Alþýðublaðið - 03.11.1989, Blaðsíða 7
Föstudagur 3. nóv. 1989
7
UTLÖND
Var Wallenberg skotinn?
Orötakið „Smersj" þýöir „njósnarana á aö aflífa", og notaö
af sérstökum samtökum innan hersins á stríösárunum.
Þessi samtök voru byggö upp af smáhópum, sem höföu
heimild til aö skjóta fólk, sem grunað var um njósnir í þógu
óvinarins. Aftakan fór fram án dóms og laga.
Rússneska blaðið „Komsomols-
kaja Pravda segir einnig frá því
þegar hinn þekkti rithöfundur
Alexandr Bortsjagovskij, hitti for-
eldra Wallenberg í rússneska
sendiráðinu í Stokkhólmi í byrjun
sjötta áratugarins. Hann vissi lítið
um mál Wallenberg og innti for-
eldrana eftir því, hvort nokkuð
nýtt væri komið fram. Þau fölnuðu
bæði og sneru baki við honum.
Blaðið segir ennfremur að
starfsmenn sendiráðsins hafi þá
sagt rithöfundinum frá því að hóp-
ur innan „Smersj-samtakanna"
hafi tekið hann höndum og að
rússneskir hermenn hefðu farið
með hann til Sovétríkjanna.
Þetta rússneska blað hefur áður
birt ýmsar greinar um Wallen-
bergmálið og skorað á lesendur að
skýra frá vitneskju sinni um hinn
*
I sovéska blaöinu Domsomolskaja
Pravda, var á dögunum birt grein
sem bar fyrirsögnina ,,Sporin
liggja aö Smersj“.
Þessi mynd af Raoul Wallenberg var tekin árið 1943.
horfna sendimann, ef hún væri
fyrir hendi. Það er nokkrum les-
endabréfum að þakka að fram
hafa komið upplýsingar sem sov-
éskum aimenningi voru ókunnar.
I blaðagreininni á dögunum seg-
ir að varautanríkisráðherrann á
þessum tíma, sem var Dekanosov,
hafi sagt sænskum sendimönnum
í stríðsiok að Wallenberg væri
fundinn, og væri á ónefndu svæði
sem sovéski herinn hefði frelsað.
Næstu 12 árin eftir þetta þverneit-
uðu sovésk yfirvöld að fótur væri
fyrir þessu.
Blaðið segir að starfsmenn þess
hafi fundið vitni sem segist hafa
séð Wallenberg í Budapest eftir að
rauði herinn hafði náð borginni á
sitt vald. Sé þetta satt, bendir það
til þess að Dekanosov hafi verið að
segja satt, þó því hafi verið neitað
af yfirvöldum í Sovétríkjunum.
(Arbeiderbladet.)
SJÓNVARP
Sjónvarp kl. 20.35
NÆTURSIGUNG
(Nattsejlere)
Fyrsti þáttur í norskum framhalds-
myndaflokki þar sem segir af ungri
stúlku sem finnst nær dauða en lífi
í fjörunni í Senja einn vetrardag á
síðustu öld. Stúlkan nær sér fljót-
lega en man hinsvegar ekkert eftir
því hver hún er eða hvað hún var að
gera þarna í fjörunni. Kaupmaður
einn tekur hana að sér og hún verð-
ur þjónustustúlka en fljótlega kem-
ur í Ijós að hún leikur undravel á
orgel. -Þættirnir eru alls sex.
Stöð 2 kl. 22.00
NJÓSNARINN SEM
K0M1NNÚR
KULDANUM****
(Spy who came in from
the Cold)
Bandarísk bíómynd, gerd 1965, leik-
stjóri Martin Ritt, aöalhlutverk
Richard Burton, Claire Bloom,
Oskar Werner, Peter Van Eyk o.fl.
Fyrsta alvöru spæjaramyndin segja
margir, gerð eftir sögu þess heims-
kunna John Le Carré sem nú á í
vandræðum með söguefni eftir að
perestrojkan og glasnostið komu til
sögunnar. Myndin er afar raunsæ
eins og allt sem vel er gert eftir sög-
um Le Carrés myndi verða. Richard
Burton leikur afbragðs vel, hann var
tilnefndur til Óskarsverðlauna fyrir
leik sinn í myndinni. Hann fer með
hlutverk bresks njósnara sem er að
enda feril sinn í leyniþjónustunni, er
beiskur út í allt og alla, vinalaus og
einmana. Þarna liggja einmitt
sterku hliðar Le Carrés. Burton fær
tækifæri til að ná sér niðri á fjand-
manni sínum austan járntjalds til
marga ára og ákveður að reyna það,
jafnvel þó hann tefli bæði lífi sínu og
mannorði í hættu. Margir leikarar
myndarinnar eru þýskir enda gerist
myndin mikið til í Austur-Þýska-
landi þar sem aldeilis er nú drung-
anum fyrir að fara.
