Alþýðublaðið - 07.05.1990, Síða 1

JUHUUBD
67. TOLUBLAÐ 71. ÁRGANGUR
ÞRIÐJUDAGUR
Z. MAÍ 1990
HJÚKRUNARFRÆÐINGAR standa nú í samninga-
viðræðum við ríki og bæ um kjaramál. Hjúkrunarfræðing-
arnir vilja fá tryggingu inn í samninga sína þannig að laun
þeirra hækki, ef sambærilegi hópar í þjóðfélaginu fá launa-'
hækkun.
TEKKAR vilja komast inn í Evrópubandalagiö. Þeir hafa
undirritað samninga við Bandalagiö og lýstu tékknesku
fulltrúarnir yfir áhuga á að verða meðlimir í EB fyrir alda-
mót.
NORSK KREPPA: Hægri flokkurinn hefur lýst yfir
stuðningi við aðild landsins að EB. Þetta hefur hleypt illu
blóði í samstarfsflokkana í ríkisstjórninni, Kristilega þjóð-
arflokkinn og Miöflokkinn, því þeir telja þessa yfirlýsingu
stríða gegn stjórnarsáttmálanum. Þar er gert ráð fyrir við-
ræðum EFTA og EB en ekki inngöngu í EB. Jan P. Syse, for-
sætisráðherra og formaður Hægri flokksins, hefur dregið
úr yfirlýsingunni og segir hana ekki skipta máli.
AGREININGUR I EB: Deila er komin upp á milli Ráð-
herraráðs EB og Framkvæmdaráðs Bandalagsins um af-
stöðuna til EFTA. Ráðherrarnir telja framkvæmdastjór-
ana, með Jaques Delors í fararbroddi, bafa haldið uppi
harðlínustefnu gegn EFTA og vilja hraða viðræðum þess-
ara tveggja bandalaga um evrópskt efnahagssvæði.
TAPINORSKU FISKELDI: Tap í norsku fiskeldi nam
á milli 15—20 miljörðum íslenskra króna á síðasta ári.
Þetta hefur komiö mjög illa við mörg byggöarlög og marga
banka en tap hefur verið á fiskeldinu allar götur síðan
1988.
MÝGRÚTUR AF NEFNDUM: Það eru starfandi 560
nefndir á vegum íslenska ríkisins. Flestar þeirra eru á veg-
um Menntamálaráðuneytisins, 153, Heilbrigðisráðuneytið
er með 56 á sínum snærum og Alþingi er með 42 nefndir.
Þetta kom fram í svari forsætisráðherra við fyrirspurn Mál-
fríðar Sigurðardóttur og Danfríðar Skarphéðinsdóttur rétt
fyrir þinglok.
HAFIS : Landsins forni fjandi er enn að ergja sjómennina.
Vegna þrálátrar vestanáttar hefur hafísinn þröngvað tog-
urunum frá grálúðumiðunum fyrir vestan og eru þeir flest-
ir farnir á aðrar veiðar.
GUNNAR FLOVENZ hefur verið skipaður formaöur
Sildarútvegsnefndar. Hann hefur veriö framkvæmdastjóri
nefndarinnar síðan 1959. Við- starfi hans sem fram-
kvæmdastjóri tekur Einar Benediktsson.
HÆSTIRETTUR ákveður í dag hvort ástæða sé til þess
að staðfesta ákvörðun undirréttar um gæsluvarðhald yfir
manni vegna morðsins í Stórageröi. Tveir mannanna
kærðu úrskurðinn en fyrir helgi játaði annar mannanna aö
hafa verið á staönum og dró síðan kæru sína til baka.
Komið hefur fram að sá sem játaði vann eitt sinn á bensín-
stöðinni við Stórageröi.
