Lesbók Morgunblaðsins - 11.07.1998, Síða 13

MEÐFRAM ferli sínum
sem tónlistarmaður
starfar Arnaldur sem
kennari við Luthier tón-
listarskólann, en kona
hans, Alieia Aicalay,
stýrir skólanum. Auk
skólans reka þau hjónin
hljóðfæraverslun, þai- sem boðið er upp á gít-
ara og nótur fyrir gítarverk. En hvernig stóð á
því að Amaldur kom til Barcelona?
„Það vai- þannig að ég hafði lokið námi í
Royal Northern College of Music í Manchester
á Englandi eftir fjögur ár. Eftir það starfaði ég
á Islandi í eitt ár og svo fór ég til Alicante, ég
var þar í einkatímum hjá José Tomás. Bæði
hafði ég mikinn áhuga á að læra hjá honum,
þetta er mjög merkur kennari og virtur, og svo
langaði mig líka til að læra spænsku. Um vet-
urinn var honum svo boðið til Barcelona til að
halda námskeið í Luthier tónlistarskólanum.
Ég fór auðvitað með og kynntist þá Aiiciu, kon-
unni minni, en hún stóð fyrir námskeiðinu. Og
uppúr því flutti ég til Barcelona."
- Hvernig starfsemi eruð þið með í Luthier
skólanum?
„Luthier er stærsti tónlistarskólinn í
Barcelona sem rekinn er af einkaaðilum og
sérhæfður í klassíski-i tónlist. Ástæðan fyrir
því að Alicia fór út í þessa starfsemi er sú að
hún hafði opnað gítarbúð og fór fljótlega að
kenna í búðinni. Þetta vatt svo upp á sig, hún
fór að kenna heima og fékk aðra kennara í lið
með sér. Á endanum leigði hún svo þetta hús-
næði sem skólinn er í núna. Frá upphafi hefur
Alicia verið brautryðjandi hvað varðar nám-
skeiðahald. Hún hefur fengið gestakennara til
að halda stutt námskeið við skólann á skólaár-
inu með reglulegu millibili, auk sumarnám-
ARNALDUR Arnarson gítarleikari, kennari og verslunareigandi í Barcelona.
HEF ALLTAF ÞORF FYRIR
ÍSLANDSHEIMSÓKNIR
Arnaldur Arnarson gítarleikari hefur nú dvalið um
árabil í Barcelona, þar sem hanrt hefur getið sér orðstír
sem listamaður. Hann rekur með konu sinni tónlistar-
skóla og hljóðfæraverslun þar syðra. HÓLMFRÍÐUR
MATTHÍASDÓTTIR náði tali af Arnaldi til að
forvitnast frekar um bessa starfsemi
skeiða. Trúlega tók hún upp á þessu vegna
þess að hún leikur sjálf á gítar og hafði því
greiðan aðgang að þekktum gítarleikui-um. Við
fáum samt ekki bara gítarleikara, heldur höf-
um við fengið marga aðra tónlistarmenn til
okkar, m.a. hefur Kristinn Sigmundsson óp-
erusöngvari haldið námskeið við skólann
þrisvar sinnum.
Við höfum komið upp mjög sterkri gítardeild
við skólann, hún er okkai' sterkasta deild. Pí-
anódeildin er líka góð, en ég held að það sé
óhætt að segja að gítardeildin sé sú sterkasta á
Spáni, a.m.k. segja það tónlistamenn á borð við
Jordi Savall, en sonur hans er hjá okkur í skól-
anum. Við erum með allt frá þriggja, fjögurra
ára nemendum í Suzuki námi, til nemenda sem
hafa lokið sínu lokaprófí frá tónlistarskólum og
koma svo til okkar í svokallað „postgraduate"
prógramm í tvö til þrjú ár.“
Námskeiðin laða marga að
- Eru námskeiðin þá aðallega ætluð þeim
sem lengra eru komnir?
„Jú, það má segja það. Þessi „master class“
námskeið hafa laðað marga mjög áhugasama
nemendur að, vegna þess að aðrir skólar hafa
ekki boðið upp á þau. Þetta hefur haft mjög
góð áhrif á kennaralið skólans. Maður getur
lært töluvert mikið af því að sjá svona afburða-
fólk að starfí, það er mjög hvetjandi fyrir kenn-
arana. Það kemur fólk frá öllum Spáni á nám-
skeiðin og margir eru kennarar við aðra skóla.
