Tíminn - 18.10.1967, Side 7

• i
MIÐVlKtlDAOUR 18. oktober 1967.
TÍMINN
STRÍÐSYFIRL ÝSING A HENDUR
VERKAL ÝÐSHREYFINGUNNI
sagði Eðvarð Sigurðsson, formaður Dagsbrúnar, á Alþingi í gær
Fram'hals af bls. 1.
er spuming um það, hvort
takizt að bjarga tugum og
hundruðum milijóna verðmæt-
um fyipir þjóðarbúið. En þeg-
ar beðið var um lán í sumar
til þessa bjbrgunarstarfs, var
svarið nei!.
Þetta er þó aðeins lítið
dæmi um þá vitleysu, sem við-
gengst og aigeru ringulreið,
sem ríkir í atvinnuiiífinu vegna
þeirra hagstjórn araðferða, sem
rfkisstjórnin hefur beitt í al-
gerri blindni.
Ríkisstjiónnin hefur gefizt
upp við að útvega Stofnlána-
deild landbúnaðarins nægilegt
llánsfé og neytt hana út á þá
bnaut að lána aðeins ut á eina
framkvæmd á hverju búi, þ.e.
ainnað hvort fjórhús eða hlöðu
t.d. og sjá mann hversu hag-
kvæmt stókt er eða hitt þó
heJdur.
í>að var angi af þessari
stefnu ríkisstj órnarinnar þeg-
ar fjármáianáðherrann sagði,
að þa@ vantaði fjárhagsgrund-
völl fyrir því að stóru vega-
vinnuvélarnar væru notaðar og
því yrði að hætta hyggingu
vananiegna vega.
Það kemur sem sé ekki til
rnlála, að dómi ríkisstjónnarinn-
ar, að peningapólitíkm sé mið-
uð við það, hvað skynsamlegt
sé a@ gera og hvernig véla-
og vinnuaifl verði bezt notað í
landinu.
Eysteinn Jónsson tók ýmis
dæmi úr atvinnuMfinu til að
sýna fram á, hve stjónnar-
stefnan gengi þvert gegn efl-
ingu atvinnuMfsins og vitnaði
í greinar forystumanna í at-
vinnurekstri í því sambaindi.
Eysteinn sagði: Það verður
að söðla um og það er lífs-
nauðsyn að taka hluta af gjald
eyrisforðanum í því skyni að
efla atvinnuMfið áður en síð-
asta pundið eða síðasti dollir-
inn verður borgaður fyrir
tertubotna eða áMka óþarfa.
Það, sem hér er sagt, tr
ekki neitt, sem ég hef fundið
upp, heldur er ég að benda á
lei'ðir, sem víða eru famar.
Taka upp áætlunarbúskap íog
stjórn á fjárfestingúnni og
forystu ríkisvaldsins um sam-
starf við atvinnureksturinn.
Þannig hefur sums staðar tek-
izt að halda verðbólgu í skefj-
um og auka þjóðartekjur föst
um skrefum og bæta kjör laun
þega. Þetta eru þær leiðir,
sem farnar eru m.a. í flestum
okkar viðskLptalöndum. En hér
er okkur sagt, að engar leiðir
séu til nema þær, sem ríkis-
stjómin fer. Og svo er okkur
sagt að við höfum ekki efni á
því að byggja skóla eins og
þarf, ekki spítala og ekki hægt
að leggja vegi þó stórvirk tæki
til vegalagningar séu til í land-
inu!
Þa@ þarf nýja stefnu, en hitt
er orðið fullreynt að núver-
andi ríkisstjórn mun ekki
standa fyrir slíku, því að hún
trúir því statt og stöðugt, að
engin leið sé til nema sama
ringulreiðin áfram.
Þess vegna á þessi ríkis-
stjórn að segja af sér. Og í
stað þess að leggja fram þetta
kjaraskerðingarfrumvarp nú,
bar henni siðferðisleg skylda
tiil þess a@ fara fná. Hiún fékk
kjörfylgi sitt út á verðstöðv-
unarloforð og kjaraibótaloforð,
og þess vegna hefur hún ekk-
ert umiboð til þess að beita
sér nú fyrir stórfelldri kjara-
skerðinigu. Og ég fullyrði það,
að það er íullkominn vilji
meirihluta þjóðarinnar nú, að
ríkisstjórnin fari frá!
Magnús Kjartansson upplýsti,
a@ hagstofan hefði neitað honum
um upplýsingar um breytingar
á nýju vísitölunni á „verðstöðvun-
antímiaibilinu“. Sagði hann furðu-
legt að ekki skyldi birtur sem
fylgiskjal með frumvarpinu vísi-
tölugrundvollurinn, Sem ætti þó
að lögfesta með þessu frumvarpi.
Maignús sagði að til væri það afl
utan þings, sem væri sterkara en
þessi rí-kisstjóm, sem nú reiddi
'hátt til höggsins.
