Tíminn - 17.05.1968, Blaðsíða 8

/
8
TIMINN
FÖSTUDAGUR 17. maí 1968.
I HEIMSFRETTUM
PROFKJOR I
BANDARÍKJUNUM
Hubert Humphrey
Á mánuddginn ihólfust loks
vi®ræ5uir milli fulltrúa stjórna
Bandaríkjanna og Niorður-Víet-
nam í París um ihernaðaraðgerð
ir gegn Norðu r-Víet n am. Hvort
t>ær viðraeður leiða til einhvers
árangurs skal ósagt iMtið, en
fyrstu fundirnir, á mánudag-
inn og miðvikudaginn, bemtu
til 'þesSj að langt sé í land að
saimkomuilag náist. Næsti fund
ut verður haldinn á laugardag.
Deiiuaðil'arnir héldu yifirleitt
íast við fyrri yfirlýsingar í mál
inu, og því er ekki mikið frétt-
næmt af þessum slóðum sem
stendur. Hefur atjiygili manna
því stíðustu vikuna verulega
beinzt að Bandaríkjunum, þar
sem s. 1.' þriðjudag fór fram
prófkj'ör í ríkinu Nebraska, og
þar sem Bobert Keinnedy, öld-
ungadeildarþingmaður frá New
York, „kaffiærði" Eugene Mc-
Cart'hy frá Minnesota. Þótt Mc-
Cartlhy muni halda áfframi barátt
unni og taka þátt í næstu próf-
kjörum, má nú telja sennilegt,
að baráttan innan demokrata-
flokks Bandaríkjanna um út-
nefningu sem forsetaefni fliokks
ins í fors etakosningunuim í
nóvemiber muni héðan í frá
einlkum vera háð milili Boiberts
Kennedyi^ og Hubert Humph-
reyis, varafoaseta.
Prófkjörin
Boibeirt Kennedy hefur nú
tekið þátt í tveimur athyglis-
verðum próifkjörum gegn Mc-
Carthy, hið fyrra í Indiana-
ríki næstsíðasta þriðjudag og
hið sdðara s. 1. þriðjudag í
Nebraska. Auk þess vann hann
í prófkjöri í Washington, hiöf-
uðborginni, þar sem meirihluti
fbúanna er blökkumenn. Fékk
KÍennedy þar ala þingfulltrú-
ana á fíiolkksþingið í Ohicago í
ágúst.
í Indiana sigraði Kennedy,
fékik 42% af atkvæðum demo-
krata. Ríkisstjórinn í Indiana,
sem að margra áliti var ful-
trúi Humphreys varaforseta,
fékk 31%, en MeCarthy var
þriðji með 27%.
Könnun á því, hvernig at-
kvæðin féllu, hafa sýnt, að í
Indiana var Kennedy ekki í
meirihluta méðal kjósenida í
dreifbýli og smábæjum, þar
sem ríkisstjórinn, Roger Brani-
gin, var fyligismiki'I. Aftur á
mióti var hann í miklum meiri-
hluta í 'borgunum — þar fékk
hann t. d. 54% atkvœða gegn
28% McCarthys. Kennedy fékk
eimnig yfirgmæfandi meirihluta
Eugene McCarthy
atkvæða kaþólikka og blökku-
main-na.
Þótt flestir teldu þyí, að úr-
silitin í Indiana væru ekfci end
anlegur sigur yfir McCarthy,
fyrst Kennedy félkk ekki um
eða yfir helming atkvæða, þá
töldu s-érfræðingar, að Kenn-
edy hefði sýnt, að hann gæti
fengið stuðnin'g blökkumanna,
einkum í borgum og bæijum,
og hvítra lágtekjumanna. Er
vafamál áð annar framlbjóðandi
væri til'þess líkleg'Ur.
Aftur á móti sýndi Indiana-
prófkj'örið, að Kennedy hafði
ekki gengið nógu val meðal
manna í hærri tekjuflokikum.
Þrátt fyrir ósigur sinn í Indi-
ana, gat McCarthy út af fyrir
sig verið ánœgður, því að hann
fékk fleiri atkvæði em flestir
h'öifðu búizt við, og það gerði
Richard Nixon
bionum kleift að halda áfram í
prófkjörunum. Þá gat hann
einnig glaðzt yfir því, að
„Time“, bandiaríska fréttablað-
ið, birti iniðurstöður skoðana-
könnunar méðal nemenda í
æðri skóil'Um Bandarikjanma, og
kom þar í Ijós, að McCarthy
var vinsæ'lastur frambjóðenda
demókrata. Rúmiega 1 milljón
stúdenta greiddu atkvæði í
þessari körinun, og var Mc-
Carthy efstur með 286 þúsuind
atkvæði, en Kennedy kom næst
ur með 214 þúsund atlkivæði.
Huibert Humiphrey fékk aðeins
urn 18,500 atkvæði! .
Nebraska
Þar sem en-danleg úrslit
fenguist e-kki í Indiana, var beð
ið með óiþreyju eftir Nebraska

Robert Kennedy í Nebraska
prófkjörinu á þriðjuöaginn
var, en það var kal'að önnur
Lotan í viðureign Keunedys oig
McCarthys.
