Lesbók Morgunblaðsins - 26.09.1998, Blaðsíða 13

SKÚTAN YEMAYA skoppar á öldunum á leið til íslands.
VIKINGAS LOÐ

EFTIR REIN NORBERG
Athvarf mikið
er til ills vinar
þótt á brautu búi,
en til góðs vinar
liggja gagnvegir
þótt hann sé fírr farinn.
(Hávamál)
ÞETTA var allt Önnu að kenna.
Hún kom frá íslandi til þess að
eyða áramótunum með mér í Sví-
þjóð. Gamlárskvöld kalla íslend-
ingar það. Kvöld umhugsunar og
íhugunar. Kvöldið varð eins og þau
eru oftast í Svíþjóð, með freyðandi
kampavíni og snafs. Þar sem gest-
ur okkar var langt að kominn og af ættlegg
Egils Skallagrímssonar var umtalsefni kvölds-
ins víkingar, leiðangrar þeirra og siglingai'. Við
lásum upp úr Hávamálum og þegar leið á kvöld-
ið fannst okkur við öll vera komin af víkingum,
og lofuðum að heimsækja Sögueyjuna, sem er
þama langt úti í stormasömu Atlantshafmu.
Anna yrði fertug þá um sumarið og hafði
hugsað sér að halda upp á afmælið með mikilli
veislu. Okkur var öllum boðið að taka þátt í her-
legheitunum í Reykjavík þann 26. júní.
Því lengra sem leið á kvöldið þeim mun
styttra varð til íslands, og þegar við skáluðum
fyrir nýju ári lofuðum ég, Kelle bróðir minn og
Anders, sem er danskur vinur, að koma siglandi
á afmælisdaginn.
- Það verður besta gjöfin! sagði íslenski gest-
urinn og lyfti glasi til heiðurs sjómönnunum. Við
tökum á móti ykkur sem víkingum úr austur-
vegi...
A nýársdag hafði fjarlægðin til Sögueyjarinn-
ar aukist tii muna. (Það var nú enginn sem
meinti neitt í alvöru með þessu, að sigla til ís-
lands, huggaði ég mig við).
En þar skjátlaðist mér.
Kelle bróðii- og Anders höfðu setið fram á
Hér er sagt frá siglingu frá Svíþjóð til íslands á
skútunni Yemayu, sem er tvístöfnungur úr tré, tíu metra
löng, þrír og hálfur á breidd með tveggja metra
bugspjót. Skútan hafði fengið nýjan við á þilfarið, nýj-
an dúk á káetuna, nýja hlera, auka olíutank, Garmin
GPS staðsetningartæki og sitthvað fleira. Nú skyldi
siglt í fertugsafmæli Onnu á Islandi.
—