Gylfi Þ. Gíslason, viðskiptamá,la
í'áðherra, sagði óhjákvæmHegt að
hin versnandi staða þjóðarbúsins
snerti hvert heimili í landinu, en
hins vegar hefðu þessar ráðstaf-
anir óveruleg áhrif. Kaupmáttur
„vegins“ tímakaups (þ.e. kaup-
máttu.r allra vinnustunda, dag-
vinnu- eftirvinnu- og næturvinnu
kaups með meðalta.lskaupi> myndi
aðeins lækka um 4.5%.
/
Bjarni Benediktsson sagði, a@
þótt atvinnui-ekendur hefðu stór
bætt hag sinn enn meira, því at-
anum, þá hefði almenningur þó
bætt hag sinn enn meira, því at-
vinnurekendur hefðu greitt hlut-
faMslega meira af tekjum sínum
til launþega en áður. Ef hagnað-
uriinn hefði ekki lent hjá laun-
iþegum þyrftu atvinnurekendur
ekki nú yfir neinu að kvarta.
Stjórnarandstæðingar vildu með
andstöðu sinni aðeins koma höggi
á þá, sem nytu trausts meirihluta
þjóðarinnar!..
Kristján Tliorlacius flutti all-
langa ræðu um ráðstafamir ríkis-
stjórnarinnar og hvernig þær
kæmu við hag launþega. í' lok
ræðu sinnar sagði Kristján Thorla
cius m.a.:
í ritstjórnargrein í aðalmái-
gagni ríkisstjónnarinnar, Morgun-
blaðinu, er mönnum bent á, að
þegar þeir vegi og meti aðgerð
ir ríkisstjórnarinnar í efnahags-
málum, sé gagniegt fyrir hvern
og einm að spyrja sjálfan sig þess-
arar spurningar. ■ Svipaðar hug-
■leiðingar var hæstv. viðskiptam.rh.
með hér áða.n.
Hvennig mu-ndi ég bregðast við,
ef tekjur mínar stórlækkuðu
skyndilega á einu ári? Mundi ég
halda áfram sömu eyðslu og áður?
Mundi ég lifa um efni fram og
safna skuldum?
Síðan segir, að auðvitað svari
hver og einn þessari 9purningu
neitandi. Auðv-itað geri hver ein-
staklingur, sem stendur framrni
fyrir stórlækkun tekrna sinna ráð
stafanir til þess að draga
úr eyðslu og neita sér um margt,
sem menn áður leyfðu sér að
gena.
Auðvitað er þetta hárrétt
athugað hjá blaði ríkisstjórnar-
ínn.ar.
En við skulum velta þ-essari
spurningu svolítið meira fyrir okk
ur.
Ifvað mundi heimilisfaðir gera
fyrst undir þessum kringumstæð-
um? Mundí hann byrja á því að
biðja fjölskyldu sína að draga við
sig mat og aðrar nauðþurftir?
Vafalaust mundu fæstir gera
iþað. Flestir mundu byrja á því
að spara í bili eitthvað annað, t.d.
selja bílinn sinn og hætta í bili
að halda veizlur.
Þannig ættu stjórnarvöldin líka
að fara að á'ður en þau segja
almenningi að þrengja kost sinn
s-vo, sem nú er gert.
Mönnum er það ljóst, að þjóðar
búskapurinn hefur orðið fyrir a-
faMi ve-gna afla-brests og verðfalls
og áfallið veldur strax erfiðleik-
um af bví að illa hefur verið
stjórnað, og til einhverra ráða
þarf að grípa til björgunar.
En launiþega-r sjá enga ástæðu
til a@ taka þær byrðar einir á
sig. Það, sem ger.a þarf fyrst, er
að breyta um stjórnarstefnu og
m.a. að stjórnarvöldin sjái um
rétta álagningu og innheimtu
þeirra skatta sem lög standa til
að þegnarnir greiði, en á það
skortir áreiðanlega mikið nú.
Riíkisstjórnin hefur neitað
launamönnum um réttl-átan hiut í
tekjum góðærisins, hún hefur
sjiálf með rangri stefnu komið at-
vinnuvegunum í kalda kol og gert
iþá óviðbúna því að mæta afla-
bresti og erfiðu árferði, sem jafn
an þarf að gera ráð fyrir í okk-
ar 1-andi. Iíún hefur stöðugt kynt
■verðbólgueldinn.
Ekfcert nema mesta góðæri,
sem komið hefur yfir þetta iand,
hefði getað haldið svona ríkis-
stjórn á floti jafnlengi og raun
•er á orði-n og engin ríkisstjórn
hefur orðið landsmönnum dýrari.
Það er gagnslaust að gera ráð
fyrir því að hún bjargi málum,
það er sjálf stjórnarstefnan sem
þarf að breytast. Þessi og aðrar
ríkisstjórnir þurfa að læra það
eitt skipti fyrir öll, a@ landinu
verður ekki stjórnað af viti an
sanmáðs við launastéttirniar.
