöu þau upp og
gengu út úr stofunni. Hann gaut augun-
um til mín og glotti og þau hurfu.
„Þekkiröu karlinn?" spuröi Margrét.
„Ég kannast við hann. Þetta er pabbi
hennar Rósu."
Vinalegur drjóli kom fram á sjónar-
sviðiö og byrjaöi aö fitla vinnukonugrip-
in á gítar. Þetta hlaut frábærar undir-
tektir viðstaddra og kraftmikill söngur
upphófst. Ýmsar perlur úr óskalaga-
þætti sjúklinga upptendruöu staöinn og
vöktu í brjóstum manna hugljúfar
minningar um gegnsósa útilegur og
svitastorkin samkvæmi. Nokkrir komu
innan úr eldhúsi og tóku þátt í gleö-
skapnum. Rósa settist í sófann og
skeggjaður risi viö hliöina á henni. Hún
var náttúrulegur söngvari og liföi sig
uppljómuð í sönginn. Smám saman
færöist meira alvara í lagavaliö og
„Áfram kristmenn krossmenn . . .“ var
kyrjaö af miklum eldmóöi. Þegar krist-
indómnum haföi verið gerö viöeigandi
skil var fariö yfir í sósíalismann og
„Internasjónalinn" var sunginn þrisvar.
Allir reiddu krepptan hnefann á loft og
augun skutu rauöglóandi gneistum.
Söngstyrkurinn jókst jafnt og þétt og
náöi ærandi hámarki þegar allir hróp-
uöu himinlifandi: „Deutschland
Deutschland uber alles uber alles in der
welt... o.s.frv.“ Þegar söngurinn var
enn í algleymingi kom þjóökunn val-
kyrja æöandi innan úr eldhúsi og
hrópaöi: „Hættiöi djöfulsins fávitarnir
ykkar." Hún var rauðþrútin í andliti og
augun loguöu. Menn ráku upp skelli-
hlátur og héldu áfram aö þruma söng-
inn góöa.
„Eruð þiö orðin brjáluö“ öskraði hún
og var aö missa tökin á tilfinningum
sínum. „Hvaö er eiginlega aö gerast
hérna. Geriði ykkur grein fyrir að meö
þennan söng í eyrum voru tugir milljóna
saklausra manna drepnir á viöbjóösleg-
an hátt“.
Þaö sljákkaöi aöeins í mönnum þegar
Ijóst var aö konunni var alvara.
„Þetta er nú bara saklaust grín,"
sagöi einhver.
„Mér er andskotans sama. Syngiöi
þetta fyrir gyöinga og segiö þeim að
þetta sé bara saklaust grín." Hún
brotnaöi saman og hljóp hrínandi inn í
eldhús. Vandræðaleg þögn lagöist yfir
hópinn og menn byrjuðu að tínast út.
„Klukkan er aö veröa fjögur, best aö
fara aö koma sér“.
Þegar hálft liöiö haföi yfirgefiö staö-
inn færöist aftur eðlileg ró yfir mann-
skapinn. Margrét gekk aö plötuspilar-
anum og setti Santana undir nálina.
„She’s a black magic woman ..fyllti
stofuna og skapaöi leyndardómsfulla
stemmningu. Ég þurfti aö míga og
leitaöi upp klósettiö. Þegar ég gekk í
gegnum eldhúsiö stumraöi Rósa yfir
niðurbrotinni valkyrjunni og réyndi aö
sefa hana. Inni á klósettinu lá Böövar í
ælu sinni og svaf. Lyktin var engu lík og
ég lokaöi samstundis. Þaö varö úr aö
ég fór út og meig utan í húsiö. Hvílíkur
léttir. Ég teygaöi aö mér tært loftið og
hélt síöan aftur inn í svæluna. Margrét
haföi komiö sé fyrir í sófanum og ég
settist viö hliöina á henni. Máttleysi setti
svip sinn á andrúmsloftið. Feiti maöur-
inn meö hrossahláturinn var sofnaður
úti í horni og hraut. Nokkurir röfluöu út í
loftið aö því er næst varð komist í
rökræöum viö drottinn allsherjar. Heim-
spekingarnir stóöu á miöju gólfi og
hreyföu sig dulspekilega í takt viö
útfjólubláa tónlistina. Hreyfingarnar
voru mjúkar og loftkenndar eins og þau
svifu í lausu lofti. Einhverjir héldu sig
fast viö eldhúsiö þar á meðal Rósa.
