Lesbók Morgunblaðsins - 06.02.1999, Blaðsíða 16
NYJA NORRÆNA FARANDSYNINGIN CARNEGIE ART AWARD
ÞAÐ SEM HÆST BER
í SAMTÍMAMÁLARALIST
Á NORÐURLÖNDUM
CARNEGIE Art Award eru verðlaun sem norræni fjár-
festingarbankinn Carnegie í Stokkhólmi stofnaði til á
síðastliðnu ári og hyggst úthluta árlega framvegis.
Markmið verðlaunanna og sýningarinnar er að styðja
listmálara sem skara framúr á Norðurlöndum og efla
það sem hæst ber í samtímamálaralist. Verðlaunin voru
veitt í fyrsta sinn í október sl., þegar farandsýningin
hóf göngu sína í Konstakademien í Stokkhólmi. Fyrstu
verðlaun, 500.000 sænskar krónur eða um 4,5 milljónir íslenskra króna,
hlaut Ulrik Samuelson frá Svíþjóð, önnur verðlaun, 300.000 sænskar
krónur (um 2,7 milljónir ísl, kr.), fékk Nina Roos frá Finnlandi og
þriðju verðlaun, 200.000 sænskar krónur (um 1,8 milljónir ísl. kr.),
komu í hlut Torsten Andersson frá Svíþjóð. Að auki var veittur sérstak-
ur styrkur til ungs listamanns, 50.000 sænskar krónur, en hann fékk
Jussi Niva frá Finnlandi. Vigdís Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti Is-
lands, afhenti verðlaunin við opnun sýningarinnar í Stokkhólmi 18.
október sl. og hefur hún opnað sýningarnar í öllum höfuðborgum Norð-
urlandanna.
Farandsýning,
listaverkabók og verðlaun
Listamennirnir 24 sem taka þátt í sýningunni voru valdir úr hópi 72
sem þágu boð um þátttöku en nefnd skipuð 30 sérfræðingum um norræna
samtímamálaralist hafði tilnefnt alls 83 listamenn. Hverjum þeirra var
gefinn kostur á að leggja fram þrjú til fimm listaverk í forval fyrir sýning-
una.
Ætlunin er að þessi listviðburður, sem hleypt var af stokkunum haustið
1998, verði árlegur. Hann er þríþættur; sýning valinna verka, sem verður
farandsýning um Norðurlönd, útgáfa listaverkabókar um sýninguna og
úthlutun verðlauna til þriggja þátttakenda hennar auk styrks til ungs
listamanns.
Þátttakendur í sýningunni nú eru Finnarnir Carolus Enckell, Jukka
Mákelá, Jussi Niva, Lars-Gunnar Nordström, Paul Osipow og Nina Roos,
Svíamir Karin Mamma Andersson, Peter Frie, Torsten Andersson, Emst
Billgren, Max Book, Karin Granqvist, Rolf Hanson, Jan Háfström, Olle
Káks og Ulrik Samuelson, Norðmennirnir Ame Malmedal og Mari Jo-
hanne Slaattelid, Danirnir Simone Aaberg Kærn, Erik A. Frandsen og
Tal R., og íslendingamir Birgir Andrésson, Georg Guðni og Kristján Da-
víðsson.
Afstaðan til náttúrunnar
Um 200 síðna listaverkabók hefur verið gefin út um sýninguna Cameg-
ie Art Award - Nordic Painting. I henni eru litmyndir af öllum verkum á
sýningunni og jafnframt kynning á listamönnunum, auk ítarlegri umfjöll-
unar um verðlaunahafana og styrkþegann. Hönnuður listaverkabókarinn-
ar er Lars Hall, listrænn stjórnandi, Stokkhólmi, en ritstjóri hennar er
sýningarstjórinn Ulrika Levén.
