Alþýðublaðið - 26.05.1990, Page 16

RITSTJÓRN
2? 681866 - 83320
FAX 82019
• • • • • • • • •
• • • •
• • • • • • • • •
• • • •
• • • • • • • •
••••••••• ••••
• • • •
• •••• ••••
• • • •
• • • • • • •
MOSKVA — Alexander Vlasov, dró í gær framboð sitt til
kjörs forseta rússneska lýðveldisins til baka. Gorbatsjov,
forseti landsins studdi Vlasov til embættis. Akvörðun
Vlasov kom mjög á óvart og er talin auka mjög sigurlíkur
róttæka umbótasinnans Boris Yeltsins.
VARSJA — Lech Walesa,
leiðtogi Samstöðu, pólsku
verkalýðssamtakanna,
sagði verkfall lestarverka-
manna sem nú hindrar
flutninga til helstu hafna
landsins, afsprengi pólitísks
leynimakks og að það gæti
leitt til borgarastyrjaldar.
JERUSALEM — Palestínskir verkamenn særöu mjög al-
varlega ísraelskan bónda með hnífstungu á vesturbakkan-
um í gær. Sextán Palestínumenn og einn ísraeli hafa látist
í óeiröunum á herteknu svæðum Israelsmanna til þessa.
NORRKOPING — Sænska lögreglan telur brennuvarg
hafa veriö aö verki þegar flóttamannabúöir brunnu til
grunna í bænum Kimstad í suöurhluta Svíþjóöar á fimmtu-
dag. Mikil andstaða ríkir meöal bæjarbúa gegn aöflutningi
innflytjendanna sem flestir koma frá íran, Líbanon, Sómal-
íu og Eþíópíu. Straumur innflytjenda til Svíþjóöar hefur
aukist mjög og búast stjórnvöld við að um 40 þúsund inn-
flytjendur sæki um ríkisborgararétt á næstu tólf árum, en
það eru helmingi fleiri en í fyrra.
JOHANNESARBORG
— Jerry Richardson, líf-
vöröur Winnie Mandela
hefur veriö fundinn sekur
um aö hafa myrt 14 ára
ungling, samkvæmt úr-
skurði suöur-afrískra dóm-
stóla.
0SL0 — Norðmenn hafa itrekað mótmæli gegn fyrirhug-
aðri kjarnorkuendurvinnslustöð við Dounreay á norður
strönd Skotlands. Kristin Hille Valla, umhverfisráðherra
Norðmanna lýsti meðal annars yfir áhyggjum vegna áhrifa
úrgangs frá verksmiðjunni á lífríki Noröur-Atlantshafsins.
PARIS — Franskar herdeildir búa sig undir að flytja brott
útlendinga úr borginni Port Gentil, helstu olíuborg Gabon.
Par hafa aö undanförnu geisað miklar óeirðir og hafa tveir
menn falliö. Uppreisnarmenn hafa krafist afsagnar forseta
landsins, Omar Bongo.
BONN — Helmut Kohl, kanslari Vestur-þýskalands, sagði
í gær aö yfirmenn herafla NATO, Varsjárbandalagsins og
fulltrúar hinna hlutlausu ríkja Evrópu ættu að hittast reglu-
lega til viðræöna í anda breyttra samskipta milli austurs og
vesturs.
B0G0TA — Kólumbíumenn ganga til forsetakosninga á
morgun. Kosningabaráttan hefur einkennst af heiftarlegu
stríði eiturlyfjakónga og vinstrisinnaðra skæruliða, en þeir
fyrrnefndu eru taldir bera ábyrgð á morðum á forsetafram-
bjóðendum.
KAMPALA — Uppreisnarmenn myrtu 13 manns þegar
þeir réðust á búðir fólks sem fúiö haföi heimkynni sín í her-
ferösem farin var gegn skæruliöum í Noröur-Úganda. Eor-
seti Uganda, Yoweri Museveni hefur lýst því yfir að tekist
hafi að yfirbuga að mestu helstu hópa uppreisnarmanna.
ROM — ítalskri flugum-
ferðastjórar hafa boðað
verkfall að kvöldi úrslita-
leiks heimsmeistaramóts-
ins í knattspyrnu sem hald-
ið verður á Italíu í júní. Bú-
ist er við þúsundum áhorf-
enda á mótið.
