Lesbók Morgunblaðsins - 08.10.1983, Blaðsíða 9
P U N J A B Pa,i3la‘
HARYANA
UTTAF
RAJASTHAN '
•rsmH Trimk «03(1
Punjab, heimkynni Síkha í Norður-
Indlandi.
Níhangar úr hinum föstu hersveit-
um Síkha eru þrautþjálfaðir her-
menn og hinir vígalegustu ásýndum
í blágulu einkennisbúningunum sín-
um.
Hinni heilögu ritningu Síkha, Adigrantha, er sýnd mikil lotning í Gullna
musterinu í Amritsar.
kringlóttum, þunnum flatkök-
um, bökuðum í smjöri og með
„raita", eins konar þunnu skyri,
sem einnig er með rjómabragði
og bragðast líkt og krem. Já, það
leikur enginn vafi á því, að við
erum komin til Punjabs, efna-
hagslegs undralands Indlands.
Við höfðum ekið meira en
1.500 kílómetra um eyðimerk-
urnar í fylkinu Rajasthan, um
land þakið grjóti, sandi og kyrk-
ingslegum þyrnirunnum. Við og
við höfðum við ekið um vin í
eyðimörkinni, þar sem gat að
líta gisna hveitiakra og maís,
sem náði manni varla í öxl. Það
var vart liðinn stundarfjórðung-
ur frá því við ókum yfir fylkis-
landamærin, og samt virtist
okkur það næstum því ótrúlegt,
að við værum ennþá í sama
landinu. Annars vegar ein-
kenndist landið af grjóti, sandi
og þyrrkingslegu þyrnikjarri, en
svo birtist manni — skarpt af-
markað eins og við línu, sem
dregin hefur verið eftir reglu-
stiku — iðjagrænar lendur eins
og þær gerast bestar í Evrópu,
nema hvað þetta er þó Indland:
þarna getur hvarvetna að líta
blómlega hveitiakra með
bústnu, safagrænu korni, þétt-
vaxinn háan maís og hinar
bylgjandi gulu breiður sólblóm-
anna. Jarðvegurinn er hér um
slóðir hinn sami og handan
markalínunnar. Loftslagið einn-
ig hið sama, á því er engan mun
að finna.
Atorkusamt fólk
Það er fólkið, er byggir þetta
indverska fylki, sem er öðru vísi.
Sant Jarnail Singh Bhindranwale
hefur mikil áhrif meðal Síkha, og
hann er helzti hvatamaður þess, að
Síkhar stofni sitt eigið sjálfstæða
ríki, „Khalistan“.
Að vísu kunna allir Indverjar
heilan sæg af bröndurum um
þessa treggáfuðu sardarja, sem
séu svo ótrúlega heimskir og
hinir snjöllu hindúar geti platað
alveg endalaust. Sardarja-
brandarar eru álíka vinsælir
meðal fólks eins og Hafnar-
fjarðarbrandarar eru hérlendis.
En slíkar gamansögur eiga sér
enga stoð í raunveruleikanum.
Sardarnir — eða prinsar —
eins og síkhar kalla sig, eru at-
orkusamasta og tápmesta þjóð-
arbrotið í Indlandi og hafa náð
lengst í efnahagslegu tilliti. Þeir
líta á sig sem hina útvöldu þjóð,
og sérstök trúarbrögð þeirra
mæla svo fyrir að þeir, skuli
sýna öllum heiminum á áþreif-
anlegan hátt, að augu Guðs hvíli
með fyllstu velþóknun á þeim;
þetta vilja þeir sanna með heið-
arlegri vinnu og góðum árangri
af starfi sínu.
Þar sem velgengnin er smit-
andi, hafa hindúarnir, sem eru
minnihlutahópur meðal íbúa
Punjabs, ekki heldur látið sinn
hlut eftir liggja. 35 árum eftir
að landið öðlaðist sjálfstæði sitt
aftur, hefur fyrrum örfoka eyði-
merkurland breyst í kornforða-
búr alls Indlands. í þessu fylki
vinna menn sér inn meiri pen-
inga í ýmiss konar smáiðnaði og
hjá meðalstórum iðnfyrirtækj-
um en nokkurs staðar annars í
Indlandi.
