Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1981, Blaðsíða 16

UWOlR eiMS ttf" FLvrie KY*íÞ
fAu TIL f 'A s T mStTmí V A 5 K A N N A
A 5 T A ft A T L O r -) KL- 7 S
Toru. AR L A R F A K ótx-cwi onc- Uk O F fiw- KÍUH- 1 TAFift. G A 1
Vir«- AR FIJKuR L • O- m A K A L / 'Æ?. '0 T A L o N M
S K A T A X MéíAR SlRTA L 0 F A R TÍ'ÓM IÐ N HRIMÖ IR N
tek-uk í P 0 T A R i« ♦ ÓKWA IK s A K A K Víwoi* STÚLKf S AJ- ý' R
FÆÐ- IR A L 1 P MVTJA- LAWB IÁTuR A K R A R Á »*lfl liii UTAfc s K U T b
uuc.- Vi£)| K 1 © MSVHÍ- HA6. A K 1 HÍMIO. P 1 F M A 1 (?eiÐ- AR
A F ClO- ir*Pi P>Ut>l A R I M M Reut> StCt- Utl K J b © VrV' METuR R Æ
tp'' U £ K K A K Töhuu ÍAMiO O K Oo «i>- ÓHLI it> Æ T 1 R o*' F
LOKU* MAT L Ö K S fU&L- AR O R R A R BiTl fUGL AJ A b A
O. Ð T> PfiÁTr- r£&r. K A K P A p Di'rfSTÍ A M d fl R
s U 0 JD 1 VEP.VC- FÆ«i T A M l R raiTTn írtfH A P i
n r R \ P P 1 flF' LACA n l £) L A 6°* R
ORR-
U ÍTfí
ÚUÐ
3or
ífíLT-
í-ó'ö,-
u
f'/RR
HÆ-
VERSIC-J
U R

VRL-
KVR.-
Tfl
0yeLJA
+
H/íiTuR
i
HRA5A
MAFNJ
FUSL-
/ a/ aj
KsitRÐ
læna
'fÓ’wN
HoFt>-
IMCJ-
AS.
A R.
MIVMLÍ
M£riA/
KEPP-
U(l
I>RVKk:«R

