Alþýðublaðið - 14.11.1990, Blaðsíða 4

4
Miðvikudagur 14. nóvember 1990
AMÐUBMÐIÐ
Armúli 36 Sími 681866
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Hinrik Gunnar Hilmarsson
Dreifingarstjóri: Sigurður Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Oddi hf.
Áskrifarsími er 681866
Áskriftargjald 1100 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 75 kr. eintakið
MIKILVÆGUR
FUNDUR í MADRID
Jón Sigurðsson, viðskipta- og iðnaðarráðherra, er
nýkominn heim úr stuttri för til Madrid, höfuðborgar
Spánar, þar sem hann var gestur spænskra jafnaðar-
manna á flokksþingi þeirra. En för Jón Sigurðssonar
var ekki einungis flokkslegs eðlis, heldur átti hann
óformlegar viðræður við forsætisráðherra, utanríkis-
ráðherra og fiskimálastjóra auk annarra framámanna
í spænsku stjórnkerfi og stjórnmálum svo og ýmsa
forystumenn úr stjórnmálaheimi Evrópubandalags-
ins. För viðskiptaráðherra er einkar mikilvæg vegna
þess að þarna gafst íslendingum einstakt og dýr-
mætt tækifæri til að kynna helstu forsvarsmönnum
Spánar og talsmönnum spænsku þjóðarinnar í sjáv-
arútvegsmálum hjá Evrópubandalaginu, sjónarmið
okkar íslendinga varðandi tolla- og fiskveiðimál.
Eins og fram hefur komið í fréttum Alþýðublaðsins,
hafa Spánverjar krafist þess að fá að veiða 38 þúsund
tonn af fiski í íslenskri fiskveiðisögu í skiptum fyrir
tollfrelsi sjávarafurða frá íslandi á mörkuðum Evrópu-
bandalagsins. Þessi krafa liggur nú á borðum fram-
kvæmdastjórnar EB. Sömu kröfu gera Spánverjar til
Norðmanna. íslendingar hafa margsinnis hafnað
kröfu EB um aðgang Evrópubandalagsríkja að ís-
lenskum fiskimiðum gegn aðgangi íslendinga að
mörkuðum EB. Evrópubandalagið mun ekki heldur
vera í aðstöðu til þess að leggja fram kröfu Spánverja
þar sem viðræður EFTA og EB um sameiginlegt evr-
ópskt efnahagssvæði standa nú yfir og þar eru sér-
hagsmunir íslendinga margtíundaðir.
Hað er því mikilvægt að íslensk sjónarmið séu út-
skýrð fyrir spænskum valdamönnum í sjávarútvegi,
ekki síst með síðari samninga við EB-ríki í huga. Slíkar
viðræður eru einkar heppilegar á óformlegum nótum
þar sem styrkt eru tengsl þjóðanna. Hið alþjóðlega
samstarf jafnaðarmanna hefur í þessu tilviki byggt
brú milli íslandsogSpánar. íslenski jafnaðarmaðurinn
Jón Sigurðsson á greiðan aðgang að spænsku jafnað-
armönnunum Gonzales, sem gegnir embætti forsæt-
isráðherra, Ordonez utanríkisráðherra, Rua fiskimála-
stjóra og Marin, sjávarútvegsframkvæmdastjóra EB.
Hin alþjóðlegu tengsl Alþýðuflokksins við bræðra-
flokka sína, hafa oftsinnis auðveldað viðræður og
samninga milli íslands og erlendra ríkja á þeim tímum
sem flokkurinn hefur átt aðild að ríkisstjórnum ís-
lands. Alþýðuflokkurinn hefur mikið samstarf við
jafnaðarmenn um heim allan og í gegnum þrjár meg-
inleiðir; Alþjóðasamtök jafnaðarmanna, Samtök nor-
rænna jafnaðarmanna (SAMAK) og hreyfingu evr-
ópskra jafnaðarmanna (sósíaldemókratar í EFTA- og
EB-ríkjum). Af íslenskum stjórnmálaflokkum hefur
Alþýðuflokkurinn þá sérstöðu að hafa verið lang-
lengst í tengslum og samstarfi við alþjóðlega bræðra-
flokka og hreyfingar jafnaðarmanna. Jafnaðarmanna-
flokkar í Evrópu og víða um heim eru geysilega sterkir
og iðulega í forystu ríkisstjórna fjölda ríkja heims. Hin
mikilvægi fundur í Madrid hefði ekki verið mögulegur
nema vegna beinna tengsla Alþýðuflokksins við al-
þjóðlega jafnaðarmenn, í þessu tilviki við spænska
jafnaðarmenn.
