Alþýðublaðið - 18.02.1987, Síða 12

alþýðu-
Miövikudagur 18. febrúar 1987
Alþýðublaðið, Ármúla 38, 108 Reykjavík
Sími: (91) 681866, 681976
Útgefandi: Blaö hf.
Ritstjóri: Árni Gunnarsson (ábm.)
Blaðamenn: Örn Bjarnason, Ása Björnsdóttir, Kristján Þor-
valdsson og Jón Danielsson
Framkvæmdastjóri: Valdimar Jóhannesson
Skrifstofa: Halldóra Jónsdóttir oj Eva Guðmundsdóttir
Setning og umbrot Alprent hf., Armúla 38
Prentun: Blaöaprent hf., Síðumúla 12
Askriftarsíminn
er 681866
Hungurdauði yfirvofandi
íflóttamannabúðum Palestínuaraba í
Líbanon
Þegar hlé verður á bardögum fara bömin á stjá og róta í rusli og úrgangi í leit að æti.
í flóttamannabúðum Palestínu-
araba í Líbanon er ástandið verra en
nokkru sinni hjá þeim 50.000
flóttamönnum sem þar dvelja.
Börn svelta í hel, sjúkdómar breið-
ast út og fólkið leggur sér til munns
hunda og villiketti. Norskir hjálp-
arstarfsaðiljar segja að ástandið sé
svo slæmt að hjálp verði að berast
þegar í stað. Fulltrúi Noregs hjá
Sameinuðu þjóðunum hefur borið
málið upp i nefnd og Yassir Arafat,
leiðtogi Palestínuaraba hefur beðið
um að S. Þ. leggi til verndarsveitir
umhverfis búðirnar.
Nú stendur baráttan fyrst og
fremst um það hver skuli hafa yfir-
ráðin yfir búðunum, hersveitir
Amals, shia-múslímarnir eða
Palestínuarabar sjálfir. Minnugir
þess að fjöldamorð hafa verið
framin í búðum þeirra, neita þeir að
afsala sér yfirráðum yfir búðunum;
telja að engum sé treystandi til að
annast gæslu þar, nema þeim sjálf-
um.
Hungurdauði
Togstreitan um yfirráð hefur
staðið síðan í lok september og á
þeim tíma hafa 577 fallið og 2282
særst í átökum, skv. opinberum töl-
um. Norska hjúkrunarfólkið hefur
vitneskju um að mörg börn hafa
látist af hungri. Því er neitað um
leyfi til að fara með nauðsynlegustu
lyf inn í búðirnar svo að smitsjúk-
dómar breiðast út án þess nokkuð
verði að gert. Algengir veirusjúk-
dómar eru banvænir vegna þess hve
viðnámsþróttur fólksins er lítill.
Það er óhugnanleg sjón sem
mætir auganu þegar inn í búðirnar’
er komið. Börn róta í úrgangi í von
um að finna eitthvað ætilegt. Ein
kona var skotin þegar hún var að
reytagras, sem hún ætlaði að drýgja
matinn með. Þeir sem verst eru sett-
ir leggja sér til munns hunda og
ketti þegar allt annað þrýtur.
Hinn andlegi leiðtogi shia-sam-
takanna „Hezballah” (flokkur
guðs) hefur lýst því yfir að Palest-
ínuarabar geti þó alltaf étið hver
annan. Raunar mun þessi yfirlýsing
hafa átt að skapa samúð með hinu
illa stadda flóttafólki.
Sveltir út
Hersveitir múslíma hafa brugðið
á það ráð að svelta flóttafólkið til
hlýðni. Þær varna þvi að hægt sé að
flytja mat og lyf inn í búðirnar.
Fram undir þetta hefur verið leyft
að flytja fersk matvæli þangað, en í
Bourj el Barajneh-búðunum í
Beirut, þar sem 20.000 flóttamenn
hafast við, hafa allir slíkir flutning-
ar verið hindraðir síðustu tvo mán-
uðina.
Þarna er hreinasta neyðarástand
ríkjandi, segir norska hjúkrunar-
fólkið. Alþjóðleg samtök verða að
skefast í leikinn þegar í stað og
höggva á hnútinn, annars geta af-
leiðingarnar orðið enn alvarlegri.