Gítardeildin okkar hefur svo gott orð á sér
núna að þó nokkrir nemendur í „postgraduate"
prógi-amminu okkar eru starfandi kennarar við
skóla annars staðar á Spáni og koma hingað
einu sinni til tvisvar í mánuði. Við bjóðum nátt-
úrulega upp á góða kennara, margh’ þeirra
hafa hlotið verðlaun í alþjóðlegum keppnum.
Við höfum haft þetta prógramm í fjögur ár og
núna eru níu manns sem stunda það, af þeim
einn Japani og einn íslendingur, Halldór Már
Stefánsson, en hann hefur lært hjá okkur í
fimm ár.“
- Segðu mér nú svolítið frá búðinni.
„Eins og ég sagði þér áðan, þá rak Alicia búð
ofar í götunni, en skólinn varð til út úr henni.
Búðin var strax frá upphafi nokkuð sérhæfð í
klassískum gítar, en bauð aðallega uppá verk-
smiðjugítara, sem notaðir eru við nám. Þegar
ég kom hingað datt mér í hug að auka nótnaúr-
valið, sérstaklega gítarnóturnar. Við ákváðum
líka að reyna að safna saman hljóðfærum frá
nokkrum af fremstu gítarsmiðum Spánar og
leggja áherslu á að bjóða gæðahljóðfæri. Það
var ekki til nein búð á Spáni með úrval af góð-
um hljóðfærum, í mesta lagi eitt eða tvö
konserthljóðfæri, en ekkert meira. Þetta fór
vel af stað, við erum með gríðarlega gott safn
núna, og margir af þekktustu smiðum Spánar
láta okkur fá sín hljóðfæri. Margir þeirra eru
með tveggja til þriggja ára biðlista fyrir einka-
aðila, en láta okkur alltaf fá hljóðfæri. Við selj-
um töluvert erlendis, þetta er ein af stærstu
búðum Evrópu sem sérhæfír sig í klassískum
gítar og sennilega í heiminum.
Starfsemin í þúðinni var að smáþróast þang-
að til við fórum út í það að stækka búðina. Nú
erum við með stórt og skemmtilegt húsnæði,
sérhannað fyrir þá starfsemi sem þar fer fram,
svo að viðskiptavinirnir geta prófað gítarana í
næði. Aftan til í búðinni er svo lítill tónleikasal-
ur sem tekur um 80 manns, en þar lék ég fyrir
skömmu með strengjakvartettinum mínum.
í síðastliðnum desembermánuði vígðum við
nýtt húsnæði og buðum bæði okkar helstu við-
skiptavinum og svo þeim smiðum sem við höf-
um starfað með. Alls komu 16 smiðir, sem er
mjög óvenjulegt. Ég veit ekki til þess að svona
margir gítarsmiðir hafí komið saman áður, en
margir þessara manna voru að hittast í fyrsta
sinn. Okkur þótti mjög áhugavert að sjá hvern-
ig þeir mundu bregðast hver við öðrum. Þetta
tókst samt allt mjög vel. Þeir höfðu mörg orð
um það sjálfir hvað þetta hafi verið ánægju-
legt.“
-En fyrir utan skólastjórn og kennslu þá
hefur þú líka haldið tónleika víðs vegar um
heiminn. Hvað hefur þú haft fyrir stafni?
„Ég hef spilað nokkuð á Spáni, í Kólombíu,
Argentínu, Bandaríkjunum, Englandi, Sviss, á
Norðurlöndunum og víðar. Stundum hef ég
fengið nemendur í kjölfar þessara ferða minna,
t.d. í Kólombíu. Ég spilaði á gítarhátíð í Bogotá
og í Bucaramanga, þai’ sem ég lék á tónleikum
fyrir 1.600 áhorfendur í mjög góðum sal. En
það kom til okkar piltur frá Bogotá og var hjá
okkur um tíma eftir það. Ég hef það fyrir sið
að hafa alltaf með verk eftir íslensk tónskáld
þegar ég leik á tónleikum, ef unnt er. Ég hef
leikið verk eftir bæði Þorstein Hauksson, Haf-
liða Hallgrímsson, Karólínu Eiríksdóttur, Jón
Ásgeirsson og Atla Heimi Sveinsson. Ég hef
alltaf áhuga á að kynna mér ný íslensk verk og
ekki síst að kynna þau erlendis ef ég get.“
Telcið þótt i
mörgum keppnum
- Þú hefur líka tekið þátt í alþjóðlegum sam-
keppnum.