Magnús Jónsson, fjármálaráð-
herra sagði, að ekki vildi hann
andmæla því að heppilegt hefði
verið að prenta vísitölu-grundvöll
inn með þessu frumvarpi, sem
-gerði rá@ fyrir að lögfesta hann.
Byrjað var að reikna vísitöluna
eftir nýja grunninum i. febr.
1966 og ná reikningar til 1. maí
1967 og á þeim tíma hefur þessi
vfsitala hækkað um 7.1 stig en
gam-la vísitalan á sama tíma hækk
að um 6.5 stig. Það er fleira sem
hefur áhrif á þessa 'vísitölu en
núverandi vísitölu og m.a. er nær
óg-erlegt að greiða nýju vísitöl-
una niður því það kostar á ann-
að hundrað milljónir að greiða
niður eitt vísitöl-ustig. Þingnefnd-
ir munu fá þær upplýsingar, sem
þær óska um hinn nýja vísitölu-
grundvöll..
Eðvarð Sigurðsson sagði, að
verkalýðshreyfimgin liti á þetta
frumvarp ríkisstjórnarinnar, sem
stríðsyfirlýsingu, þar sem með
þessum ráðstöfunum væri kippt
grun-dvellinum umdan öllum kjara
samninsum í landinu. ,
Vísur dagsins
MENGI
Þjóðir stórar þrá að komasi til mánans,
og þar er kappið á lagt.
Senn við lítum baksvipinn einhvers bjánans,
sem brunar þangað í fragt.
enda eru þeir lengi
að amstra við djöfuls mengi.
Mér finnst betra að gera .lörðina góða,
hvar gæfan ei víða býr.
Ég gef fjandann í hamagang þessara þjóða
og það, sem upp á þeim snýr,
og ekkert úrskeiðis gengr,
ef enginn lærði neitt mengi.
Við íslendingar ei fáum að lifa í friði
fyrir þessari kvöl.
Fjárans mengið svcimar á hverju sviði,
sveitar- og héraðsböl.
Heiðursmaður sig hengi,
ég held það -verði út af mengi.
O. S.
Sextug í dag:
GUÐRÚN EIRÍKSDÓTTIR
frá Sandhaugum í Bárðardal
Sextug er í dag Guðrún Eiríks-
d-óttir frá Samdhaugum í Bárðar-
dal. Guðrún er þriðja barn þeirra
hjóna Guðrúnar Jónsdóttur frá
Jarlsstöðum o-g Eiríks Sigurðsson
ar bónda á Sandhaugum, en alls
voru börnin sex —•. fimm stúlkur
og einn sonur. Ekki var auður
í garði, vinnuhjúaöldin um garð
gengiin og börnin urðu að leqgja
fram krafta sína strax og þau
skynjuðu að lambið átti að fylg.ia
þessari ánni en ekki hin-ni. Ifef
ég oft hugsað að skaði er það
ísfenzkri þjóð, að Guðrún skildi
ekki ganga til fra-mbúðar þá götu
er fyrstu sporin lág-u til. Hús-
freyjustaða á stóru sveitaheimili
hefði verið við hen-nar hæfi. Ung
fór Guðrún i Laugaskóla og litlu
síða.r hóf hún hjúkrunarnám á
Ak-ureyri o.g við ýmis sjúkra-hús
annars staðar. Lokaspretturinn á
þeirri námsbraut var háður að
Vífilsstöðum. Þaðan átti að tafca
fullnaðarpróf En hér skifti sköp-
um. Sjúkdómurinn sem hún var
að hjúkra fólki vegna, tók hana
sj-álfa og í 5 ár dval-dist hún sem
sjúklinguir að Reykjahæli í Ölfusi.
Síðan hefur Guðrún unmið fyrir
sér, oftast af veikum burðum.
ýmist við húshjálp eða saum, síð-
ustu 16 árin í Kaupmannahöfn. —
Þar hafði hún um tíma á hendi
húshald fyrir prófessor Lysiby,
þekktan danskan málara og nú
vinnur hún við að halda hreinum
hluta af húsakynnum skemmti-
staðarins Tívolí.
Sjúikdómur hiindr-aði Guðrúnu
frá því að g-era hjúkrun sjú-kra
a@ lífsstarfi, en þó er það svo
að oftast er hugur hennar bund-
inn við þá. sem þurfa hjálpar við,
og margir eru þeir sjúkHngarn-
ir héðan að heim,an, sem hún
hefur aðstoðað.
N-okkurn þátt hefur Guðrún ált
í félagslífi íslendinga í Höfn.
Ég veit að þeir eru margir,
bæði hér heima og í Höfn, stm
tak-a vi-lja undir beztu heillaósfcjr
ti-1 Guðrúnar Eiríksdóttur sextugr
ar.
Lifðu heM, Guðrún, og nafðm
-beztu þökk fyrir viðkynninguna.
Sigurgr. Jónsson.
Heimilisfang Guðrúnar Eiríksd.
Österbrog-ade 57 C 19
K0ben-havn Ö.