Lesbók Morgunblaðsins - 14.02.1987, Page 14
í flæðarmálinu
Örsaga og mynd eftir Rögnu Sigurðardóttur
jórinn var gulur í ijöruborð-
inu. Þykkar öldur skullu
þunglamalega á klöppunum.
Haf og himinn voru grá.
Hún lá vakandi. Hlustaði
á regnið streyma niður rúð-
una. Hljóðið var svæfandi.
Þær komu upp úr öldun-
um svo hundruðum skipti. Lögðust á gráar
klappimar og
breiddu úr gulu hár-
inu.
Hún dottaði. í
draumnum var hún
blaut og köld. Hún
hrökk upp með salt-
bragð í munninum.
Þær vom allar
hreistraðar. Sporðar
þeirra ljósgrænir,
efri hlutinn bleikur.
Bijóstin vom lítil og
geirvörturnar varla
greinanlegar. Aug-
un eins og í fískum,
útstæð og augnlokin
næstum gegnsæ.
Kringum munninn
var hreistrið örlítið
þykkara svo minnti
á varir. Þær vom
svalar viðkomu.
Líkami hennar
var votur af svita.
Hún bylti sér óró-
lega. Þráði skyndi-
lega vatn, saltan sjó.
Þær lágu eins og marglit ábreiða í fjör-
unni. Kyrrar í fyrstu en brátt var flæðarmál-
ið ein iðandi kös. Þær töluðu ekki en kurruðu
líkt og dúfur. Það var hætt að rigna.
Hreistrið þomaði fljótt. Við það breyttist
litarhátturinn og sló á þær hvítri slikju. í
gulu þykku hári þeirra var flæktur alls kyns
sjávargróður.
Regnið streymdi ekki lengur niður rúð-
una. Hún var hungmð. Henni datt í hug
þang, salt og safaríkt, hrár fískur, mjúkur
viðkomu og bragðsterkur. Það fór hrollur
um hana eins og draumurinn áður væri
raunvemlegur og hún rennvot. Sjávarlykt
barst inn um opna gluggana. Heilluð af
henni fór hún út og gekk í átt að fjörunni.
Þegar hún sá þær nam hún staðar og
greip andann á lofti. Þær veltu sér makinda-
lega og kurmðu, bleikar og mjúkar. Hún
horfði lengi á þær. Það byijaði aftur að
rigna. Hún fann hlýtt regnið á andliti sínu.
Litur hafmeyjanna varð aftur skærari þegar
þær blotnuðu. Ein þeirra sat með einkenni-
legt blóm í kjöltu sér. Stórt og bústið lá það
útspmngið á bleiku hreistrinu. Varir eftir
varir opnuðust, þrútnar af safa og sjó. Hún
sá að það var sæanimóna. Það sem hana
hungraði í. Hver biti var saltur og safarík-
ur. Hún át af áður óþekktri nautn. Södd
lagðist hún út af. Lágvært kurrið svæfði
hana. Hún vaknaði nakin. Teygði úr sér á
blautri klöppinni og fann fyrir hreistmðum
líkömum allt í kring um sig.
Hana dreymdi oft vatn, djúpt og blátt.
Það dmndi í eyrum
hennar eins og í
risastórum kuðungi.
Í draumnum synti
hún og andaði í
vatninu eins og á
flugi. Þegar hún
vaknaði eftir slíka
drauma fannst
henni líkami sinni
ókunnuglegur. Þeir
lengdust sífellt uns
hún vaknaði aðeins
til að borða. Varir
sæanimónunnar
vom henni nóg.
Draumarnir breytt-
ust. Þar var hún
tvífætt, með mjúka
húð og heitt blóð.
Upp frá þeim vakn-
aði hún með and-
fælum. Strauk
líkama sinn. Gamal-
kunnug snertingin
við hreistrið róaði
hana.
Fjaran tæmdist
smátt og smátt. Ein af annarri stungu þær
sér í sjóinn og stefndu til hafs. Bleikir líkam-
amir smugu vatnið. Þær héldu á djúpið.
Höfundurinn er ung stúlka úr Reykjavík.
Sigurjón Guðjónsson
Blái
engillinn
Þú, blái engill, alltaf varst mérnær,
þín augv brostu við mér himintær.
Ég ei þarf spyrja: er engillinn
minn þar,
því ég hef reynt, að hann er alls
staðar.
Um háa tinda fjallsins leið mín lá,
og Ijúfum, bláum engli fyrir brá.
Er ég á kænu fór um sollinn sjá,
ég sá á bárufaldi engil Blá.
Og ferðaðist ég loftsins öldum á
minn engill sveifum skýjabeltin há.
Og hann býr einnig innst í minni sál
ogútog burtu rekur heimsins prjál.
Og þegar dauðans sigð að sjónum
ber,
ég sjá mun bláan engil, — dvel hjá
mér!
Til Iífs, er býr að baki dauðans hyl,
égbiðþig, engill, komdu meðþinnyl.
Höfundurinn er fyrrum prófastur í Saurbæ
á Hvalfjarðarströnd.
H O R F T A H EIM I N N
Austurlenzk teppi
handa þjófum
EFTIR GABRIEL LAUB
Enn má lesa í blaðinu
að stolið hafi verið
austurlenskum tepp-
um uppá rúmar tvær
milljónir að verðmæti.
Úr barasta íbúð hérna
í Hamborg. Svona
fréttir er maður dag-
lega að lesa. Það er endalaust verið að
stela austurlenskum teppum úr heima-
húsum, verslunum, tollvörugeymslum
eða hafnarskemmum. Stundum er líka
stolið bílunum sem flytja vöruna. Það
er bara engu líkara en þessi austur-
lensku teppi séu beinlínis ofín handa
þjófum.
