Alþýðublaðið - 22.11.1989, Blaðsíða 1

Rammasamningur
vid Souét:
Beðið eftir
staðfestingu á
síldarsamningi
Jón Baldvin Hannibalsson
utanríkisráðherra hefur sent
samningamönnum íslands
sem staddir eru í Moskvu
skilaboð um að taka ekki upp
samninga við Sovétmenn um
nýjan rammasamning um
viðskipti milli þjóðanna.
Astæða þessara skilaboða er
tregða Sovétmanna til að
staðfesta þann síldarsölu-
samning sem gerður hefur
verið við sovésk innflutnings-
fyrirtæki en sovésk yfirvöld
hafa enn ekki staðfest. Síðasti
rammasamningur gilti til
fimm ára en vegna tregðu
Sovétmanna nú til að standa
við sinn hluta samningsins
hafa verið uppi ýmsar raddir
hér á landi um hvort fram-
hald geti orðið á slíkum
samningi.
340 milljóna veituskattar í borgarsjód áriö 1989:
Reykjavík skattleggur
nágrannasveitarfélögin
Kópavogsbúar hafa greitt á fimm árum um 128 milljónir
í borgarsjóð, Hafnfirdingar tœpar 43 milljónir og Garð-
bœingar um 20 milljónir.
Borgarsjoður mun
væntanlega hafa 340
milljónir í beinar tekjur
af Hitaveitu Reykjavíkur
og Rafmagnsveitunni á
þessu ári. Um er að ræða
hluta af hreinum hagn-
aði þessara fyrirtækja
sem rennur í Borgar-
sjóð. En það eru ekki ein-
vörðungu Reykvíkingar
sem greiða þennan
veituskatt heldur og ná-
grannar þeirra í byggð-
arlogum sem kaupa
þjónustu af umræddum
fyrirtækjum Reykjavík-
urborgar.
Þetta kemur fram í grein-
argerð hjá Guðmundi
Oddssyni forseta bæjar-
stjórnar í Kópavogi og vara-
þingmanni Alþýðuflokks-
ins sem nú situr á þingi.
Hann lagði í gær fram til-
lögu á Alþingi til breytinga
á lögum um tekjustofna
sveitarfélaga. Tillagan er
þess efnis að sveitarfélag
sem kaupir þjónustu í al-
menningsþágu af öðru
sveitarfélagi eigi rétt á að
sækja til viðkomandi sveit-
arféíags hlutdeild í gróða
sem af starfseminni hlýst.
Meðflutningsmenn Guð-
mundar eru þeir Níels Árni
Lund og Geir Gunnarsson.
Guðmundur Oddsson
sagði í samtali við Alþýðu-
blaðið að megintilgangur-
inn með þessu frumvarpi
væri að draga það fram að
Reykjavíkurborg situr ekki
við sama borð og önnur
sveitarfélög hvað varðar
tekjur. „Ég tel óeðlilegt að
eitt sveitarfélag, Reykjavík
eða önnur, hafi í gengnum
selda þjónustu í almenn-
ingsþágu tækifæri til að
skattleggja íbúa grann-
byggða sem kaupa af þeim
slíka þjónustu. Éins hlýtur
maður að spyrja sjálfan sig
hvort ekki sé eðlilegt að
setja svipuð lög um al-
menningsveitur og í Noregi
en þar er það skilyrt að
hagnaður af almenning-
sveitum skuli varið til að
lækka verðið til neytenda."
í greinargerð með frum-
varpinu kemur fram að
Kópavogur sem bæði kaup-
ir þjónustu af Rafmagns-
veitunni og Hitaveitu
Reykjavíkur hefur þannig
greitt um 128 milljónir í
gegnum þessi fyrirtæki til
borgarsjóðs, þar af rúmlega
83 milljónir vegna raforku-
kaupa. Hafnfirðingar hafi á
sama tíma greitt um 42,7
milljónir og Garðbæingar
um 20 milljónir í Borgar-
sjóð í gegnum Hitaveitu
Reykjavíkur.
Umfjöllun tengd
auglýsingamagni
Washington Post med sérrit um Island:
Drœmar undirtektir vid auglýsingaöflun leiddi til helmings niöur-
skuröar á ritinu. Auglýsingasídan átti ad kosta 3 milljónir króna.
Washington Post, hið
þekkta og útbreidda
bandaríska stórblað,
hyggst láta fylgja blaði
sínu 8 síðna sérrit um Is-
Iand um miðjan næsta
mánuð. Á hinn bóginn stóð
til að hafa sérritið 12 eða
16 síður, en þær áætlanir
hafa skroppið saman
„Rammasamkomulagið
um viðskipti milli Islands
og Sovétríkjanna var gert
til þess að þjóna íslensk-
um útflutningshagsmun-
um, ekki síst hagsmunum
síldarsaltenda. En það
hefði ekki falist neinn
þrýstingur á Sovétmenn í
því að fresta undirritun
olíukaupsamningsins nú.
