Lesbók Morgunblaðsins - 26.01.1980, Síða 14

flUONk
L£VÍ
IU & |

©
pKf'P'
0$'

V

L'e-TTin
-riu
íflm-
n l r.
yriR-
HÖFM
MoRAR
ewom4
íLAr-
flR
6RISK
go£4
KARi.-
P •ý'R
KrtS5!
V
5^ IK*
R.
-V^-
6 L 01
V i £>MR
Koa/wi?
jfr’

oRP o
FtoKKUR
■U
r>
4AM4 &
'BNMC,
Lrd£>
Te>A»N
v
FR4UW
-v=-
veNce
LA R
-Tc>' NN
5ND-I
i Nf^r
|6AMD
I Ð
FuíuaR
FLÍKA
VIMD-
5V^lP-
UR IM/y/
/./EKAf-
|5/V1£©.
F6R&
Fpg^fA/
J)VR
VIKÐA
KALPl
t=RR&
UR
\V

ÍÁ.
Rr' ,
1/inWIlH
dRÉlUlM

ÍOÆM
HyPFAK
ut.
hHCT/h
IR

£QFIB>
y ie
FAbiC i
fíULI
UÆ.T-
l R
'iL'ar
LTom
A R.
fílllK-
UNN
HAK4A
SM-
FMFIf)
í W -
g> R£>
líULOfl
t-c ar,
5TAR
Fl®
-Í5FHR
;V
KlflCMl
URlNN
-V-

|4X
Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
rjAT- flT- ORKfl s*1 ORKU OIAf- cne : . Ó1TA
A.UJ —> H £ N d i 9 ~h> u P P i|§ £ u
WIU AM £ L T A N Miut DI?APJT £ R ÓMt- ÝÐnJ n F Æ d,
HlAP ANfl VÍITT TIC.H íueir ffAMþ K S 'o S rvMuo At> B 1 R 4 5KÝ- \d V MIK- FjócP 4
Dyafí rtst.- UBlNN K A r T A L o T A At e»ND- ÚHÖTff A T o N2 S
e Ð T A BUfflrH M5Tfl 1 L 1 N £ r 'A T A PflVf/ Lecfí
£ L 'o R A VÆTiAP Tt?a '1 L A S> I Citfí 5 iPU-- £ T R A
íetAL r A Ð A N K A Hucfí Ai> F'flí.g. F 'A A leirJS MflfN A A
iv- ÍLLi í £> U Hir. r A N 4 1 R iTÚWfí ÚLItTfl 5 N r 0 T Æ
Y*ítt4 N 1«. L iTOLL K E i £> ÍK-fllFfl fUKht A (R ! r A L VfflK- f-Cfll r
A P Ol »t* iutfí U’flT 1 4 L A RoT F A N r A N A
DCt- Mf* O 0 F L'.r- rA.an ÖtH N A F L A SILfí- Ktrr ediK 9 F> u F n T«- Í CLI
|5N- 5 N A P A TKlfí ■fv'frJ L D K K A ffífi N eiafl' ttZ~í F Æ
fPlL A T r A veiK L A £ l N ILM- ÁR A AJ (X A R
Lu t> f? A o R R A R Ró'ND Fflt- Lttfí R ‘A K F A 4 R 1
KVÍUf-
UR
AA
Ko*K-
WR
>a
yfft
UR
J)ÝR
oí'R
HR'
eiMS-
ML
fCFYRfl
+
R ir
>
Le±r
SRT*~
HL.T.