Nema hvað — ekki ragar þetta mig
svosem neitt því varla fer neinn að stela
teppunum af mínum gólfum. Mér væri
á hinn bóginn forvitni á því að vita hvað-
an öll þessi austurlensku teppi eru komin
— varla eru hér neinar austurlandafjöl-
skyldur með sex afrekskonum hver undir
verkstjóm húsbónda kvennabúrsins að
vefa teppi frá morgni til kvölds.
Og fyrst öllum þessum austurlensku
teppum er hér stolið, því eru þau svona
dýr? Er kanski altaf verið að stela sömu
bleðlunum? Getur þetta verið einhvers-
konar vítahringur?
Fjarri væri það mér að liggja teppa-
þjófum neitt á hálsi, nær heldur að dást
að þeim. Þetta er bæði þreytandi og
vandasamt starf. í fyrsta lagi hljóta þeir
að hafa lagt á sig mikið undirbúnings-
nám í vöruþekkingu — það er undantekn-
ingariaust rándýr ósvikin vara sem þeir
nappa. Á hinn bóginn eru svona teppi
annað og meira en smágimsteinar sem
stinga má í vasann og hlaupa — það
verður að rúlla þessu upp og drösla með
sér við stóran háska á því að til manns
sjáist.
Ekki vissi ég hvað teppin voru mörg
sem nappað var þama úr íbúðinni og
kostuðu röskar tvær miljónir. Orðalag
fréttarinnar bendir til að þau hafí minsta-
kosti verið tvö og vonandi hafa þau ekki
verið fleiri en tíu því eitthvert pláss hafa
íbúamir þurft sjálfír. Hvað er fólk nú
líka að breiða fleirihundruð fímmþúsund-
krónaseðla á gólfín hjá sér bara tilað
traðka á? Er það svona góð tilfinning
að vita sig hafa efni á þessu?
Austurlensk teppi eru flest afar falleg.
Nokkur ár bjó ég þama austurfrá, í
Samarkand, þar höfðu allir heimagerð
teppi á veggjum og gólfum, sváfu á
þessu líka. Þar sást ekkert nema ósvikin
handofin vara því verksmiðjjuteppi fen-
gust þama ekki, enda hefði enginn
maður haft ráð á þeim. Hér eru verk-
smiðjuteppin ódýrari en þau handofnu
miklu eftirsóttari. Það skyldi þó ekki
helgast af því hversu notalegt er að
mega fótumtroða elju og fyrirhöfn ann-
ara manna?
Hvaða hugmyndir ætti nú framsækinn
mentamaður eða hálfmentaður fram-
sóknarmaður helst að gera sér varðandi
þessi austurlensku teppi? Ber honum að
vísa þessu frá sér úrþví framleiðslan
byggir á svívirðilegu arðráni fátæklinga
í þróunarlöndunum? Eða heldur kanski
að spara saman nokkurhundruð þúsund
tilað kaupa sér austurlenskt teppi og
tryggja þannig lífsafkomu fátækling-
anna?
Ómentuðu dóti og hreinræktuðu fram-
sóknarfólki er þetta hreint ekkert
vandamál: það kaupir sér ósvikin teppi
úr austurlöndum tilað sýna veldi sitt og
festa peningana sína í raunverulegum
verðmætum. Óskar svo öllum vefurum
dauða og djöfuls ellegar botnlausra
auðæva — einhvers bara sem yrði tilað
það hætti að vefa svo verðgildi teppanna
ijúki uppúr öllu valdi.
Nema menn séu að kaupa austurlensk
teppi einvörðungu tilað láta stela þeim
frá sér? Þá fer nefnilega fyrst að bera
dálítið á þeim. Ekki nóg með að nágrann-
arnir komist þá að því hverslags forláta-
teppi við áttum heldur stendur það svart
á hvítu í blöðunum hvað fyrir þau hafí
verið borgað, og ríflega það úrþví trygg-
ingarupphæðin er nefnd.
Hafí verið stolið frá manni austur-
lenskum teppum er frægð manns vita-
skuld tryggð.
Skýringin á þessum svimháu tölum í
fregnunum af stuldi austurlensku tep-
panna gæti líka verið þessi: það er
vitaskuld rekin teppaleiga og þjófamiðl-
un á laun hér einhverstaðar. Hún leigir
út þessi teppi á sanngjömu verði og send-
ir menn sína tilað nappa þeim aftur.
Sé þvílíku fyrirtæki ekki þegar til að
dreifa mætti sem hægast stofna það.
Menn gætu borgað svona þúsundkall á
dag fyrir mátulega dýran bleðil, og
trygífingar8jöld í ofanálag. Trúlega yrði
að taka ríflega skilatryggingu líka,
vegna hugsanlegra skemda og eins tilað
menn freistuðust ekki að stela gripunum
sjálfír — sem öldungis hreint væri hugs-
anlegur möguleiki fyrst þessi teppi geisla
svona bláttáfram hvinskunni.
Vitaskuld gæfu menn líka eiðsvarið
loforð um þagmælsku varðandi svona
umsaminn þjófnað og hétu því jafnframt
að viðhafa engin tryggingarsvik tilað
þjófamiðstöðin geti starfað með fullkom-
lega löglegum hætti.
Líkastil mundi ég þá splæsa á mig
svona fimmþúsundkalli og láta stela frá
mér svona þriggja fjögurra miljón króna
austurlensku teppi. (Ekki gæti ég verið
með þetta lengi hjá mér — einn t.vo daga
í mestalagi, tildæmis á afmælinu svo
kunningjamir gætu skoðað þetta). Mér
þætti alveg eyðandi fimmþúsundkalli í
svona — maður verður nú að láta að sér
kveða í samfélaginu.
4