Alþýðublaðið - 18.02.1987, Side 4

4
Miðvikudagur 18. febrúar 1987
Að undanförnu
hefur margur mað-
urinn staldrað við
hugtakið valddreif-
ing. Ekki síst hafa
sveitarstjórnar-
menn lagt höfuðið í
bleyti. I grein á
þessum vettvangi í
haust lýsti ég þessu
nokkuð frá sjónar-
hóli bæjarfulltrúa
þora. Breytingin á að vera fólgin í
því, að einfalda streymi peninga í
þjóðfélaginu. Af hverju vera að
soga til ríkisins peninga frá byggð-
unum, láta þá rýrna í meðförum
kerfisins, og skammta síðan lítil-
ræði til baka? Ég er þess fullviss að
einföldunin og sparnaðurinn við að
losna við óþarfa miðstýringu skap-
aði grundvöll fyrir bættum kjörum
opinberra starfsmanna svo dæmi sé
nefnt um hugsanlega ráðstöfun
sparnaðarins. En ekki eingöngu
myndi sparast fé heldur nýttist
framkvæmdafé betur vegna betri
stýringar.
í þessu framtíðarkerfi verður að
skilgreina skýrt og greinilega hvað
er á valdi sveitarstjórna í fyrsta lagi,
fylkja í öðru Iagi og ríkis í þriðja
Magnús Guðmunds-
son, bœjarfulltrúi á
Seyðisfirði og annar
maður á lista Alþýðu-
flokksins, skrifar
Um vald-
dreif-
ingu:
PENINGAR A FLAKKI
MILLI STJÓRNSTIGA
af landsbyggðinni.
Mig langar að bæta
örlitlu þar við.
Á Seyðisfirði, þar sem ég bý, hef-
ur að undanförnu verið unnið að
gerð fjárhagsáætlunar fyrir árið
1987. Inn í þá umræðu blandast að
sjálfsögðu framlög á fjárlögum
1987 til hinna ýmsu verkefna. Að
sönnu eru sum framlög til okkar og
annarra all myndarleg. En það sem
vekur óskipta athygli eru alls konar
smásporslur sem er dreift vítt um
land. Sem dæmi er 34.000 kr. fram-
lag til okkar vegna gerðar íþrótta-
vallar. Og má ég nefna 80.000 kr.
vegna viðgerðar á sundlaug? Mér er
spurn. Er ekki tíma fjárveitinga-
nefndar Albingis, menntamála-
ráðuneytis, fjármálaráðuneytis já
sameinaðs Alþingis betur varið í
annað en svona „tittlingaskíta"?
Og lái mér hver sem vill að spurt sé.
Af hverju er þetta svona? Á að
breyta þessu? Tekur eitthvað betra
við? Þessar spurnignar og fleiri
leita á hugann. Svarið er því miður
það að við búum við ofvaxið mið-
stýringarkerfi, en sem betur fer er
hægt að breyta því. En til þess þarf
viljann það er í sjálfu sér ekkert að
lagi. Jafnframt þarf að skilgreina
tekjustofna hvers stigs um sig. Með
því verði komið í veg fyrir að hver sé
með nefið ofan í koppi hins. Þar
sem samvinna milli stjórnsýslustiga
verður nauðsynleg þurfa mörkin
jafnframt að vera skýr. Gleymum
því ekki að það kostar okkur stórfé
að láta peningana flakka eins og jó-
jó milli stjórnsýslustiga.
Hér er hollt að minnast fræðslu-
stjóramálsins svokallaða. Fræðslu-
stjórar þurfa að þjóna tveimur
herrum. Annars vegar mennta-
málaráðuneytinu, fulltrúa ríkis-
valdsins og hins vegar fræðsluráð-
um héraðanna, sem starfa í umboði
samtaka sveitarfélaga. Og hvað ger-
ist þegar skerst í odda? Ráðherra
lætur aflsmun ráða, í bili a.m.k.
Miðstýringarvaldið ræður ferðinni.
Hér eins og víða annars staðar þarf
að skilgreina hvað er hvers.
Mörgum kann að finnast að
þetta skipti ekki öllu máli. Kerfi sé
kerfi hvort sem það er hér eða þar.
En ég spyr. Þú sem býrð á Eskifirði,
Djúpavogi, Vopnafirði, einhvers
staðar á Austurlandi já einhvers
staðar á landsbyggðinni. Af hverju
er húsið þitt (ef þú átt hús) aðeins
metið til hálfs miðað við sams kon-
ar hús á höfuðborgarsvæðinu?
Svarið er því miður það að við bú-
um við ofvaxið miðstýringarkerfL
Gleymum því ekki að það kostar
okkur stórfé að láta peningana
flakka eins og jó-jó milli stjórn-
sýslustiga.
Af hverju er húsið þitt aðeins met-
ið til hálfs miðað við sams konar
hús á höfuðborgarsvœðinu.
Það er vegna þess að syðra hefur
fjármagnið, fólkið, þjónustan og
valdið safnast saman. Þar er at-
vinnulífið fjölbreyttara möguleik-
arnir fleiri. Hjá fámennri þjóð er
e.t.v. eðlilegt að það myndist ein
valda og þjónustumiðstöð. En fyrr
má nú rota en dauðrota. Það eina
sem nú er til bjargar landsbyggð-
inni, svo bragð sé að, er tilflutning-
ur verkefna, valds og þjónustu frá
S-V horninu út í landshlutana. Sú
breyting verður að vera markviss og
rásföst og athugið: Það er ekki ver-
ið að tala um viðbót við kerfið held-
ur tilfærslu á verkefnum.
Er þá markmiðið að vega að höf-
uðborginni og nágrannabyggðum
hennar? Aldeilis ekki. Hér er aðeins
um að ræða að snúa margra áratuga
straumi við og skapa jafnvægi milli
landshluta. Jafnrétti milli lands-
hluta.
Á síðasta flokksþingi Alþýðu-
flokksins í Hveragerði s.l. haust var
mörkuð og staðfest skýr stefna í
þessum málum. Að vinna beri að
stofnun fylkja, þriðja stjórnsýslu-
stigsins og færa verkefni, fé og völd
til þeirra og sveitarfélaganna frá
ríkinu. Þetta er hollt að hafa í huga
með hækkandi sól og vorkomu.
A AUSTURLANDI
Alþýðublaðið á Austurlandi er borið í
hvert hús. Auglýsing þín í Alþýðublað-
inu nær því tilætluðum árangri.