Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1982, Blaðsíða 8

Jón Óskar
Sigríður dóttir hjóna
Mynd: Bragi Asgeirsson
1.
Hún Sigríður dóttir hjóna í Brekkukoti
er komin í kvenfélagið, hafiði heyrt það,
drengir? Þeir hlæja allir,
hraustir, ungir og gamlir sjómenn og fara
að bregða á glens, hún Sigga í Brekkukoti,
já, sú kann að gera skóna,
og sú ætlar nú að fara að byggja sér hallir
úr vindum og skýjum og torfinu í Brekkukoti,
og sitja með gullþráð og prjóna
í kvenfélaginu innanum fínu frúrnar.
Hann Finnur í búðinni hlær um leið og hann vegur
tvö pund af hveiti og séra
Guðmundur tottar vindilinn glettinn og lætur
hláturinn sjatna á meðan oddvitinn gemsar,
en segir spakur að lokum:
Bara það verði ekki eintómar rosabullur.
2.
Og dag einn koma þeir saman í hreppsnefndinni.
Hvaða fyrirgangur er í henni Siggu ?
Þeir taka í nefið, hvessa brúnir og karpa.
Ja, hún hefur lært, segir einn, hún kvað lesa dönsku.
Ja, fari það kolað, hreppstjórinn mælir af þunga,
hún er þó bara hún Sigga í Brekkukoti,
dóttir hans Þórðar sífulla og búin að æsa
fólk í að heimta að kotungastúlkurnar fái
að læra að sauma, ja, líklega rosabullur,
og skrift og reikning og gott ef ekki dönsku
og fleira, rétt eins og heldrimannabörnin.
Og presturinn segir hægt: Já, rétt er þetta.
En svona er tíðarandinn, margir gleyma,
að sælir eru hógværir, þó má segja,
að ekki sé það allt af hinu vonda
sem Sigga okkar talar, nú og þetta:
Hún missti unnustann og barn sitt líka,
og hún er skáldmælt, les víst firn af bókum,
já, konan mín er öll á hennar bandi.
En hvað er þetta? segir Hans P. Thomsen,
sem útgerðina rekur, ég er hissa
á ræðu prestsins. Þetta er hún Sigga,
hún Sigga í Brekkukoti, ekkert annað.
Og pabbi hennar tómthúsmaður hérna
og gefinn fyrir sopann.
Og ef nú á hér engan mun að gera
á þeim sem völdin hafa og menntunina
og hinum sem vor drottinn kaus að setja
í aðra stétt, ja, hvert stefnum við, prestur?
Og oddvitinn er sama sinnis, tekur
upp pontuna og snússar sig og kumrar:
Ja, hver hefði nú trúað þessu um árið,
þegar hún Sigga gekk í kvenfélagið?
Og þannig var sá fundur merkur fundur,
en fundargerðabókin týnd, því miður,
og þessvegna kann ýmislegt að hafa
skolast til í lífsins öldugangi,
og ráð að taka allt með fyrirvara
sem hér er skráð um Siggu í Brekkukoti.
Úr öðrum heimi
það gerir maður ekki þyrstur
og eina rettu vinur. Þannig er
lífið, þú í gær, ég í dag og
Tomsen á morgun.
Nú rýkur í Nýborg; trúlega
brennifórn; Ólafur Magnússon
mesti fiskimaður áraskipanna
söng sitt síðasta á dögunum,
kvennagull ungur og skáld
sem orti um lóuna og ástina og
Gudda skotrar augunum til
spjaldsins: drottinn blessi
heimilið. Rófurnar tréna í
kjallaranum.
Og enn stígur sólin.
Samkvæmt áttavita nálgast
miðmunda og hvílík stund
með réttu sjávarfalli og sölv-
arnar fá andað ást sinni til
litarins græna og hleinar bera
8
boð um öldugjálfur upp í gras-
ið, svo við tölum ekki um hár
blámans þarna langt úti.
Heimaklettur stynur af vel-
líðan.
Og í það mund kemur Jón
gamli í Mandal út á tröppurn-
ar og sprænir eins og sjálfsagt
er hristir á sér tillann móti
morgungolunni og er síðan
horfinn innfyrir. Þeir segja
hann eigi sér kút að gamalli
siðvenju og fái sér einn og
einn en hendur hans eru ekki
lengur að árum.
Nú kemur politíið, Gamli
Sveinn brattur og skeggprúð-
ur að vanda eitt sólskinsbros
því í þessum bæ eru engin
lögregluvandamál nema
kannski á Lokum, en það er
skylda manns að ganga um
staðinn og hyggja að, gefa gott
fordæmi með hegðan sinni og
blíðlyndi. Allir nikka, því hvað
sem gerist er gamli Sveinn
orðinn svo hrumur að hver tíu
ára snáði gæti velt honum um
koll, en jafnvel þegar þann
byrstir sig við krakkana vita
þau að hann er ljúfmenni.
Netabaujurnar hjúfra sig í
notalegu þakskeggi beituskúr-
anna og flagga fyrir skuggun-
um sem hugprúðir deyja inn í
ljósið. En afi, kemur hann þá
ekki víð sögu? Ó jú, hann
þreifar sig áfram orðinn næst-
um blindur karlfauskurinn, en
hendur hans anga enn af lífi
viðar járns og tjöru síðan
hann smíðaði fiskibátana
handa þeim, Völundur sem
fikrar sig með stafnum gegn-
um hliðið fram á götuna, finn-
ur lyktina af fiskýldunni fjör-
unni og vöskunarkonunum,
\ stansar hjá Gúllu.
Góðan daginn kelli mín.
Góðan daginn elskurinn.
Hvernig gengur hjá Stínun-
um?
Ekki kvarta þær og stutt í
sopann fyrir þig. En þær
passa kallana sína.
0 gamli rokkurinn, aldrei
leitaði ég á þig.
Ég var farinn að linast þeg-
ar þú komst, þið eruð fljótar
að finna það.
Að heyra í kallinum, viltu
koma á saltbing.
Ég sæi ekki til, segir afi og
hlær nú í skeggið, það er
heilsusamlegt að glettast á
morgnana.
Æ, segir Gúlla, áttu ekki
vont með stjáklið.
Maður eldist. Ekki öfunda
ég puttana á þér í þessum lút.
Vorið bætir allt.
Gott segir afi og heldur
áfram austur Strandveginn,
ætlar líklega að þreifa á bát-
unum í hrófunum þennan dag,
kannski verður þetta síðasta
vorið hans.
Og nú skín sólin glatt.
Það er ekki einleikið hvað
baldursbráin sækir fram til
lífsins, jafnvel hingað inn á
Strandveginn leitar litur þess-
arar jurtar handan um voginn
inn í mislynd hjörtu okkar.
Kambarnir standa í sverði
Ystakletts sveipaðir austan-
birtu.
Á Víkinni flautar Lýra.