KvieM-
MAFM

örvænta með andlitið fólgið í hönd-
um sér, til þess að heröa sig upp og
byrja aftur þar sem frá var horfiö, eftir
sínum eigin, ströngu, rökréttu aöferö-
um — eins og maöur, sem gerir
skyldu sína til hins ýtrasta, hvaö sem
þaö kostar.
Á leiðinni heim var Pliníus í
ágætu skapi. Þeir tímar sem hann
mátti ráska meö nemanda til þess aö
leiöa hann í réttan hugsanagang fylltu
hann yndislegri gleöi og lífsorku.
Þannig höföu hinir miklu listamenn
fornaldarinnar og renaissanstímans
barist við hinn þrjóskufulla efnisheim.
Meö sjálfum sér gat Pliníus vel
fallist á aö hann væri aö nokkru leyti
renaissansmaöur, en fyrst og fremst
andans jöfur fram í fingurgóma,
auðvitaö.
Þegar hann var næstum því
kominn heim, hægöi hann ganginn.
Það var eiginlega réttast að hann færöi
þetta í tal meö hænurnar, og þar fyrir
utan var þaö skylda hans aö gera
hr. Knudsen kennara kunnugt, aö
tækifæri sonar hans til sæmilegrar
einkunnar í latínu viö stúdentsprófið
væri vægast sagt í lágmarki, ef
strákurinn tæki sig ekki alvarlega á.
Hann opnaöi garöhliöið hjá Knudsen.
Þaö var frú Knudsen sem opnaöi fyrir
honum viö hringinguna.
— Ég vildi gjarnarn ræöa viö
manninn yöar, frú, sagöi hann. — Ég
er kannski svo heppinn aö hitta hann
heima.
— Gjöriö svo vel, hr. doktor,
sagöi frú Knudsen, og Pliníus veitti
athygli meö ánægju aö hún var dálítið
óstyrk í röddinni.
— Gjöriö svo vel, vill doktorinn
ekki koma inn í herbergi mannsins
míns.
Knudsen sat viö skrifboröiö og
leiörétti stfla. Hann var á skyrtunni og
haföi tekið flibbann af, einmitt eins og
maöur gat búist við. Sonur tréskó-
smiösins hafði víst eytt æskunni viö
aö gæta kúa, og haföi aldrei vaniö sig
viö flibba, ytri kennimark hins mennt-
aöa manns. Einnig hinn borgaralegi
klæöaburöur krafðist meöfæddrar
og arfgengrar menningar. Andlit
kennarans var frísklegt og rjótt, eins
og á bónda, og hendur hans voru
stórar og kantaðar eins og á
þorpsverkamanni.
— Afsakiö að ég tek á móti
doktornum án þess aö vera meö
flibba, sagöi Knudsen meö breiöum
jóskum hreim. — Nú skal ég aö
minnsta kosti fara í jakkann, viljið
þér ekki reykja vindil.
— Þökk, ég ætla ekki aö reykja,
sagöi Pliníus. — Ég kom til þess aö
gera yöur kunnugt að hænsnin yöar
hafa aftur veriö í jurtagaröinum
mínum.
— Hafa þau nú veriö þar aftur,
sagöi Knudsen meö góöiátlegu brosi.
— Þaö getiö þiö sannarlega ekki látiö
viögangast. Ég er víst neyddur til aö
höggva höfuðið af öllum hópnum.
Maöur hefur ekkert annað en ergelsi
og útgjöld þeirra vegna. En viö höfum
búiö í svo mörg ár úti á landi og
konan mín hefur vaniö sig á aö hafa
eitthvaö smávegis aö sýsla meö.
Virkilega menntaður maöur
mundi hafa tekiö allt ööruvísi á
málinu, sló Pliníus föstu meö sjálfum
sér. Menntuö manneskja mundi hafa
beöist formlega afsökunar og lofað
aö þetta skyldi ekki endurtaka sig. En
maöurinn hér byrjar á augabragöi aö
tala um hluti sem eru öörum algjör-
lega óviðkomandi. Undir engum
kringumstæöum haföi dr. phil. Pliníus
áhuga á því hvort hænsnahald Knud-
sens kennara svaraöi sér fjárhags-
lega og aö kona hans væri eitthvað
sérlega hrifin af hænsnum.
— Maöur vill nauöuglega eiga í
útistööum viö nábúa sína, bætti
kennarinn viö.
— Ef þaö er meining yðar, get
ég kannske gengið útfrá aö grammó-
fónspil yðar um miödaginn ætti ekki aö
skiljast sem útbreiðslubrella, sagöi
doktorinn og baröi á arminn á
hægindastólnum.
