Lesbók Morgunblaðsins - 21.02.1998, Side 11

T*
BLÁA kápan á ísafirði 1948. Þrjú systkin standa fremst, Lára, Sigrún og Jónas, Ólafur bróðir þeirra stendur fyrir aftan Jónas.
Ljósm. Amþrúður Aspelund
SIGRÚN Magnúsdóttir í 2 ókunnum hlutverkum. BROSANDI land. Sigrún Magnúsdóttir og Pétur Jónsson.
Þessar frábæru viðtökur sýndu að leikhús-
gestir kunnu vel að meta hina léttu óper-
ettu og Vínarstemmninguna. Svo má bæta
því við að á sama tíma og sýningar á
Meyjarskemmunni fóru fram lék Sigrún einnig
og söng stórt hlutverk í revíunni Fomar dyggð-
ir, og urðu sýningar á henni um 50 áður en yfir
lauk. En þannig var leikhúslífið á þessum árum
og er vafalaust enn, leikarar höfðu mikið að gera
og fómfýsin í þágu listarinnar var takmarkalaus.
7. febrúar 1940 frumsýndi Tónlistarfélagið óper-
ettuna Brosandi land eftir Franz Lehar. Með að-
alhlutverkin fóru sem fyrr þau Pétur A. Jónsson
og Sigrún Magnúsdóttir sem nú var orðin eftir-
læti allra söngaðdáenda. I gagnrýni Emils
Thoroddsens í Morgunblaðinu hinn 8. febrúar
1940 skrifar hann svo um hlut Sigrúnar í sýning-
unni: „Það var hrein unun að sjá og heyra Sig-
rúnu Magnúsdóttur í hlutverki Mi, sem litla kín-
verska prinsessan, var það Sigrúnu frekar til
gagns en tjóns, að hún er ekki mikil vexti, bæði
leikur hennar og söngur var svo fjörmikill, léttur
og gáskafullur, með ósviknu „soubrette“-sniði,
að það má hiklaust telja þessa frammistöðu Sig-
ránar með því besta sem sést hefir hér á leik-
sviði af þessu tagi.“ Það má einnig finna lesenda-
bréf í blöðunum, þar sem m.a. er þakkað fyrir
„ánægjulegasta músíkkvöld“ sem ég hefi lifað
o.s.frv. Leikstjórn annaðist sem fyrr Haraldur
Björnsson en dr. Victor Urbancic annaðist tón-
listarstjórn. Sigrún Magnúsdóttir kom fram í
mörgum öðrum leiksýningum á þessum árum,
oft lék hún í útvarpsleikritum en það var helst í
útvarpssöngleikjum sem landsmenn allir gátu
best notið söngs hennar. Söngleikirnir voru með
allra vinsælasta útvarpsefni sem flutt var á þess-
um árum og æ síðan. Arið 1941 urðu þau nýmæli
í leikhúslífi íslendinga að Tónlistarfélagið og
Leikfélag Reykjavíkur tóku höndum saman um
hina árlegu óperettu. Fyrir valinu varð hin vin-
sæla Fröken Nitouche eftir Fransmanninn
Florimond Hervé og er skemmst frá því að segja
að hvorki fyrr né síðar hefur óperettu verið jafn
vel tekið á íslandi. Nitouche sló öll fyrri aðsókn-
armet, sýningar urðu samtals 71 að meðtöldum
nokkrum sýningum á Akureyri, Húsavík og
Blönduósi. Fólk lét ekki miðaverðið aftra sér
sem var tvöfalt hæira en á venjulegum leiksýn-
ingum. Þama brilljeruðu þau Sigrán Magnús-
dóttir og Lárus Pálsson, en þetta var fyrsta
stóra hlutverk Lárusar eftir að hann kom heim
frá námi frá Konunglega leikskólanum í Kaup-
mannahöfn.
Um leik Sigránar skrifaði gagnrýnandi
Morgunblaðsins, Emil Thoroddsen, 25.
jan. 1941: „Sigrán Magnúsdóttir lék að-
alkvenhlutverkið, Denise. Þetta er
langstærsta sönghlutverkið í leiknum og hvað
sönginn snerti hefir Sigránu aldrei tekist betur í
óperettum. Hún hefir líka til að bera þá eðlilegu,
streymandi kæti sem er önnur hlið Denise. A
hinn bóginn skorti nokkuð á skinhelgina sem er
hin hliðin á hlutverkinu; til þess stóð leikur Sig-
rúnar allur um of í merki lífsgleðinnar. Hún var
sérstaklega aðlaðandi og kæti hennar smitandi í
trumbu-söngnum í þriðja þætti.“ (Upptaka með
þessu lagi hefur varðveist.) í Leikhúsmálum,
tímariti leikara, er þannig skrifað um sýninguna
í maí 1940: „Þessi óperetta eftir franska höfund-
inn Hervé hefir nú verið sýnd hér í Reykjavík í
40 kvöld á liðlega 3 mánuðum. Þó að verð að-
göngumiða hafi verið mjög hækkað allan þennan
tíma, hefir aðsókn oftast verið svo gífurleg, að
auka aðstoð hefir orðið að hafa við miðasöluna,
svo hún geti farið skipulega fram. Mun slík að-
sókn vera met í íslenskri leiklistarsögu. í stór-
borgum er það talinn „succes“ ef 10 af hundraði
af borgarbúum sjái einhverja sýningu, en nú
hafa um 12.000 af íbúum Reykjavíkur séð
Nitouche, eða sem 30 af hundraði." Þegar þetta
var skrifað átti sýningum enn eftir að fjölga og
orðstír óperettunnar var slíkur um land allt að
sagt var að eldra fólk þráði ekkert fremur en að
sjá Nitouche sér til hugarfróunar áður en það
dæi drottni sínum. Árið 1945 fóru þau Sigrán og
Lárus Pálsson í leikför um landið þar sem þau
fluttu atriði úr Nitouche og var þeim alls staðar
forkunnarvel tekið og fengu þá vafalaust margir
heitustu ósk sína uppfyllta sem var að sjá og
heyra Sigrúnu Magnúsdóttur syngja. Árið 1944
var fyrsta og jafnframt eina íslenska óperettan
frumsýnd; I álögum með tónlist eftir Sigurð
Þórðarson við texta Dagfinns Sveinbjörnssonar.
Enn á ný var það Tónlistarfélagið í Reykjavík
sem stóð að uppfærslunni. Aðalhlutverkin voru á
höndum Sigrúnar Magnúsdóttur og Bjarna
Bjamasonar, ennfremur lék Pétur Jónsson viða-
mikið hlutverk í sýningunni, en Haraldur
Björnsson leikstýrði. Söngvarai- fengu mikið
hrós fyrir frammistöðu sína þótt ýmsir vildu
hallast að því að verkið ætti fremur að kallast
þjóðlegur söngleikur en óperetta. Gagnrýnandi
Morgunblaðsins, Sigurður Grímsson, skrifaði ►
SIGRÚN MAGNÚSDÓTTIR
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 21. FEBRÚAR 1998 1 1