Læknar og hjúkrunarfólk telja að
mikil hætta sé á að farsóttir brjótist
út, ef ekki verður gripið í taumana
hið bráðasta.
Engin lausn í sjónmáli
Ekki lítur út fyrir að nein lausn
finnist í bráð. Yassir Arafat hefur
beðist ásjár hjá Sameinuðu þjóðun-
um og beðið um vopnaða vernd.
Einnig hefur komið fram tillaga um
að koma á loftbrú með matvæla-.
flutninga til búðanna á vegum S. Þ.
Vandinn er hins vegar sá að slíkar
aðgerðir þurfa stjórnvöld í Líbanon
að samþykkja og ekki er talið að
samþykki fáist að öllu óbreyttu.
Það virðist vera samdóma álit
þeirra sem til þekkja að lykillinn að
lausninni sé hjá Sýrlendingum og
írönum og að helsta ráðið sé að fá
þá til að beita samherja sína og
bandamenn í Líbanon þrýstingi í
þessu máli.
Umbætur í Tékkóslóvakíu
Haft er eftir Radoslav Klein, hátt
settum embættismanni í tékkneska
kommúnistaflokknum að gagn-
gerra umbóta sé að vænta í allri
framleiðslu landsins. Kröftunum
hefur veriö dreift á of margar fram-
leiðsluvörur, segir hann, ekki hefur
verið lögö næg áhersla á gæði vör-
unnar, sem hefur þar af leiðandi
ekki staðist samkeppnina á heims-
markaðnum. Nú verður lögð
áhersla á að framleiða fáar vöruteg-
undir og helst þær sem ekki þarf að
kaupa hráefni í utanlands frá.
Stáliðnaður, olíu- og gasvinnsla
verður í auknum mæli í samvinnu
við Sovétríkin, sem mun styrkja
stöðu þessara iðngreina, að sögn
Klein, og notkun vélmenna í iðnaði
verður aukin til að bæta úr brýnni
þörf á vinnuafli.
Fyrirtækin munu fá aukið sjálf-
stæði og verða að standa undir sér
fjárhagslega, án aðstoðar ríkisins.
Vonast er til að sú tilhögun leiði til
aukinnar framleiðni og ennfremur
munu fyrirtækin sjálf annast sölu
og dreifingu og nauðsynlega fjár-
festingu. Deildin sem hefur séð um
utanríkisverslun, verður nú aðeins
ráðgefandi og mun auk þess annast
markaðsrannsóknir.
Orkuskortur háir mjög öllum
iðnaði í Tékkóslóvakíu. Olía og gas
fyrirfinnst ekki í landinu og brún-
kol eru svo til uppurin. Eini mögu-
leikinn er að nota kjarnorku, segir
Klein. Nú er 15% af orkuþörfinni
mætt með kjarnorku, en áætlanir
eru um aukningu í 30°7o árið 1990
og 45% um aldamót.
Tékkar óttast ekki kjarnorkuna,
þrátt fyrir slysið í Tjernobyl. Klein
segir að súrt regn og umhverfiseyð-
ing muni minnka við að Ieggja nið-
ur kolavinnslufyrirtæki, sem valda
mikilli mengun eins og er. Eins og
annars staðar í Mið-Evrópu er
mengun og umhverfisspjöll af völd-
um mengunar mikið vandamál í
Tékkóslóvakíu.
Molar
...Stefán hefur klofið....
Stefán má nú happi hrósa:
Hans á fylgi ei verður stans,
þvíframsóknarmenn klofið kjósa
í kjördœminu Norðurlands.
•
Að fá steina fyrir brauð
Fátt hefur vekið meiri athygli nú á
þessum síðustu og verstu dögum
en frumvarpið Þorsteins hið
mikla um staðgreiðslu skatta.
Frumvarp þetta hefur verið aug-
lýst í fjölmiðlum og þá sérstak-
lega í ríkisfjölmiðlunum meira en
dæmi eru til um önnur slík.
Fréttamenn útvarps og sjónvarps
hafa vaðið um götur bæjarins og
rekið hljóðnema fast að andliti
saklausra borgara og spurt:
Hvernig lýst þér á frumvarpið um
staðgreiðslu skatta? Flestir hafa
svarað, líklega af því þeim hefur
fundist það hampa minnstu:
Ágætlega, ég held það sé til bóta.
