Alþýðublaðið - 20.02.1922, Blaðsíða 2

2
A L Þ YÐUBLAÐtÐ
JréJ úr ynpafjSllnm
Eftir Halldór frá Laxnesi.
----- (Nl.)
En eitt veit eg: sósfalimsinn,
kommúnisminn, anarkisminn, alt
á það meiri framtfð fyrir höndum
en oss grunar. Eg veit, að það
sigrar fyr eða seinna, ekki eins
og það nú er, heldur umbætt
margsinnis, þroskað og mikiu fuli-
komnara en vér þekkjum það nú,
því þessar stefnur eiga án nokk-
urs efa f sér falinn möguleikann
til meiri og meiri fuilkomnanar,
eins og ait það sem er af góðum
rótum runnið og er til orðið af
þrá eftir mannlegri velferð, mann
legri fullkomnan, dýrari Kfsverð-
inætum. Eg mundi þora að gefa
höfuð mitt f veð fyrir þvf, að
þessar stefnur, f hinni fuilkomnari
mynd sinni, leggja undir sig heim-
inn, og að það er jafn árangars
laust að reyna að berja þær niður
með valdi eins og að reyna að
gleypa sólina. Þetta er enginn
spádómur, — allar leiðir liggja til
Róm — til þess stefna allir sterk-
ustu straumar f þjóðfélaginu, um
heim ailan, að einhverskonar
kommuninismi nái yfirhöndinni;
út frá hinu núveranda ástandi er
það hin einasta rökrétta niður-
staða sem hugsanieg er, — önnur
en endalaus strið og eyðileggingar
og brjálæði. Við verðum að sætta
okkur við þetta, hvort að okkur
þykir betur eða ver. Rásviðburð-
anna er sterk, næstum eins og
lögmál, og vér virðumst vera henni
háðir meira en hún oss. Og svo
sanfiariega, sem himininn er uppi
yfir okkur, það er oss ekki hugg-
unarríkt íslendingum og virðist
benda til þess, að vér séum að
gefa hugi vera á vaid hinni mestu
ógiftu, ef vér hötum og hræðumst
hugsjón sem er tiiorðiu af goðum-
ifkum mönnum, sem að trúðu á
möguleikann fyrir þvf, að öil djúp
mannlegrar eymdar yrðu upp-
ausin, og ekkert viidu annað en
meiri fulikomnan, meiri velferð
yfir mannheima.
Og annað veit eg: Hatur, vald*
beiting, barsmíðar og ofsóknir
steína ekki í áttina til mannlegrar
fullkomiauaar, og þær eiga aldrei
rót sfna að rekja tii óskarinnar
uíb velfeíð mannkynsiss, heldur
svo sKö,ssrlega, sem að jörðin er
untíír fótum okkar, stafar það frá
Bafstöðvar til sölu.
Rafstöðiu á Vffilstöðum er tii sölu; 15 hestafla Dieselmótor og
10 hestafla varamótor (Danmótor), rafvél 15 hestafla ásamt mælatöflu
og mæium og rafgeymir 135 amperstunda. Ennfremur er rafstöðin á
Lauganesspítala til sölu: 6 hestafla mótor með rafvél og töflu og lé-
legum rafgeymi. Msnn snúi sér til Guðmundar J. Hlíðdals, verkfiæð-
ings í Reykjavfk, eða beint til ríkisstjórnarinnar.
því gagnstæða: að vfsu frá hug-
sjón, svo fremi að vér ieyfum oss
að nota það orð, en það er hug-
sjónin um hið heilaga ego (eg)
og eiginhagsmunina. Stríð hefir
aldrei verið háð af öðrum ástæð-
um, hvað menn hnfa elskað sjálfa
sig heitt. það er: hatað aðra mikið.
Menn berjast og verðast að bönum
sakir þess, að þeir hafa æft sig f
að þrengja sál sfna,' svo að hún
getur ekki þanið sig út yfir víðara
hugtak en það, sem heitir eigin-
hagsmunir. Sá, sem á maunlega
fullkomnan fyrir hugsjón, h?nn
sýnir mikiilæti sitt f þvf, að vera
vaxinn hverri móðgun. Það cr
ekki hann sem aldrei þreytist á
að saurga sjálfan sig með reiði
og illýðgi, ekki hann, sem rýkur
upp blóðillur og sér ailskonar stór
mensku í þvf falna, að vera æfin-
lega reiðubúinn til að reka augað
út úr náunganum, hvenær sem
stigið er ofan á tána á honum.
Þessir menn, sem tilbiðja sitt
heilaga .eg* og eiga ekkert ann-
að, þeir eru fátækir, óendanlega
snauðir og herdeildir þeirra, hvort
þær eru hvítar eða svartar, er
brjóstumkennanlegt volað fólk,
sem hefir látið hrífa sig og brjála
til þess að heyja stríð, berja,
drepa, beita valdi, með öðrum
orðum: svívirða hina manniegu
mynd, mynd Guðs.
Innsbruck, Tirol, 17. des. 1921.
Halldór frá, Laxnesi.
Til Þórðar Edilonssonar.
” : (Ni.)
Áður fyr, þegar einveldið og
lénsfyrirkoæuiagið ríkti í heimin-
um þótti það vissrsti vegurinn
til valda og metorða, að kotna
sér vel við einvaldinn og aðalinn
og styrkja vald hans. En nú þykir
það vissasti veguriun tii auðiegð-
ar og frama, að köma sér inn
undir bjá auðvaldinu; það erir
taglknýtingar og dindlar auðvalds-
ins. Þórður læknir má ekki halda
að eg telji hann taglhnýting eða
dindil, hann er sjáifur útgerðar-
maður.
Á fundinum lýsti iæknirinn því
yfir, að hann væri hœgfara jafn■
aðarmaðnr. Það eru ekki nema
örfá ár siðan að orðið jafnaðar-
maður var svo óvinsælt, að þaS
voru fiðeins hinir huguðustu verk-
lýðssinnar, sem þorðu opinberlega
að kannast við að þeir væru jafn-
aðarmenn, en nú eru andstæðing-
ar jafnaðarstefnunnar farnir að
skreyta sig með orðinu jafnaðar-
maðurl
Eg Iít svo á þessa menn sem
einskonar orðaþjófa, menn sem
sigla undir fölsku flaggi, hrópandi
til jafnaðarmanna, sem þrá jafn-
rétti: Eg er jafnaðarmaðuri Þeir
eru sem girnilegt tilbúið agn, sent
hsflr dauða verklýðshreyfingarinn-
ar innifalið. Jafnaðarmenn geta þeir
einir talist, sem játa stefnuskrá.
jafnaðarmanna, en allir hinir,
hversu góðar og göfugar hugsjón-
ir sem þeir hafa, eru ekki jafnað-
armenn. Þórður Edílonsson er á-
gætis maðnr, og eg efast ekkert
um það, að hann vill bæta kjör
hins fátæka almúgá, en hann er
ekki .social demokrat*, sem vér
köllum hægfara jafnaðarmann Ef
hann væri það, þá hefði hann
fylgt alþýðunni í Hafnarfirði 1
kosningabaráttu hennar, því áreið-
snlega voru það ekki bolsivíkar
sem í kjöri voru,
Það er ekki nema eðlilegt, að
lækninum hrfósi tiugur við Al-
þýðubiaðinu og stefmi þess, þar
sem það berst fyrir þjóðnýtingu
tógaraana Þórðar læknir er, sent
Eilkunnugt er, eina af eigendum