Lesbók Morgunblaðsins - 25.08.1979, Blaðsíða 11
mundur minn? Hann vill alltaf vera í
sömu görmunum, þó hann eigi nóg af
nýjum buxum. Hvaö er þetta drengur
ertu alveg mállaus? —
Drengurinn hefur ekki enn litiö upp
og hún lætur móöan mása:
— Ég lét hann hafa tösku meö sér
og þar eru aö minnsta kosti tvennar
buxur, skyrtur og sokkar. Af hverju
ertu berfættur, Sigmundur? Ég segi
fyrir mig þaö er alveg hræöilegt aö
eiga viö þessa unglinga, þó þeir eigi
nóg af öllu, þá fást þeir ekki til að vera í
neinu nema einhverjum bölvuöum
druslum og svo...
Drengurinn grpur fram í.
— Ertu meö þessum á Range
Rovernum? —
— Ég má ekki stoppa lengi, þaö er
beði eftir mér, — segir hún afsakandi
viö mig, og hún bætir viö — má ég
annars segja orö viö þig hérna
frammi? —
Viö förum fram í eldhús, ég loka
hurðinni á eftir okkur og hún sest viö
borðið undir glugganum og segir:
— Þaö er nefnilega svoleiöis, aö ég
er aö fara.til Kanarý um næstu helgi og
ætla að vera þar í hálfan mánuö.
Myrkrið og rigningin er alveg aö gera
útaf viö mann. Ég talaöi við þá í
Borgartúninu og þeir ætla að geyma
hann hér á meöan. Þaö er svosem
ekkert auövelt aö komast aö heimen,
þegar maöur á þessi börn, — hún
andvarpar.
— Ég er nú ekki hér nema rétt
einstaka sinnum og þá helst um helgar,
— svara ég stuttaralega.
Hún er vandræðaleg, fitlar viö
tuöruna, sem hún heldur á, horfir niðrá
tærnar á sér, reynir aö brosa.
— Nei, ég ætlaöi nú bara aö láta þig
vita af þessu. Ó, guö ég verö aö flýta
mér, — segir hún og stendur upp. Hún
rigsar aftur inn í stofuna, þar sem
drengurinn situr, kyssir hann á kinnina
og segir:
— Bless elskan og vertu nú þægur
drengur. —
Ég hleypi henni aftur út og sé að
bíllinn sem bíður hennar er rauöur af
Range Rovergerð.
— Var þaö ekki Range Rover? —
spyr drengurinn, þegar ég kem aftur
inn.
— Jú, þaö held ég —.
— Þaö er sá sem á gullsmíðabúöina
þar sem hún þykist vinna. Hún heldur
viö hann. Hann er giftur. Hún er helvítis
mella. —
— Af hverju talarðu svona um hana
móöur þína? — spyr ég og geri mér
upp höstugan tón.
— Á ég aö segja þér, aö þegar ég
svaf í stofunni uppi, þá heyröi ég þegar
karlarnir voru á henni, heyröi hana
emja einsog grís og þá var hún líka
alltaf full um hverja helgi, geim upp um
alla veggi. Djöfuls fjör, maöur. Þaö var
aldrei sami karlinn. Nú þykist hún vera
hætt aö drekka. Hún segist vera í A.A.
Ég held hún Ijúgi því. Afturbatapíka.
Helvíti er þaö sniöugt. — Afturbata-
píka, hann hlær og kastar frá sér
bókinni sem hann var aö blaða í.
— Heyrðu hvar sefuröu núna? —
spyr ég.
— í kjallaraherberginu. Þú veist viö
búum í blokk á Kleppsveginum. Tvö
herbergi og eldhús á hæöinni og eitt i
kjallara. Þaö er fínt í kjallaranum, ég
þarf ekki einu sinni aö hafa lykil, fer út
og inn um gluggann. Þegar maöur er
aö pæla í innbrotum veröur maöur aö
vera frír af sér. —
Ég prédika aldrei móral yfir ungling-
unum, sem ég gæti hér í skammvistun-
inni, en ég hlusta, reyni aö eignast
trúnaö þeirra, er forvitinn.
Þetta er í fyrsta sinni sem ég er einn
meö Sigmundi, í þau tvö skipti sem ég
hef áöur verið með honum hér í
skammvistuninni hefur hann veriö í
hópi fleiri unglinga og þá dregið sig í
hlé og veriö erfitt aö komast aö
honum.
— Þú varst aö sgja mér áðan aö þú
heföir verið hjá honum afa þínum. Var
þaö ekki lygi, aö þiö heföuö drukkiö
saman og þú bara ellefu ára? — spyr
ég.
