Lesbók Morgunblaðsins - 10.06.1984, Blaðsíða 13
INGIMAR ERLENDUR SIGURÐSSON
Eftirmæli
við jólakort
þykkum kalksteini. Fyrir neðan
kalksteininn hefur verið grafið
fyrir tveimur hæðum til viðbót-
ar.
Menn kynnu að ætla, að það
væri drungalegt inni í bygging-
unni. En mikill hluti hins nýt-
anlega rýmis nýtur eðlilegrar
birtu. „Fjargluggi" („telewin-
dow“) á þakinu sendir myndir
utan af götunni niður á neðstu
hæð gegnum röð af linsum og
speglum. Myndin, sem birtist, er
aðeins 60x90 sm, en það stendur
til bóta í byggingum framtíðar-
innar, segir Bennett. Að auki er
komið fyrir endurkastslinsum á
palli á þaki hússins, og þær
senda sólarljós 20 metra niður.
Tveir rafknúnir speglar fylgja
sólinni allan daginn og endur-
kasta ljósinu til miðlægs safn-
glers, sem sendir það inn í bygg-
inguna.
En af hverju er verið að
byggj a niður á við í staðinn fyrir
hið gagnstæða? Orkunýting er
ein ástæðan, segir Bennett.
„Mismunur á hitastigi í Minne-
sota getur orðið um 130 gráður á
Fahrenheit, en þegar komið er
7,5 m niður í jörð, er hitinn um
50°F allt árið.“ (Um 10 gráður á
Celsius). Byggingar neðanjarðar
leyfa einnig betri nýtingu lands-
ins frá fagurfræðilegu sjónar-
miði og auðvelda til að mynda
varðveizlu sögulegra staða.
Þó að Bennett haldi fram
þessu sjónarmiði, telur hann
ekki, að allar byggingar ættu að
vera grafnar niður. „Við þurfum
að breyta hugmyndum okkar um
Jólavagga
Vöggu hvítri vetur ruggar,
varla andar blær.
Hvítir eru himinskuggar,
hnígur jólasnær.
Vonarbarn sem veika huggar,
varla hjartaö slær.
Signdir eru sálargluggar,
sjálfur guö þeim nær.
Af heiminum
Ö, bróöir er betra rauöur
að bölvast en vera dauöur?
Er villa að viröast snauður
hver valdboðinn lifsins auöur?
Ö, jaröbundni jarmasauður,
þinn Jesús er háll og blauöur.
Krossbögull
Vort jaröneskt líf fær jólagjöf,
Jesús böggul færir oss;
en á því verður ævitöf,
aö vér leysum bandsins kross.
Hann opnast síðar eins og gröf.
Friöarstefna
Ei færir trúin friö
fönguð af hérlyndi manns;
hún fórnar fyrir griö
fagnaöar-erindi hans
og himnesk opnar hliö
hersveitum andskotans.
Sólarfall
Viö jarösungum dáin jólin,
Jesúbarniö sem snjár.
Þá fylgdi þeim fallin sólin,
fölrautt upprisutár.
Mynd: Einar Hákonarson
Þessi bygging, sem er í, en þó aðallega undir, lóð hiskólans í Minnesota,
nær ylir 30 metra íjörð niður. Hún er kölluð neðanjarðar-skýjakljúfur, en klettakljúfur væri öllu réttara.
Rannsóknastofur og skrifstofur eru undir götuhæð, en tækjabúnaður fyrir Ijós og hita er
í 6 metra hirri byggingu, sem er ofanjarðar.
borgir, og hlutverk bygginganna
og veðurfar á að skera úr um
það, hvaða byggingar eigi að
vera neðanjarðar."
Hvernig er að vinna neðan-
jarðar? Bennett segir, að hin
nýja bygging sín hafi ekki verið í
notkun nógu lengi til þess að
hægt sé að meta, hvað þeim
finnst, sem í húsinu dveljast. En
hann bendir á, að fólk sem hafi
verið um tíma í svipuðum, en að
vísu grynnri, byggingum, hafi
undrazt það, hversu bjartar,
loftgóðar og vistlegar þær geti
verið.
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 10. MARZ 1984 13