Lesbók Morgunblaðsins - 20.02.1999, Blaðsíða 8
SIGUR
ANDANS
í LIST
SVÖLU
TÓNLISTARMAÐURINN.
EFTIR SÓLVEIGU EGGERZ
í dag er opnuð í Gerðar-
safni sýning á verkum
Svölu Þórisdóttur Salman
sem bjó í Bandaríkjunum
oq lést á síðasta ári fyrir
aldur fram. Greinarhöf-
undurinn, sem einnig býr
í Bandaríkjunum segir,
m.a.: „í myndum Svölu
sjáum við manninn rísa
frá náttúrunni og hverfa
aftur til náttúrunnar."
ÞEGAR Svala Þórisdóttir Salm-
an lést 28. mars síðastliðinn
fannst mörgum ósigur hennar
sár. Falleg, heilbrigð kona beið
lægri hlut fyrir óvægnum sjúk-
dómi. Þótt læknamir teldu sig-
ur sjúkdómsins vísan frá upp-
hafi, barðist Svava hetjulegri
baráttu og beitti öllum tiltækum vopnum
gegn krabbameininu til að verjast dauðan-
Þótt hún lyti í lægra haldi var ósigurinn
ekki algjör. I stríðinu öðlaðist Svala andleg-
an þroska sem vakti aðdáun þeirra sem
fylgdust með henni. Líkamlegm- þróttur
hennar þvarr en andlegur styrkur óx. Kraft-
urinn birtist í myndunum sem hún málaði á
því fjögurra og hálfs árs tímabili sem hún
barðist við krabbameinið. Helming verka
sinna málaði hún eftir að hún veiktist.
Svala teiknaði og málaði frá því að hún var
barn. Hún stundaði listnám á Islandi og í Ox-
ford á Englandi. Mestan hluta ævi sinnar var
hún búsett í Washington í Bandaríkjunum.
Hún náði góðum árangri í mannamyndum og
málaði meðal annars myndir af forsætisráð-
herrunum Bjarna Benediktssyni og Geir
Hallgrímssyni.
Lífíð er gjöf, jafnvel þegar veikleikinn er
hvað mestur. Þegar við erum svipt þeirri
gjöf fyrir aldur fram hörmum við missinn og
látum ekki huggast af þeim orðum Biblíunn-
ar að „allt er af moldu komið og allt hverfur
aftur til moldarinnar“. Þeir listamenn eru til
sem geta snortið mannlega sál þegar þörfín
er mest, sem geta gert okkur skiljanlegt að
mannleg tilvera er annað og meira en brot-
hættur líkami okkar. Svölu opnuðust víddir
andlegra heima og hún varð slíkur listamað-
ur. Hún þráði að veita okkur hlutdeild í
reynslu sinni.
„Þér finnst myndimar mínar kannski
harkalegar, en um leið muntu sjá að þetta er
ekki það versta sem getur komið fyrir
mann,“ sagði hún við mig í ársbyrjun í fyrra.
Hana langaði til að sýna myndirnar frá
þessu síðasta tímabili ævinnar í von um að
það gæti hjálpað öðrum konum sem svipað
væri ástatt um.
Ég skoðaði myndirnar hennar þá og oft
ÍSLENSKIR jakar, 1997.
Á LEIÐ inn í eilífðina.
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 20. FEBRÚAR 1999