Alþýðublaðið - 21.11.1984, Blaðsíða 1

Mióvikudaqur 21. nóvember 1984_________203. tbl. 65. árg.
Skuldaskilasj óður heimila
í stefnuyfirlýsingu 42. flnkks-
þings Alþýðuflokksins segir m.a.
að leggja eigi stóreignaskatt á verð-
bólgugróða forréttindahópa og
verja tekjunum til að bæta fyrir
misgjörðir þjóðfélagsins við hina
ungu.
Hugmyndir Alþýðuflokksins eru
að komið verði á skuldaskilasjóði
heimilanna. Það unga fólk, sem
hefur ráðist í að koma sér þaki yfir
höfuðið hefur lent inn í afborgun-
arvítahring, sem það losnar ekki úr
og vandi þess fer dagvaxandi. Hlut-
verk skuldaskilasjóðs heimilanna
verður að breyta skammtímalánum
íbúðakaupenda í langtímalán.
Tekjustofn þessa sjóðs verður að
hluta til byggöur á refsivöxtum
Seðlabanka íslands á viðskipta-
bankana. Auk þess ntunu einokun-
arfyrirtæki á borð við íslenska
Aðalverktaka þurfa að greiða hluta
af hagnaði sínum í þennan sjóð og
í þriðja lagi kenrur til framlag af
fjárlögum.
Framhald á bls. 3
Jón Baldvin Hannibalsson um gengisfellinguna:
29% gengisfall það
sem af er árinu
„Flestir halda aö gengið hafi ver-
iö stööugt fram aö því að ríkis-
stjórnin felldi gengið nú um 12%.
Þaö er hrikaleg blekking," sagði
Jón Baldvin Hannibalsson, for-
maöur Alþýöuflokksins, þegar Al-
þýðublaðið ræddi þessi mál við
hann í gær.
„Þann 31. ágúst sl. breytti ríkis-
stjórnin gengisvoginni, en það var
dulbúin gengislækkun. Þróunin frá
áramótum til 31. okt..er sú að geng-
ið hefur sigið á þessuin tíma um
11,3% að meðaltali og gagnvart
bandaríkjadollar um ein 17%. Það
er því verið að tala um gengislækk-
un á árinu upp á ein 29% og fram-
undan er stjórnlaus óðaverðbólga.
Þegar sáttatillagan upp á 10%
kauphækkun til BSRB manna var á
dagskrá, lýsti Þorsteinn Pálsson því
yfir, að yrði hún samþykkt hefði
hún í för með sér verðbólgu og at-
vinnuleysi. Samkvæmt því ætti
hinn endanlegi samningur, sem var
helmingi hærri en sáttatillagan að
hafa í för með sér óðaverðbólgu og
fjöldaatvinnuleysi. Þetta þýðir að
stjórnvöld höfðu í hótunum við
launafólk. En bentu þeir á aðrar
leiðir, sem betur hefðu tryggt kjara-
bætur án verðbólgu?
Verkamannasambandið beitti sér
fyrir viðræðum um skattalækkun-
arleiðina. Magnús Gunnarsson
framkvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambands íslands hefur nú staðfest
það sem við vissum áður og upp-
tryggðar erlendar skuldir. Og í öðru
lagi þá sökkvir gengislækkunin
núna, þessunt skipunt til botns,
vegna þess að hún mun i mörgunr
tilvikum hækka greiðslubyrði vaxta
og afborgana af þessum erlendu
lánum unt hærri upphæð en nemur
meðalaflaverðmæti á ári. í þriðja
lagi hlýtur maður að spyrja hvað
ríkisstjórnin hafi gert til að lækka
útgerðarkostnað. Hún horfir að-
gerðalaus á það að olíukostnaður
íslenskra fiskiskipa er 30-40%
hærri en í samkeppnislöndum okk-
ar. Hún lætur olíulelögin blóð-
jnjólka sjávarútveginn og fela
hagnaðinn í nýjunt og nýjum bens-
ínafgreiðslustöðvum þessa þríeina
einokunarkerfis.
Farmgjöldin, sem útgerðarlelög-
in okkar þurfa að borga eru allt að
þrisvar sinnum hærri en á hinum
frjálsa markaði. Markaðs- og sölu-
starfsemi er langt því frá að vera
sambæriieg við aðal keppinauta
okkar, Norðmenn, Dani, Kanada-
menn og Japani.
Pólitískt séð ofbýður mér lang-
varandi stefnu- og aðgerðarleysi
stjórnarinnar, sem ýtir vandamál-
unum stöðugt á undan sér og magn-
ar þau þannig.
