Lesbók Morgunblaðsins - 10.06.2000, Blaðsíða 13

Ljósmyndir: Morgunblaðið/Golli.
Horft af stigapalli inn í litla setustofu. Glugganum hefur verið breytt að persneskum hætti og í
gluggakistunni stendur samóvar.
—
Á stigapallinum.Tii vinstri er gengið inn í setustofuna. Koparvasinn, ríkulega skreyttur, er frá ir-
an en þar er forn hefð fyrir gripum af þesu tagi. Sjá einnig myndina að neðan.
byggingaraðferð sem miðai- að því að fólk geti
þolað við í brækjuhita. Hjá Persum var þetta
gert á þann hátt að húsin voru lokuð út á við, en
hinar gegnskornu vængjahurðir sneru inn að
miðgarðinum. Þar var höfð tjöm og andvarinn
tók í sig kul af tjöminni og þetta kul lagði inn í
húsið. Ali bendir á, að Paradís sé persneskt orð
ogmerkirgarður.
Þegar upp er komið á efri hæðina þar sem
Ali hefur endurskapað húsið að persneskum
hætti, sést fyrst gegnum forhengi úr bómull
milli súlna inn í stofu með sérkennilegu sófa-
setti. Með þessum hvítu og gegnsæu tjöldum
hefur Ali myndað andstæðu við dökkar trésúl-
umar sem ríma við loftbitana. Astæða er til að
staldra við sófasettið, sem íranskur arkitekt og
vinur Alis hannaði. Það er engu líkt sem ég hef
áður séð; smíðað úr jara, sérstaklega völdum
viði frá Suður-Afríku. Það er einhver harðasti
viður sem um getur, þungur sem grjót. Þessi
smíðaviður er kominn til ára sinna, því hann
var í áratugi notaður í undirlag undir járn-
brautarteina í Suður-Afríku. Áklæðið er afar
sérkennilegt einnig, ofið með austurlenzku
mynstri í stíl við gólfteppið. Birtan fellur inn
um mjóan kvistglugga og í gluggakistunni
stendur persneskur samóvar úr kopar. Annað
Hér er brugdid Ijósi á smáatridi á ödrum háa
koparvasanum. Hér eru myndir af fólki sam-
kvæmt persneskri hefd, enda þótt þad sé ann-
ars bannad í löndum ístams.
sem gert er af fágun og smekkvísi og gleður
augað í þessu herbergi er upprunalegur loft-
biti, hár og mjór gluggi með persnesku skraut-
gleri, innlögðu í blý. Við hlið hans flötur með
KsSSSs
.
\
\
; 1 c í
' ! 'M
ri4
j
Badherbergisdyrnar. Hurdin, járnslegin og rammleg, er dæmigerd persnesk útidyrahurd.
Morgunblaðið/ Arnaldur
Fallega unnid med ólík efni: Efst er upprunalegur biti, til hægri hefur múrhúd verid fjarlægd til
þess ad múrsteinarnir njóti sín og til vinstri er gluggi med litudu gleri, innlögnin samkvæmt
persneskri hefd.
upprunalegum múrsteini; múrhúðun og máln-
ing hafa verið fjarlægð.
Stærsta rýmið er forsalur þar sem gengið er
inn í fyrrnefnda stofu, svefnherbergi og bað-
herbergi. Þarna er hátt undir súð eins og sést á
mynd. Gólfið er upprunalegt, fallegt furugólf,
en það sem umfram allt tekur athyglina í þessu
rými er tvískiptur stigi upp í turnherbergið.
Hann kemur saman að ofan og verður einskon-
ar umgjörð utan um svefnherbergisdyrnar.
Stiginn er úr þessum undrafagra, persneska
viði sem áður var nefndur og heitir Chenar. í
handriðunum eru renndir pílárar, nákvæmlega
eins og upprunalegir pílárar úr stiga niður á
neðri hæðina. Þeir voru teknir með til íran og
smíðað eftir þeim.
I þessu rými ríkir fullkomin symmetria eða
samhverfa; annar helmingurinn er eins og
spegilmynd af hinum.
Þegar staðið er fyrir miðju stigans verður
ljóst að hurðirnar að svefnherberginu eru
makalaus skartgripur. Það eru vængjahurðir
með þvílíkum íburði og flúri að maður sér það
varla til fulls nema koma mjög nærri og sumir
þurfa að setja upp gleraugu. Þá sést - og von-
andi sést það einnig af myndinni sem hér fylgii-
- að hurðunum er skipt upp í mjög flókin myst-
ur, sem afmörkuð eru með mismunandi viðar-
tegundum. Þá myndast smáir fletir og hver um
sig er heilt undraverk með innlögn úr örsmáum
stjörnum, þríhymingum og ferhyrningum úr
fílabeini, kopar og fleiri efnum.
Það liggur i augum uppi að þessi smíð hefur
ekki verið hrist framúr erminni, enda vann
hópur manna við hurðirnar í tvö ár.
Fyrir baðherberginu er hurð gersamlega
ólíkrar gerðar. Raunar er hún eftirmynd
persneskrar útidyrahurðar, rammger og þykk,
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 10. JÚNÍ 2000 1 3 .