Lesbók Morgunblaðsins - 30.12.2000, Blaðsíða 14

Gönguhópurinn fetar sig nióur í Geithellnadal eftir fönn norður af Háási.
GÖNGUFÖR UM ÖRÆFASLÓÐIR Á AUSTURLANDI - SÍÐARI HLUTI
FRÁ GELDINGAFELLI
IGEITHELLNADAL
Á Háási á leið í Geithellnadal. Eins og sjá má eru margir með drjúgar byrðar á bakinu.
Hér er frá því sagt þegar fimmtíu manna hópur úr
Trimmklúbbi Seltjarnarness lagði land undir fót frá
Fljótsdal að Geldingafelli austan við Eyjabakkajökul
og síðan yfir Kollumúlahraun í Víðidal á Lónsöræfum
og loks í Geithellnadal.
EFTIR SIGURÐ ANTONSSON
FRÁ GELDINGAFELLI austan
við Eyjabakkajökul var haldið á
Kollumúlahraun í undurfögru
veðri mánudaginn 24. júlí síðast-
liðinn. Fyrst var Blanda vaðin og
var hún ólíkt vatnsminni en
kvöldið áður, en straumþung var
hún fyrir göngufólk með miklar
byrðar. Börnunum gekk vel yfir, ýmist á eigin
i'egum eða á baki foreldra sinna. Aðeins einum
■ikrikaði fótur í straumþunganum og féll um koll
ána, en ávallt eru margar hendur á lofti til að
veita aðstoð ef illa fer. Leiðin lá nú upp hæð-
ardrög og í austri voru nokkur vötn og öldur er
bera nöfnin Háöldur og Markalda. Ferðin gekk
vel upp gróðursnauðar ávalar hæðirnar sem
voru eins og gegnumblautur svampur, enda
snjóinn enn að leysa í 800-900 metra hæð við
Vatnadæld.
Brátt birtust hnúkar í vestri á Vatnajökli,
þeir Gendill, 1.564 m. og Goðahnúkar, 1.539 m.
Þegar komið var yfir að Vesturdal birtist gilið
þar sem upptök Jökulsár í Lóni eru og sjá mátti
allt út á sjó í Lónsfirði. Kollumúlahraun á
vinstri hönd er hæst um 909 m. en í austri mátti
sjá bunguna á Þrándarjökli, 1.248 m. Göngu-
leiðir á Lónsöræfum bjóða upp á mikla fjöl-
breytni og náttúrufegurð og hér sannkallað
gósenland göngumanna þar sem hægt er að
verja mörgum dögum í síbreytilegu landslagi á
og við jökul. Tröllakrókar, sem nú komu í ljós í
hlíðum Kollumúlans, eru mikilfengleg náttúru-
smíð þar sem vatn og vindur hafa mótað lint
móbergið í alls konar tröllauknar myndanir, en
þær sjást enn betur neðan frá.
Jökulsá í Lóni kemur undan Vesturdalsjökli
og er eins og önnur jökulvötn um 0°C þegar hún
kemur undan jökli, en hitnar ótrúlega fljótt
hvar hún rennur niður gilið fyrir neðan okkur.
Þarna hafði fararstjórinn útspil fyrir sporlétta
og klifu þeir sprækustu niður gilið til að komast
upp eilítið austar eftir að hafa skoðað fossana í
gilinu sem eru hrikalega háir, yfir 100 metra, og
þarf að ganga fram á ystu gilbrúnir til að sjá þá.
Við hin fórum okkur hægt í austur í efrihlíðum
„Kollumúlaheiðar" og nutum útsýnisins.
Dagleiðin var áformuð í Egilssel við Kollu-
múlavatn eða að Grund í Víðidal ef tími gæfist
til. Allir höfðu staðið sig vel hingað til, ekki síst
börnin er oft fóru með fyrstu mönnum og voru
ekki síður úthaldsgóð en fráustu göngukappar.
Efri hópurinn hafði og augun á mannaferðum
því ætlunin var að mæta á heiðinni einum af
ferðafélögunum, Jakobi Yngvasyni, sem hafði
verið síðbúinn vegna tafa erlendis og væntan-
legur þennan dag úr Lóni. Hvar við vorum að
skima þarna í Vatnshlíðunum, kemur ekki allt í
einu pólfarinn Ólafur Haraldsson upp úr gilinu
eins og tvíefldur jötunn í fótunum og með nær
25 kg á bakinu, en þingmaðurinn hafði við
Blöndu tekið á sig aukabyrðar af fótlúnum sam-
ferðamanni og einum er hafði of háan blóð-
þrýsting. Ólafur blés ekki úr nös og sýnir þetta
dæmi hvað mikil og góð æfing getur aukið þol. í
þessum hópi voru allt að 25-30 göngugarpar og
sumir með maraþonshlauparagráðu, menn sem
höfðu talsvert þol umfram okkur hina meðal-
göngujónana. Þessir menn voru tilbúnir að
leggja talsvert á sig ef í nauðirnar ræki.
A öræfum sem þessum geta verið tvær dag-
leiðir til byggða eftir aðstoð ef óhapp ber að
höndum og því ekki vanþörf á að hafa garpa
sem geta lagt tvær dagleiðir að baki á hálfum
sólarhring. Sem betur fer eru óhöpp fátíð hjá
vönu göngufólki og óþarfi að örvænta, enda fólk
úr flestum stéttum í hóp eins og þessum,
sjúkraliðar, sjúkraþjálfarar, flugfreyjur og sál-
fræðingar sem geta veitt góða umönnun og
hjúki-un í óbyggðum. Flestir í þessum hóp
höfðu áður farið með klúbbnum í svipaðar ferðir
til Grænlands, í Fjörður og Borgarfjörð eystri
og Dyrfjöll og allt alltaf gengið að óskum. í ferð-
inni voru meðferðis ein fjögur GPS-staðsetn-
ingartæki er vinna eftir upplýsingum frá tugum
gervihnatta. Tækin eru mjög nákvæm séu þau
notuð með þar til gerðum kortum og GPS-
punktum, segja til um gönguhraða og í sumum
tilvikum hæð. í þoku og villum ei-u þau enn
nauðsynlegri en á góðviðrisdögum sem þessum.
Sumir ferðalanganna höfðu farið hér um nokkr-
um árum áður, þá einnig í júlímánuði, og fengið
norðaustan snjókomu og 2-3 stiga hita en í dag
var hitinn um tuttugu stig.
í Vatnshlíðum, íraman í Koilumúlahrauni,
komum við auga á Jakob talsvert fyrir ofan okk-
ur og aftan. Hafði hann gengið efth- GPS-
punktakerfinu og skildu aðeins klettar á milli.
Um kvöldmatarieytið komum við að Kollumúla-
vatni og var ákveðið að ganga alla leið niður í
1 4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 30. DESEMBER 2000
I