Tíminn leiö. Margrét staröi inn í bláa
móöuna niöursokkin í sefjandi tónlist-
ina. Rósa gekk í gegnum stofuna og
skeggjaöi risinn í humátt á eftir. Þau
hurfu inn svefnherbergisganginn. Ég
fékk herping í magann og þaö sauö í
hausnum á mér. Mér varö óglatt. Ég var
á valdi tilfinningaumbrota sem ég hafði
ekki einusinni hugmynd um aö væru til.
Ég reyndi aö þvinga skynsemina til aö
ná yfirhöndinni aftur en óútreiknanlegir
straumar hrifu mig meö sér. Það var
styrjöld í hausnum á mér. Hvaö var aö
gerast? var ég aö veröa vitlaus? Ég sá
fyrir mér ákafan ástarleik þeirra og þaö
var eins og rýtingi væri snúiö í brjóstholi
mínu. Hvaöa djöfulsins hugsanir eru
þetta eiginlega? Ég reyndi aö hlæja aö
sjálfum mér.
Fólkið tíndist út og brátt voru engin
eftir nema Margrét, ég og hinir dauöu.
„Eigum viö ekki aö fara?“ sagöi hún.
Mér var litiö á hana og sá aö hún haföi
mjög geöfelldan prófíl, allt aö því
fallegan. Ósjálfrátt var ég farinn aö bera
hana saman viö Rósu og átti erfitt meö
að gera upp viö mig hvor hefði sterkari
áhrif á mig. Viö risum upp og yfirgáfum
staöinn. Uti var logn og stjörnubjartur
himinn. Hún hjúfraði sig upp aö mér og
ég tók utan um axlirnar á henni. Viö
gengum þegjandi niður götuna.
„Eigum við að fara heim til þín?"
spurði hún.
„Þaö er víst ekki hægt, ég gleymdi
helvítis lyklunum heima."
Þaö var löng þögn. Ég var meö allan
hugann viö Rósu sem nú var sennilega í
miöri fullnægingu.
„Ef þú hefur enga lykla hvar ætlaröu
þá að sofa í nótt?"
„Sko...“ sagöi ég og reyndi aö
upphugsa einhverja leið til aö fá rök-
rænt samhengi í það sem ég var aö
segja. „Þaö er nefnilega þannig aö ég
bý með konu og fer semsagt heim til
hennar.“
Þetta var allt saman hauga lygi. Ég
bjó ekki meö neinni konu og í vasanum
voru allir lyklar á sínum staö. Ég gat
bara ekki hugsað mér aö fara meö
henni i rúmiö eins og á stóö þó svo aö
ég væri allur af vilja gerður. Eitthvað
dularfullt máttleysi haföi heltekiö mig
og ég haföi þörf fyrir aö vera einn meö
sjálfum mér. Hún sagöi ekkert.
Leigubíll kom akandi á móti okkur
upp götuna. Hún gaf honum merki um
aö stöðva.
„Ég segi þá bara bless," sagöi ég og
hugöist hverfa.
„Nei, komdu meö í bílnum," sagöi
hún og togaði í mig. Viö settumst í
plastbólstruöu sætin. Ég gaf upp eitt-
hvaö heimilisfang og bíllinn ók af staö.
Hún fór aö róta í veskinu sínu og dró
fram blaö og blýant. „Hérna," sagöi hún
og rétti mér blaöiö eftir aö hafa krotað
nafn sitt og heimilisfang.
„Haföu samband vjö mig viö tæki-
færi".
Bíllinn stansaöi fyrir framan hús sem
ég haföi aldrei séö áöur. Viö kvöddumst
og ég steig út. Bíllinn hvarf. Ég stóö
einn eftir á götunni meö hendur í vösum
og hlustaöi á þögnina. Allt var hreyfing-
arlaust. Jafnvel Ijósastautarnir stóöu
grafkyrrir. Ég horfði upp í loftiö og gekk
af staö. Þarna var karlsvagninn, stein-
geitin og pólstjarnan eöa hvaö þetta
heitir allt saman. Ég gat ómögulega
skiliö hvers vegna skáldin hafa svona
mikiö dálæti á stjörnunum. Þær hanga
þarna í sinni fáránlegu ringulreiö og
undirstrika meira en nokkuö annað
óendanlegt tilgangsleysi tilverunnar. Ég
horföi ofan í malbikiö og gekk áfram.
Mynd eftir höfundinn.