BÍLBELTI í AFTURSÆTI: Frá og með 1. október næst-
komandi verða allir farþegar í aftursætum bifreiða að vera
með spennt bílbelti. Það voru þingmenn úr öllum flokk-
um, með Salome Þorkelsdóttur í fararbroddi, sem fluttu
þessa tillögu á þingi og var þetta samþykkt rétt fyrir þing-
lok. Þess má geta að Salome var einnig í fararbroddi þeirra
þingmann sem komu bílljósanotkun 24 tíma á sólarhring
i gegnum þingið fyrir nokkrum árum.
LESÐARSNNIDAG
Alþýðublaðið fjallar um þinglausnir í dag. Alþýðu-
blaðið telur að fráfarandi þing hafi afgreitt mörg
og mikilvæg stjórnarfrumvörp sem marka tíma-
mót í sögu þjóðarinnar. Alþýðublaðið telur árang-
ur ríkisstjórnarinnar mikinn í heild og að lagður
hafi verið grundvöllur að nýju framfaraskeiði á ís-
landi.
SJÁ LEIÐARA Á BLS. 4:
VIÐ ÞINGLOK.
Hin súru vínber
Nýr fjölmiölarisi
Jón Sigurðsson, iðnaðar- og
viðskiptaráðherra segir í um-
ræðugrein söguna af refnum
sem gekk i víngarð um upp-
skerutímann og náði ekki að
klófesta vínberin og sagði þau
súr. Jón segir að þessi saga
gildi um stjórnarandstööuna,
Árni Samúelsson heitir mað-
ur, fyrrum landsliðsmaður i
handbolta, bióeigandi í Kefla-
vík, síðan bíókóngur í Reykja-
vík, — nú haslar hann sér völl
sem risi í nútíma fjölmiðlun.
Við drögum upp nærmynd af
Árna í blaðinu í dag.
500 og 1000 ára fundi Ameríku fagnad:
5
Aukablað
um Suðurland
Aukablað um Suðurland
fylgir Alþýðublaðinu í dag.
Kynnt eru þau helstu mál sem
heitast brenna i Suðurlands-
kjördæmi fyrir sveitarstjórnar-
kosningarnar. ,
Leifur-heppni og Kolumbus
voru báðir synirNorðmanna
Rómanskar þjóðir
hyggjast fagna því árið
1992 að þá eru liðin 500 ár
frá því að Kólumbus fann
Ameríku. A sama tíma eru
Islendingar og Norðmenn
að hugsa um að halda á
lofti minningu Leifs-
heppna Eiríkssonar og
fundi hans á Vínlandi hinu
góða um það bil 500 árum
áður.
Hér er um afar viðkvæmt
„diplómatískt" mál að ræða.
ísléndingar og Norömenn
hafa löngum hvorir um sig
viljað eigna sér Leif-heppna.
Norömenn viðurkenna að
Leifur sé fæddur á íslandi og
því Islendingur að því leytinu
til og virðast því leggja meiri
áherslu á að hann sé norrænn
landkönnuður. Þó svo að
Norömenn og íslendingar
geti sameinast um að halda
Fjáraukalög 1990:
Breyttar
forsendur
—nývinnu-
brögð
Það heyrir til nýmæla að
fjáraukalög séu samþykkt
á því ári sem þau taka tii.
Það var í fyrsta skipti í
haust að fjáraukalög voru
samþykkt fyrir yfirstand-
andi ár. Nú eru þau sam-
þykkt að vori og því fengin
leiðrétting á þeim liðum
fjárlaga sem þegar hefur
orðið breyting á eða
breyttar forsendur liggja
fyrir.
Áður fyrr voru fjáraukalög
iðulega samþykkt löngu eftir
aö fjárlagaáriö var liðið. I
raun var þingið með því ein-
göngu að leggja blessun sína
yfir þá umframeyðslu ríkisins
sem þegar var orðin stað-
reynd. Þá hefur þaö komiö
oft og iðulega fyrir að Alþingi
hefur samþykkt lög sem hafa
í för með sér kostnað umfram
gildandi fjárlög án þess aö
þau hafi verið tekin formlega
til endurskoðunar.