Það hlýtur að vera óbærileg til-
hugsun fyrir hinn unga formann
Sjálfstæðisflokksins, sem einhverj-
ir héldu að væri boðberi nýrra hag-
stjórnahugmynda, að vera einsog
utangátta og áhrifalaus niðursetn-
ingur til hliðar við þetta hugmynda-
lausa og vonlausa ráðherragengi.
Einsog ég sagði í upphafi, þá er
verið að tala um 29% gengisfall á
þessu ári. Það þýðir einfaldlega að
framundan er stjórnlaus óðaverð-
bólga. Ríkisstjórnin hefur misst
tökin á efnahagsþróuninni. Stefnan
er brostin og stjórnin ráðþrota. Úti
er ævintýriþ sagði Jón Baldvin að
lokum.
Framkvœmdastjórnin:
lýstum á þinginu, að það var ríkis-
stjórnin með Albert Guðmundsson
í broddi fylkingar, sem eyðilagði þá
leið. Það liggur með öðrum orðurn
fyrir, að það var engin meirihluti til
í þingflokkum stjórnarflokkanna
um þann niðurskurð ríkisútgjalda,
sem fólst í skattalækkunarleiðinni
til að mæta tekjutapi ríkissjóðs við
niðurfellingu tekjuskattsins.
Gengislækkunin er auðvitað
seinasta örþrifaráð ríkistjórnar og
viðurkenning á að henni hafi mis-
tekist.
j hverju eru mistökin fólgin?
í fyrsta lagi hefur hún endalaust
slegið á frest fjárhagslegri endur-
skipulagningu þess hluta sjávarút-
vegsins, sem var sokkinn í gengis-
Ríkisstjórninni ber að
standa við samningana
Nýkjörin framkvæmdastjórn
Alþýðuflokksins fordæmir þau
ummæli forsætisráðherra, er hann
viðhafði í sjónvarpsviðtali í gter, 19.
þ.m. þess efnis að kjarasamningar
ríkisins við opinbera starfsmenn
væru „pappírslaunahækkanir" —
þ.e. ekki virði þess pappírs, sem þeir
voru skrifaðir á.
Þetta er köld kveðja til þeirra
þúsunda opinberra starfsmanna,
sem lögðu á sig dýrkeyptar fórnir í
4 vikna verkfalli, i trausti þess að
þeir væru að semja við ábyrgan
aðila, ríkisstjórn íslands.
Framkvæmdastjórn Alþýðu-
flokksins telur það skyldu rikis-
stjórnarinnar að sianda við geröa
samninga. Rikisstjórninni ber
skylda til aö tryggja, með viðeig-
andi ráðstöfunum varðandi rekstr-
argrundvöll útflutningsgreina,
efnahagsstjórn, atvinnustefnu, og
umbætur i skatta- og peningamál-
um, að samningar, sem fjármála-
ráðherra hefur undirritað f'yrir
hönd ríkisstjórnarinnar, séu haldn-
ir, en ckki eyðiiagðir i nýrri verð-
bólguskriðu.
Framkvæmdastjórn Alþýðu-
flokksins vekur athygli landsnranna
á, að Alþýðuflokkurinn helur
markað raunsæja og framkvæman-
lega stefnu um það, hvernig tryggja
megi kaupmátt launa, án verö-
bólgu. Framkvæmdastjórin hvetur
alla hugsandi íslendinga til þess að
kynna sér stefnu og úrræði Alþýðu
flokksins á næstu dögunt og vikum.
Útdrdttur úr stefnuyfirlýsingu 42. flokksþings A Iþýðuflokksins:
Róttækar þjóðfélagsumbætur
Mikilvægustu verkefni ís-
lenskra stjórnmála nú er að móta
skýr svör við tveimur spurning-
um:
1. Hvernig getur þjóðin unnið sig
út úr ríkjandi kreppuástandi og
haldið til jafns við grannþjóðir
í lífskjörum í framtíðinni?
2. Hvernig er unnt að tryggja
jafnari eigna- og tekjuskipt-
ingu er nú er, einmitt vegna
þess að minna er til skiptanna
um sinn?
Rikisstjórn Steingríms Her-
mannssonar og sjálfstæðismanna
hefur unnið sér það til óhelgi, að
láta launþega eina standa undir
öllum kostnaði vegna skakkafalla
þjóðarbúsins og fjárglæfrum
fyrirrennara hennar á stjórnar-
stólum að auki. Ríkisstjórnin hef-
ur í engu hróflað við grunnvanda-
málum atvinnuvega og efnahags-
stjórnar. Hún valdi þá leið að
flytja fjármagn í stórum stíl frá
launafólki til fyrirtækja og fjár-
magnseigenda. Þessi stefna
stjórnarflokkanna er nú hrunin
og ríkisstjórnin búin að vera.
