Alþýðublaðið - 08.11.1989, Page 3

Miðvikudagur 8. nóv. 1989
3
TEXTI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON MYNDIR: E.ÓL.
Höfum eignast
bandamann, sagöi
forsætisráðherra á
blaðamannafundi.
Francois Mitterrand lýsti yfir skilningi á sér-
stöðu íslendinga á fundi sínum með þeim Stein-
grími Hermannssyni og Jóni Baldvin Hannibals-
syni sem haldinn var í Ráðherrabústaðnum í gær.
Viðfangsefni fundarins var fyrst og fremst sú þró-
un sem nú er að verða í Evrópu með samruna Evr-
ópubandalagsríkjanna og samningum þeirra við
ríki Fríverslunarbandalagsins, EFTA. Steingrímur
Hermannsson sagði á blaðamannfundi sem hald-
inn var síðdegis að Mitterrand hefði verið mjög
jákvæður í garð íslendinga og viö hefðum í hon-
um eignast bandamann.
Frá blaöamannafundinum á Hótel Sögu, Jón Baldvin, Steingrimur og Mitterrand fjærst. Þa<í var franski forsetinn sem
haföi orðiö svo til allan timann.
Francois Mitterrand á íslandi:
Jákvæður i garð íslendinga
Þeir Steingrímur og Jón
Baldvin gerðu Mitterrand
sérstaklega grein fyrir af-
stöðu Islendinga varðandi
ýmis sérhagsmunamál
landsins í komandi samn-
ingum milli EFTA og EB og
að auki gerði utanríkisráð-
herra honum grein fyrir
könnunarviðræðum milli
EFTA og EB. Mitterrand
lýsti yfir mikilli ánægju
með það sem áunnist hefur
í þeim könnunarviðræð-
um.
Sérstaða íslands
Á blaðamannafundinum
var Mitterrand spurður að
því hver afstaða Evrópu-
bandalagsins væri til þeirr-
ar sérstööu sem íslendingar
hefðu vegna einhæfs út-
flutnings og efnahagskerf-
is. Þar er átt við þann var-
nagla sem íslendingar hafa
slegið svo ekki verði um
það að ræða að EB geti
hagnýtt sér fiskimið okkar
gegn því að Island fái fulla
fríverslun með fisk innan
EB. Hann sagði að vissu-
lega væri sérstaða þessi
vandamál í samningum en
hinsvegar ekki jafn mikið
vandamál og hún myndi
vera ef íslendingar væru
aðilar að samrunasamningi
Evrópubandalagsins.
„Markmið EB er að skapa
einn innri markað með
þeirri áhættu sem því fylgir
fyrir einstök ríki," sagði
Mitterrand.
Mitterrand sagðist vonast
tii þess að hægt yrði að
komast að samkomulagi
við íslendinga um ein-
hverja millibilslausn varð-
andi hagnýtingu fiskimiða
okkar. En slíkar reglur yrðu
alltaf að taka til þess sem
hefur verið kallað frelsin
fjögur, þ.e. frjáls vöruvið-
skipti, fjármagnsstreymi,
búseturéttur og frelsi til
vinnu hvar sem er innan
Evrópu. Með öðrum orð-
um, Frakklandsforseti
sagði að vonandi yrði hægt
að komast að einhverri
lausn á þessu helsta hags-
munamáli íslendinga þar
sem gætt væri sérstöðu ís-
samninga við Austur-Evr-
ópu fyrst. Þetta væri eins
og hvert annað kapphlaup.
Yfirleitt vildi Mitterand
ekki nefna neinar tíma-
setningar varðandi þróun-
ina í Evrópu, sagðist aðeins
vera bjartsýnn á að allt
gengi eins og áætlað hefur
verið.
Mitterand var spurður
álits á Reykjavíkurfundi
þeirra Reagans og Gorbat-
sjovs og sagði hann að sá
fundur hefði markað upp-
haf þeirrar þróunar í af-
vopnunarviöræðum sem
nú væri að komast á góðan
skrið með samningum í
Genf og víðar. Hann sagðist
telja að á endanum ættu af-
vopnunarsamningar að
taka til allra gerða af vopn-
um. Mitterrand sagði
reyndar, aðspurður á fund-
inum, að hann teldi að pól-
itískt samstarf Evrópuríkj-
anna myndi á endanum
leiða til þess að þau sæju
sjálf um sín öryggismál.
'Frá Ráöherrabústaönum þar sem fundurinn fór fram. Jón
Baldvin ræðir viö Mitterrand.
lendinga en um leið tekið
tillit til þeirra meginsjónar-
miða sem uppi eru í hug-
myndum EB um samruna
innan bandalagsins og
samningum þess innan
EFTA.
Hann sagði að EB gerði
sér fulla grein fyrir því að
fiskútfiutningur væri Is-
lendingum mjög mikilvæg-
ur og auðvitað yrði að taka
tillit til þess i hugsanlegum
samningum. Hann benti á
að allir samningar hefðu
undanþágur en á móti væri
ekki hægt að gera samning
byggðan á eintómum und-
anþágum. í því sambandi
benti hann á að Islendingar
og Norðmenn vildu láta
gera undanþágur vegna
fiskútflutnings, Svisslend-
ingar vegna fjármálaum-
svifa og Austurríki vegna
flutningamála. „Hverslags
samningur verður það sem
aðeins inniheldur undan-
þágur," spurði /ranski for-
setinn. Allar þessar undan-
þágur eru mikið vandamál
sem verður að taka sérstak-
lega á, sagði Mitterrand og
bætti við; „það er nú emb-
ættismannanna að móta til-
lögur til lausnar".
Reykjavíkurfundurinn
markaði upphaf
nýs tíma
Mitterrand var þvínæst
spurður um það hvort hann
sæi fyrir sér þá þróun innan
Evrópu að hún yrði eins og
Bandaríki Norður Amer-
iku, þ.e. að öll ríkin myndu
kjósa sameiginlegan for-
seta og ríkisstjórn. Hann
sagði slíkt vissulega vera
von þeirra sem vildu fullan
pólitískan samruna, ekki
einvörðungu viðskiptaleg-
an eða tæknilegan.
Varðandi málefni Aust-
ur-Evrópuríkjanna og
hugsanlega þátttöku þeirra
í samstarfi Vestur-Evrópu-
ríkjanna, sagði Mitterand
að erfitt væri um það mál
að segja og hann vildi eng-
ar tímasetningar setja í
þeirri þróun. Fyrst yrði að
kanna hvort ekki væri
hægt að ná samningum
innan Vestur-Evrópu en sá
möguleiki væri líka fyrir
héndi að gera einhverja
Aö loknum blaöamannafundínum fór Mitterrand i stutta heimsókn til forseta íslands, Vig-
dísar Finnbogadóttur. Þau ræddu m.a. um menningu landa sinna og hvernig mætti varð-
veita hana nú á tímum sivaxandi alþjóðamenningar.