— Þú ræöur svo sem hverju þú
trúir. Karlinn var bara einn i kotinu og
hann þurfti aö hafa einhvern til aö
drekka með. Þegar afi var fullur þurfti
hann aö vera góöur viö alla, klappaöi
mér og kyssti mig og sagöi elsku
drengurinn minn, já hann sagöi alltaf
elsku drengurinn minn þegar hann var
fullur. Nei, nei hann var ekkert hinseg-
in. En þegar hann var edrú, þá var
hannn fúll. Ég veit þaö ekki en þaö
bara gerðist einhvern veginn aö hann
fór að gefa mér meö sér og mér fannst
þaö ágætt og karlinn sagöi mér sögur,
hann var góöur aö segja sögur. Hann
var móralskur þegar rann af honum,
stundum dróst ekki orö uppúr honum
heilu dagana."
— Varstu ekki í skóla veturinn eftir
að þú komst frá afa þínum? — spyr ég.
— Jú í tólf ára bekk en svo var ég
fullur á „litlu jólunum“ og sparkaði í
punginn á einum kennaranum og var
rekinn og settur í annan skóla og þar
stal ég segulbandstæki og tveim hátöl-
urum og var líka rekinn þaöan. Næsta
vetur var ég viku á Jaðri og strauk
þaöan og fannst ekki aftur fyrr en eftir
fjóra daga. Ég hef ekket veriö í skóla
síðan. Heyrðu annars, hvað var kerl-
ingin aö segja viö þig frammi áöan? —
— Hún sagöist vera aö fara til
Kanarýeyja, — svaraöi ég.
— Ætlar hún meö honum, ég meina
karlinum á Rovernum? — spyr hann.
— Þaö veit ég ekki. —
— Finnst þér ekki annars skrítiö, —
segir drengurinn, og ég sé hann er
hugsi, — aö svona giftir karlar geti
tekiö kerlingar eingog mömmu og
splæst á þær ferö til útlanda. Hvaö
segja kerlingarnar þeirra? Er þeim
alveg sama? Eru þær bara fegnar að
losna viö þá? Eöa eiga þær kannski
önnur viðhöld? Þeir eiga nóg af seðlum
þessir karlar. Hún er fjári fín gullsmíöa-
búöin. Græöa þeir mikið á svoleiöis
búöum? —
Mér er svaravant og reyni aö leiöa
samtaliö inná aðrar brautir.
— Segöu mér eitt, Simmi. Ertu alltaf
einn í innbrotunum? —
Hann svarar ekki, stendur upp,
gengur að sjónvarpstækinu og slekkur
á því.sest aftur, kveikir sér í sícjarettu,
kemur sér makindalega fyrir i stóln-
um.situr í Búddastellingu.
— Viltu kók og prinspóló? — spyr
hann.
— Nei, þakka þér fyrir. Ég ætla
heldur aö fara fram og hita mér
kaffisopa. —
Á meöan ég helli upp á könnuna
heyri ég aö Simmi hefur kveikt á
útvarpinu og sett á Kanann og hilibillý-
iö glymur í eyrunum.Þaö er hætt aö
rigna og bílgeislinn næstum samfelldur
á Hafnarfjaröarveginum. Ég drekk
kaffiö í eldúsinu viö boröiö undir
glugganum. Eldhúsiö er stórt og óvist-
legt, málningarflyksur á veggjum og
gólfdúkurinn næstum troöinn niöur í
stein. í þessu húsi er flestu tjaldaö til
einnar nætur. Skammvistun er rétt-
nefni.
Viö Sammi sitjum aftur í stofunni og
ég biö hann aö lækka í útvarpinu.
— Þaö er gott aö kjafta við þig, —
segir hann.
— Já einmitt, — segi ég og reyni að
einbeita mér aö bókinni sem ég haföi
verið aö lesa.
— Þú varst aö spyrja hvort ég væri
alltaf einn í innbrotunum. Oftast. Þaö
er ómögulegt aö hafa þessa gauka
meö sér, þeir kjafta alltaf frá. Ég er
ekkert í ávísunum, það þýöir ekkert,
þaö kemst alltaf upp um mann. Eina
nóttina fyrir jólin braust ég inn á fimm
stööum. Þá var maöur bisy.“
— Geturðu alltaf losnaö viö þýfið, ef
þaö eru ekki peningar, sem þú kemst
yfir? — spyr ég.
