Alþýðublaðið - 24.05.1984, Blaðsíða 1

Eiður Guðnason um nýafstaðið Alþingi
Alþýðuflokkurinn átti Vá af sam-
þykktum þingsályktunartillögum
Fimmtudagur 24. maí 1984
99. tbl. 65. árg.
Alþýðublaðið leitaði til Eiðs
Guðnasonar alþingismanns til að
forvitnast um þau mál, sem Al-
þýðuflokkurinn hefði borið fram á
siðasta löggjafarþingi íslendinga.
Eiður sagði að þingmenn Al-
þýðuflokksins hefðu flutt 19 laga-
Glófaxi fyrsta þota lanclsmanna við afhendinguna. Enginn má vita hvað ökuþórar slíkra málmfugla hafa
í laun.
Hver eru raunveruleg kjör fluzmanna:________
Ullarleit í geitarhúsi
Einsog alþjóð veit eiga atvinnu-
flugmenn í kjarabaráttu núna.
Eftir að Alþingi setti verkfalls-
bann á þá, til að kotna í veg fyrir
að verkföll flugmanna hefðu
áhrif á ferðamannastrauminn í
sumar, Jögðust flugmennirnir í
rúmið. Fólki hefur ofboðið þessi
framkoma flugmanna, í fyrsta
lagi finnst því einkennilegt að
flugmenn, sem eru með tekju-
liæstu launþegum landsins, skuli
ekki geta sætt sig við sömu hækk-
un og aðrir launþegar og í öðru
lagi undrast margir að heil stétt
inanna skuli geta lagst í rúmið og
sent inn læknisvottorð uin að þeir
Itafi verið sjúkir.
Laun flugmanna munu vera á
bilinu 60-80 þúsund á mánuði fyr-
ir 100 stunda vinnu, en auk þess
hafa þeir ýmis fríðindi, einsog t.d.
tollfrjálsan varning og ókeypis
ferðir fyrir sig og sína erlendis.
Alþýðublaðið hafði áhuga á að
grennslast nánar fyrir um laun
þeirra og sundurliðun á þeim.
Auk þess vildum við vita hversu
mikið Flugleiðir borguðu í líf-
eyrissjóð fyrir hvern flugmann, en
flugmenn hafa mjög býsnast yfir
því að vera undir sama hatt settir
Framhald á bls. 2
Stefnir í góða þátttöku á Illugastöðum:_
Allra síðustu forvöð
að tilkynna þátttöku
Ráðstefna Alþýðuflokksins um
atvinnustefnu til aldamóta hefst
annað kvöld, föstudagskvöld, á
Illugastöðum í Fnjóskadal, eins
og Alþýðublaðið hefur áður skýrt
frá.
Þegar hafa fjölmargir skráð sig
tii þátttöku á ráðstefnuna, en að
sögn Kristinar Guðmundsdóttur
framkvæmdastjóra Alþýðu-
flokksins er ennþá kostur á því að
fjölga þátttakendum og eru þvi
þeir flokksmenn sem áhuga hafa
á þátttöku beðnir um að snúa sér
frumvörp, 21 þingsályktunartillög-
ur, verið með 26 fyrirspurnir og 1
beiðni um skýrslu á nýloknu Al-
þingi.
Af frumvörpunum fékkst eitt
samþykkt, en það var frumvarp
Jóhönnu Sigurðardóttur um breyt-
ingu á lögum um verðlag, sam-
keppnishömlur og óréttmæta við-
skiptahætti, en það fjallar um
skipulagða og markvissa rannsókn
Verðlagsstofnunar til að tryggja
sanngjarna verðlagsþróun á eins-
tökum vörum og þjónustu.
Af 21 þingsályktunartillögu Al-
þýðuflokksins voru 9 samþykktar,
en það verður að teljast mjög góður
árangur, því á nýloknu Alþingi voru
alls samþykktar 25 þingsályktunar-
tillögur. Þingsályktunartillögur Al-
þýðuflokksins voru því 'A af þeim
tillögum sem samþykktar voru.
