Tíminn - 16.06.1968, Blaðsíða 7
SUNNUÐA'GCR Í6. jöní 196«
23
TIMINN
Embætti
lands miá geta þess, að samikvæmt
9. gr. stj'óniiarskináriimar skulu
greiðsiur tjl hans af ríkisfé á-
kveðnar með lögum og er ðheimi-
ilt að iætkka þæir á kjörtímiaibdili
hans. Á kjaradóiniur því ekki úr-
skurðarvald um laun hans. Uim
þau fjalla lög nr. 37 frá 1944.
Auk fastra mánaðariauna hefur
forsetinn ókeypis bústað, Ijós og
hita Oig undaniþeginn er hann öll-
um opiniberu-m sköttum og gjöld-
um. Gildir sú undainþága jafnt
um greiðslur þær, er hann fær
úr ríkissjóði, og tekjur, sem hann
hefur af einkaeign sinni eða hug-
verkuim sínum.
Eins og gefur að skiija hefur
forsetinn sem þjóðhöfðingi mörg
um skyldum að gegna, er hafa
í för með sérstök útgjöid. Allir
ambassadorar og sendiherrar er-
lendra ríkja, sem ísland hefur
stjórnmólasamlband við, afhenda
forset'anum skilríki fyrir sendi-
herrastöðu sinni hér. Þeir .eru
að fonmi tdl og að alþjóðarétiti
skipaðir fulltrúar ríkls ^síns hjá
honum. Og á hann feliur í mörgu
sú gistivináfcta, sem skylt er að
láta þeim í té. Þá leiðir það og
af eðli þjóðhöfðin-gj astarfsins í
lýðfrjálsu landi, að marga inn-
lenda gesti hlýtur að bera að
garði forsetans. Þá ber Forse-ta
íslands og samkvæmt stöðu si-nni
að taka á móti erlendum þjóð-
höfðingjum, er hiogað koma, og
endurgjalda heimsókndr þeirra.
Emi þess háttar ferðalög þjóðlhöfð
ingj-a nú algeng m-illi sjálfstæðra
ríkja, og h-afa mar-gháttað gildi.
Gefcur íslenzka ríkið e-kki komizt
hjá slikum samski-ptum við aðra-r
þjóðir, vilji það telj-a-st fuH-gild-ur
aðili í hópi fullvalda þjóða. Þess-
uhi samskiptum þjóðhöfðingjans
við innlenda og erlenda gesti
fyilgir margháttuð risna, en sam-
kvæmt 3. g-r. laga um Jaun For-
seta ísland-s sk-al greiða slikan
kostnað úr ríkissjóði sérstaklega.
Því er áður lýst, að kjörtíma-
bil Forseta íslands er 4 ár, og
lætur hann þá sjálfkrafa af em'b-
ætti. er því tímaþili lýkur, hafi
hann eigi áður verið endurkjör-
in-n. En valdatima forseta-ns get-
ur einnig lokið á kjörtímabili, þó
ek-ki komi til fráfal-1 hans. í fy-rsta
lagi er honum án efa heimilt að
segja af sér embætti, hvenær sem
er á kjörtímabilinu, og í öðru
lagi gerír 11. gr. stjórnarskrárinn
ar ráð fyrir því, að leysa megi
hann fá stanfi án vilj-a hans. í
slíku tilfelli mætti helzt gera ráð
fyrir því, að forsetinn misbeiti
svo valdi sínu, að ekki þætti við-
hlítandi að hann héldi embætti.
Þá gætu og heilsufarsástæður
■hans orðið tilefni lausnar og loks
gæti risið svo djúpset-tur ágrein-
ing-u-r m-i-lli hans og a-llþingis, að
það vildi ekki hlíta valdi hans
tf-I lok-a kjörtím-abi-ls. Þar sem
forsetinn er þjóðkjöriin-n, verður
honum ei-gi vi-kið úr emibætti
nema með þjóðaratkvæðagreiðslu.
En ti-1 þess að til hennar geti
komið, þunfa % hlutar þing-
manna í sameinuðu alþin-gi að
samþykkj-a, að slík þjóðaratkvæða
greiðsla skuli fara fram. Sé slíik
álýktun samþykfct í sameinuðu al-
þingi, gegnir forselinn eigi störf-
um fró þeim degi, að bún ,var
gerð. Þjóðaratkvæðagreiðslan skal
svo fara fnam innan tveggja mán-
aða frá samþ.vkkt alþingis. Sé frá-
vikningartiillagan samþykkt við
þjóðaratkvæða-greiðsluna, er for-
set-inn end-aniega leyst-ur frá sörf
um, en sé hún felld, skal alþingi
þegar rofið og efnt til nýrra al-
þingiskosning-a.