WASHINGTON — George Bush, forseti Bandaríkjanna,
lýsti því yfir á fitpmtudag að Kínverjar myndu halda svo-
kölluðum bestu kjörum á komandi ári. Pessi ákvörðun for-
setans hefur vakið talsverða athygli því senn er liðiö ár frá
blóðbaðinu á torgi hins heilaga friðar. Bush sagði ákvörð-
unina þjóna hagsmunum beggja þjóða.
ERLENDAR FRÉTTIR
Umsjón: Laufey E. Löve
Sovétríkin:
Forsætisráðhemmn
hófar að segja af sér
(MOSKVA, Reuter) Nikolai
Ryzhkov, forsætisráð-
herra Sovétríkjanna, hef-
ur lýst því yfir að hann
muni segja af sér ef ekki
tekst að tryggja framgang
þeirra efnahagsumbóta
sem hann hefur sett á odd-
inn. Ryzhkov hefur verið í
fararbroddi fyrir þeim
sem vilja koma á markaðs-
kerfi í Sovétríkjunum.
Mikil ólga er meðal al-
mennings í Sovétríkjunum
vegna samþykktar forseta-
ráðsins síðasta þriöjudag um
aö tekiö veröi upp markaðs-
kerfi með íhlutun ríkisvalds.
Hafa stjórnvöld í Úkraínu,
næst stærsta lýðveldis Sovét-
ríkjanna, sagt að þau muni
leggjast gegn þessum tillög-
um stjórnvalda í Moskvu. Þá
hyggjast námaverkamenn
mótmæla tillögunum á þingi
námaverkamanna sem hald-
ið verður innan skamms, en
það gæti boðað allsherjar
verkfall námuverkamanna
hóta aögeröum verði ekki
horfiö frá því að taka upp
markaöskerfi i Sovétríkjun-
um.
til að mótmæla breytingun-
um.
,,Ef almenningur hefur
ekki trú á aðgerðum stjórn-
valda þá er eðlilegt að nýir
menn taki við stjórntaumun-
um,“ sagði Ryzhkov, forsætis-
ráðherra Sovétríkjanna. Um-
ræður hafa nú staðið í hátt á
annan dag í sovéska þinginu
um tillögur um breytingar á
efnahagskerfinu, en þingið
verður að samþykkja þær til
að þær öðlíst lagalegt gildi.
Hundrað þúsund títháir
missa vinnu á mánudag
(MOSKVA, Reuter) Stjórn-
völd í Litháen neyddust í
gær til að loka fyrir heitt
vatn og gufu til flestra fyr-
irtækja vegna efnahags-
þvingana Sovétmanna. Tal-
ið er að allt að 100 þúsund
manns missi vinnu sína á
mánudag vegna þessa.
íbúar landsins eru alls 3,5
milljónir.
Mikhail Gorbatsjov, forseti
Sovétríkjanna, tilkynnti á
fimmtudag að Litháar kynnu
aö fá sjálfstæði að tveim til
þrem árum liðnum ef þeir
drægju sjálfsstæðisyfirlýs-
ingu sína til baka. Forsetinn
bauö þessa málamiðlun eftir
klukkutíma fund með lithá-
ískum embættismönnum.
Tillaga Gorbatsjovs er ný í
deilum um sjálfstæði Litháen
og er skref í átt til samkomu-
lags að mati Nikolai Medve-
dev, fulltrúa í æðstaráði Sov-
étríkjanna.
Litháir hafa til þessa vísað
öllum slíkum tilmælum á bug
(GENF, Reuter) Yasser Ara-
fat, leiðtogi PLO, hefur far-
ið þess á leit að öryggis-
sveitir Sameinuðu þjóð-
anna taki að sér verndun
íbúa á hernumdu svæðum
ísraelsmanna. Arafat bar
þessa ósk fram á fundi ör-
yggisráðs Sameinuðu
þjóðanna í Genf í gær, en
til fundarins var boðað
vegna óeirðanna að und-
anförnu á herteknu svæð-
unum. Israelsmenn hafa
lagst gegn því að eftirlits-
menn á vegurn Sameinuðu
þjóðanna verði sendir til
herteknu svæðanna.
Við ísraelskum stjórnvöld-
um blasir sú hætta að deilurn-
ar færist yfir á alþjóðavett-
vang. Það er talið geta leitt til
enn frekari einangrunar ísra-
elsríkis en þegar er orðin.
Mikhail Gorbatsjov segir aö
Litháir geti vænst sjálfstæöis
eftir tvö til þrju ár verði þeir
viö kröfum hans.
Israelsmenn eru orönir ugg-
andi um ímynd sina á alþjóða-
vettvangi.
Þegar hafa óeiröirnar á her-
teknu svæöunum breiöist út
til Jórdaníu og eru líkur tald-
ar á að svo kunni aö fara hvað
en verulega er nú tekið að
þrengja að. Heitu vatni og
gufu er aðeins veitt til allra
mikilvægustu framleiðslu-
greina svo sem fyrirtækja í
matariðnaði. Útlit er fyrir
kjöt-, mjólkur- og brauöskort
að 10 dögum liðnum.Ein-
hverjar varabyrgðir af olíu
munu þó vera til í landinu en
þær verða geymdar ef neyö-
artilfelli kynnu að koma upp
(MOSKVA, Reuter) Franco-
is Mitterrand, forseti
Frakklands, kom til
Moskvu í gær til fundar
við Mikhail Gorbatsjov,
forseta Sovétríkjanna.
Fundurinn er haldinn að-
eins fimm dögum áður en
varðar þann minnihluta ar-
aba sem búsettur er í Israel.
Uppþotin eru þau verstu síð-
an óeirðir brutust út á her-
teknu svæðunum í desember
1987.
Haft var eftir embættis-
manni innan PLO, Frelsis-
samtaka Palestinu, í gær aö
svo kynni að fara að Palest-
ínumenn búsettir á herteknu
svæðunum sæju sig knúða til
að grípa til skotvopna ef
moröum ísraelsmanna tæki
ekki að linna.
PLO samtökin hafa sam-
þykkt bann gegn notkun
skotvopna en hætti ísraels-
menn ekki að svara með blýi
telja þau sig frjáls til að falla
frá því. Bann þetta hefur ver-
ið í gildi síðan í desember
1987
að sögn embættismanns í
Vilnius, höfuöborgar Lithá-
en.
Haft er eftir embættis-
mönnum í Litháen að Sovét-
menn muni halda áfram að
skaffa Litháum orku fram yfir
leiðtogafundinn í Washing-
ton í þeim tilgangi að halda
velvilja Vesturlandanna en
stöðva hann um leiö og hon-
um líkur.
sá síðarnefndi heldur til
Washington þar sem hann
hittir Bandaríkjaforseta
að máli. Mitterrand sneri
heim á leið síðdegis í gær.
Gorbatsjov sagði eftir fund-
inn með Mitterrand, að ef
Vesturlönd héldu fast við þá
kröfu að sameinaö Þýskaland
yrði hluti af NATO gæti það
leitt til þess að Sovétmenn
sæju sig tilneydda til að end-
urskoða afstöðu sína gagn-
vart öryggismálum í Evrópu.
Hann sagði jafnframt að ef
þýsku ríkin yrðu hluti af
NATO myndi það valda
óstöðugleika og gæti valdið
auknum ágreiningi og
minnkandi trausti. Sovét-
menn hafa liingað til ekki
viljað kvika frá þeirri kröfu
að sameinað Þýskaland verði
hlutlaust ríki.
Haft var eftir frönskum
embættismönnum fyrir fund-
inn að forsetarnir myndu
meðal annars ræða varnir
Evrópu og málefni Eystra-
saltsríkjanna og þá sérstak-
lega Litháen. Talsmaður
Frakklandsforseta, Hubert
Vedrine, sagði að frönsk
stjórnvöld teldu sig hafa orð-
ið vör við harðnandi afstöðu
Sovétmanna varðandi mál-
efni sameinaðs Þýskalands í
viöræðunum í Vín um niður-
skurð hefðbundins herafla.
Ummæli Gorbatsjovs nú eru
þvi talin gefa byr undir báða
vængi.
Arafal óskar verndar
Sameinuðu þjóðanna
Fundur Mitterrands
og Gorbatsjovs