Sjónvarptö M. 22.10
VIÐGERÐAR-
MMttipiN**%
(The Fixed -
Bandarísk bíómynd, gerö 1968, leik-
stjóri John Frankenheimer, aöal-
hlutverk Alan Bates, Dirk Bogarde,
Georgia Brown.
Myndin er gerð eftir frægri skáld-
sögu gyðingsins Bernard Malamud
og segir af handverksmanni af gyð-
ingaættum sem handtekinn er rang-
lega og fangelsaður í Rússlandi um
aldamótin. Leikurinn í myndinni er
fyrsta flokks eins og við er að búast
af þeim Bates og Bogarde en mynd-
in gerir sig samt ekki. Hefur ein-
hvern veginn ekki tekist að varpa
skáldsögunni yfir á hvíta tjaldið,
bókin segir mikið af innri hugsun-
um gyðingsins og myndin fetar í þau
fótspor sem gerir að verkum að
myndræn útfærsla situr á hakanum.
Leiðinlegt að tækifærið skyldi mis-
farast.
Stöð 2 kl. 01.35
EIN AF
STRÁKUNUM***
(Just One Of the Guys)
Bandarísk bíómynd, gerö 1985, leik-
stjóri Lisa Gottlieb, aöalhlutverk
Joyce Hyser, Clayton Rohner, Billy
Jacoby, Toni Hudson.
Ung stúlka reynir fyrir sér í blaða-
mennsku en samkeppnin er hörð og
hún verður undir. Hún er sannfærð
um að útliti hennar og kyni sé um
að kenna, en ekki þvi að hún hafi
staðið sig verr en aörir. Hún dulbýr
sig sem karlmann og reynir fyrir sér
á nýjum vettvangi. Sjarmerandi per-
sónur, hálf sérvitringslega smíðað-
ar, fyfta þessari mynd þar sem alls
óþekktir leikarar eru greinHega
saman komnir til að reyna að
skemmta fólki. Það gengur vel segir
handbókin.
1800
• ■
-i-iM
.
-
^ - V
.
2300
17.50 Gosi
18.25 Antilópan snýr
aftur
18.50 Táknmálsfréttir
1855 Yngismœr (24)
Brasilískur framhalds-
myndaflokkur
e
o
STOD2
1505 Hárið Hair.
Aöalhlutverk: John
Savage
17.05 Santa Barbara
17.50 Dvergurinn
Daviö David the
Gnome
1815 Sumo-glima
1840 Heiti potturinn
Djass, blús og
rokktónlist
19.20 Austurbaeingar
(Eastenders) fireskur
framhaldsmynda-
flokkur
19.50 Tommí qg
Jenni
20.00 Fréttir og veður
20.35 Naatursigting
(Natfsejtere) fyrstí
þáttur. Nýr norskúr
framhaldsmynda-
flokkur i sex þáttum,
sem gerist seint á
síöustu öld. Ung
stúlka finnst i fjörunni
á eyju i Norður-
Noregi. Hún er
minnislaus og getur
ekki gert grein fyrir
sér
21.20 Peter Strohm
22.10 Viögeröar-
maöur (The Fixer)
Bandarísk bíómynd
frá 1968. Sjá næstu
siöu
00.15 Útvarpsfréttir í
dagskrárlok
2100 Sokkabönd í
stil Þátturihn er
tekinn upp i veitinga-"
húsinu HoHywpod og.
vírröur hann sendur ,. ' V
2130 Brosmifda
þjóöin Thailand hefur
oft verið nefnt land
brostns. Stöö 2var
þar á ferö í septem-
ber
22.00 Njósnarinn sem
kom inn úr
kuldanum The Spy
Who Came in from
the Cold.
23.50 Flugrán
01.35 Ein af
strákunum Just One
of the Guys.
03.15 Dagskrárlok