Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1979, Blaðsíða 17

Vigdís Jónsdóttir
ERU
ISLENDINGAR AF ÆTT
BENJAMINS?
Arfar Benjamíns rændu um
skeid eins og úlfar og það sama
gerðu forfeður íslendinga, Víkingarnir
Þaö mun hafa verið í kringum 1945, að
ég heyrði fyrst á það minnst, að við
íslendingar væru af Benjamínsættkvísl.
Var það í sambandi við það að hér var á
ferð skoskur fræðimaður, að nafni Adam
Rutherford. Kom hann hingað til lands
nokkrum sinnum og hélt fyrirlestra um
þessi mál. Voru þeir vel sóttir og virtust
kenningar hans falla í góöan jarðveg. Ég
tel, aö í kringum 1950 hafi alveg ótrúlega
margir íslendingar kunnaö skil á þessum
kenningum. Ef ég man rétt, var hann hér
á ferö síðast 1948. Þá hélt hann
fyrirlestra í Fríkirkjunni. Ég minnist þess
aö ég fór til þess að hlusta á hann. Var
kirkjan þéttsetin, þrátt fyrir vor og
blíðviðri. Séra Jóhann Hannesson,
kristniboði, og seinna prófessor, túlkaöi.
Fannst mér það góö trygging þess aö
þarna væri eitthvað þess virði að vert
væri að veita því athygli.
Kenningar Adams Rutherfords voru
þær, að Khufus pýramídinn í Egyptalandi
fæli í sér mælingar og tákn er varðaöi
sögu mannkyns og þá fyrst og fremst
fortíð og framtíð Engilsaxneskra og
skyldra þjóða, væri hann eiglnlega Biblí-
an í steini, eða steinritning eins og hann
nefnir hann stundum. Taldi hann að
mælingar pýramídans samsvöruöu spá-
dómum Biblíunnar. Ekki þarf að taka það
fram, sem flestir vita, að þetta ævaforna
mannvirki er að allri gerö stæröfræðileg
ráögáta og enn eru skrifaöar um hann
bækur. Þeir, sem eitthvaö hafa lesið rit
Rutherfords, vita að bak viö þau liggur
óhemju vinna og rannsóknir á mörgum
sviöum. Umfram allt bera rit hans vott um
virðingu hins kristna manns gagnvart
viöfangsefni sínu. Aðalkjarninn í kenning-
um Rutherfords er sá, að hinar vestrænu
kristnu þjóðir og þá einkum engilsaxn-
eskar, norrænar og hluti af mið- og
suöurevrópuþjóöunum séu afkomendur
hins forna Israels Biblíunnar, eöa hinar
11 týndu ættkvíslir. Júdaætt, Gyöingarn-
ir, hafa aldrei týnzt, og eru því stundum
kallaöar spádómsklukka ísraels.
Það mun hafa verið um 1937, að dr.
Rutherford vakti athygli á því að við
íslendingar værum afkomendur Benja-
míns, sem var minnsta ættkvíslin, meö
sín ákveðnu sérkenni, og íslendingar
smáþjóð, með mörg samsvarandi ein-
kenni. Sá, sem einna fyrst vakti athygli á
þessu hérlendis var Guðmundur Einars-
son, prófastur á Mosfelli. Hann ritaði
tvær greinar í Vikuna áriö 1940, sem
báru heitið: Eru íslendingar af Benja-
mínsættkvísl. Er þar að finna samanburð
á íslenzkum og hebreskum mannanöfn-
um og örnefnum. Er það merkilegt
íhugunarefni. Sr. Guðmundur var talinn
vel að sér í hebreskri tungu. En sá, sem
átti mestan þátt í því að kynna íslending-
um þessar kenningar var Jónas Guð-
mundsson, f. 1898 — d. 1972. Hann gaf
út tímaritið Dagrenningu árin 1946—
1958. Rit þetta var mjög fjölbreytt aö
efni, birti greinar um menn og málefni
líðandi stundar, bæði af innlendum og
erlendum vettvangi. Auk þess hélt blaðið
fram þeirri eindregnu skoöun, að megnið
af hinum vestrænu, kristnu þjóðum væru
afkomendur hinna týndu ættkvísla eða
sona Jakobs Biblíunnar. Til þess aö skilja
það, veröur fyrst og fremst að hafa
Heilaga Ritningu að leiöarljósi. Hún segir
frá útvalningu og áformum Guös, hvort
sem okkur líkar betur eða verr. Við
þekkjum frásöguna af Abraham, ísak og
Jakob. Hinir tólf synir Jakobs eru forfeö-
ur hinnar fornu ísraelsþjóöar.
Eftir langa ánauö í Egyptalandi og
síöar 40 ára ferð um eyðimörkina, sem
var tími reynslu og þjáninga, en einnig
var verið aö þjálfa þjóð, sem var í mótun.