ÁHUGALEYSI Á
VELFERÐ
Alþingismenn hafa ekki áhuga á „mjúkum málum."
Það sannaðist illilega í vikunni þegar Guðrún J. Hall-
dórsdóttir, Kvennalista, mælti fyrir athyglisverðri til-
lögu til þingsályktunar um aðstoð við ungmenni sem
flosna upp úr skóla. Af 63 þingmönnum voru aðeins
9 viðstaddir. Að baki þessu mjúka máli búa þó gler-
harðar staðreyndir. Um 30—40 ungmenni eru á ver-
gangi í þjóðfélaginu. Æ stærri hópar ungmenna
flosna upp úr skólum og verða vímuefnum að bráð.
Fimmti hver unglingur segist ekki hlakka til framtíðar-
innar. Þessi umkomulausu, ógæfusömu ungmenni
eru fórnarlömb hins harða þjóðfélags þar sem pen-
ingahyggja frjálshyggjunnar ræður ríkjum. Þessi ung-
menni eru afkvæmi hagfræðingaþjóðfélagsins sem
hefur steypt allri umræðu í sama mótið og þar sem
mannlegri samheldni, hlýju og umhyggju erá dyr vís-
að. Þar sem valdamenn og stjórnmálamenn geta ekki
lokið upp munni án þess að tala efnahagstungum. Og
þegar velferðarmál eru til umræðu í þingsölum,
ganga þingmennirnir út. Stendur okkur virkilega á
sama um þjóðfélagsgerð okkar? Stendur okkur virki-
lega á sama um náungann? Skipta peningar orðið
öllu? Snúum við öll orðið baki við þeim sem minna
mega sín og göngum út?
ÖNNUR SJÓNAMID
að kemur glöggt fram í
eiðara Þjóðviljans í gær að
höfundur var á launum hjá
bændasamtökunum áður en hann
settist í ritsjórastól. Leiðarinn ber
heitið Líflömbin og er lagt út af
vanda bænda á haustin að verða
að velja þau lömb sem eru á vetur
setjandi: Eitt vandasamasta
verk bændanna á haustdögum
hefur jafnan verið það forval
eða prófkjör sem felst í því að
velja líflömbin. Undir vei
heppnuðu úrvali er afurðasemi
og framlegð hjarðarinnar kom-
in. ... Þótt sauðfjárræktarlög
samtímans njóti þess að tölvur
geymi urmul upplýsinga um
ætterni og eðliseinkenni fjár-
stofnsins á búinu, er ævinlega
nokkurt happdrætti fólgið í
forvalinu í fjárhúsunum.
... UppstiIIingar, forval og
prófkjör hjá stjórnmálaflokk-
unum eru nokkur hliðstæða
þessarar fornu lífsnauðsynjar
í sveitum, vali liflamba og und-
aneldisgripa almennt,...“
Það vekur nokkra athygli þegar
kemur að því að finna þær aðferð-
ir sem stjórnmálaflokkarnir hafa
beitt til þess að velja „líflömbin,"
reynist sauðkindin ekki ná yfir for-
val framsóknar. Ritstjórin segir að
í Reykjavík hafi Framsóknarflokk-
urinn farið á valhoppi — a.m.k.
Guðmundur G. Þórarinsson, sem
ekki undi því að aðrir voru valdir
umfram hann. í stjórnmálagrein-
ingu sinni kemst ritstjórinn enn-
fremur að því að ekki var haft for-
val eða prófkjör, t.d. hjá krötum á
Suðurnesjum, vegna þess að val
líflambanna hefði með forvali get-
að farið á „allt annan veg en
flokkseigendur á hverjum stað
óskuðu.“ Sjálfstæðismenn á
Reykjanesi hafi hins vegar haldið
sig við kynbótafræðina, „þar sem
Ritstjóri Þjóöviljans segir Guð-
mund G. hafa valhoppað.
niðjar sögufrægra og þaul-
reyndra einstaklinga geisast
fram á sjónarsviðið og hlamm-
ast fyrirhafnarlítið í óðalssæti
sín á Alþingi, Iíkt og þekkist á
hestamannamótum og hrúta-
sýningum."