Fyrirfiram var taiið fuillvást,
að Kenmedy myndi sigra, en
deilt var -um með hvað miklum
mún. Þannig taldi hið virðu-
lega „Times“ í Londion mjlög
ósennilegt, að hann næði
50%. Atftur á móti vonuðust
McCarbhy-menn eftir um 35%
a. m. k., og talsmenn Humphr-
eys sögðust ámægðir með 10%
eða þar yflir, sem þýddi að þeir
vonuðust etftir um 20%, að
sögn „The Times“.
Niðurstöðurnar vor-u aftur á
móti nokkuð aðrar, og úrsltin
stórsigur fyrir Kénnedy. Fékk
hann rúmlega 51% atkvæðanna,
McCarthy fékk 31% atkvæð-
anna og H'U'mrohrey aðeins 8%,
en rita þurfti nafn hans á at-
kvæðaseðilinn
Með þessuni úrsilitum má
tel'j'a mö'guleika MeCarthys
litla, en Kennedy mun aftur á
móti leggja enn m-eiri áiherzlu
á að sigra g'Læsilega í næstu
prófkjörum. Þau eru i Oregon-
rífci 28. maí n. k. og í Kali-
forníu og Suður-Dakóta 4, júní.
Af öl'lum þessum prófkjörum
er Kalifornía lang þýðingar-
mest.
Kennedy
Kennedy hefur nú sigrað í
tveimU'T próflkjiörum — á pen-
ingum og eigin persönu, en
venjulega er honum alls staðar
fagnað eins og um fræga kvik-
myndastjörnu vœri að ræða, en
ekki stj'órnmálamann. Getur
þetta stundum orðið hættulegt,
'í Indiana var m. a. brotin í
honum ein t'önn.
Peningarnir skipta þo vænt-
anlega jafri miklu máLi, en t. d.
er talið, að hanin hafi eytt
einni milijón dollara — 57
milljónum íslenzkra króná —
í prófkjörið í Indiana.
SlkipuLagið hjá Kennedy er
einnig fyrsta flókks, enda filest
ir þeir, sem söfnuðust kringum
Joihin F. Kennedy á sínum tíma
og komu honum í Hvíta húsið
— undir stjórn Roberts — nú
komnir í lið Roberts Kennedys.
Þar sem Kennedy á við
Hum'phrey varaforseta að eiga,
er honum lífsnauðsynlegt að
geta sýnt með vinsældum i
próffkjörum og skoðanaköninun
um, að hann sé eini demokrat
in-n, sem geti sigrað forseta
efni republikana í nóvember
Humphrey hefur mun betri að
stöðu en Kennedy innan sjálfs
Ronald Reagan
f'Lokksims, fllestar flokksvéil'ar
og flokkssamtök eru að baki
hionum, svo og hin ihaldssömu
verkalýðssamtök og íhaldssam-
ir demokratar í Suðurríkjunum.
Þar sem hin gamla kempa frjáLs
Lyndisins er nú orðinn fram-
boðsefni fLokksvélariinnar og
hinna íhaldssamari demokrata,
er eina leið Kenmedys að út-
nefningu að verða sér úti um
sönnun fyrir því, að vinsældir
hans séu yfirgmæfandi. AUir
vilja útmefma manm, er getur
sigrað, og það verður aðal-
triomp Roberts. Það hefur hamn
aftur á mióti ekki enn á hend
immi.
Republikanar
Meðal repuMikana virðist fátt
eitt geta komið í veg fyrir út-
nefningu Richards Nixons,
varaforseta á tímum D. Eisem-
howers í forsetastól, á ftokks-
þingi þeirra í Miami í ágúst.
Nelsom Rockefeler vann
óvæmtan sigur í prófkjörinu í
Masisach'Usetts rétt eftir áð
hann tilikynnti þátttöku sína í
baráttunni mm florsetaframboð
ið, en bæði í Indiana o.g Ne-
braska sigraði Nixon léttilega,
enda eima framboðsefnið á at-
kvæðaseðlunum.
í Nebraska kom það aftur á
m/óti nokkuð á óvart, að Ron-
ald Reagan, kvikmyndaleikar-
inn fyrrverandi, sem nú er rík
isstjóri í Kaliforníu, fékk 22%
atkvœðanna. Enn sem komið
e-r telur engiinn .möguleikann á
þvi, að Reagan komist í for-
setaframiboð, alvarlega —
nema kannski hann sjálfur —
en fylgzt verður vel með fylgi
hans í næstu pnófkjörum.
McCarthy
Eugene McCarthy hefur kom-
ið svo oft á óvart, að öruggast
er að fullyrða sem minnst um
framtíðargöngu hans. Hanm er
ákveðinn í að taka þátt í þeiin
prófkjörum, sem eftir eru, en
telja má sennilegt, að Kennedy
muni sigra með yfirbutðum í
þeim, ef kiosningavél hahs verð
ur í lagi.
Það verður því einkum
tveggja manma barátta meðal
demokrata eins og meðal repu-
bli'kana. Em eins og Robert
Kennedy sagði í síðustu viku,
þá er enm langt þar til í ágúst,
og vonlaust á þessum tíma að
spá um hváð muni gerast.
Nígería
Undaniarna daga hafa farið
Framhald á bls. 18.