Þessar tillögur voru;
1 — um afnám tekjuskatts af
launatekjum,
2 — tillögur um úttekt á umfangi
skattsvika
3 — um aðgerðir gegn skattsvik-
uin,
4— fríðið naðarsvæði við
Keflávíkurfluevöll
5 — skipulagðar aðgerðir gegn
fíkniefnainnflutningi,
6 — lagahreinsun og samræming
laga,
7 — athugun á veiðimöguleikum
íslenskra skipa í erlendum
fiskveiðilögsögum.
8 — afnám bílakaupafríðinda
embættismanna,
9 — könnun á orsök hins háa raf-
orkuverðs.
Skýrsla sú sem Alþýðuflokkur-
inn bað um að væri birt, var um
starfsemi íslenskra aðalyerktaka.
Utanríkisráðherra varð við þeirri
beiðni Alþýðuflokksins og hafa les-
endur blaðsins geta kynnt sér hana,
því úrdráttur úr henni hefur birst á
forsíðu blaðsins undanfarið.
Auk þess bar Alþýðuflokkurinn
fram 26 fyrirspurnir á þinginu.
Eiður sagðist myndi gera nánara
yfirlit um þingmálin og birta það
einhvern næstu daga í Alþýðublað-
inu.
Að lokum sagði hann að það
þyrfti að gera stórátak í skipulagn-
ingu þingsins, þannig að vinnan
yrði jafnari og hægt verði að vinna
betur að ýmsum málum en nú hefði
verið. Sagði hann að svona vinnu-
brögð einsog nú tíðkuðust, að allt
eigi að gerast á síðustu dögunum,
væri algjörlega óviðunandi.
nú þegar til skrifstofu Alþýðu-
flokksins í síma 29244 og gera vart
við sig.
Dagskrá ráðstefnunnar hefst
föstudagskvöldið klukkan átta,
en á laugardeginum verða erindi
Framhald á bls. 2
Afvopnun skiptir fleiri
en stórveldin máli
I yfirlýsingu, sem sex þjóðarleið-
togar í fjórum Iteimsálfum, sendu
til leiðtoga kjarnorkuveldanna sl.
þriðjudag, er bent á að þeim ríkjuni
sem ekki ráða yfir kjarnorkuvopn-
um sé engu að síður ógnað með til-
vist vopnanna en kjarnorkuveldun-
um sjálfum. Segjast leiðtogarnir til-
búnir til að gera allt, sem í þeirra
valdi stendur, til að ná samkomu-
lagi um afvopnun.
Leiðtogarnir, sem undirrituðu
yfirlýsinguna, voru Olof Palme,
forsætisráðherra Sviþjóðar, Indira
Gandhi, forsætisráðherra Ind-
lands, Papandreou, forsætisráð-
herra Grikklands, dela Madrid for-
seti Mexikó, Nyerere forseti Tanza-
niu og Alfonsín forsætisráðherra
Argentíriu. Ýmsir aðrrr þjóðarleið-
togar hafa fylgst náið með undir-
búningi yfirlýsingarinnar og styðja
frumkvæðið, m.a. Trudeo forsætis-
ráðherra Kanada og Sorsa forsætis-
ráðherra Finnlands.
Leiðtogarnir stefna að stórum
fundi síðar á árinu og munu ganga
á fund Sovétstjórnar og Banda-
ríkjastjórnar til að kynna málið.
Frumkvæðið að yfirlýsingu
þjóðarleiðtoganna áttu samtök
þingmanna, sem nefnast Parla-
mentarians for World Order, og er
Ólafur Ragnar Grimsson stjórnar-
formaður þeirra.