Með þeim kjarasamning-
um sem voru gerðir í vetur
breyttust forsendur fjárlaga
en í þeim var áætlað að verð-
bólgan á árinu yrði um
16—17%. Nú er hins vegar
reiknað með aö veröbólgan
verði um 2,0—3,5% minni en
ráögert var fyrir kjarasamn-
inga.
minningu Leifs Eiríkssonar á
loft er málið engu að síður
viðkvæmt gagnvart Róm-
önsku þjóðunum og þá sér-
staklega Itölum og Spánverj-
um.
Suður-Evrópuþjóðirnar
hyggjast sigla eftirlíkingum af
skipum Kolumbusar frá Spáni
til Ameríku í tilefni minning-
ar fundar Kolumbusar á Am-
eríku. Hugmyndir hafa veriö
á lofti um að samhliöa þeirri
skipalest yrðu send tvö, þrjú
víkingaskip. Samkvæmt
heimildum blaðsins er nú þó
frekar hugað að senda vík-
ingaskip norðurleiðina frá
Noregi með viðkomu á Is-
landi og Grænlandi til Amer-
íku. Norrænir höfðingar vilja
ekki spilla gleði ítala og Spán-
verja beggja vegna Atlants-
ála þegar þeir fagna fundi
Kólumbusar. Umræddar
þjóðir vinna nú aö því bak viö
tjöldin að ná samkomulagi
um hvernig þessara tíma-
móta verði minnst svo ekki
komi til árekstra.
Það er kannski Norðmönn-
um huggun harmi gegn að
þrátt fyrir íslenskt þjóðerni
Leifs Eiríkssonar hefur komið
fram að Kolumbus var sam-
kvæmt heimildum blaðsins
sonur Norðmanns. Sá á að
hafa verið frá Bergen og flust
til Genoa á Spáni. Þrátt fyrir
að Norðmenn geti nú eignað
sér Kolumbus aö nokkru eins
og Leif Eiríksson eru þeir
staðráðnir i að halda minn-
ingu Leifs á lofti með Islend-
ingum þegar blóðheitir Suð-
ur-Evrópubúar fagna fundi
Kolumbusar á Ameríku. Þeir
vilja bara ekki egna sunnan
menn um of né spilla veislu-
gleði þeirra. Það mun því
væntanlega reyna á diplóma-
tíska hæfileika viðkomandi
þjóða svo þetta geti allt fariö
fram í mesta bróðerni.
— I sjöunda himni —
Þau Sigriður Beinteinsdóttir og Grétar Örvarsson eru aö sjálfsögðu í gleðivimu eftir glæsilegan
árangur i Zagreb i Evrópusöngvakeppninni. Fjóröa sætið er besti árangur íslands til þessa og
það sæti var ekki sist þeim Sigríði og Grétari að þakka.
Skúfí heitir
nú Sir Watter
Gissur Sigurðsson
fréttamaður útvarps-
ins náði stuttu samtali
við landa vorn einn í
Seattle í Washington í
Bandaríkjunum í síð-
ustu viku. Sá maður
heitir í raun Skúli Jóns-
son, er fjallríkur fram-
leiðandi tilbúinna
húsa, sem hann selur
m.a. til Japan. Skúli
þessi átti í erfiðleikum
með nafnið, Kanar gátu
ekki sagt Skúli. Fór
hann því að kalla sig
Sir í staðinn, bætti við
Walter, sem er gott og
gilt enskt nafn. Loks
tók hann upp nafnið
Lindal, enda ættaður
úr Línakradal í Húna-
þingi. Útkoman var því
góð, — í stað þess að
heita Skúli Jónsson hét
maðurinn Sir Walter
Lindal.
Landar okkar vestra
hitta Sir Walter þann
mæta öldung á góðum
stundum, — en kalla
hann ævinlega Valda!