Alþýðublaðið - 13.02.1922, Qupperneq 1
Alþýðublaðið
Geflð út af AlþýðuflokkmiiB
1922
Mánudaginn 13. febrúar.
„Alþýðusamband íslands“
Á Eyrarbakka og Stokkseyri.
í síðastliðnum desembermánuði
skrifar verkamannafélagið „Báran*
á Eyrarbakka til stjórnar Alþýðu-
sambindsios i Reykjavík, þar sem
félagið biður um upplýsingar allar
og skilyrði þau, er uppfylla þurfi
til þess að fá inngaungu í sam-
bandið. Stjórn sambandsins sendi
þá þegar ýms þau piögg er að
þessu lúta.
Jafnframt berst stjórn sam-
bandsius beiðni frá Barufélaginu
utn það, að sendur sé maður
austur þangað, er skýrt geti þeim
írá starfsemi sambandsins og svar
að fyrirspurnum þeim er þeir óski
að leggja fyrir sendimann þann,
>er til þess yrði valinn.
Vegna annríkis sambands&tjórn-
ar dróst þessi för þar til sunnu-
•daginn 5 þ. m., að eg, eftir að
kafa verið falið að fara ferð þessa,
lagði af stað áleiðis austur. Eg
kom til Eyrarbakka að kvöldi
þess 6. s. m. og mœtti á fundi
íélagsins þann 7., í fundarhúsi
aem er eign hreppsfélagslns og er
aðal samkomuhúsið á Eyrarbakka
íFundurinn var mjög fjölmennur
og stóð yfir í fultar fimm stundir.
1 umræðum lýsti sér mjög ein
dreginn áhugi fyrir framgangi
ýmsra þeirra mála, er standa á
stefnuskrá alþýðuflokksins. Eftir
langar og fjörugar umræður sam
þykti fundurinn nær einróma að
fá „Bárufélagið* á Eyrarbakka
innritað f félagatölu Alþýðusam-
bandsins.
Á Stokkseyri.
Þessa sömu dæga er áður er
getið, hafði stjórn verkamannafé-
lagsins „Bjarmi" á Stvkkseyri á
kveðið, að fá mig tii að mæta á
íundi i þeirra félagi á miðviku
áaglnn þann 8. sama mánaðar.
Eg kom á fundarstaðinn á tilsett
<um tínaa, skipuðu Stokkseyringar
, sér þar mjög fjölmennir. Fundur-
| inn var settur kl 4V4 s. d. og
J stóð til kl. xoVa. Uiðu umræður
þar langar og fjörugar Þar eins
og á Éyrarbakkafundinum var
mjög mikill áhugi meðai manna
um hin ýmsu stefnumál Alþýðu
flokksins, og starfserai sambands-
ins. Að lokoum umræðum var
samþykt með yfirgnæfandi meiri
hluta fundarmanna að gerast með
litmir Alpýðusambandsins. Óg var
tnér falið að afbenda stjórn sam
bandsins umsókn beggja þessara
félaga þar um.
Þéss skal eun fremur getið, að
„Báran* á Eyrarbakka telur lið
lega 150 féiaga, og mun nánar
vikið að starfsemi þess félags hér
í blað nu síðar.
Félagið „Bjarmi" á Stokkseyri
mun telja 110 félagsmenn er
halda fundi sína í mjög myndar-
legu samkomuhúsi, sem er eign
hreppsins að hálfu á móti Ung-
mennafélaginu.
Að endingu vll eg þakka Eyr
bekkingum og Stokkseyringum
fyrir þær góðu viðtökur er mér
munu leogi í minni.
Mér er gleði að votta hér að
dáun mína á þeim þroska og
skilniogi er þeir þar eystra hafa
fyrir framgangi jafnaðarstefnunnar
á íslandi.
Reykjavík, I0/a 1922.
Kjartan ólafsson.
Qver Jramleilir aulinn?
Það er tiltölulega einfaldur sann-
leikur, að vinnan er móðlr alls
auðs, að það er vinnan, og hún
ein, sem skapar alt verðmæti.
Já vinnan og peningarnir",
36 tölublað
segja. sumir. Það þarf vinnu til
þess, að framleiða verðmæti, en
það þarf líka peninga, það þarf
reksturakostnað
Hvað gæti vinnan framleitt, ef
engia væru framleiðslutækin?
Þeir, sem þetta segja, þeim fer
likt og manninum, sem sagðist
ekkí hafa setið á jörðinni, hann
hefði setið á þúíul
Þeir hafa ekki athugað, að það
var vinnan og ekkert annað en
vinnan, sem skapaði framleiðslu-
tækin og rekstursféð, sem nauð-
synlegt cr við starfrækslu hvers
fyrirtækis.
Sem stendur eru framleiðslu-
tækin og rekstursféð á valdi fá-
mennrar atvinnurekanda stéttar. —
En er það vinna atvinnurekand-
anna, sem framieiddi framieiðslu-
tækiní Nei, það gerði vinna al-
þýðunnor. Það er vinna, sem að
verkalýðurinn hefir utnið, sem
hefir framleitt alt það verðmæti,
sem nú er í höndum einstakra
manna, og þetta verðmæti er skap-
að af mismuninum [á kaupi þvi,
sem verkamanninum er goldið, og
á verðmœti þvi er kann fram-
leiðir. — Hér á landi eru ekki til
neinar skýrslur um það hve miklu
þessi mismunur nemi. En opin-
berar skýrslur bæði úr ýmsum
löndum Norðurálfunnar, og frá
Vesturheimi, sýna, að fyrir hvern
pening, sem verkamaðurinn fær <
kaup, framleiðir hann tveggja
peninga verðmæti. Ogþaðerfyrir
verðmæti þess peningsins, sem
verkamaðurinn fær ekki, sem alt
verðmæti er fengið, sem er í hönd-
um atvinnurekenda-stéttarinnar.
Jafnaðaritefnan (sósialisminn eða
kommúnisminn) gengur út á það.
að gera framleiðslutækin að þjóð-
areign. Með því móti getur þjóðin
sjálf hlotið arðinn af vinnu sinni.
Þá lendir hann ekki, eins og nú,
í vcsum örfárra manna. Þeir sem
vinna, fá þá arðinn af vinnu sinni.
En þó að það sé tiltölulega
auðskilið mál, að það er vinnan,
sem skapar verðmætið, þáð er,