Alþýðublaðið - 17.07.1987, Blaðsíða 2

Alþýðublaðið - 17.07.1987, Blaðsíða 2
2 MDUBLMB Simi: 681866 Útaefandi: Blað hf. Ritstjóri:-; Ingólfur Margeirsson Ritstjórnarfuíltrúi: Jón Daníelsson Blaðamenn: Orn Bjarnason, Asa Björnsdóttiiog Kristján borvaldsson Framkvæmdastjóri: Valdimar Jóhannesson Skrifstofa: Halldóra Jónsdóttir og Eva Guðmundsdóttir Setning og umbrot: Filmur og prent Ármúla 38 Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12 Áskriftarsíminn er 681866 Mesta peningarán íslandssögunnar Ef núverandi ríkisstjórn tekst að hrinda í framkvæmd fyrirætlunum sínum um uppstokkun og breytingar á grútmorknu skattakerfi, verður það eitt stærsta um- bótamál hennar og eitt mesta hagsmunamál allra al- mennra launþega I landinu. Mesta peningarán íslandssögunnar eru undanskot fráskatti hina sfðari áratugi. Þetta kom m.a. fram í áliti nefndar, sem fyrirforgöngu Alþýðuflokksins, kannaði skil á söluskatti. Hún komst að því, að miiljörðum króna var skotið undan skattskilum ár hvert. Þá er Ijóst, að fjölmennar stéttir hafa aðstöðu til að skammta sér laun og skatta að vild. Þessi undanskot jafngilda tekjurýrnun hjá ríkissjóði, sem verður að afla þessara tekna eftir öðrum ieiðum, og þá liggur venjulega beinast við, að fara djúpt í vasa launamannsins. En ríkissjóður hefur einnig tapað verulegum tekjum vegna margvíslegra undanþága frá greiðslu söluskatts og tolla. Fjármálaráðherrar hafa veitt slíkar undanþágur út og suður eftir geðþótta- ákvörðunum. Þannig hefur rikissjóður einnig orðið af verulegum tekjum. Jón Baldvin Hannibalsson, fjármálaráðherra, hefur lýst ástandinu i þessum málum sem myrkum frum- skógi, sem þurfi að höggva. Hann er staðráðinn í því, að náfram þeim viljasinum, að allarsöluskattsundan- þágur verði aflagðar. Takist að koma á samræmdum söluskatti á allar vörur og þjónustu, eru verulegar lik- ur á því að unnt reynist að lækka söluskattsprósent- una, eða aðra skatta, er hvíla þungt á launafólki. Einn- ig væri unnt að bæta kjörin i gegnum almannatrygg- ingakerfið. Um þessar mundir hefur rikisstjórnin ekki í höndum þau tæki og tól, sem nauðsynleg eru til að uppræta skattsvikin. Til þess þarf að gera grundvallarbreyting- ar á skattakerfinu, einfalda það og gera það virkara. Skilvirkt skattakerfi getur orðið ein mesta kjarabót launafólks í landinu. En nauðsynlegarbreytingarfara vart að skila árangri fyrr en um mitt þetta kjörtímabil. Helstu þættir í nýju skattakerfi verða þessir: 1. Staðgreiðsla beinna skatta einstaklinga kemur til framkvæmda um næstu áramót. 2. Tekjuskattsálagning atvinnurekstrarverðurendur- skoðuð og einfölduð og að því stefnt að ný skipan taki gildi á árinu 1988. 3. Launaskattur og tryggingagjöld atvinnurekenda vegna launþega verða einfölduð og samræmd og leggist sem jafnast á allar atvinnugreinar. 4. Athuguð verður skattlagning fjármagns- og eigna- tekna. 5. Tekin verður upp ný, samræmd og einfölduð gjald- skrá aðflutnings og vörugjalda, sem gæti komið til framkvæmda á árinu 1988. 6. Virðisaukaskattur, eða nýtt og endurbætt sölu- skattskerfi, verði komið í varanlegt horf 1989. 7. Stefnt veröur að þvi að skattbyrði einstaklinga af tekjuskatti lækki i áföngum, samhliða endurskoð- un annarra tekjustofna rikisins. 8. Lög um happdrætti, getraunir og ráðstöfun tekna af þeim verði endurskoðuð. 