— Blessaður vertu, það er enginn
vandi. Þaö er bílstjóri sem kaupir af
mér. —
— Hefurðu aldrei kjaftað frá hon-
um? —
— Ertu vitlaus maöur, þá gengi
hann frá mér.—
— Jæja, Simmi minn nú er klukkan
farin að halla í eitt. Viltu ekki fara aö
leggja þig? — spyr ég.
— Ég svaf framyfir hádegi og er
ekkert syfjaöur. Finnst þér leiðinlegt aö
kjafta viö mig? —
— Nei, nei þaö er allt í lagi. Simmi
nú ert þú fimmtán ára og sakhæfur
einsog þú veist og nú hlýtur aö líöa aö
því aö þú fáir dóm eöa er þaö ekki? —
— Þeir eru einu sinni búnir aö fella
niöur ákæru og næst verður þaö
skilorösbundið. Mér er djöfulinn sama,
en ég vil ekki fara á Bryggjuna. —
— Kvíabryggja. Nei, þangaö fer ég
ekki heldur annaö hvort á Skólavörðu-
stíginn eöa á Hraunið. Ætli ég veröi
ekki kominn í afplánun þegar ég verö
sextán. —
Hann talar um hugsanlega fangavist
einsog eigi aö senda hann í sveit og
þaö jaörar viö aö ég sjái tilhlökkun í
bláu augunum. Ég er orölaus og sný
mér enn aö bókinni.
— Ætlar kerlingin aö láta mig vera
hér meðan hún er á Kanarý, veistu
þaö? — spyr hann eftir nokkra stund.
— Já, ég held þaö, — svara ég.
— Ég verð strokinn eftir viku. —
— Er þaö nú svo auðvelt? —
— Enginn vandi. Ég get farið hven-
ær sem ég vil. —
— En þú verður gripinn undireins
aftur. —
— Nei, ekki undireins, maöur getur
alltaf faliö sig í eina þrjá, fjóra sólar-
hringa. Heyröu, ég ætla aö fá aö fara
heim á morgun og sækja bókina mína,
— segir hann.
— Hvaða bók? — spyr ég.
— Úrklippubókina. —
— Þoriröu það? —
— Ég sting henni inn á mig. —
— Ertu vissum aö þú fáir að fara
heim? —
— Ég segist bara þurfa aö ná í dót
af því mamm
Þegar Simmi segir þessi orö er svipur
hans einsog á ungabarni, sakleysið
uppmálaö og nú heitir móöir hans ekki
kerling heldur mamma.
— Þegar þú kemur næst, skal ég
sýna þér bókina, því ég veit þú kjaftar
ekki frá. — •
Viö sitjum lengi nætur og ég verö
ýmiss fróöari en þaö verður ekki skráö
á blaö, en áöur en Simmi fer í háttinn
ítrekar hann, aö þegar ég komi næst
skuli hann sýna mér stílabókina meö
úrklippunum.
Ég kom ekki aftur í skammvistunina
en frétti á skotspónum sumariö eftir,
aö Simmi væri kominn í afplánun á
Skólavöröustíg níu og hafð þó ekki
náð sextán ára aldrinum.
Þaö eru liðin rúm þrjú ár síðan ég var
meö Simma á Kópavogbrautinni en um
daginn átti ég erindi ausur á Litla—
Hraun og þar var Simmi einn fyrsti
vistmaöurinn sem ég kom auga á.
Hann var orðinn þreklegri, háriö var
dekkra en ekki eins sítt, hann haföi
alskegíj og ermarnar uppbrettar og
tattóveraöur kvenmannsbúkur á hægri
upphandlegg. Augun voru jafn blá og
stór og enn var sakleysiö í andlitinu.
Hann brosti þegar hann sá mig.
Ég heilsaði honum og spurði:
— Jæja Simmi minn, ætlarðu ekki
aö sýna mér úrklippubókina? —
— Þeir fundu hana hjá mér, helvítis
gaukarnir. —
María Skagan
Samleikur
Eldfuglinn bjó sér hreiöur
í hári vatnadísarinnar.
Um sumarmál
fló henni úr brjósti
fagur söngur,
vaföi hárinu um trén
svo það glampaði
HÖtíð
Gamlar klukkur
í skökkum turni
hranna saman bálköst
af skínandi hljómum
angandi af jóreyk
og gróöurnál á vori
— brenna sundur biliö
milli mín og þín.
Hringja sundur tómiö
milli guös og manns.
Hvítasunna
i grænum, blaktandi
speglum
að fara um andlit
sólar
ótal myndum.
Angandi, glöðum
gróöurmyndum.