Alþýðublaðið - 08.04.1989, Blaðsíða 11

Laugardagur 8. apríl 1989
11
Mannanna verk
Jarðskjálftar eru náttúruhamfarir, sem mannskepnan
getur ekki ennþáf?) ráðið við. Aftur á móti eiga menn að
peta komið í veg fyrir að fjöldi fólks farist af völdum þeirra.
I Armeníu voru það nýlegri húsin sem hrundu og þúsundir
manna voru grafnar lifandi, en gömlu húsin stóðu skjálft-
ana af sér. í jarðskjálftunum í Mexíkó fórust flestir í fá-
tækrahverfunum, þar sem fátæktin réð því að húsin
hrundu, sem úr pappir væru. Það leiðir hugann að því, að
jafnvel i náttúruhamförum ríkir stéttaskipting.
Jarðskjálftahamfar-
irnar í Armeníu
vöktu ótta og hryll-
ing manna um
gjörvallan heim.
Þeir voru punktur-
inn yfir i-ið á ári,
sem var metár nátt-
úruhamfara. Flóðin í
Bangladesh voru
einhver þau verstu í
manna minnum.
Hvað veldur? Tilvilj-
anir? Reiði guðs, eða
finnast nœrtœkari
útskýringar?
Við rannsóknir, sem breska
Earthscan-stofnunin gerði, kom í
ljós að náttúruhamfarir leika fá-
tæku löndin verr en auðugu lönd-
in og að fátæka fólkið í þessum
Iöndum verður verr úti en auðuga
og/eða miðstéttarfólkið.
Nú eru miklar umræður og at-
huganir í gangi um þau miklu um-
hverfisspjöll, sem eiga sér stað í
Ölpunum. Sífjölgandi kröfum
ferðamannaiðnaðarins um æ
fleiri staði, þar sem vetraríþróttir
eru stundaðar, sem aftur kalla þá
á fleiri og fleiri brautir fyrir hinar
ýmsu greinar skíðaíþróttarinnar,
eiga þarna stóran hlut að máli.
Það er gróðavænlegt að fjár-
festa í ferðamannahótelum í ÖIp-
unum. Þess vegna eru byggð hótel
á svæðum, sem þeir er gjörst
þekkja til hafa álitið hættuleg
vegna skriðuhættu. Þegar skóg-
urinn verður að víkja fyrir skíða-
lyftum og skíðabrautum er voð-
inn vís. Skógurinn batt raka og
snjó. Þegar skógurinn er horfinn
er þessi náttúrulegi varnargarður
horfinn. Fjallshlíðarnar eru þá
svo til óvarðar fyrir vatnsflaumi
og skriðurnar verða fleiri og
kröftugri. Vatnsflaumurinn á
greiðan aðgang og steypist niður í
dalina. Þar leggst allt á eitt; skóg-
urinn farinn, neðanjarðarrætur
og gróður horfin og mengun frá
bílum á einnig sinn þátt í skógar-
dauðanum. Skíðabrekkurnar eru
búnar til með þungavinnuvélum
og snjódreifurum. Það er nauð-
synlegt, því umhverfið verður að
laða að sér íþróttaunnendur og
gjaldeyririnn streymir í fjárhirsl-
urnar. Þessar aðgerðir pressa
jarðlögin svo þau verða hörð eins
og steypa. Jarðlögin geta naumast
bundið vatnið og því eykst hættan
á snjóflóðum og skriðuföllum að
miklum mun, ekki síst á haustin
þegar regntíminn er mestur. Nú er
svo komið, að ýmsar ökuleiðir í
Ölpunum, sem áður voru taldar
hættulausar, eru nú taldar hættu-
legar, vegna hættu á skriðuföll-
um. Nokkur fjallaþorp í Ölpun-
um eru talin geta orðið fórnar-
lömb náttúruhamfara í formi
skriðu- og flóðahættu. Þetta vita
menn, en raunverulegt átak til að
stöðva þessa hættulegu þróun
hefur ekki hingað til verið gert.
Svipaðar ástæður eru fyrir
flóðunum í Bangladesh. Að vísu
hófst sú skemmdarstarfsemi fyrr
og menn þekktu ekki afleiðing-
arnar. Allt frá síðustu aldamót-
um hefur verið framin rányrkja i
hinum eðlu skógum í Himalaya,
til þess að fullnægja eftirspurn
Evrópubúa eftir fínum húsgögn-
um.
Þessu hefur verið haldið áfram
á okkar timum, jafnframt því að
neyðin þvingar fátæka fjallabúa í
Náttúruhamfarir af mannavöldum.
Indlandi, Bhutan og Nepal til þess
að nýta það litla sem eftir er af
trjám sem orkugjafa. Afleiðing-
ar eru fyrirsjáanlegar; gífurlegt
rennsli niður í dalina, nakinn
jarðvegurinn rennur niður í mons-
únregninu. Það sem eftir er er
einskonar tungl-landslag, sem
gerir hverskonar ræktun og land-
búnað sífellt erfiðari. Það má þvi
segja, að það sé ekki náttúran sem
kemur hamförunum af stað, það
eru verk mannanna, sem eiga
einna stærstan þátt í náttúruham-
förum nútímans. Ef þjóðir heims-
ins fara ekki að taka sér tak munu
hamfarirnar trúlega halda áfram,
ef ekki aukast.
