Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1979, Blaðsíða 14

HJÁ ERRÓ
í PARÍS
„Það er ekkert leynd-
armál hvernig ég vinn.
Fyret teikna ég mynd-
ina upp á léreftið meö
sérstöku bleki, sem
sést í gegnum olíulit-
inn. Þaö gerir mér
auðveldara fyrir. Þið
sjáiö þaö hór.“
„í Ameríku viröist engin
leiö aö komast áfram, —
þaö er eins og aö rekast á vegg“
vinnustofunni. Og hann gengur aö
því meö þessum sama elskulega
dugnaði og öllu ööru aö drífa
myndirnar fram — líka þær sem ekki
eru fullunnar. Undir súöinni gengur
allt á fullu.
„Sumir eru alltaf aö pukrast
meö hvernig þeir vinna eins og
þaö sé ógurlegur leyndardómur, “
segir Erró, „en ég sé ekki ástæðu
til þess. Sko, — hérna eru
fyrirmyndirnar. “
Og Erró dregur upp úr einni af
skúffunum, þar sem allt er í röö og
reglu, nokkrar Collage-myndir, þaö
eru Ijósmyndir, sem hann er búinn
að klippa og raöa saman. Sumt eru
litmyndir úr blööum; sumar
svarthvítar.
„Þegar ég fer austur til Thai-
lands eöa suöur á Spán aö vinna,
þá hef ég með mér bunka af
svona klippimyndum. Þetta er
ákaflega þægilegt fer ekkert fyrir
þessu. Eftir þessu vinn ég og þaö
er mjög einfalt. Ég nota ekki
myndvörpu, en teikna eftir fyrir-
myndinni á léreftið með sérstöku
bleki. Mér finnst þaö þægilegt;
línan sést í gegn, þótt ég síöan
máli yfir hana. Ég hef nú oröiö svo
mikla æfingu í að teikna, aö þaö
liggur við að ég horf bara á
fyrirmyndina. Já, andlit líka og
hvað sem er. En þaö er misjafn-
lega vandasamt aö ná svip.
Ég nota lakkliti og kaupi þá í
dósum. Maöur nær alls ekki
þessari sléttu áferö með venju-
legum olíulitum. Aftur á móti mála
ég andlit og smærri myndir meö
olíulitum; það er hægara —
olíuliturinn hefur svona mýkt, sem
er gagnleg viö að móta andlit —
og hann er mátulega lengi að
þorna. En ég nota lakkið meira.
Þaö hefur líka sveigjanleika og
springur aldrei — nokkuð sem
kemur sér vel fyrir mig. Ég verö
nefnilega aö rífa allflestar myndir
af blindrömmunum og rúlla þeim
upp til þess aö koma þeim út; það
er einfaldlega ekki hægt aö koma
ööru en smærri myndum hér
niöur stigana.
Ég þarf aö koma mér upp betri
vinnustofu, það er satt. En aö því
er ekki auðhlauþið; ég vil endilega
vera áfram hér í Latínuhverfinu.
Reyndar er ég núna þúinn aö
kaupa íbúö hér skammt frá;
þangað er bara svo sem fimm
mínútna gangur, svo ég mun
allavega búa hér áfram. Auðvitaö
væri hægt aö fá pláss einhvers-
staöar í úthverfi. En þá veröur að
hafa bíl. Og ég vil ekki vera á bíl
— get ekki ekiö bíl. Ég gat þaö
einu sinni; þaö var áöur en ég tók
bílprófið. En nú get ég það ekki
lengur, “ segir Erró og hlær aö öllu
saman.
„Þaö er allt fullt af sýningum
núna í París", segir hann og fer
aö láta málverkin aftur á sinn
staö. „Haustiö er góöur tími,
einskonar vertíö. Nú, þiö voruö á
oþnuninni hjá Chagall í fyrradag
eins og ég var búinn aö stinga
uppá. Þetta Gallery Maeght sem
sýnir karlinn er helzta snobbgall-
eríiö hér. Þeir bjóða svona 10
þúsund manns. Chagall er nú
oröinn 92 ára, en ég held að hann
hafi menn í vinnu aö mála fyrir
sig. Annars er hann hress og
alltaf til í aö græöa peninga. Ég
þekki hann og boröaöi meö
honum nýlega. Myndirnar hans
eru alltaf í sama stíl, en þær eru
eftirsóttar og verðið er eftir því.
Ætli þær dýrari á sýningunni hafi
ekki veriö á 70 milljónir íslenzkar.
Hér fyrr meir fór ég mikiö á
sýningar og rakti kannski 30
gallerí í ákveönum hverfum. Ég
nenni því ekki nú orðið; fer meira
á sýningar hjá kunningjum, svo
og yfirlitssýningar. Þeir eru meö
eina góöa núna í Grand Palais:
Stóra Picassosýningu og allt
óþekkt verk eftir kallinn. Hann lét
svo mikiö eftir sig og ríkið tók
■einhver firn uppískatta, eöa hvort
þaö var erföaskattur. “
„Mér sýnist allar stefnur í gangi,"
sagöi óg: „konsept og önnur fram-
úrstefna ásamt raunsæismyndlist og
expressjónisma. Er annars eitthvað
splunkunýtt á ferðinni hér í París?"
„Ég held að viö gætum fundiö
margar nýjar stefnur. Þaö er svo
mikil gróska í þessu. Hér í París
eru 45 þúsund manns, sem skrifa
sig myndlistarmenn, en kannski
eru bara 2 þúsund, sem ekkert
gera annaö. Nýjasta nýstefnan er
kölluð „Support-Surface" — en
Erró kveöst í rauninni vinna í þremur mismunandi stíltegundum. Hér
er dæmi um eina þeirra — skopmyndastílinn — sem Erró notar
gjarnan í pólitískar myndir: Frú hershöfðingjans hefur sett í sig rúllur,
— sem auövitaö eru sprengjur.
Þessa mynd af Guömundi Guömundssyni ungum málaöi Jóhannes
Kjarval. Þaö var 1948 og Guömundur ekki orðinn Ferró.