Pyrir aðeins 30 árum gat
Punjap-fylki ekki einu sinni
brauðfætt sína eigin íbúa. Án
matvælaframleiðslu Punjab-
fylkis myndi nú á dögum ríkja
hungursneyð um gjörvallt
Norður-Indland. Enda þótt
síkha-fylkið sé fjórða minnsta
fylkið í indverska sambandsrík-
inu framleiða íbúar þessa eina
fylkis um það bil einn fjórða
hluta alls þess hveitis, sem
framleitt er í landinu.
Sívaxandi velmegun
Af hverjum 100 kg af hveiti,
sem stjórnvöld í Delhí kaupa
árlega til dreifingar um land
allt, koma 60 kg frá Punjab-
fylki svo og um helmingur allra
þeirra hrísgrjóna sem stjórnin
kaupir í sama skyni. Af hverjum
hektara ræktaðs lands uppskera
bændur í Punjab þrisvar sinn-
um meira hveiti en bændur ann-
ars staðar í Indlandi og sjö sinn-
um meira af hrísgrjónum.
Baðmullaruppskeran er einnig
langt fyrir ofan indverskt með-
allag.
Að undanskildum sambands-
svæðunum Delhí og Goa eru
meðaltekjur hvers einstaklings í
Punjab þær hæstu, sem þekkj-
ast í öllum indversku sam-
bandsfylkjunum eða um 2.360
rúpíur á mánuði, sem jafngilda
rúmlega 5.500 ísl. kr. Meðalmán-
aðartekjur manna í Indlandi
öllu eru hins vegar aðeins 1.379
rúpíur eða tæplega 3.000 ísl kr.
Ibúar Punjab-fylkis hafa
meira að bíta og brenna, kaupa
sér betri og vandaðri fatnað og
eiga heilbrigðari börn en nokkr-
ir aðrir Indverjar. 65 ára meðal-
aldur íbúa Punjabs táknar að
þeir verða að meðaltali 11 árum
eldri en aðrir íbúar Indlands.
Neyzla á mjólkurafurðum er sú
hæsta, sem þekkist í landinu —
um 577 gr. á mann á degi hverj-
um, en í öðrum hlutum Indlands
er neyzla mjólkurafurða aðeins
124 gr. á mann daglega.
Þá má einnig láta þess getið,
að áfengisneyzla Punjab-búa er
sú mesta, sem þekkist í gjör-
vallri Suður- og Suðaustur-Asíu.
Punjabar drekka um 290 millj-
ónir lítra af brennivíni á ári, og
áfengisneyzlan er því miklum
mun meiri en það sem tíðkast
jafnvel á Norðurlöndum. Þessar
tölur um áfengisneyzlu Punjab-
búa eru þeim mun hrikalegri,
þegar haft er í huga, að það eru
alls ekki allar hinar 17 milljónir
manna, sem í Punjab búa, sem
taka þátt í þessari miklu árlegu
brennivínsdrykkju, heldur að-
eins tæpar 6 milljónir fullvaxta
karlmanna. Sé þetta haft 1 huga,
verður að reikna áfengisneyzlu
síkha um það bil 50 lítra á mann
á ári af sterkum brenndum
drykkjum eða næstum heil
flaska á viku.
Mikil vélvæðing í
landbúnaði og iðnaði
Fjórða hver áveitudæla í Ind-
landi er í Punjab og einnig
fimmta hver dráttarvél. í öðrum
hlutum Indlands eru það hin
hæggengu þungu tréhjól uxa-
kerranna, sem taka af öll tví-
mæli um hraða framfaranna, en
í Punjab eru taldar 50 dráttar-
vélar í notkun í landbúnaðinum
fyrir hverja uxakerru. Hvergi
sjást jafn mörg stór auglýs-
ingaspjöld um nýjustu gerðir
dráttarvéla við vegina eins og í
Punjab. Það er ekki einhver
dráttarvélasali í Bandaríkjun-
um, sem á heimsmelið í árlegri
sölu dráttarvéla, heldur kaup-
maður nokkur í litlu borginni
Patiala, þar sem maharja (þ.e.
indverskur stórfursti) hefur að-
setur sitt. Næstum því hver fer-
sentimetri ræktanlegs lands í
Punjab hefur verið tekinn til
ræktunar eða um 88% af 5
milljón hekturum, sem er öll
stærð Punjab-fylkis; þessi víð-
feðma ræktun er líka heimsmet.
í öðrum hlutum Indlands eru
SJÁ NÆSTU SÍÐU
9