Þessi þjóö var í raun og veru útvalin af
Guði til þess að framkvæma Hans vilja
hér á jörö. Frá henni átti að koma Sá sem
var gefinn mátturinn og dýröin sam-
kvæmt fyrirheitinu, sem gefiö var á sínum
tíma. Á eyöimerkurgöngunni sjáum við
Móse, hinn mikla foringja, bera þá þungu
ábyrgö aö vera ieiötogi þessarar þjóöar
Guös. Hann varð að bera áhyggjur og
þrengingar fólksins á heröum sér. Frá
þessu er sagt í fyrstu bókum Biblíunnar,
Mósebók I—V. Á þessari eyðimerkur-
göngu er sagt, aö Móse hafi klappað vatn
af steini. Um þennan stein hefur mikið
verið ritað, en of langt mál yröi að rekja
það nú. Eftir aö þjóðin settist að í hinu
fyrirheitna landi, var hún fyrst án kon-
ungs, en varö konungsríki er fram liðu
stundir. Óhlýðni fólksins varð til þess aö
þjóðin klofnaði í tvo hluta, þ.e.a.s. Israel
hinna 10 ættkvísla og Júdaríkið, sem
aðallega var Júdaættkvísl, (Gyðingarnir)
og Benjamínsættkvísl. Um 250 ára skeið
búa þessi konungsríki hlið viö hliö,
stundum friðsamlega, stundum í innbyrö-
is ófriði og fyrir kom að þau stæöu
sameinuð gegn utanaökomandi óvinum.
Benjamínsættkvísi var talin herskáust
allra ættkvíslanna og eitt sinn fór hún ein
í stríð á móti öllum hinum og var þá nærri
útrýmt. Síðan er hún fámennust. Eins og
við vitum, gátu ættkvíslirnar ekki haldið
þau boð, sem þeim var fyrir sett. Boð
Drottins voru brotin á ýmsan hátt, m.a.
með því að mægjast við þjóöflokka, sem
þeim var bannað að hafa mök viö. Einnig
var hjáguöadýrkunin mikil. Um þetta allt
ráölegg ég að fræðast um í Ritningunni.
Svo kom að falli hinna 10 ættkvísla.
Eftir mikla baráttu viö Assyríukonung
biöu þær ósigur og voru fluttar í útlegö til
héraða fyrir norðan og austan Mesopota-
miu. Munu þessi héruö nú vera suðurhluti
Armeniu (persneska Armenia). Um 721 f.
Kr. var þessum flutningum lokið. Sýnir
þetta vel herkænsku, sem viö þekkjum
enn í dag, aö flytja íbúana á brott, til þess
að ekki stafaöi hætta af þeim síðarmeir.
Um það bil hundrað árum seinna var
Assyríuríki eyöilagt af stjórnendum Bab-
ylonar. Þetta frelsaöi ísraelana, en í staö
þess að snúa aftur til Palestínu, héldu
þeir í noröurátt inn í suöaustur-Evrópu.
Um það bil 130 árum eftir fall hinna 10
ættkvísla, réöist Babylon á Juda og
Benjamin eða ríki hinna tveggja ættkvísl-
anna og flutti þær austur til Babylonar og
Persiu. Sjötíu árum seinna var litium
hluta Júda og Benjamínsættkvíslar leyft
að snúa aftur til Palestínu og endur-
byggja Jerúsalem. Þá lenda þær undir
yfirráð Rómverja. Afkomendur þeirra
bjuggu þar, þegar Kristur fæddist. Júðar
bjuggu á syðri hluta Palestínu og nefndist
það Júdea. Benjamínítar settust að nyrst
í landinu, þar sem heitir Galilea. Kristur
valdi postula sína af Benjamínsættkvísl,
alla nema Júdas, sem var af Júdaætt-
kvísl. Páll postuli, sm átti mestan þátt í
að boöa fagnaöarerindiö fyrstur utan
Palestínu, var af Benjamínsættkvísl. Um
135 e. Kr. var fullkomlega búið að tvístra
Israel. Sú þjóö, sem viö þekkjum í dag
sem Gyðinga eða Israelsmenn er lítiö
brot af Júdaættkvísl.
Meðan hinar 10 ættkvíslir voru í
Babylon eru þær kallaðar Ghimri. Persn-
eskar heimildir nefna þá Saka. Grikkir
nefna þá Skýþa. M.a. hinn frægi sagn-
fræöingur Heródót. Talið var aö orðiö
Sakar væri dregið af ísak-synir, þegar i
hafði enga áherzlu í framburöi. Seinna
var talað um Saxa. Eins og hér er sýnt
fram á, voru Skýþar og Sakar sama
þjóðin (Skýþar þýöir ferðamenn).
Heródót, gríski sagnaritarinn, sem
uppi var 480—420 f. Kr. hefur skrifaö um
þessa flutninga um 2000 árum eftir að
þeir gerðust. Á hans dögum bjuggu
Skýþar enn í héruðunum umhverfis
Svartahaf. Það er nú Suöur-Rússland,
Kákasus og Rúmenía. Hér er um góða
heimild aö ræöa því Grikkir höfðu
allmikiö saman viö Skýþa að sælda.
Jósefus, sagnaritari Gyðinga, sem uppi
var á Krists dögum, og hefur ritað sögu
Gyðinga segir: „Aðeins tvær ættkvíslir
íraelsmanna í Asíu og Evrópu eru undir
rómverja gefnar, þ.e. Júda og Benjamín,
hinar ættkvíslirnar eru enn handan viö
Efrat og eru geysifjölmennar." Jósefus er
uppi um 500 árum á eftir Heródót og
hefur hann þá enn fréttir af hinum 10
ættkvíslunum, og veit aö þær eru geysi-
fjölmennar. Hitt veit hann ekki, að á þeim