En ef átt hefur að rökstyðja svarið
hafa þessi ágætu íslensku rök ver-
ið látin nægja: Nú, af því bara.
Þó hafa allmargir bætt því við
að þetta væri sérstaklega gott fyr-
ir þá sem hafa misjafnar tekjur
milli ára. Þar er átt við að ef ein-
hver hefur orðið fyrir þeirri slysni
að afla t.d. einni milljón meiri
tekna þetta ár en hið næsta. Skal
hann þá samkvæmt skattalögum
Þorsteins greiða þar af 345 þús-
und kr. í skatt. Nú skal það vera
eins og eitthvert guðsþakkarverk
að fjármálaráðherra hirði af hon-
um þennan skattpening án tafar,
svo að hann þurfi ekki að hafa
áhyggjur af að druslast með þessa
aura í heilt ár. En ef marka má
auglýsingar i fjölmiðlum eru
bankar og .sparisjóðir vítt og
breitt um landið fúsir til að geyma
þetta fé og meira að segja að
borga allt að 80 þúsund krónur
fyrir greiðann að ári liðnu. Maður
talar nú ekki um ef hittist á ein-
hvern hermann, sem gæti tvöfald-
að upphæðina á einu ári og ein-
hver hermannsson ráðherra af
einskærum misskilningi gleymdi
að setja viðurlög við slíku.
En Þorsteinn þarf ekkert að
óttast að Moli sé neitt að abbast
upp á staðgreiðslukerfið og eyði-
leggja kosningabombuna. Mola
er nákvæmlega sama hvort hann
greiðir skattinn á 10 eða 12 mán-
uðum fyrir fram eða eftir á. Skatt-
prósentan er það eina sem skiptir
máli. Nú er hann búinn að bíða í
fjögur ár eftir því að Gunnar
Schram og hinir stjórnarþing-
mennirnir efni loforðið um að
fella niður skatt af almennum
launatekjum. En þegar í stað
skattleysis kemur staðgreiðslu-
skattur þá finnst honum hálfpart-
inn að hann hafi fengið STEINA
fyrir brauð.
Öf ugur fór á rassinn
Þegar á síðasta ári þriðja tugar
þessarar aldar íslandsbanki h.f.,
virðulegur hlutafélagsbanki með
erlendu hlutafé, „öfugur fór á
rassinn” eins og skáldið komst að
orði og rímaði auðvitað við Claes-
sen, var með lögum frá Alþingi
1930 nr. 7 11. mars stofnaður nýr
banki, Útvegsbanki íslands h/f.
Hlutafé bankans skyldi nema
allt að 2Zi milljón króna. „Af
þeirri upphæð skal ríkissjóður
leggja fram Wi milljón króna”.
Þetta var allstór upphæð í þann
tíð, „en viðbótarinnar skal aflað
með hlutafjársöfnuný segir í lög-
unum.
En einhvern veginn mun sú
hlutafjársöfnun hafa runnið út í
sandinn og þeir sem skipt hafa við
bankann nú hin siðari ár hafa átt
viðskipti sín við Útvegsbanka ís-
lands.
Nú þegar 10 ráðherrar undir
leiðsögn Seðlabankans höfðu lagt
höfuð sín í bleyti í 15 mánuði
duttu þeir allt í einu ofan á það
þjóðráð að gera Útvegsbanka ís-
lands að Útvegsbanka íslands
h/f. Málið leyst. Morguninn eftir
að þessi frétt birtist heyrðist gam-
all og virðulegur bankamaður
(ekki Útvegsbankamaður) tauta
um Ieið og hann settist við skrif-
borðið sitt: „Ekkiskilég hvernig
hægt er að bjarga þessum banka
bara með því að bæta aftur þessu
h/f aftan við nafnið”.
*Enginn má það lá
honum...
Stúlkan hafði yfirgefið drenginn
og leið honum hálfilla eins og
vænta mátti. Maður nokkur orti
vísu af þessu tilefni:
Ma liggur áonum,
— enginn má það láonum:
Það er farið fráonum
fljóðið sem var hjáonum.