Alþýðublaðið - 10.02.1988, Qupperneq 5
Miðvikudagur 10. febrúar 1988
5
KVIKMYNDIR
eftir Sigmund Ernir Runarsson ar!
ENN SVÍFUR CIMINO
SMÁFRÉTTIR
Bióborgin, Sikileyingurinn (The
Sicilian):
Bandarísk, árgerö 1987.
Framleiðandi: Michael Cimino.
Leikstjórn: Michael Cimino.
Handrit: Steve Saghan, sam-
kvæmt samnefndri sögu Mario
Puzo.
Tónlist: John Mansfield.
Aóalleikarar: Christopher Lamb-
ert, Terence Stampe, Joss Ack-
land og Giulia Boschi.
Það er makalaus upplifun
þeim sem stiga á land i Sik-
iley. Undirgefni og örvænt-
ing er einkennandi fyrir al-
þýðu fólks sem þarna reiknar
um í allt að því reiðileysi, ráð
villt og vonlaust um ham-
ingju. Umfram allt fátækt,
máttvana milli steins og
sleggju; offari lögreglu og
ógnana mafíu. Lega eyjunnar
er i rauninni lýsandi fyrir þá
eymd sem hún geymir; eins
og margþvældur steinn sem
stígvélið niðrúr Evrópu er að
reyna að sparka frá sér.
Marion Puzo veit þetta bet-
ur en vió. Itali og skáld. Bók
hans um Guðfaðirinn var litli
vísirinn að því sem koma
skyldi, og vó þungt. Stóri vís-
irinn, sem telur hraöar, kom
nærfellt áratug seinna og
hlutlaus titillinn tældi: Sikil-
eyingurinn. Inntakið ætlaði
allt vitlaust að gera, einkan-
lega heima í héraði, því hér
var endurvakinn sjálfur Salva-
tore Giuliano, drottnari fjall-
anna, sem fyrrum tíð komst
upp á milli lögreglu og mafíu
í hlíðum Etnu. Og það geng-
ur náttúrlega ekki, gekk ekki
þá eða síðar.
Það er óútreiknanlegur
maður sem tók að sér kvik-
myndun verksins. Bandaríkja-
maðurinn Michael Cimino,
sem skipulega hefur lokað
hverri hurðinni af annarri á
eftir sér hjá vesturheimskum
myndiðjujöfrum. Þetta er
leikstjóri sem í seinni tíð hef-
ur valdið meiri heilabrotum
framleiðanda, leikenda og
áhorfenda en flestum hefur
tekist — og eru þó ólíkinda-
tólin áberandi í (áessum geira
lista. Michael Cimino er
kannski misheppnaður, The
Deer Hunter var ef til vill bara
„Pað er yfir þessari mynd sami reikuli andblœr og einkennir mörg
fyrri verk Ciminos, “ segir Sigmundur Ernir Rúnarsson m.a. í
umfjöllun sinni um Sikileyinginn sem Bíóborgin sýnir.
tilviljun, kannski slæm eftir
allt saman — og Heavens
Gate lýsandi!
Hann á að baki fimm
myndir sem leikstjóri, og þar
áður tvær sem handritshöf-
undur. Sikileyingurinn er
fyrsta mynd hans sem hann á
ekki aðild að handriti — og
einblínir þess í stað alveg á
leikstjórnina. Fyrri myndir
hans eru hver annarri um-
deildari: Myndirnar Silent
Running og Magnum Force
sem hann skrifaði fyrst vissu
á framhaldið og frumraunin
sem leikstjóri, Thunderbolt
og Lightfoot með þeim Jeff
Bridges og Clint Eastwood
staðfesti höfundareinkenni á
borð við reikult handrit og
vissan sjarma í óljósri stíg-
andi.
En Hjartabaninn komst í
tísku. Kyrrt yfirbragð hennar,
slitrótt samtöl um tilfinninga-
lega uppgjöf hitti í mark hjá
meyrum Vesturlandabúum á
fyrstu árum stríðsáranna I
Nam. Menn þóttust greina
undiröldu og lifðu sig af
stakri prýði inn í misheppn-
aða heimkomu, tristar rúllett-
ur og angur, yfrið angur í bitr-
um leik DeNiro, Savage,
Walken og Strepp. Einhverra
hluta vegna hefur þessi
mynd samt elst jafn illa og
maður getur ímyndað sér að
persónur hennar hafi gert.
Svo kom fíaskó per excel-
ance, Heavens Gate með
þeim Kristofferson og John
Hurt á stappi í dýrustu drullu
allra tíma, ef rykmökkurinn er
tekinn með. Kannski best
lýst með orðunum ofþroskaö-
ar Þrúgur reiðinnar, þvi hér
var greinilega ort í stíl Johan
Ford sem ásamt Fonda gerðu
gersemi John Steinbeck
ódauðleg skil á breiðtjaldi ár-
ið ’40. Að vísu varð Heavens
Gate einskonar píslavottur
amerískrar eyðslusemi í kvik-
myndagerð, dropinn sem
fyllti mælinn, i raun ekkert
verri en viðleitni margra ann-
arra listamanna til að gera
stórmyndir allra tima.
