Alþýðublaðið - 05.04.1989, Page 1

JHMDUBUBIB
Miðvikudagur 5. apríi 1989
STOFNAÐ
^1919^
■■i
50. tbl. 70. árg.
Guðmundur J. Guðmundsson formaður Verkamannasambandsins:_
VSÍ TEUIR EKKINAUDSYN-
LEGT AD LJEKKA
Vinnumálasambund Samvinnufé/aga á annarri skoðun.
Verðhœkkanir óhjákvæmilegar svo og gengissig, að mati
vinnuveitenda
„Svarið var að verð-
hækkanir væru óhjá
kvæmilegar fyrir fjöl-
marga þeirra manna.
Gengissig hjyti að eiga sér
stað og VSÍ gaf lítið fyrir
vaxtalækkun, því þetta
væru aðallega erlend lán.
Vinnumálasambandið
lagði hins vegar áherslu á
lækkun vaxta,“ segir Guð-
mundur J. Guðmundsson
formaður Verkamanna-
sambandsins um viðbrögð
vinnuveitenda við kröfum
ASÍ sem fólust í 40 daga
samningi.
„Þessi krafa um 40 daga
samkomulag var fyrst og
fremst hugsuð til þess að
tryggja að ekki ætti sér
stað kaupmáttarhrap á
meðan setið væri hér lon
og don,“ segir Guðmund-
ur. „Þetta var spurning um
hvort menn vildu semja um
einhverja kauptryggingu,
einhverja hækkun, verð-
stöðvun og vaxtalækkun á
þessum 40 dögum. Þetta
átti að tryggja að samning-
ar tækjust til lengri tíma og
kafað dýpra í hlutina."
Þessar tillögur komu frá
hópi formanna innan
Verkamannasambandsins
og voru samþykktar innan
ASÍ og síðan lagðar fram á
samningafundi í fyrradag.
Þessum hugmyndum höfn-
uðu vinnuveitendur. Um
niðurstöðuna segir Guð-
mundur J.:
„Þeir lýstu yfir að þeir
vildu ekki semja til 40
daga. Vildu ekki ræða að
tryggja að ekki yrði kaup-
máttartap á meðan verið
væri að ná lengri samning-
um. Þeir harðneituðu verð-
stöðvun og sögðust þurfa
verðhækkanir og Vinnu-
veitendasambandið gaf
ekkert fyrir vaxtalækkanir.
Vinnumálasamband sam-
vinnufélagananna lagði
hins vegar mikið upp úr
þeim. Svoleiðis að eftir
þessar þjáningar, baráttu
gegn verðbólgu, sem þeir
telja sig heilaga, telja þeir
sig þurfa verðhækkun.
Vaxtalækkun þurfi þeir
ekki og ofan á allt saman
telja þeir þörf á gengissigi
eða gengislækkun.“
Eftir samningafund sem
lauk um kvöldmatarleytið í
gær sagði Guðmundur að
svo virtist sem vinnuveit-
endur hefðu fengið ein-
hvers konar timburmenni.
„Málið horfir eitthvað
vænlegra við. Þetta hefur
þá væntanlega orðið til
þess, að mál komust úr
kyrrstöðu. Þá er bara að
hespa af samningum í þess-
ari viku, þótt maður geti
aldrei sagt neitt fyrir um
það,“ sagði Guðmundur J.
Guðmundsson.
Fundir samninganefnda
halda áfram eftir hádegi í
dag, en í gærkvöldi var bú-
ist við að gengið yrði á
fund ríkisstjórnar fyrir
hádegi.
Karl Steinar Guðnason nýtur góðs at tóbaki hans Guð-
mundar J. Guðmundursegirað nú hafi samningamál kom-
ist úr kyrrstöðu. A-mynd/E.ÓI.
Ólafur Ragnar um gagnryni samflokksmanna
varla á móti jöfnuði
Deila BHMR og
ríkisins____________
Sáttasemjari
til skjalanna
Enn er ekkert útlit fyrir aó
takist að semja áður en verk-
fall BHMR skellur á, á mið-
nætti í kvöld. í fyrradag,
þegar Alþýðublaðið talaði
við Pál Halldórsson, for-
mann BHMR höfðu engir
fundir verið boöaðir í deil-
unni. Ljóst er að til kasta rík-
issáttasemjara kemur: „Ég
mun halda fund með BHMR
og ríkinu í dag“, sagði Guð-
laugur Þorvaldsson, ríkis-
sáttasemjari í viðtali við Al-
þýðublaðið í gær.
Enn hefur ekkert verkfall
verið boðað hjá BSRB né
ASÍ, þessvegna koma þau
mál ekki til kasta sáttasemj-
ara strax. Guðlaugur Þor-
valdsson sagðist hinsvegar
ntyndi fylgjast með þeim við-
ræðum sem ASÍ og VSÍ ættu
í, þar sem þeir eru haldnir í
Karphúsinu. Guðlaugur
sagðist fram til þessa aðeins
hafa haft afskipti af deilu
BHMR og ríkisins gegnum
síma. „Ég verð hinsvegar að
halda fund áður en verkfaliið
skellur á og fá að sjá kröfur
og fleira. Hvort deiluaðilar
ræðast beint við eftir það
veltur á óskum þeirra, og þá
mun ég stýra viðræðum."