Eg er reyndar sannfærður
um að það hefði einungis
gert illt verra,“ segir Jón
Sigurðsson viðskipta- og
iðnaðarráðherra m.a. í
grein í Alþýðublaðinu í
dag um olíukaupin af Sov-
étmönnum og yfirstand-
andi viðræður um síldar-
vegna dræmra undirtekta
við samhangandi auglýs-
ingasöfnun blaðsins.
Jón Sveinsson aðstoðar-
maður forsætisráðherra stað-
festi þetta í samtali við Al-
þýðublaðið í gær. Hann sagði
að 3 starfsmenn blaðsins
hefðu verið hér í tæpan mán-
uð og safnað miklu af efni,
sölu íslendinga til Sovét-
ríkjanna.
í greininni sem ber yfir-
skriftina síldarsala og olíu-
kaup, segir Jón það hafi ekki
tíðkast að tengja saman kaup
okkar á olíu frá Sovétríkjun-
um og sölu okkar á síld þang-
að. Það hafi verið reynt í eitt
skipti, árið 1986 og hefði ekki
greitt fyrir síldarsölusamn-
ingum.
Viðskiptaráðherra segir
ennfremur að erfiðleikarnir á
liðnu ári við að gera viðskipti
við Sovétmenn gæfu tilefni til
að endurskoða sjálfan grund-
völl þessara viðskipta.
Sjá bls. 5
meðal annars rætt við forsæt-
isráðherra, utanríkisráð-
herra, sjávarútvegsráðherra,
ýmsa aðra ráðamenn og for-
stjóra og kynnt sér ýmsa
staði, svo sem Bláa lónið.
Niðurskurðurinn á umfjöll-
uninni helgast sem fyrr segir
fyrst og fremst af dræmum
undirtektum við auglýsinga-
söfnun þessara aðila. Sam-
kvæmt áætlun átti ritið helst
að vera 16 síður með 4 síðum
af auglýsingum og átti hver
síða að kosta 50 þúsund doll-
ara eða sem nemur rúmum 3
milljónum króna. Nú virðist
þrautalendingin vera 8 síður
með 2 auglýsingasíðum sem
fást á 35 þúsund dollara hver
eða sem svarar 2,2 milljónum
króna. Ríkisstofnanir og -fyr-
irtæki á borð við Orkustofn-
un, Landsvirkjun og álverið
auglýsa á annarri síðunni en
væntanlega einkafyrirtæki á
hinni. Ríkið vildi fyrir sitt
leyti ekki auglýsa meira og
var þannig horfið frá því að
Seðlabankinn og Fríhöfnin
yrðu með.
„Ég skal ekki segja hvort
beint samhengi sé milli um-
fjöllunar og auglýsinga, en
óneitanlega höfðu einhverjir
viðmælendur það á tilfinn-
ingunni. Ég held hins vegar
að staðreyndin sé sú að þeir
hafi komið án nægilegs und-
irbúnings og fyrirvaralitið og
gengið út frá því að auðvelt
yrði að safna upplýsingum,"
sagði Jón.
Jón Sigurdsson vidskiptaráöherra:
Frestun undirritunar
hefði gert illt verra
Svo gæti farið að bensín renni frá Shell-stöðinni alla leið í Tjörnina. A-mynd/E.ÓI.
Bensínlekinn hjá Skeljungi:
Líklegt að bensín
renni í Tjörnina
Halldór Torfason jardfrœöingur fann ekki jardvegsmengun en telur líklegt aö
hluti bensínsins fari annad hvort út í sjó eda í Vatnsmýrina og þadan í Tjörnina.
Sýnatökur á jarðvegi í
kringum bensínstöð Skelj-
ungs við Öskjuhlíð benda
ekki til jarðvegsmengun-
ar, sem kunnugt er láku
fyrir skömmu 9.800 lítrar
af superbensíni úr niður-
gröfnum tönkum vegna
öryggisventils sem
gleymdist. Á hinn bóginn
er talið líklegt að fyrr eða
síðar komist hluti af magn-
inu annað hvort út í sjó eða
í Vatnsmýrina og þaðan í
Tjörnina.
Halldór Torfason jarðfræð-
ingur hjá embætti Gatna-
málastjóra staðfesti þetta í
samtali við Alþýðublaðið í
gær. Hann hefur undanfarið
grafið prufuholur í laus jarð-
lög ofan á klöppinni til að
leita að hugsanlegum leka í
jarðveginum og hins vegar
tekið sýni af bæði jarðvegi og
grunnvatni.
„Varðandi þann þátt sýna
niðurstöður enga mengun í
jarðvegi en það eru ekki
komnar neinar niðurstöður
um grunnvatnið. Hins vegar
þykir iíklegt að þetta gerist
þannig að hluti af þessu fer
ofan í berggrunninn og það-
an alla leið niður á grunnvatn
og rennur þar löturhægt
áleiðis annað hvort niður í sjó
eða niður í Vatnsmýri og það-
an út í Tjörnina. Ég þori ekk-
ert að segja til um magnið
eða hvenær þetta kemur í
ljós, en ef það fer í Vatnsmýr-
ina og Tjörnina má reikna
með að það finnist lykt og
það myndist einhver brák,“
sagði Halldór.