— Grammófónspil mitt, sagöi
Knudsen undrandi. — Hvaö er at-
hugavert viö þaö?
— Yður er ekki ókunnugt um
hvar ég stend í stjórnmálum, sagði
Pliníus dimmraddaöur. — Viö einn af
pólitísku fundunum fýrir bæjarstjórn-
arkosningarnar áttum viö samræö-
ur, þar sem þér hélduð fram að
ræöur mínar um tryggö gagnvart
hinum viröulegu siövenjum og hiö
þjóölega væri útslitiö lírukassa-
atriöi. Auövitaö vildi ég ekki svara
innleggi til umræðunnar, sem var
haldiö fram í slíkum tón, en nú gæti
ég svarað yöur að yðar stjórnmála-
skoöanir fást greinilega á grammó-
fónplötum.
— En kæri doktor, sagði kenn-
arinri, jafnvel þótt viö séum pólitískir
andstæðingar, getum viö veriö friö-
samlegir nágrannar. Ég spilaöi aö
vísu eina plötu úti á veröndinni um
miöjan daginn og eitt lagiö var
kannske Sósíalistamarsinn, en þé’r
hljótiö auövitaö að skilja, aö þaö var
ekki til þess aö angra yður.
Knudsen brosti eins og stór
góölátlegur drengur, sem veröur fyrir
einhverju skrítnu og skemmtilegu, en
er ekki alveg viss um hvort gleöur
hann. Ánægja hans ergöi Pliníus og
hann reyndi aö lama andstæöinginn
með augnaráðinu. Nístandi, rannsak-
andi augnaráö, sem venjulega fékk
heimilisfólkið og nemendurna til aö
skjálfa. Knudsen brosti rólega á móti.
Gott, hugsaöi Pliníus. Þaö veröur verst
fyrir hann sjálfan. Þaö er skylda mín
aö gera honum Ijóst, aö dugnaöur
sonar hans og gáfur eru langt aö baki
hinu æskilega. Hann sat andartak og
hugsaöi hvernig hann ætti aö byrja.
Þaö mátti með engu móti líta
þannig út eins og þetta væri hefnd-
arráöstöfun. Þaö haföi ekki minnstu
vitund meö þetta sérstaka ósam-
komulag þeirra aö gera. Pliníus
vissi meö sjálfum sér aö hann var
gjarn á aö pína, aö hann var næstum
sjúklega áhugasamur fyrir spurning-
um siöfræöilegrar ættar. Meðan
hann hugsaði, varö honum af tilviljun
litiö á mynd, sem stóö á skrifboröinu.
Hún var í breiöum mahogniramma og
andlitiö kom honum kunnuglega
fyrir sjónir. Hvert þó í logandi, þetta
var þó aldrei...? Hann beygöi sig
fram til aö lesa þaö sem stóö á
myndinni. Þar var ritað, fastri,
greinilegri rithönd: Til míns góöa,
gamla vinar Jens Knudsens.
— Þetta er víst menntamálaráö-
herrann, sem þér hafið standandi
þarna á boröinu, sagöi hann og reyndi
aö gera rödd sína hversdagslega.
— Já, svo er nú þaö sagöi
Knudsen. — Viö höfum verið saman
á námskeiöum og síðan höfum viö
haldiö sambandi eins og framast er
unnt. Þaö er líka skemmtileg tilvilj-
un, aö hann er kvæntur frænku konu
minnar.
— Ákaflega gáfaöur maöur,
sagöi Pliníus. — Enda þótt viö séum
ekki sammála í stjórnmálum, viröi ég
hann mjög mikils. En eins og ég sagöi
víst áöur eru það hvorki hænsnin
eöa þessi raunar ómerkilegi atburöur
meö grammófóninn sem ég er kominn
vegna. Ég kem sem kennari sonar
yöar. Ég get ekki sagt, aö ég sé
ánægöur með frammistöðu hans í
latínutímunum. Ef satt skal segja, veröi
ekki bráöar breytingar á, er ég
alvarlega hræddur um hvernig þaö
kemur til meö aö ganga viö stúdents-
prófiö hjá honum.
Andlit Knudsens kennara varö
skyndilega alvarlegt.
— Ég haföi haft þaö á tilfinning-
unni, aö honum gengi bara vel, sagöi
hann.
— Ég haföi þaö einnig á tilfinn-
ingunni, sagöi Pliníus og strauk sér
um hökuna. En þér eruö nú sjálfur
málfræöingur og vitið sjálfur hve
auðveldlega nemandi getur lent út á
röngum brautum. Því veröur ekki
neitaö aö sonur yðar er kominn út á
villigötur.
— Þaö þykir mér leitt aö heyra,