AUs em verkin á sýningunni í Listasafni Islands 53 talsins. Öll em þau
gerð á síðustu tveimur ámm, máluð á striga eða plötu, svo sem úr tré,
plexigleri eða málmi. Breiddin í sýningunni er mikil, enda er henni ætlað
að gefa mynd af norrænni málaralist eins og hún er hér og nú. Ulrika Le-
vén sagði í samtali við Morgunblaðið á blaðamannafundi í Listasafni Is-
lands á fimmtudag, þegar hún var spurð hvort einhvern samnefnara
mætti fínna milli hinna ólíku verka, að þó að þau væm afar ólík innbyrðis
mætti nefna eitt sem margir listamannanna ættu sameiginlegt. „Pað er að
margir taka þeir einhvers konar afstöðu til náttúmnnar, þó að þeir vinni
auðvitað með hana á ólíkan hátt.“
Dómnefnd Camegie Art Award 1998 skipa: Tuula Arkio, safnstjóri Ki-
asma, Museet för Nutidskonst í Helsingfors, Olle Granath, safnstjóri
Nationalmuseum í Stokkhólmi, Bera Nordal, forstöðumaður Malmö Kon-
sthall, Aasmund Thorkildsen, forstöðumaður Kunstnemes hus í Ósló og
Lars Nittve, safnstjóri Tate Gallery of Modem Art í London, sem jafn-
framt er formaður nefndarinnar.
96 lislamönnum boðið að taka þátt i
forvali fyrir sýninguna 1999
Verkefnisstjóri Camegie Art Award, Anne Folke, greindi frá því á
blaðamannafundinum að nú þegar hefði verið ákveðið að bjóða 96 lista-
mönnum að taka þátt í forvali fyrir sýninguna 1999, þar af 15 frá Islandi.
Úr þeim hópi verður síðan valið á sama hátt og í fyrra, í júní verður til-
kynnt hverjir verða valdir til þátttöku og í september verður tilkynnt um
hverjir hljóta verðlaun og styrk þessa árs. I máli Anne Folke kom einnig
fram að ákveðið hefði verið að næst myndi sýningin staldra lengur við á
hverjum stað, þrjár til fjórar vikur, en að þessu sinni er hún aðeins hálfan
mánuð á hverjum stað.
I kynningu á fyrirtækinu Carnegie segir m.a. að það sé í fremstu röð
norrænna fjárfestingarbanka og fáist við verðbréfaviðskipti, fyrirtækja-
fjármögnun og fjármagnsumsýslu. Carnegie starfar í sjö löndum með um
500 starfsmenn. „Það er mikilvægt fyrir fyrirtækið að styrkja menning-
una, sem er jú lífsnauðsynleg fyrir manneskjur," segir verkefnisstjórinn
Anne Folke aðspurð um ástæður þess að fyrirtækið legði svo mikla fjár-
muni í verkefni sem þetta. Auk þess að styðja menningu og listamenn sé
Camegie svo að leggja sitt af mörkum til að efla norrænan samhug.
Sýningunni í Listasafni Islands lýkur sunnudaginn 21. febrúar. Að-
gangur er ókeypis og gestum gefst kostur á leiðsögn um sýninguna kl. 15
á sunnudögum.
Verk eftir 24 listamenn frá Norðurlöndunum verða til sýnis á Lista-
safni íslands næsta hálfa mánuðinn, á sýninqunni Carneqie Art
Award - Nordic Paintinq 1998. Sýninqin, sem verður opnuð á
morqun, sunnudaq, kl. 14, hefur verið á ferð milli höfuðborqa
Norðurlandanna frá því í október sl. oq er Listasafn Islands síðasti
áfanqastaðurinn að þessu sinni.
VERK úr myndröð eftir Ulrik Samuelson, Danziger gatt.
1. VERÐLAUN
KALDHÆÐNISLEG
RÓMANTÍK OG RÓM-
ANTÍSK KALDHÆÐNI
f RÖKSTUÐNINGI dómnefndar fyrir því að
veita Ulrik Samuelson fyrstu verðlaun segir
að þau séu veitt fyrir „myndröð sem á glæsi-
legan en jafnframt hlutlægan hátt gengur út
frá forsendum hinnar rómantísku landslags-
hefðar.“ Þar segir ennfremur: „Okkur er
ljóst að við erum að horfa á listrænan tilbún-
ing, dauða hluti, um leið og við skynjum
áhrifamátt þeirra. I þessum verkum teflir
Iistamaðurinn saman kaldhæðnislegri róman-
tík og rómantískri kaldhæðni."
Ulrik Samuelson
16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 6. FEBRÚAR 1999