Um skoðanakannanir
Árni Gunnarsson
Bandaríkj amenn óttast
ofnotkun skoðanakannana
Hin hlið þessa máls verður svo
alltaf umdeild, en það er um hvað
er spurt, hverjir spyrja og hvernig
er spurt. Og það verður einnig
umdeilt, sérstaklega í stjórnmál-
um, hvenær birta skuli niðurstöð-
ur kannana um fylgi flokka og
einstaklinga. Ég tel, að ekki eigi
að leyfa birtingu slíkra niður-
staðna skömmu fyrir kjördag,
a.m.k. ekki síðustu sjö dagana
einsog t.d. er í Frakklandi. Það er
vitað, að mikil fylgisaukning
stjórnmálaflokks í niðurstöðu
skoðanakönnunar rétt fyrir kosn-
ingar getur haft margskonar áhrif
á kjósendur. Ýmsir finna hjá sér
hvöt til að fylgja þeim flokki, sem
virðist í sókn; með öðrum orðum,
að fylgja straumnum. Slök út-
koma getur einnig kallað á svo-
nefndan hræðsluáróður, sem
fylkir saman sundruðu liði. Enn
ein áhrifin eru þau, sem þekkt eru
frá Bretlandi, að kjósendur þess
flokks, sem virðist í sókn, hyllist
til að sitja heima, — svo að í stað
sigurs getur niðurstaðan orðið hið
herfilegasta tap. — Þannig eru
hliðar þessa máls margar.
Skoðanakannanir geta verið
mjög skoðanamyndandi, og
þjóna þá ekki lengur þeim tilgangi
að vera spegilmynd vilja eða lang-
ana fólksins í landinu. Þess vegna
verður að gera þá grundvallar-
kröfu, að við gerð skoðanakann-
ana starfi eingöngu einstaklingar
og fyrirtæki, sem hafa til þess
þekkingu og burði og styðjast við
vísindalega úrlausn verkefna.
Þetta er auðvitað hægt á íslandi,
eins og annarsstaðar. En löggja-
farsamkunda verður að setja ein-
hverjar grundvallarreglur um gerð
skoðanakannana af öllu tagi,
einkum þó hvað snertir svið
stjórnmálanna.
Ég geri mér ljósa grein fyrir því,
að það er tiltölulega auðvelt að
Seinni hluti
gera marktæka skoðanakönnun,
tölulega séð, en ég er jafn sann-
færður um, að til að hún verði
marktæk vegna spurninga og úr-
vinnslu, þarf mikla þekkingu og
reynslu. Orð hafa margvíslega
merkingu og þeim er hægt að raða
á mismunandi hátt. Við, sem höf-
um fengist við stjórnmál, vitum
kannski manna best, hve auðvelt
er að hagræða orðum og túlkun á
orðum andstæðinganna. Á sama
hátt er unnt að túlka svör á ýmsa
vegu, jafnvel þótt svarið sé bundið
við orðin já og nei. Eða hver
kannast ekki við spurninguna:
„Ertu hættur að berja konuna
þína?“
Hér á landi þurfa fyrirtæki,
sem njóta trausts, að sérhæfa sig í
gerð skoðanakannana. Um leið
þarf að setja lög og reglur um
þann ramma, sem verður að um-
íykja þennan mikilvæga þátt í nú-
tíma þjóðfélagi.
Erlendis eru menn farnir að
hafa miklar áhyggjur af áhrifum
skoðanakannana, og þá beinlínis
á þær lýðræðislegu aðferðir, sem
beitt er í frjálsum löndum til kjörs
fulltrúa á þjóðþing, eða til ann-
arra mikilvægra embætta. —
Gagnrýnendur eru farnir að
spyrja spurninga um mikilvægi og
áreiðanleika þeirra kannana, sem
móta stjórnmál og viðskipti.
Máli mínu til stuðnings nefni ég
grein í síðasta riti U.S. News and
World Report, þ.e. frá sjöunda
þessa mánaðar. Þar er varpað
fram þeirri spurningu hvort skoð-
anakannanir séu að fara úr bönd-
unum. Þar segir að pólitískum
könnunum bókstaflega rigni nið-
ur. Þær séu hluti af voldugri
starfsgrein, sem nái til flestra
sviða og hafi áhrif á allt, frá því
hvernig fólk kjósi og til þess hvað
það kaupi. í ritinu kemur fram,
Framhald á bls. 2