9. Einn þáttur i heildarendurskoðun skattkerfisins verður breyting á tekjustofnum sveitarfélaga. Takist ríkisstjórninni að hrinda í framkvæmd veru- legum hluta þessara fyrirhuguöu breytinga, myndi það eitt réttlæta lífdaga hennar. Sveinn Runólfsson, landgræðslustjóri ríkisins: „Alvarlegasta umhverfis- vandamálið í dag“ Talað um landgræðslusvæði og áætlanir — himneska rigningu — barattuna við eyðingaröflin — sandfokssvæði og sáningu — skógarhögg og sauðfé og þátt almennings og landgræðslupokann. „Við erum núna í landgræðsluflugi með landgræðsluflugvélinni Páli Sveinssyni og erum að dreifa á tvö svæði, en það verk er hluti af nýrri landgræðsluáætlun sem samþykkt var á síðasta Alþingi. Sú áætlun er fyrir árin 1987 til 1991, en þar er í aðalatriðum lögð aðaláhersla á átta svæði og við erum að ljúka við tvö þau siðustu fyrir þetta ár. Þessi svæði tvö eru Haukadalsheiðin of- an Biskupstungna og sandgræðslu- svæði við Uxahryggjaleið." — Hvernig er ástand landsins núna? „Það var orðið afskaplega þurrt, en undanfarna daga hefur þetta lagast mikið, því það er búið að rigna á öllu Suður- og Suðvestur- landi. Það var mikill léttir og gefur gróðri tækifæri til þess að ná sér á strik. En það var farið að rjúka úr öllum sárum og einnig voru tjarnir á heiðum orðnar þurrar og rauk mikið úr moldarbotnunum. Ástandið var því orðið slæmt.“ — Þróun gróðureyðingar á und- anförnum árum? „í góðu árunum þá höfum við haft undan eyðingunni, en í köldu árunum höldum við kannski að eyðingaröflin hafi haft yfirhönd- ina, t.d. árin 1979 til 1983, og í vor og sumar hefur þetta verið mjög slæmt ár fyrir alla sandjörð. Og það gildir um allt land. í þessum góðu, árum grær heilmikið land upp, sem betur fer. Það er sennilega í Austur- Skaftafellssýslu sem við sjáum hvað mestu sandgræðsluna og árangur- inn af henni.“ — Hvað með fjárframlög til aukinna framkvæmda? „Við teljum að til þess að geta tekist virkilega á við þann vanda sem við blasir núna um allt land, þá þyrftum við fjórum sinnum meira framkvæmdafé en við höfum í dag, til þess að nýta þau tæki og mann- afla sem við ráðum yfir og til þess að geta sagt að við séum ótvírætt í sókn.“ — Hvaða svæði þarf að leggja áherslu á næst til uppgrœðslu? „TVímælalaust sandfokssvæði í Þingeyjarsýslunum báðum, sér- staklega þó í suður Þingeyjarsýslu og svo viljum við herða sóknina á Suður- og Suðvesturlandi, sérstak- lega á þeim svæðum sem erum þeg- ar búnir að girða og friða. Það er þannig í dag, að við náum ekki að framkvæma sáningu í nema litlum hluta af þeim svæðum sem búið er að friða, og þessi svæði eru það illa farin af gróðureyðingu, að bati og sjálfgræðsla er óskaplega hæg og það verður að koma til mikill stuðn- ingur í formi áburðar og grasfræs. “ — Er gróðureyðingin eins mikil og margir hafa haldið fram? „Það eru nokkuð skiptar skoð- anir um þetta. Ég vil t.d. ekki gera eins mikið úr þessu og margir aðrir. Þó er ljóst að eyðingaröflin eru mörg samtvinnuð. Eins er víst að eldgos og aðrar náttúruhamfarir vega kannski þyngst á metunum. Eldfjöll voru auðvitað virk fyrir landnám, en samt var landið mun meira gróið þá en nú er. Búsetan á fyrstu öldunum, þar sem saman fór skógarhögg og beiting sauðfjár, hefur auðvitað átt sinn stóra þátt í eyðingu á þeim tíma. Einnig það að landið hefur ekki náð að gróa að nýju á þessum svæðum, sem hafa eyðst af völdum eldgosa vegna beit- arinnar. Við viljum þó leggja áherslu á að við ráðum ekkert við eldgos og aðrar náttúruhamfarir, en við eigum að vera menn til þess að stjórna beitarálaginu. Það er töluvert búið að gera á því sviði, og það þarf eins og frekast er unnt að sjá til þess, að sú fækkun sem fyrir- huguð er á sauðfé verði sem mest á þeim svæðum sem verst eru farin.“ — Hvað með þátt almennings? „Við viljum auðvitað að almenn- ingur geri sér ljósa grein fyrir því hvað hér er um alvarlegt mál að ræða. Þetta er alvarlegasta um- hverfisvandamálið sem við er að etja í dag. Það er meðal annars þess vegna sem þessi herferð var farin með landgræðslupokann, að gefa fólki kost á að taka þátt í því að græða upp landið og eins til þess að kynna þetta vandamál fyrir yngri kynslóðinni, vekja hana til vitund- ar og viðhalda þeirri vitund. “

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.