FJlKoAa.*JA

, -1 Rl A„ Q
SIGLINGALEIÐ Yemayu frá Svíþjóð til íslands.
nótt efth- að við hin höfðum lagt okkur, og rætt
um loforð kvöldsins.
Þetta er góð hugmynd, sögðu þeir.
- Gleymið þessu, mótmælti ég. Það er ekld
hægt að sigla YEMAYU á Altlantshafinu aftur.
Hún er í svo lélegu ástandi, skrokkurinn er
óþéttui’, seglin eru tuttugu ára gömul, lúkarinn
lekur, þilfarið er fúið, femisolían er flögnuð, of
lítill olíutankur, olíudælan er léleg, skautin út-
slitin - ég hef ekki efni á þessu!
- Við leggjum til fimmtán þúsund (skr.) hvor,
skaut Kelle bróðir inn í upptalningu mína á því
sem úr sér var gengið á Yemayu.
- Það ætti að nægja til að gera hana sjóklára,
sagði Anders og brosti, Við hjálpum til með að
vinna verkið.
Þai- lá ég í því. Það eina sem gæti bjargað
mér núna vai’ Anna.
Hún hafði lofað að tekið yi’ði á móti okkm-
sem víkingum úr austurvegi. Nú var bara að
finna mótttöku sem hún gæti aldrei staðið við.
- Allt í lagi, sagði ég við morgunverðarborðið,
þar sem ég hafði fundið gott ráð til að koma mér
út úr þessu.
Við komum! En þá viljum við fá magadans á
hafnarbakkanum!
Anna brosti við mér.
- Það skal gert, sagði hún. Ef þið komið
siglandi til Reykjavíkur þá lofa ég að mótttök-
umar verða austurlensk tónlist og magadans-
meyjai’ á hafnarbakkanum!
Þar lá ég í því.
- Maður verður að standa við orð sín, jafnvel
þó þau séu hástemmd sagði Kelle og benti með
fingri til áherslu.
Yemaya er tvístöfnungur úr tré, tíu metra
löng og þrír og hálfur á breidd með tveggja
metra bugspjót. Skrokkurinn er smíðaður úr
furu af skipasmiðnum Ingvar Mattson í
Söderköping eftir teikningum frakkans Jacques
Toumelins af Kurun, kútter sem hann lét
byggja í byrjun fimmta áratugarinns, og sigldi á
í kringum hnöttinn.
Að breytá Colin Archer var eins og gera puls-
ur úr kjöti af heilagri kú. Það féll mér vel.
Skipasmiðurinn Ingvar Mattsson hafði einnig
ákveðnar hugmyndir hvemig bátur á að líta út
og hækkaði afturhlutann og gaf Yemayu sín
önnur sérkenni. Fjómm ámm eftir að kjölurinn
hafði verið lagður hífðum við upp 60 fermetra af
seglum á möstrin tvö og Yemaya var tilbúin að
sigla til Vesturindía. En það var fyrir meira en
tuttugu ámm. Eftir viku vinnu var jafnvel ég
farinn að trúa því að hægt væri að gera Yemayu
sjóklára fyrir sumarið. Nú var búið að skrapa,
sparsla og bera á, svo hún ilmaði af tjöra,
terpentínu og línolíu.
Eftir aðra viku um páska hafði hún fengið
nýjan við á þilfarið, nýjan dúk á káetuna nýja
hlera, auka olíultank, viðgerða olíuspíssa, end-
urnýjaða olíudælu og fimmhundmð auka kíló á
kjölinn. Þar að auki loftnet fyrh’ Garmin GPS
staðsetningai’tæki sem sett var á aftast. Engir
dauðir útreikningar lengur á sextantinn með
óvissum sólarhæðum.
Seglin vom áhyggjuefni. Að sauma ný var
ekki innan fjárhagsrammans. Þegar maður
hi’ingir í sænska seglakaupmenn og spyr hvort
þeir selji notuð segl, mæth’ maður oft þvi við-
móti sem ætla má að maður fengi ef spurt væri
um notaðan klósettpappír.
Svona lagað versluðu þeir ekki með!
Það er ekki nóg með að þeir hafi góðan bjór í
Danmörku, þar era einnig margir samvinnufús-
ir seglakaupmenn. Þar fengum við tveggja ára
gömul segl sem hægt var að sníða og breyta
uppsetningum á, og fengum klýfi, stórsegl og
messan, auk þess skaut og auka reipi, allt fyiir
sexþúsund krónur sænskar.
Andres er sælkeri og hefur siglt með mér áð-
ur. Reynsla hans af kosti mínum á hafi, hátíðar-
máltíðum sem oftast era samsetning á pulsum
úr dós sem era hitaðar upp með hvítum baun-
um, varð til þess að hann bauðst til að útvega
vistir til fararinnar.
Það er ágætt að dreifa ábyrgðinni, hugsaði
ég, þegai’ ég varð þess var að hann tók að sér
vandamálið: um val á ostum og víntegundum.
Anders og Kelie höfðu komið kvöldið áðui’ og
Yemaya lá djúpt í vatni, fullfermd af vistum og
eldsneyti til langferðai’.
Það var föstudagurinn þrettándi, sá dagur
sem engin hjátrúai-fullm’ vill hefja siglingu. Við
áttum eftir að sigla yfir þúsund sjómílur svo það
var enginn tími til að bíða betri dags, ef við átt-
um á ná þeim degi sem við höfðum lofað að
koma til Reykjavíkur.
Kannski var það hraki, en við vonuðumst til
að sigrast á því vonda með því að tvöfalda það,
og slepptum landfestum nákvæmlega klukkan
þrettán þrettán.
Sólin venndi í lognsléttum sjó þegar við sett-
um vélina í gang og lögðum í átt til hafs. Smá
gola var fyrir utan Vinga svo við drápum á vél-
inni og hífðum upp nýju seglin. Vindurinn bar
okkur áfram á nokkurra hnúta ferð þar til hann
lognaðist út af er skyggja tók. Um kvöldið kom
þoka og við létum stýringuna í hendur stafræna
sjóstjórnandanum mister Gannin, sem höndug-
lega skilaði okkur til Skagen.
Um morguninn fylltum við olíutankana og
héldum áfram, fórum hjá norðm-hluta Dan-
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 26. SEPTEMBER 1998 1 3