Um bústað Forseta íslands seg-
ir í 12. gr. stjór-narskrárinnar,
að hann skuli hafa aðsetúr í
Reykjavíik éða inágrenni. Mun
no-kkur skoðanamunur hafa ver-ið
um það í upphafi, hvernig leysa
skyldi það mál. Urðu Bessastað-
ir að lokum.fyrir valinu sem að-
setursstaður forsetans. Mun það
haf-a ráðið úrslitum, að Sigurður
heitinn Jónasson forstjórí, þáver-
andi eigandi Bessastaða, gaf jörð
ina til þessara nota. Er eigi ann-
að vitað, en að flestir telji, að
þar ha.fi vel ráðizt. Var það og
-táknrænt fyrir stefnumið hins
un-g-a íslenzka lýðveldis, að snúa
til vegs og frama sögu þess stað-
a-r, er svo margar minningar um
ánauð eriend-s valds voru tengd-
ar við. Þannig skyldi unnið á öðr
um sviðum þjóðlífsims, — a'ð snúa
aldalangri lægingu iands og þjóð-
ar til reisnar og framfara.
Undir farsælli stjórn þeirra
tveggja mætu manna, sem hin-gað
til hafa gegn embætti Forseta
íslands, hefur og svo vel tekizt,
að Bessasaðir hafa hlotið virð-
Keflvíkingar og hafið
OÓ-Reyk-javík, la'Ugardag.
Á morgun, sunnudag, verður
d.agu-r Keflavikur á sýningunni ís-
lendingar og ha-fið. Kl. 15,00 héfst
skemmtid-agskrá í Laugardalshöll
i-nni, sem Keflrv-íkinga-r sjá u-m með
Jón Grétar Sigurðsson
héra5sdómslögmaSur
Austurstræti 6
Slmi 18783.
RAFGEYMAR
ENSKIR
— úrvals tegund
LONDON — BATTERY n
fyrirliggjandi. Gott verð.
Lárus Ingimarsson, heildv.
Vitastíg 8 a. Sími 16205.
Hlijóma í broddi fyikin-gar. Helgi
Skúlason leikari les upp og Krist-
inn Reyr les frumsamin Keflavík
urljóð. Lúðrasveit pilta úr Kefla-
vík leikur og Sigfús Halldórsson
leikur á pí-anó og syngur lög sem
hann hefur samið við lj-óð sem oft
eru um Keflavik og Keflvíkinga.
ingai*sess í huga þjóðarinnar og
orðið höfuðból landsins. Og hús-
bændur st-aðarins hafa kunnað þá
list, að vera höfðin-gjar í háttum
og hófsamir í emibættisvaldi síniu.
Má vænta þess, að eftirmenn
iþeirra fyilgi því fordæmi þeirra.
En fólfcið, sem nú velur for-
setann, má þá ekki heldur gleyma
þeirri þjóðarskyldu sinni, að
g-anga ti-1 forsetakjörsins 30. júnj
HOTEL
með þeirri háttvísi, er sæmir
kjöri í æðsta embætti þjóðarinn
GARÐUR
1 m. herb. kr. 300.-
2 m. herb. kr. 400.-
Veitingasalurinn op-
inn alla daga frá
7.00 — 23.30
HÓTELGARÐUR' HRINGBRAUT* SÍM115918
<§níineníal
Útvegum eftir beiðni
flestar stærðir hjólbarða
á jarðvinnslutæki
Önnumst ísuður og
viðgerðir á flestum stærðum
Gúmmívinnustofan h.f.
Skipholti 35 - Sími 30688
og 31055
STUÐNINGSMENN
KRISTJÁNS
ELDJÁRNS
FjölimMiiiiiin á
l«08ii i niialiál í(Vi na
JORD
Jörð óskast til kaups eða
leigu í suður- eða suðvest-
urlandi. Tilboðum sé skil-
að fyrir 1. júlí á afgr. blaðs
ips, merkt „Bújörð 1010“.
Nervus
RAFG1RÐING
Knúin meff 6 volta batteríi,
Einangrarar fyrir tréstaura.
Einangrarar fyri hiiff.
Einangrarar fyrir liorn
Polyten vafinn vír.
Aros-staurar ódýrir.
Ármúla 3
Sími 38900
Austurferðir
Reykjavík, Grímsnes, Laug
arvatn, Geysir, Gullfoss og
Reykjavík, Selfoss, Skeið.
Skálholt, Gullfoss, Geysir,
Laugarvatn alla daga.
Tjaldstæði ef óskað er.
Ferðir í Hrunamánna-
hrepp þrisvar í viku.
Bifreiðastöð íslands,
Sími 22500,
Ólafur Ketilsson.
I