Brennimark ranglætisins var
ekki sviðið í ásýnd íslensks samfé-
lags fyrst í tíð núv. ríkisstjórnar.
Aðgerðir hennar hafa hins vegar
afhjúpað óaðlaðandi ásýnd þess
brenglaða verðbólguþjóðfélags,
sem festist í sessi á s.l. hálfum öðr-
um „áratug hinna glötuðu tæki-
færa“. Á þessu tímabili hafa þrir
stjórnmálaflokkar farið með völd
lengst af: Framsóknarflokkur,
Alþýðubandalagið og Sjálfstæð-
isflokkur. Þjóðmálaforysta þess-
ara flokka hefur brugðist.
Sérfræðingum ber saman um
að við hefðum nú 25 milljarða kr.
meira til skiptanna en nú er, ef
fjármunir þjóðarip.nar hefðu nýst
jafn vel og áður en verðbólgunni
var hleypt lausri. Þjóðmálafor-
ysta þríflokkanna skuldar þjóð-
inni þessa upphæð.
Fórnarkostnaður verðbólgu-
áratugarins birtist okkur nú í
hruni sjávarútvegsins, bágborn-
um lífskjörum, sárum vonbrigð-
um og svörtum framtíðarhorfum.
Landið byggir nú tvær þjóðir:
önnur hefur fært þungbærar
fórnir, án árangurs. Hin þjóðin
hefur brugðist skyldum sínum og
er orðin að forréttindahópi í þjóð-
félaginu. Unga kynslóðin kemur
í anda
jafnaöarstefnu
og mannúðar
að lokuðum dyrum — henni hcf-
ur verið úthýst.
Stofna þarf sérstakan „skulda-
skilasjóð heimilanna“, til að leysa
vanskilavandann.
Ríkisstjórn Sleingríms Her-
mannssonar hefur beðið skipbrot
vegna þess, að hún hefur misboð-
ið réttlætiskennd þjóðarinnar.
Launþegar og unga kynslóðin
eru í uppreisnarhug gegn ranglátu
þjóðfélagi. Það kallar á róttækar
þjóðfélagsumbætur — í anda
jafnaöarstefnu og mannúðar. Al-
þýðuflokkurinn lítur á það sem
meginviðfangsefni sitt á næstunni
að brúa bilið milli hinna „tveggja
þjóða“. Til þess eru úrræði jafn-
aðarstefnunnar hin einu sem
duga.
Svar Alþýðuflokksins við full-
yrðingum ráðherra og atvinnu-
rekenda um, að þjóðfélagið hafi
ekki efni á að greiða mannsæm-
andi laun er — At) ÞÁ BERI Al)
BREYTA ÞVÍ. Flokksþingið
samþykkti róttæka „stefnuyfir-
lýsingu um leiðir til að jafna
eigna- og tekjuskiptingu og
íD’SRja þjóðfélagslegt réttlæti".
Stefnu Alþýðuflokksins má draga
saman í þessar niðurstöður:
að lækka framleiðslu-, fjár-
magns- og vaxtakostnaö at-
vinnulifsins,
að létta skattbyrði launþega, og
sérstaklega fjölskyldna með
eina fyrirvinnu,
að uppræta skattsvik forréttinda-
hópa,
að lækka verðlag með lækkun
söluskatts,
að lækka skuldabyröi húsbyggj-
enda, sérstaklega yngri kyn-
slóðarinnar,
að tryggja aukinn jöfnuð og
þjóðfélagslegt réttlæti.
Alþýðuflokkurinn minnir á til-
lögur sinar á Alþingi um:
aö afnema tckjuskatt á laun allt
að kr. 35 þús. á mán.
að lækka söluskatt og þar með
vöruverð með afnámi á und-
anþágum,
að leggja stóreignaskatt á verð-
bólgugróöa forréttindahópa
og verja tekjununr til að bæta
fyrir misgjörðir þjóðfélagsins
við hina ungu,
að stöðva óráðsiu Scölabankans
og útþenslu bankakerfisins.
Þetta eru fá dærni af mörgunt
um róttækar umbótatillögur Al-
þýðuflokksins, sem eiga það sam-
eiginlegt, að flytja fjármagn frá
forréttindahópum, sem hafa
makað krókinn, til vinnandi
fólks, sem hefur fært fórnir.
ÞETTA ERU KJARABÆTUR
í ÓSVIKINNI MYNT — ÁN
VERDBÓLGU.
ÞETTA ERU ÞJÓÐFÉLAGS-
UMBÆTUR í RFTTTLÆTIS-
ÁTT.
Svar Alþýðuflokksins vio
spurningunni um, hvernig tryggja
megi efnahagslegt sjálfstæöi
þjóðarinnar og sambærileg lífs-
Framhald á bls. 3