(Arbeidcrbladet)
RAÐAUGLÝSINGAR
c^Húsnæðisstofnun ríkisins
TÆKNIDEILD
Simi 696900
Útboð
Nefnd sú sem sér um byggingu almennra kaup-
leigulbúða I Miðneshreppi óskar eftir tilboðum
í að fullgeraeinbýlishús, einnarhæðar, byggt úr
steinsteypu, auk bílskúrs.
FRÁ MENNTAMÁLARÁÐUNEYTINU:
Lausar stöður við
framhaldsskóla
Við Framhaldsskólann á Húsavík eru lausar
kennarastöður í eftirtöldum greinum:
Stærðfræði, íslensku, dönsku, ensku, þýsku,
frönsku og viðskiptagreinum.
Auk þess vantar stundakennara í faggreinum
raf-, tré-, og málmiðna. Uþþlýsingar gefur skóla-
meistari í símum 96-42095 og 96-41344.
Við Framhaldsskólann á Laugum í Suður-Þing-
eyjarsýslu er laus til umsóknar staða skóla-
meistara.
ÍP Útboð
Bæjarsjóður Kóþavogs óskar eftir tilboðum í
byggingu 3. áfanga Hjallaskóla í Kópavogi. Verk-
ið felst í að byggja 456 m2 skólahús á einni hæð.
Húsið skal verða fokhelt 1. september 1989 og
verkinu skal lokið 1. febrúar 1990.
Útboðsgögn eru afhent á tæknideild Kópavogs
Fannborg 2, 3. hæð. Fráog með þriðjudeginum
11. apríl gegn 15.000 króna skilatryggingu.
Brúttóflatarmál húss 105,6 m2.
Brúttórúmmál húss 348,5 m3.
Brúttóflatarmál bílskúrs 50,0 m2.
Brúttórúmmál bílskúrs 145,8 m3.
Húsin standa á lóðinni Vallargötu nr. 3 Sand-
gerði og skal skila fullfrágengnum, sbr. útboðs-
gögnum.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og
fyrri störf sendist menntamálaráðuneytinu,
Hverfisgötu 6, 150 Reykjavík fyrir 29. apríl.
Umsóknir um stundakennslu sendist skóla-
meistara sem veitir allar nánari upplýsingar.
Menntamálaráðuneytið.
Afhending útboðsgagna er á skrifstofu Miðnes-
hrepps, Tjarnargötu 4, Miðneshreppi, og hjá
tæknideild Húsnæðisstofnunarríkisins, Lauga-
vegi 77, Reykjavík, frá þriðjudeginum, 11. apríl
1989, gegn kr. 10.000 skilatryggingu.
Tilboðum skal skilaö á sömu staði eigi síðar en
þriðjudaginn 25. apríl 1989 kl. 11.00 og verða þau
þá opnuð að viðstöddum bjóðendum.
F.h. bygginganefndar kaupleiguíbúða,
Tæknideild Húsnæðisstofnunar ríkisins.
JJL HUSNÆÐISSTOFNUN
□§] RÍKISINS
LJ LAUGAVEGI77 >01 REYKJAVÍK SiMI 696900
Útboð
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar fyrir hönd
byggingadeildar borgarverkfræðings óskar eftir
tilboðum í viðvörunarkerfi fyrir íbúa i stofnun
aldraðra að Noröurbrún 1.
Verktími er til 1. október 1989.
Vettvangskönnun í Norðurbrún 1, 19. apríl kl.
13—16.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri Frí-
kirkjuveg 3 Reykjavik gegn kr. 10.000 skilatrygg-
ingu.
Tilboðin verða opnuð á sama staða þriðjudaginn
2. maí kl. 14.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Frikirkjuvegi 3 — Sími 28500
Tilboðum skal skila á sama stað þriðjudaginn
25. apríl 1989 kl. 11 og verða þá opnuð í viðurvist
þeirra bjóðenda sem mæta.
Bæjarverkfræðingur Kópavogs.
FJÓRÐUNGSSJÚKRAHÚSIP
A AKUREYRI
FJÓRÐUNGSSJÚKRAHÚSIÐ
Á AKUREYRI
Staða Yfirlæknis við fæðingar- og kvensjúk-
dómadeild sjúkrahússins er laus til umsóknar.
Staðan er laus strax eða síðar eftir samkomu-
lagi.
Umsóknarfrestur er til 21. apríl 1989.
Umsóknir ásamt upplýsingum um nám og fyrri
störf sendist framkvæmdastjórasjúkrahússins,
Halldóri Jónssyni, sem einnig veitir nánari upp-
lýsingar.
Stjórn Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri.