Alþýðublaðið - 26.05.1990, Side 11
Laugardagur 26. maí 1990
VIÐTAL
11
Kosningabaráttunni fyrir borgarst jórnarkosning-
ar i Reykjavik 1990 er lokið. I dag kemur i Ijós
hvernig þeir verja atkvæði sinu sem i niðurstöðum
skoðanakannana eru færðir i einn hóp undir heitinu
óákveðnir. Ólina Þorvarðardóttir er f jögurra barna
móðir og býr i Vesturbænum. Hún hefur óneitanlega
sett svip á þá kosningabaráttu sem nú er lokið. Hún
hefur leitt lista Nýs vettvangs, þar sem saman er
komið það f ólk sem er orðið leitt á sundrungu minni-
hlutans i borgarstjórn Reykjavikur og segist vilja
setja hagsmuni Reykvikinga ofar hagsmunum
stjórnmálaflokka. Flest bendir til að Nýr vettvangur
muni vinna „móralskan" sigur i þeirri merkingu að
hann verði stærstur andstæðinga sjálfstæðismanna
i nýrri borgarstjórn. Hins vegar bendir fátt til að
Nýjum vettvangi takist það ætlunarverk sitt að f ella
meirihluta sjálfstœðismanna. Þetta virðist þó ekki
slá Ólinu Þorvarðardóttur út af laginu, þvi hún segir
einfaldlega að takist ekki að fella meirihlutann
núna, þá gerist það bara næst. Ólina er i viðtali við
Alþýðublaðið á kjördag. Ólina er nýliði á stjórn-
málasviðinu og þetta er fyrsta kosningabaráttan
hennar. Skyldi þátttaka i kosningabaráttu hafa ver-
ið eitthvað lik þvi sem hún átti von á?
VIÐTAL: JÓN DANÍELSSON
— I meginatriðum var hún ekk-
ert ólík því sem ég átti von á. Þó er
það svo að alltaf kemur manni
eitthvað á óvart þegar maður er
að reyna hlutina í fyrsta sinn. Það
sem ég átti kannski síst von á, er.
arlegri kosningabaráttu. Þið
hjá Nýjum vettvangi hélduð
sérstakan blaðamannafund til
að vekja athygli á útgáfu bæk-
linga á kostnað borgarsjóðs,
en bæklingana sögðuð þið
Ólína Þorvarðardóttir, oddviti Nýs vettvangs, er í viðtali við Alþýðublaðið
á kjördag. Sumir þættir kosningabaráttunnar hafa komið henni töluvert á
óvart og hún segir m.a. að kosningabarátta sjálfstæðismanna hafi byggst
svo mjög á persónulegum svivirðingum að hún sé nú farin aö fela Morgun-
blaðið fyrir börnum sinum.
Húsnæöismál,______________
öldrunarmál og____________
dagvistir_________________
Allar líkur virðast núna
benda til þess að Nýr vettvang-
ur verði á næsta kjörtímabili
einn af minnihlutaflokkunum í
borgarstjórn Reykjavíkur. En
jafnvel í minnihluta er stund-
um unnt að hafa einhver áhrif.
Ef ykkur tekst það, hverju viltu
þá helst ná fram?
— Það eru þrír málaflokkar sem
brenna heitast á Reykvíkingum og
við munum að sjájfsögðu leggja
mesta áherslu á þá. í fyrsta lagi eru
það húsnæðismálin sem er gífur-
lega mikið hagsmunamál. Það
þarf að stórauka uppbyggingu fé-
lagslegs húsnæðis í Reykjavík.
Okkur vantar miklu fleiri kaup-
leiguíbúðir, búseturéttaríbúðir og
leiguíbúðir. Það vantar líka mikið
upp á að nægilegt framboð sé á
lóðum undir slíkt húsnæði og því
þarf að breyta.
Öldrunarmál eru líka í algerum
ólestri. í þeim efnum má segja aö
ríki neyðarástand. Biðtíminn eftir
hjúkrunarrými er núna þrjú ár og
á biðlistum Félagsmálastofnunar
bíða nú 1.350 gamalmenni eftir
úrræöum. Þar af búa 600 manns
við algera neyð. Dagvistarrými
eru eins og allir vita allt of fá. Þaö
ástand er auðvitað algerlega óvið-
EKKI NUNA —
\ BARA NÆST
það hversu langt menn eru reiðu-
búnir að ganga í persónulegum
árásum og hvernig reynt er að ráð-
ast á það sem fólki er heilagast til
þess að lama andstæðinginn.
Þetta kemur að sjálfsögðu niður á
málefnalegri umræðu, og er mjög
miður.
SjáHstædismenn hirda
ekki um málefai_____________
Þessi kosningabarátta hefur ein-
kennst af mikilli málefnafátækt
sjálfstæðismanna. Af þeirra hálfu
er lögð meiri áhersla á einstaka
menn og það að gera andstæöing-
ana tortryggilega persónulega.
Málefnin sitja hins vegar á hakan-
um.
Hins vegar finnst mér mikill
munur á áróðri sjálfstæðismanna
annarsvegar og málflutningi
minnhlutaflokkanna hinsvegar.
Þeir síðarnefndu halda sig að
mestu við málefnin. Eiginlega átti
ég þó von á harðari kosningabar-
áttu, þ.e.a.s. harðari átökum um
málaflokka. Ég var viðbúin því að
þessi tími yrði krefjandi og sú varð
raunin. Það hefur hins vegar kom-
ið mér einna mest á óvart, hversu
skemmtilegt þetta er, — þrátt fyrir
allt.
Þú nefndir persónulegar
árásir. Geturðu nefnt dæmi um
ákveðin spjótalög af því tagi
sem beint hefur verid beinlínis
gegn þér?
— Já, það get ég auðveldlega.
Bæði ég og aðrir frambjóðendur
Nýs vettvangs, höfum þráfaldlega
lent í því að vera kallaðir lygarar í
Morgunblaðinu, — jafnvel í fyrir-
sögnum sem blaðið hefur valið
sjálft. Þar hafa menn með útúr-
snúningum og rangfærslum verið
að reyna aö koma höggi á okkur
og rýja okkur trausti. Eg hef líka
orðið fyrir því að í lesendabréfum
hefur veriö efast um hæfni mína
sem uppalanda og velt upp ýms-
um spurningum um fjölskyldu-
hagi mína yfirleitt. Nú er svo kom-
ið að ég er farin að fela Morgun-
blaðið fyrir börnunum mínum.
Hér víkur þú talinu að óheið-
einkum innihalda áróður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn. Þið gerð-
uð kröfu um að kostnaðurinn
yrði endurgreiddur í borgar-
sjóð. Ráku sjálfstæðismenn
óheiðarlega kosningabaráttu?
Hafa þeir misnotað aðstöðu
sina sem borgarstjórnarmeiri-
hluti?
— Þetta dæmi um kosninga-
bæklingana er að sjálfögðu for-
kastanlegt mál. Að Reykjavíkur-
borg skuli nú rétt fyrir kosningar,
vera að dengja út lofgjörð um ríkj-
andi ástand — ástand sem engan
veginn er kynnt fyrir kjósendum
meö hlutlausum hætti. Við skul-
um ekki gleyma því að það er ein-
mitt það sem kjósendur eiga nú að
velja um, — hvort þeim líkar ríkj-
andi ástand. Það er langt síðan
ákveðið var að gefa út kynningar-
bæklinga um félagsmál og skipu-
lagsmál. Þessi rit hafa verið mjög
lengi í vinnslu, og á þeim tíma
hafa upplýsingar úrelst. Þar af
leiðandi eru ýmsar upplýsingar
sem þar koma fram, ekki bara úr-
eltar heldur beinlinis villandi. Það
er að sjálfsögðu óviðurkvæmilegt
að slengja þessu framan í kjósend-
ur, á kostnað þeirra sjálfra, nú rétt
fyrir kosningar.
Hefur Pavíð skipt um
skeöun <rá 1982?_____________
Sjálfstæðismenn hafa brugðið á
þaö ráð að reyna að gera lítið úr
þessu bæklingamáli. Mig langar
' hins vegar til að vekja athygli á því
að Davíð Oddsson gerði sjálfur
sambærilegar athugasemdir í
kosningabaráttunni 1982 vegna
bæklings sem þá var gefinn út á
vegum Reykjavíkurborgar, þegar
mun lengri tími var til kosninga en
í þessu tilfelli.
Sjálfstæðismenn hafa yfirburða-
einokunaraðstöðu hvað varðar
alla fjölmiðlun. Þeir eiga Morgun-
blaðið. Þeir eiga Stöð 2. Þeir hafa
aðgang að fyrirtækjum og fjár-
munum sem hin framboðin hafa
ekki. í krafti peningaveldis og
ítaka geta þeir auðveldlega nánast
einokað kosningaumræðuna, —
og þeir gera það. Þess vegna finnst
mér svo grátlegt að þeir skuli ekki
einu sinni geta notaö þessa aö-
stöðu til að koma af stað málefna-
legri umræðu, heldur böðlast
áfram í svívirðingaflaginu.
Ef við víkjum nú talinu ad
Nýjum vettvangi þá kostaði til-
urð hans nokkur átök sérstak-
lega innan Alþýðubandalags-
ins. Kemur þetta til með að
hafa áhrif á samtarf minni-
hlutaflokkanna í borgarstjórn
á næsta kjörtímabili?
— Það er algerlega undir hinum
framboðunum komið. Við höfum
margoft lýst yfir samstarfsvilja.
Við reyndum að ná samkomulagi
um sameiginlegt framboð allra
fyrir þessar kosningar. Það reynd-
ist ekki vilji til þess. Við fundum
það líka mjög glöggt að þótt
ákveðnar flokksstofnanir stæðu í
vegi fyrir sameiningu, þá höfðum
við flokksfólkið að stórum hluta á
okkar bandi og svo auðvitað fjöld-
ann allan af einstaklingum sem
komu til okkar utan við allt flokka-
skipulag. Okkar samstarfsvilji er
þannig alveg skýr og hefur veriö
það allan tímann.
Meirq samstarf og_____________
kannski sameining næst
Ég á satt að segja bágt með að
trúa því að flokkar sem hafa sam-
bærilega stefnuskrá og virðast í
orði kveönu hafa vilja til þess að
breyta forgangsröðun verkefna t
Reykjavíkurborg, — ég trúi því
ekki fyrr en ég tek á því að þessir
flokkar komi ekki til samstarfs viö
okkur eftir kosningar.
Áttu von á því að Nýr vett-
vangur nái þeim árangri í þess-
um kosningum að framboðið
kunni að leiða til eins sameig-
inlegs framboðs allra andstæð-
inga Sjálfstæðisflokksins í
næstu kosninum?
— Ég er ekki í neinum vafa um
það. Ég held að fólk sjái það núna
svart á hvítu að Nýr vettvangur er
eina öfluga mótvægið við Sjálf-
stæðisflokkinn og þótt við verðum
kannski ekki annað en mótvægi
eftir þessar kosningar, þá verðum
við til þess að fella þennan meiri-
hluta næst. Ég held aö úrslit þess-
ara kosninga muni kenna öðrum
minnihlutaflokkum þá staðreynd
aö í borgarstjórnarmálum leyfist
engin sundrung. Það sem til þarf
er sameining. Það þýðir ekkert að
vera að hugsa um flokkinn ,,sinn”.
Flokkarnir voru ekki stofnaðir
sjálfssín vegna, heldur fyrir fólkið,
og þeim ber að hafa hagsmuni
fólksins að leiðarljósi, eins og við
gerum á Nýjum vettvangi. Við
vorum eina stjórnmálaaflið sem
gaf Reykvíkingum kost á að velja
sinn eigin lista í opnu prófkjöri.
Við drógum engar flokkslínur,
heldur byggöum upp mannúölega
stefnuskrá sem menn eru sam-
mála um. Ég held að minnihluta-
flokkarnir muni gera sér það Ijóst
innan tíðar, að þeir verða að taka
höndum saman ef einhver árang-
ur á að nást. Sýna viljann í verki.
Alþýðuflokkurinn er eini
flokkurinn sem á beina aðild
að framboði Nýs vettvangs og
ýmsir hafa reynt að halda því
fram að framboðið sé í raun lít-
ið annað en dulbúið Alþýðu-
flokksframboð. Á fimmtudags-
kvöldið varst þú rækilega aug-
lýstur ræðuhaldari á fundi hjá
Áiþýðuflokknum. Ber kannski
að leggja þann skilning í þetta
að þú sért á leið inn í þann
flokk?
— Þaö er ósköp eölilegt að ég
tali á fundi hjá Alþýðuflokknum
og ber ekki aö leggja einn eða
neinn sérstakan skilning í það. Ég
geri það sem oddviti á Nýjum vett-
vangi. Alþýðuflokkurinn er líka á
Nýjum vettvangi, það má segja að
sem flokksheild sé hann okkar
dyggasti stuöningsaðili, eins og
sakir standa. Hvers vegna í ósköp-
unum ætti ég þá ekki að tala við
Alþýðuflokksmenn? Ég var líka
gestur Birtingar þetta sama kvöld
og talaði þar, þar er líka mitt fólk.
Allir sem styðja Nýjan vettvang
eru mitt fólk og ég hef verið á
fundum með okkar stuðnings-
mönnum úti um allan bæ. Það er
ekkert eðlilegra.
unandi. Þessa þrjá málafk>kka
munum við að sjálfsögðu leggja
langmesta áherslu á hvað varðar
þjónustu við íbúa þessarar borgar.
Þar fyrir utan eru svo umhverfis-
málin afar veigamikill þáttur í
okkar huga og ekki síður lífsskil-
yrði miðbæjarins. Þar þarf að gera
stórátak ef sá draumur okkar á að
rætast að Reykjavík verði myndar-
leg menningar- og ráðstefnuborg.
Kosningaspá___________________
Fæstir lesendur þessa við-
tals munu fara að sofa fyrr en
talið hefur verið upp úr kjör-
kössunum. Hvað heldur þú að
muni koma upp úr þeim?
— Nýr vettvangur verður von-
andi með fjóra borgarfulltrúa eftir
þessar kosningar. Það gæti farið
svo að einhverjir minnihlutaflokk-
anna fengju auk þess tvo til þrjá
borgarfulltrúa. Kjósendum verður
þó að vera það Ijóst að ennþá er
tími til að fylkja sér um sameing-
ingarafl Nýs vettvangs. Skoðana-
kannanir gefa okkur tilefni til að
ætla að við eigum möguleika á að
ná fimmta fulltrúanum inn. Það
væri að sjálfsögðu óskaniðurstað-
an.
Tveir fulltrúar annarra
minnihlutaflokka, segir þú. Al-
þýðubandalag, Framsóknar-
flokkur og Kvennalisti eiga nú
fulltrúa í borgarstjórn. Hver
dettur út?
— Ég gæti trúað því að Kvenna-
listinn dytti út.
En hvar ætlarðu að taka
fimmta borgarfulltrúa Nýs
vettvangs? Ætlarðu að fella ní-
unda mann Sjálfstæðisflokks-
ins.
— Já, mér finnst mikilvægt að
kjósendur viti af því að sá mögu-
leiki er til staðar að við fellum ní-
unda mann Sjálfstæðisflokksins.
Og það er allt til vinnandi að gera
það. Hins vegar væri enn meira
gaman að fella þann áttunda líka.
En ef við gerum það ekki núna, —
þá gerum við það bara næst. Ef
ekki núna — þá bara næst