í The Year of the Dragoon
frá miðjum níunda áratugn-
um náði Cimino sér loks á
strik í nokkuð óhefluðu ógeði
a la oriental, en þarna vökn-
uðu til lifsins tvær stjörnur
sem síðan hafa skotist hátt á
himinn, John Lone og Mickey
Rourke. í Sikileyingunum frá
síðasta ári, sem Bióborgin
hefur nú tekiö til sýninga í
bláa salnum, heldur Cimino
nokkurn veginn því striki sem
hann var kominn á í Drekan-
um, en betur má ef duga
skal.
Þetta er all evrópsk mynd,
tæknimenn og einkum leikar-
ar eru sóttir austur um haf;
þarna bregður fyrir ítölsku
leikkonunni Giulia Boschi,
Frakkanum Christopher Lam-
bert, og ensku heiðursmönn-
unum Terence Stampe og
Joss Ackland sem kunnari er
af sjónvarpsleik en biói, lék
til dæmis nokkuð eftirminni-
lega í Tinker, Tailor, Soldier,
Spy, sem rikissjónvarpið
hafði til sýninga í all nokkrar
vikur fyrir fáum árum.
Stampe þekkjum við úr Sup-
erman, Lambert til dæmis úr
Subway á móti Adjani og
Jean-Hugues Anglande.
Þetta leikaraval sætir
nokkurri furðu, þvi hvaö sem
segja má um fegurð Lambert
og bjarta ásjónu Ackland er
hvorugur þeirra nógu sterkur
eða afgerandi til að drífa
áfram persónur Guilianos og
donsins og lýsa þeirra ástar-
haturs sambandi sem er
þungamiðja þessa verks.
Stampe í rullu Anvandu er
auk þess klaufalegur á köfl-
um. Það er reyndar yfir þess-
ari mynd sami reikuli and-
blær og einkennir mörg hver
fyrri verka Ciminos. Persónur
gefa ekki færi á sér, senur
eru ekki endilega byggðar
upp hver af annarri, stígandi
ómarkviss og vantar mestan-
part þann sjarma sem fyrir-
gaf óreiðuna í sumum fyrri
verkanna.
Engu að síður er Skikiley-
ingur Ciminos, þrátt fyrir van-
mátt sé eðlilega miðað við
bókina, á stundum tilþrifa-
mikil mynd í næstum lýrísku
staðarvali. Kvikmyndatakan
er snotur og notkun birtu
gjarnan á þann veg sem und-
irstrikar stemmningu atrið-
anna. Þá er tónlist John
Mansfield einkar viðeigandi
og áheyrileg, kyrr og seið-
andi eins og bestu partar
þessarar myndar eru. En bet-
ur má ef duga skal, Michael
Cimino þarf tilfinnanlega að
skerpa Ijósopið, einkum and-
lega séð. Maðurinn svífur.
Kapellan í
Krýsuvíkur-
skóla vígð
Kapellan i Krýsuvíkurskóla
var vígð við hátíðlega athöfn
19. desember s.l. í tilefni
þessa áfanga afhentu Jónas
Þ. Jónasson og Gissur Krist-
insson frá G.G.S. h/f, samtök-
unum ávisun með framlagi
125 starfsmanna fyrirtækis-
ins, þar sem hver starfsmað-
ur hafði lagt til 700 krónur.
Krýsuvfkursamtökin sendu
út glróseöil fyrir jól og ára-
mótin meö yfirskriftinni
„Átak til hjálpar gegn vlmu-
efnum“ og að sögn Snorra
Mynd tekin við afhendingu áheits frá starfsfólki G.G.S. og tekur Ásta Lárusdóttir varaformaóur Krýsuvikur-
samtakanna vió ávísun frá fulltrúa starfsfólksins Jónasi Þ. Jónassyni. Talið frá vinstri eru Snorri Welding,
Ragnar I. Aðalsteinsson, Ásta Lárusdóttir, Eirikur G. Ragnarsson og Jónas Þ. Jónasson.
Welding tramkvæmdastjóra
samtakanna varð þó nokkur
afrakstur. Einnig sagði Snorri
„að lykilorð samtakanna væri
meðferö, skóli, vinna,“ en I
þessum lykilorðum felast
einnig meginmarkmið sam-
takanna sem eru að starfa
sem meðferðar-, uppeldis- og
fræðslustofnun fyrir unglinga
með vímuefnavandamál.
Þetta átak Krýsuvíkursamtak-
anna til stofnunar meðferðar-
heimilis fyrir unglinga hófst
1986 og miðar fram-
kvæmdum I rétta átt og eru
samtökin bjartsýn um fram-
haldið.
Framlag starfsfólks G.G.S.
h/f sýnir stuðning við mál-
efnið og vonandi að framhald
verði á og fleiri sjái sér fært
að styðja þetta góða málefni.