Hér skal ógetið við hvern er átt
af prófkjörslista Sjálfstæðisflokks-
ins á Suðurnesjum, en sá sem um
er rætt kvað það m.a. til síns ágæt-
is fyrir prófkjör að hann hefði
góða undirstöðu (menntunar) til
að gerast þingmaður.
DAGFINNUR
Arafat til hjálpar Guðmundi G.
Þá er skoðanakönnun framsókn-
armanna í Reykjavík lokið.
Framsóknarmenn í höfuðborg-
inni hafa þá skoðun, að Finnur
Ingólfsson, aðstoðarmaður heil-
brigðisráðherra, sé vænlegasti
framsóknarmaðurinn í Reykjavík
en Guðmundur G. Þórarinsson sé
næstbesti kosturinn.
Þetta segir Guðmundur G. að sé
tóm della, hann sé í raun vinsæl-
asti maðurinn en Finnur hafi með
klíkuskap haft áhrif á skoðana-
könnunina.
Guðmundur sé í raun gísl klí-
kunnar í kringum Finn Ingólfsson.
Annar vinsæll framsóknarmað-
ur, Steingrímur Hermannsson,
hefur öðrum hnöppum að hneppa
í augnablikinu en að taka þátt í
prófkjörum.
Steingrímur hefur nefnilega
uppgötvað að íslenskur læknir er
í gíslingu í írak og hefur brugðið á
sérkennilegt ráð til að frelsa lækn-
inn úr gíslingu. Steingrímur hefur
nefnilega haft samband við sinn
gamla vin Arafat og beðið hann
um að ræða við Saddam Hussein
og fá íslenska lækninn lausan úr
gíslingunni. Steingrímur sagði við
fjölmiðla í fyrradag, að töluverðar
líkur væru á að þetta tækist,
vegna þess að íslenski herinn væri
ekki að ógna Hussein við Persa-
flóa og þess vegna liti ógnvaldur-
inn velvildaraugum til okkar ís-
lendinga.
Það má því kalla það lán í óláni
að varðskipin hafi ekki verið köll-
uð á vettvang og send til Persaflóa.
Nú finnst mér sem pólitískum
hugsuði að Guðmundur G. Þórar-
insson ætti að biðja flokksbróður
sinn Steingrím að hafa samband
við Arafat til að hræða Finn til
hlýðni.
Eins og Guðmundur G. hefur
bent á í útvarpsviðtali voru þeir
Finnur búnir að semja um úrslit
skoðanakönnunarinnar yfir kaffi-
bolla í Kringlunni í Alþingishús-
inu. Síðan tekur Finnur upp á því
að setjast í fyrsta sætið. Finnur brá
hins vegar fyrir sig óminnishegra
forsætisráðherra og sagðist ekkert
muna eftir neinu samkomulagi.
Guðmundur svarar þá einnig að
hætti Steingríms og segist hafa
verið gabbaður.
Hvað um það, ég er sannfærður
um að Finnur myndi setjast í ann-
að sæti ef Arafat sendi honum ósk
um að gera svo.
Annars er skoðanakönnun Fram-
sóknarflokksins í Reykjavík ein-
hver mesta bylting sem gerð hefur
verið í flokknum. Um land allt setj-
ast sömu mennirnir í sömu sætin.
Þetta er íhaldssemi ef íhaldssemi
er til.
Og þess vegna er með öllu óþol-
andi að Guðmundur fái ekki að
setjast í friði í sitt fyrsta sæti eins
og allir hinir. Bara vegna þess að
einhverjir framsóknarmenn eru
með einhverjar skoðanir á lofti.
Skoðanakannanir eða prófkjör
eiga auðvitað að vera þannig gerð,
að fyrst geri menn samkomulag
um hvernig röðin eigi að vera á
listunum og síðan sé kosið í sam-
ræmi við það.
Það er náttúrulega alveg út í
hött að láta þátttakendur í próf-
kjöri eða skoðanakönnunum um
það að stilla upp. En ef svo illa vill
til að þessi mál fara úr böndunum,
eins og í skoðanakönnun Fram-
sóknarflokksins í Reykjavík, má
alltaf kalla til Arafat.
Hvernig væri að gera Arafat að
framkvæmdastjóra Framsóknar-
flokksins? Eða að yfirmanni Land-
helgisgæslunnar?