Háttur
yiiK-i i-
merös
SVí VM-
FÆR Fl
£KK|
emd-
IHK
5?
\L
WUC-
lamMR
i-7 Kfíhií-
NLWTI
OkCSP-
I 5
'AAF-
JKCKKT-
UM fT/|5
bHfc- 1
6 I M “ ;
I NDl |
HRVíLTA
KrdPP-
ar
KR-
AfTS
H£5rS
K(.ví>uR
V /
5 lom
TtlíiCAR
SÁTÍI
Kk.st:
hl-
unk-
UR
Fuol-
AR.
tAMD
l?£HLTA
CL'iPuR
Fraus
FITIC-
u Muro
v
DugmR
-v-
hrvcc-
IR.
Hakam
Cott
E-ÐLl
Veit*
(XL.&T-
<->£>
VBoP I
sr-
YRkr-
Tf\
TRVU.TA
L'fT / <-
FL/\SKÁ\
G flR-
O. I
FLUCL
FÉLfKC^
FIÍK-
AR
Ky\up
Bt£>cJfc
V)fíhstJ$-
Nflrr/
MFJL.AO-
U(l
venvc-
u R.
M c. J*.
To'ajn
HATP
B'oK
SlfotlUM
Fullt
7ÚNCL
EIN -
KENMI
INM-
HflM
ru- ,
Meww-
I M R
Þcfar
AF
PuRRIC-
AR.
LÁ.T
HÚÍ-
býft.
Mikill þokki er ytnpeim £™™u'n-,le8tum dömlum, sem prýda miðhluta Graz. Árni
Elvar básúnuleikari teiknaði af bakka árinnar Mur, 2Z!T. e ur 1 8tr,dum 8treng
gegnum borgina.
Tekið á öllu sem til var
í Vín og Graz
fjalllendi Austurríkis á morgun. Sumir
sofa framyfir hádegi; aörir steöja uppá
Schlozberg, virkishæöina, þaöan sem
gefst útsýni yfir borgina og nágrenni
hennar.
Áin Mur rennur innanúr Múrstal og er
eins og Þjórsá í vexti þar sem hún fellur
í höröum streng undir brýr í borginni
miöri. Þeir sem hafa veikleika fyrir
búöum, geta áreiðanlega átt sínar erfiöu
stundir fyrir utan búöargluggana; þar
voru fallegar vörur og verölagiö íviö
lægra en hér. Ekki gildir það sízt um mat
á veitingahúsum, enda þótt alþjóðleg
bissnissrit telji íslenzkt verölag ekki hátt.
í Graz eru skemmtilegir matstaöir inni í
húsagörðum, þar sem byggt er allt í
kring; gengiö innum þröngt port, en
engu aö síður setiö úti undir beru lofti.
Ekki er síöur hægt að mæla með litlu
kaffihúsunum, sem þarna eru í rööum í
sambandi viö bakarí; kölluö konditorei.
Þeir bera manni kaffiö og kökurnar út á
götu og þar er setzt viö smáborö, sem
ramba á fornum steinlagningum.
Austurrísk veitingahús hafa sín sér-
kenni í matreiöslu og ekki er ég viss um
að amerískum túristum félli þaö allt í
geö. Rætur þessarar matargeröar ná
aftur til þeirrar tíöar, þegar Dónárveldiö
var og hét meö margar og ólíkar þjóöir
innanborðs. Ungversku áhrifin birtast í
gúllasi og paprikukjúklingi, framlag Pól-
verja var gæs, — en fyrst af öllu kemur
manni í hug Vínarsnitsel, sem landar
vorir sumir fullyrtu aö þeir kynnu ekki að
matreiða almennilega; sneiðarnar þynnri
og harösteiktari en tíökast á íslandi. En
nota bene; þetta víöfræga Wiener
Schnitzel mun nú þannig til komiö, aö
austurrískur herforingi, Radetzky aö
nafni, var aö stríöa suöur á ítalíu. Hann
lét þaö berast heim til Vínar, aö
Mílanóbúar heföu þann hátt aö steikja
kjötsneiöar þær sem nefndar eru Scall-
opina á ítölsku uppúr brauðmylsnu.
Þegar máliö var rannsakað ögn betur,
kom í Ijós, aö þessi siður hafði borizt til
ítalíu frá Spánverjum, sem aftur á móti
höfðu tekið hann í arf frá Márum. Þeir
höföu aö því er virtist lært þessa
matreiöslu af mönnum austan úr Mikla-
garði, eöa Byzans. En svo rækilega tóku
Vínarbúar þessa matreiöslu á kjöti uppá
sína arma, að Vínarsnitsel er frá Vínar-
borg og þýöir ekki aö halda neinu ööru
•fram.
Og fyrst viö endum þetta spjall á mat,
má geta þess, aö uppistaðan í sumum
réttum eru pylsur ýmiskonar, enda
alkunnugt aö hinar þýzkumælandi þjóöir
hafa pylsur í hávegum og kunna þá
sérgrein að búa til góöar pylsur. Þar á
meðal eru þær pylsur, sem ekki þarf aö
lýsa og hvarvetna eru nefndar Vínarpyls-
ur. Nema náttúrlega í Vín; þar heita þær
Frankfurter.
Vínarbrauöin sælu; oftlega nefnd vín-
irbrauð á íslenzku hér fyrrmeir, þegar
þau voru alvöru munaðarvara, — ekki
eru þau heldur austurrísk uþpfinning.
Aftur á móti var eitt sinn danskur bakari,
sem stofnaði Vínarbakaríiö í Kaup-
mannahöfn og fór aö baka þetta dýrind-
is bakkelsi, — og þaö fengum viö frá
Dönum eins og margt fieira.
Niöurlag í næsta blaöi.
l’twcfandi: II.f. Arvakur. Hcykjavfk
Kramkv.stj.: Ilaraldur Svrinsson
Ritstjórar: IVIatthías Jolianncsscn
Slyrmir (*unnarsson
Ritstj.fltr.: (ilsli Si^urðsson
Rilsljórn: Aðalslræti 6. Sfmi 10100