„Ég held ég hafi tekið þátt í svona 14-15
keppnum allt í allt. 1992 vann ég Fernando Sor
keppnina í Róm og þetta sama ár komst ég í
úrslit í keppni í New York, sem mér fannst
ekki síðri árangur í rauninni. Þetta var East
and West Artists keppnin sem er opin öllum
hljóðfæraskipunum, hvort sem það eru einleik-
arar eða samleikshópar og ekki bara gítar. Yfir
100 manns sendu inn umsókn og við vorum 52
sem urðum fyrir valinu. í undanúrslit komust
16 og svo komumst við sjö í úrslit. Það voru
bara ein verðlaun í boði sem ekki voru veitt á
endanum. Eftir þetta fór ég beinustu leið að
spila á einleikstónleikum á Listahátíð, þannig
að Jretta var hálfgert maraþon.
I fyrra tók ég svo þátt í gítarmaraþoni í Sví-
þjóð. Þetta voru mjög stórir tónleikar til
styrktar börnum í Bosníu. Það var verið að
safna fé til að kaupa gítara og önnur hljóðfæri
og nótur fyrir tónlistarskóla þar.“
- Hver átti upptökin að þessu?
„Bosníumaður sem heitir Miro Simic, og hef-
ur verið búsettur lengi í Svíþjóð og starfað við
gítarkennslu. Hann keypti fyrir nokkrum árum
fyrir slikk hjá Volvo verksmiðjunum gamlan
sjúlírabfl og ýmis lyfjafyrirtæki fylltu bílinn af
lyfjum og öðrum hjúkrunargögnum. Síðan
keyrði hann bílinn sjálfur suður til Bosníu. Eft-
ir það kom hann á fót þessum styrktartónleik-
um í menningarmiðstöð í Jarna. Hann bauð
gítarleikurum frá nokkrum löndum og menn
léku þarna einleik og dúetta og tríó og svo allir
saman í lokin. Þetta tókst mjög vel. Hann ók
svo sjálfur hljóðfæi’unum til Bosníu til þess að
fullvissa sig um að þetta kæmist til skila.
Upp á síðkastið hef ég verið að spila dálítið
með Kaplan strengjakvartettinum hér í
Barcelona. Þeir höfðu áhuga á að bjóða upp á
efnisskrá með gítar og leituðu til mín og báðu
mig um að spila með sér. Þetta þróaðist síðan
út í nokkuð stöðugt samstarf. Við héldum þó
nokkra tónleika á síðasta ári og það eru nokkr-
ir tónleikai’ fram undan á þessu ári líka. Það er
svolítið gaman að þessu.
Og svo hefur mér verið falið að dæma í Al-
hambra keppninni, sem er alþjóðleg gítar-
keppni haldin annað hvert ár í Alcoi, en þar
þurfum við að velja úr 100 manna hópi. Ég
mun líka sitja í dómnefnd í keppni í Weimar á
næsta ári, svo að það má segja að ég sé kominn
hinum megin við borðið, farinn að dæma í stað
þess að keppa sjálfur.“
- Þú ferð alltaf til íslands tvisvar á ári?
„Já, ég reyni að fara alltaf í jólafrí og sumar-
frí. Ég hef reynt að spila á íslandi á þeim tím-
um sem ég er heima og stundum hef ég farið
þess utan. í apríl 1990 spilaði ég Concierto de
Aranjuez eftir Rodrigo með Sinfóníuhljómsveit
Islands. Það er í eina sinnið sem ég hef spilað
með Sinfóníunni. Þetta var mjög ánægjuleg
reynsla, bæði hlutu tónleikarnir góðar undir-
tektir og svo var samstarf við stjórnanda og
hljómsveit með besta móti.“
- En nú ertu búinn að koma þér ansi vel fyr-
ir í Barcelona, allt leikur í lyndi og þú ert kom-
inn með fjölskyldu, hefur þú ekkert hugsað þér
að flytja aftur til íslands?
„Ég hef ekkert hugsað um það. Þegar ég
kom hingað til Spánar ætlaði ég bara að vera
eitt til tvö ár, læra málið og starfa með þessum
kennara og reiknaði svo með því að flytja til ís-
lands, enda hafði ég hug á að starfa þar. En
svo þróuðust hlutirnir bara svona, ég kynntist
hér minni konu og hóf að starfa hér. Nú erum
við búin að koma upp bæði mikilli og áhuga-
verðri starfsemi sem gengur vel og ekki auð-
hlaupið frá henni. Hins vegar hef ég alltaf jafn-
mikla þörf fyrir að koma heim til Islands, ég á
ættingja þar og marga vini. Svo langar mig
líka til að starfa þar, hvort sem það er við nám-
skeiðahald eða tónleika. Það væri líka gaman
að spila aftur með Sinfóníunni...“
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 11. JÚLÍ 1998 1 3