BSRB og ríkið
Reynt til
þrautar að ná
samkomulagi
Síðla kvölds í gærkvöldi
ákváðu nokkur stærstu fé-
lögin innan BSRB að halda
til næturfundar með samn-
inganefnd ríkisins í þeirri
von að ná mætti fram samn-
ingum. Ögmundur Jónasson
formaður BSRB, sagði í sam-
tali við Alþýðublaðið,
skömmu áður en hann hélt á
fundinn, að menn vonuðust
til að ná samkomulagi á
fundinum.
Kröfugerð BSRB miðast
við skammtímasamning til
haustsins, fasta krónutölu-
hækkun, sem rædd verður í
samhengi við önnur mál,
raunvaxtalækkun og verð-
stöðvun. Að sögn Ögmundar
er mikil áhersla af hálfu
BSRB að það sem um verði
samið haldi. Tryggingin á að
vera verðstöðvun. Auk þess á
að ræða fleiri mál, bæði stór
og smá í sambandi við samn-
inginn. BSRB ætlast til þess
að fram til þess tíma að
skammtímasamningi lyki,
verði margvíslegir hlutir í
samfélaginu skoðaðir með
langtímasamning i huga. Ög-
mundur sagði að menn
gengu til fundarins með
óbundnar hendur þó fullur
vilji væri fyrir því hjá BSRB
að ná samkomulagi.
Erum
„Það er mjög eðlilegt að
það séu skiptar skoðanir inn-
an flokksins um mína launa-
stefnu. Það er varla til sú
launastefna sem allir eru
ánægðir með, hinsvegar er
það kjarninn í þessari launa-
stefnu að þeir lægstlaunuðu
fái mest. Eg á erfitt með að
skilja hvernig Alþýðubanda-
lagið getur verið á móti því“,
sagði Ólafur Ragnar Gríms-
son, fjármálaráðherra í sam-
tali við Alþýðublaðið í gær.
Ólafur sagði ennfremur að
sér litist vel á fyrirhugaðan
miðstjórnarfund flokksins í
kvöld. Talaði um eðlilegan
lýðræðislegan veruleika í
þessu sambandi.
Sem kunnugt er hafa um
þrjátíu miðstjórnarmeðlimir
í Alþýðubandalaginu farið
fram á miðstjórnarfund
þann sem halda á í kvöld.
Ástæðan er óánægja með
launastefnu fjármálaráð-
herra og formanns Alþýðu-
bandalagsins. Einkum hefur
það vakið óánægju að
ákveðið skuli hafa verið að
greiða ekki laun til þeirra
starfsmanna innan BHMR
sem fara í verkfall á miðnætti
í nótt. í lögum varðandi þetta
eru vafaatriði og sumum inn-
an Alþýðubandalagsins þyk-
ir rétt að flokkurinn túlki
þau launamönnum í hag.
Ólafur Ragnar svarar:
„Auðvitað er það alveg rétt
en ég minni hinsvegar á það
sem ég hef minnt á áður að ég
fór með þetta inn á samn-
inganefnd BHMR og HÍK.
Þar komu engin viðbrögð og
því var sú ákvörðun tekin að
greiða ekki laun. Það er eðli-
legt að menn hafi á þessu
mismunandi skoðanir, ég hef
orðið var við mikinn stuðn-
ing launafólks við þessar að-
gerðir og líka andstöðu."
— Hefði ekki verið eðli-
lcgra að ríkið hefði greitt
laun og þar með greitt fyrir
samningum, frekar en að
greiða ekki laun og torvelda
samninga?
„Það hefði sjálfsagt verið
rétt að taka mið af því en
þegar þessi ákvörðun var tek-
in þá var kröfugerð með
þeim hætti að ekki voru Iíkur
á samkomulagi."
Ólafur Ragnar sagðist
ekkert vilja segja um hvort
Jón Baldvin Hannibalsson
utanríkisráðherra lýsti yfir í
sameinuðu þingi í fyrrinótt,
að formieg tilkynning unt
fyrirhugaða æfingu varnar-
liðsins í sumar hefði fyrst
verið bókuð á fundi varnar-
liðsnefndar í tið síðustu
verkföll væru óumflýjanleg.
Sagði aðeins að því miður
væru lögin um verkföll það
gölluð að ekki væri hægt að
stöðva þau né fresta þegar
undirbúningur væri kominn
í gang. „Við skulum sjá hvað
nýr dagur ber í skauti sínu.“
Ólafur sagði tilboð ríkisins
um 1- 2.000 króna hækkun
tvisvar á samningstíma
skammtímasamnings fram á
ríkisstjórnar, þann 30. ágúst
árið 1988. Utanríkisráðherra
segir að fyrstu upplýsingar
um æfinguna hafi verið lagð-
ar fram á viðræðufundi í
október 1988. Steingrímur
Hermannsson forsætisráð-
herra, fyrrverandi, lýsti yfir í
haust ekki vera endanlegt.
Sagði að ríkið hefði reifað
ýmsar útgáfur af þessu, bæði
í formlegum og óformlegum
viðræðum við fulltrúa BSRB
og annarra samtaka.
Olafur var að lokum
spurður að því hvort til
greina kæmi að setja lög á
verkfall opinberra starfs-
manna og svaraði hann því
stutt: „Nei“.
ljósvakamiðlum í gær, að
hann hafi ekki séð skriflegar
heimildir um þessar æfingar
og fengið fullvissu Þorsteins
Ingólfssonar skrifstofu-
stjóra varnarmálaskrifstofu,
að umdeildar tilkynningar
liggi ekki fyrir.
Jón Baldvin um herœfinguna:
Kynnt haustið 1986